VOOR in:
VROUW
Kippen
Wat is het leven?
r-lconen-n
Het Hout
Het "patroon"
Schilderen
Waarom Iconen?
Taal
Wist U...
Gezegdes van kippen:
Paasicoon
onder redaktie van de Redaktiekommissie
Bond van Plattelandsvrouwen voor Zee
land en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. LJ.de Regt - van Maldegem
Anna Mariaweg 1, 4494 PB Geersdijk
Nederdaling van Christus, Russisch, begin 16e eeuw.
Iconen zijn een weerspiegeling
van het geestelijk leven van een
volk, van de kuituur van dat volk
maar bovenal van het geestelijk
leven van de schilder.
Het schilderen van een Icoon is
niet voor een ieder weggelegd. Er
worden hoge eisen gesteld dan:
de geestelijke gesteldheid van de
schilder. Iconen schilderen is een
sacramentele gave maar toch zijn
er niet-orthodoxen die iconen
maken. In de "Hermenia", een
schildersboek, geschreven door
Dionysy, een monnik op de hei
lige berg Athos, staat alles be
schreven.
Vaak wordt geschilderd op linde
hout. De eisen aan het hout zijn dat
het BOL moet naar de schilderskant,
dat is de ziel van het hout.
Als voorbewerking wordt het hout
ingekrast, zodat er groeven ontstaan.
Daarna worden 3 a 4 lagen lijm op
gesmeerd. Elke laag moet 24 uur
drogen en tussen de 3e en de 4e laag
wordt linnen geplakt. Meestal dan
nog 3 lagen lijm, deze lijmlagen
worden steeds dunner; dan wordt het
geschuurd met lijnsteen en leer.
Nu is de ondergrond klaar voor het
schilderen.
Het opbrengen van de tekening
wordt met behulp van doorschijnend
papier overgenomen van een oude
Icoon. Niets mag worden veranderd
aan de afbeelding en de schilder kan
er dus geen eigen kunstwerk van
maken.
Voor het maken van een "echte"
icoon moet de schilder eerst vasten,
d.w.z. de geest vrijmaken voor het
sacramentele werk wat hij gaat doen.
Men moet zich zeer bewust zijn van
waar men mee bezig is, men maakt
geen kunstwerk voor eigen roem en
daadwerkelijke veranderingen in de
kompositie zijn niet toegestaan.
Als alle voorbereidingen volgens de
regels zijn nagekomen begint het
schilderen met eerst het aanbrengen
van het goud. Alles wat verguld is
moet eerst worden gedaan en daarna
komen de andere kleuren. Oker,
Cadmium en Ciënna zijn de z.g.
aarde-kleuren en met deze begint de
schilder. Eerst de donkere en dan
vervolgens de lichte. Handen en ge
zicht worden het laatste gedaan en
dan worden de teksten aangebracht.
Aflakken is heel belangrijk ter be
scherming van de Iconen. Een "ech
te" Icoon wordt in de kerk door de
priester gewijd.
Men maakte in de Russisch-Oosterse
Kerk onderscheid, men stelde het
verschil tussen aanbidding en vere
ring.
Iconen zijn heilige afbeeldingen in
kleur om te: gedenken, te vereren en
om hulde te brengen.
NIET om te aanbidden, want dan
zou men de afgebeelde aanbidden.
Er mag ook slechts worden afgebeeld
datgene wat mensenogen hebben
gezien. Er kan een vriendschapsrela
tie ontstaan met Iconen als met be
kenden.
Iconen behoren tot de kerkelijke
kunst met daarbij de funktie om de
christelijke visie op de wereld weer te
geven. Maar tevens om de mens de
ogen te openen voor de hogere
wereld die ver buiten het bereik van
het menselijke begrip is. "De icoon is
een venster naar de eeuwigheid".
Kippen horen van oudsher bij een
boerderij. Gewoon, omdat je er in de
allereerste plaats de ruimte voor
hebt. Ik denk dat heel wat meer
mensen kippen zouden houden als ze
wat ruimer zouden wonen. Want
kippen hebben iets datje aanspreekt.
Hoe gezellig kan een haan met zijn
kippen op een erf rondscharrelen.
Rond huis en hof hebben we elf van
deze vogels lopen. Tien van het
vrouwelijk soort en een haan. Om
ruzie te voorkomen hebben we be
wust maar één van dit mannelijk
soort in leven gelaten. Men zegt niet
voor niets: "Geen twee hanen op één
erf', waar ze dan mee bedoelen dat
één baas in huis genoeg is. Zo ook in
de dierenwereld.
Ik heb onze kippen eens nagegaan
om er wat over te schrijven. Dan
moet ik eerst vermelden dat ik nooit
uitreken wat ze opeten, hoeveel ze
kosten van aanschaf. Nee, het is een
hobby en een hobby kost geld.
Als je er geen aardigheid in hebt, kun
je ze beter in de soeppan stoppen.
Zo'n dertig jaar geleden lag dat an
ders. Alles was toen nog kleinschalig.
Van zo'n dertig kippen hield je als
boerin ook nog wel een centje over.
Je had zo van die vaste klanten die
graag een vers ei hadden en het op de
boerderij kwamen halen, 2 dubbel
tjes voor een ei was heel gewoon.
Zo kon ik er in het eerste jaar van ons
trouwen een mooie degelijke kinder-
uitzet van kopen. Dat was dan mooi
mee genomen, want voor het bedrijf
was er genoeg nodig. Aangezien ik
geen baby uitzet meer nodig heb,
geef ik m'n overtollige ei-produktie
weg. De kinderen vinden het lekker
om ze mee te nemen. Zo'n ei van
thuis smaakt toch anders. Als ka-
dootje wordt de laatste tijd een
doosje verse eieren steeds meer ge
waardeerd. Met het beeld van de
kippen van een halflevend beest van
een batterij, spreekt het ei van de
boerderij de mensen aan. Onze kip
pen zijn dan ook echte scharrelkip-
pen. Nu de groentetuin nog niet in
gezaaid is, mogen ze de - toch al niet
kleine - ren uit. De haan loopt trots
voorop en roept z'n harem luidkeels
bij elkaar als er hier of daar wat te
pikkep valt. Ze krabben met elkaar
het gazon ondersteboven. We heb
ben nooit geen last van mos in het
gras. Ik denk dat we dat aan de
tweevoeters te danken hebben.
Dat ze gelijk dan de border bewer
ken, moet je voor lief nemen. Ze
gaan steeds verder van huis. Laatst
belde buurman op: "Sien, je kippen
lopen helemaal bij mij!" Aangezien
ik met het eten bezig was heb ik hem
de raad gegeven ze te zeggen dat ze
naar huis moesten. Een uur later
kwamen ze aangestapt. Het werd wel
een ander verhaal toen ze op een
uitstapje door de mist werden over
vallen. Ze zijn dan hun richting kwijt
en waren een garage binnengestapt
aan onze dijk.
Er zijn nog eerlijke mensen dus ook
dat kwam goed terecht.
Verder kun je kinderen die bij je op
bezoek zijn, geen groter plezier doen
dan de eieren uit het hok te laten
halen. Als ze het dan ook nog mee
naar huis mogen nemen wordt het
een onvergetelijke dag voor hen.
Het hoeft niet altijd duur en groots te
zijn voor een kind. Een ei voorzichtig
in twee kinderhandjes is een feest
voor jong en oud.
Sien Overbeeke
Iconen beschrijven in de eerste plaats
de gebeurtenissen van het evangelie,
leven en werken van Jezus onder de
mensen.
Op de oudste iconen werd Christus
dikwijls symbolisch afgebeeld als: vis
- anker - lam. Eerst na 692 begon
men de menselijke vorm af te beel
den. Het was in oorsprong de be
doeling dat de icoon aan ongeletter-
den iets zou vertellen over leven en
leer van Christus.
Datgene wat op de icoon wordt ver
teld kan in verschillende groepen
worden gezien:
Men kent:
Christus Icoon
Maria Icoon
Feestdagen Icoon
Heiligen Icoon.
Christus Icoon,
deze tonen aan dat de mensen hun
hele leven hebben gezocht naar het
"Ware" portret van Christus.
De R.K.Kerk zegt: Zweetdoek van
de heilige Veronica.
Orthodoxe kerk zegt: via afdruk op
een doek.
God de Vader afbeelden mag niet.
Zoon afbeelden naar de doek.
Heilige Geest: in de vorm van een
duif.
De taal van de Iconen is werelds en
toch ook weer niet. Niet iedereen kan
het begrijpen, het is een beeld-taal
die binnen de Orthodoxe kerk een
apart leven leidt. De beelden liggen
vast in normen, men moest duide
lijke beelden aan de mensen aanbie
den.
Een icoon is altijd op een vlak ge
schilderd. Men kan er niet omheen
zoals bij een beeld. Het is dus niet
mogelijk te zien wat erachter zou
kunnen zijn.
In elke icoon kan men bepaalde lij
nen terugvinden, zoals:
Vierkant hiëroglyfen teken van de
wereld.
Een Zweeds sprookje
Op een mooie zomerdag was het
rond het middaguur stil geworden in
het bos. De vogels staken hun kop
onder hun vleugels. Alles was in rust.
Toen stak de schildvink zijn kopje
omhoog en vroeg: "Wat is eigenlijk
het leven?" Allen waren onthutst
door deze moeilijke vraag. De roos
ontvouwde juist haar knop en schoof
dat het helemaal niet goed is om
eieren in de koelkast te bewaren? Het
is veel beter om ze te verwerken als
ze op kamertemperatuur zijn.
dat u moet zorgen dat diezelfde eie
ren niet vlak bij sterkruikende arti
kelen staan omdat de poreuze schaal
de lucht gemakkelijk doorlaat?
dat een droge huid geweldig opknapt
van een maskertje van eierdooier
eventueel vermengd met amandel
olie?
dat een vette huid daarentegen meer
baat vindt bij een eiwitmaskertje?
dat een vruchtentaart niet week en
klef wordt als u de taartbodem be
strijkt met eiwit voor u het vulsel erin
doet?
dat u de eierdooier die u hierbij
overhoudt in een koelkastdoosje
moet doen met een laagje water en
het doosje goed moet sluiten?
dat u de dooier op die manier een
paar dagen in de koelkast kunt be
waren?
Met de kippen op stok gaan.
Hij is er als de kippen bij.
Hij redeneert als een kip zonder kop.
Dat slaat als een kip op Dirk.
Hij of zij is kippig.
Meisje of vrouw is een kippetje.
Driehoek drievuldigheid.
Cirkel geslotenheid van de icoon.
Huis Kerk.
Tent Abraham.
Eik levensboom.
Bergen opstijgen van de Heilige
Geest.
Het Paas-icoon toont de vrouwen bij
het lege graf. Deze wordt in de paas
nacht op de ereplaats opgesteld en
vervuld dan in de Paasdienst een
belangrijk deel van het grote gebeu
ren in de dienst.
Het is een heel bijzondere belevenis
om een Paas-nacht-dienst in de Ort
hodoxe kerk mee te maken.
Wel moet men er ruim de tijd voor
nemen, want zo'n dienst kan uren
duren. Met dan als hoogtepunt het
bericht van de opstanding: Men
wenst elkaar geluk en de vreugde is
zeer duidelijk aanwezig. Aan het
einde van de dienst is er een Paas-
maaltijd waartoe ieder wordt uitge
nodigd om deel te nemen. Een keur
van diverse eetwaren wordt door de
leden van de kerk meegebracht en
ook de drank ontbreekt niet. Dit is
een van de hoogtepunten in de or
thodoxe kerk en hoewel het lange
staan tijdens de dienst vermoeiend
kan zijn is het een heel bijzondere
ervaring en men krijgt dan ook een
klein beetje mee van het grote ge
beuren in de paasnacht.
Als ergens een tentoonstelling van
iconen is probeer dan eens te gaan
kijken en laat deze oude kunst op U
inwerken. Ook zal men dan nog veel
meer over iconen kunnen vertellen. Ik
volsta nu met enkele afbeeldingen bij
te voegen en geef U de tip om, als
daar de gelegenheid voor is, het Ico
nen-museum in Recklinghausen
(Duitsland) te bezoeken. Men heeft
daar een schitterende kollektie en
geeft daarbij uitleg.
P J. de Rooy - Janse
behoedzaam het ene blaadje na het
andere naar buiten. Zij sprak: "Het
leven is een ontwikkeling". Minder
diepzinnig aangelegd was de vlinder.
Vrolijk vloog hij van de ene bloem
naar de andere, snoepte links en
rechts en zei: "Het leven is een en al
vreugde en zonneschijn".
Beneden op de grond sleepte een
mier een strohalm voort die tienmaal
zo lang was als zij zelf, en zei: "Het
leven is niets anders dan moeite en
arbeid".
Ijverig kwam een bij terugvliegen
van een honinghoudende bloem en
deed ook een duit in het zakje: "Het
leven is afwisselend werken en ple
zier".
Waar zo wijs gesproken werd, kon de
mol niet achterblijven. Hij stak zijn
kop boven de grond en zei: "Het
leven is een strijd in het donker".
Bijna zou er ruzie losgebarsten zijn,
als het niet was gaan motregenen. De
regen zei: "Het leven bestaat uit tra
nen, louter tranen", en trok verder
naar zee. Daar woedden de golven
en wierpen zich met alle geweld
tegen de rotsen en kreunden: "Het
leven is een eeuwigdurende vergeef
se worsteling om vrijheid".
Hoog daarboven draaide een adelaar
majesteitelijk zijn rondjes en jubel
de: "Het leven! Het leven is naar
boven streven!" Niet ver daar van
daan stond een wilg die door de
storm al opzij gebogen was. Zij zei:
"Het leven is je bukken voor een ho
gere macht".
Toen werd het nacht. Met geluidloze
vleugelslag gleed een uil door de
takken van het bos en kraste: "Het
leven betekent: je kans benutten als
de anderen slapen".
En tenslotte werd het stil in het bos.
Na een poosje liep een jonge man
over de weg naar huis. Hij kwam van
een avondje uit en mompelde voor
zich uit: "Het leven bestaat uit het
gestage zoeken naar geluk en een
reeks teleurstellingen".
Opeens rees het morgenrood in volle
pracht op en sprak: "Zoals ik, het
morgenrood, het begin ben van de
komende dag, zo is het leven het
aanbreken van de eeuwigheid".
