l< rubriek
Kontroleer vóór het poten van gladiolen
op knolcyperus
Dahlia voor zaadteelt
Onkruidbestrijding
Ofschoon per gewas verschillend,
wordt de kostprijs van land- en
tuinbouwprodukten in een niet
onbelangrijke mate gevormd
door de faktor onkruidbestrij
ding. Bij gewassen die in de
jeugdfase vlug groeien en het
land snel bedekken, is dit minder
problematisch, dan bij gewassen
die het tegenovergestèlde te zien
geven.
Tot deze laatste kategorie beho
ren in 't algemeen de zaadteelt-
gewassen en wel in 't bijzonder de
bloemzaadgewassen. Deze heb
ben in de jeugdfase vaak een
langzame weggroei en houden in
veel gevallen een open gewas.
Daar handwerk te duur is, toch
zeker voor de wat grotere bedrij
ven met betaalde werkkrachten,
moet de oplossing worden ge
zocht in de chemische onkruid
bestrijding.
Ofschoon dit voortreffelijk kan
werken en vrijwel algemeen
wordt toegepast, doet men er toch
goed aan de schrepel nog niet weg
te gooien. Hij blijkt nl. deson
danks toch nogal eens nodig te
zijn.
—4 t'
Chemische
onkruidbestrijding
Vóór het planten
Als er tussen het plantklaarmaken
van de grond en het moment van
planten een periode van vijf dagen of
meer ligt, verdient het aanbeveling
de jonge opslag en kiemend on
kruidzaad te vernietigen. Dit geeft
een grote voorsprong op de on
kruidbestrijding later in het gewas.
Hiervoor kunnen middelen worden
gebruikt als:
Reglone, Gramoxone en Roundup.
N& het planten
Twee dagen na planten kan over het
gewas worden gespoten met de vol
gende middelen naar keuze:
a. Legurame Chloor IPC in hoe
veelheden van resp. 7 liter en 2
liter per ha. Met 't oog op het
chloor dit middel uiterst voor
zichtig hanteren i.v.b. met het
gevaar voor de gewassen van
aangrenzende percelen.
b. Ramrod, 7 kg per ha.
c. Uit proeven is gebleken, dat er
buiten de hier genoemde voor dit
doel beter werkende middelen
zijn. Deze zijn echter voor dit ge-
waS niet toegelaten.
d. In een later stadium nl. als de
hergroei is ingezet, kan desge
wenst worden gespoten met Te-
noran, 7 kg per ha.
Bij onvoldoende ervaring met deze
middelen is een goede voorlichting
hierover vooraf van de bestrijdings
middelenhandelaar en of bedrijfs-
voorlichter, gewenst.
Gewasbescherming
Er komen in dit gewas maar weinig
ziekten en plagen voor, die de zaad-
produktie nadelig beïnvloeden. Van
belang zijn in dit verband:
Zwarte luis
De grootste boosdoener is wel de
zwarte luis, die in enkele dagen tijds
de jonge scheuten en knoppen met
een dichte zwarte laag kunnen om
hullen. Deze zijn goed te bestrijden
met Pirimor. Hiermee kan ook tij
dens de bloei worden gespoten, daar
het een veilig middel is voor de bijen.
Trips
Kan bij een vroeg optreden eveneens
schadelijk zijn. Te bestrijden met
middelen als Symbusch en Decis.
Toepassing alleen vóór de bloei met
't oog op gevaar voor de bijen.
Oogst
W an neer oogsten?
Het tijdstip van oogsten ligt globaal
gezien in de tweede helft van okto
ber. Het juiste moment van oogsten
is bij een gewas als Dahlia niet ge
makkelijk te bepalen. Het is een zeer
onregelmatig rijpend gewas. Naast
De oogst in volle gang...
rijp zaad treft men altijd nog een vnj
groot aantal knoppen en bloemen
aan.
Een veilig uitgangspunt in deze is
echter wel, dat bij meer dan 50%
bruine zaadkoppen, geoogst kan
worden.
Een ander oogstkriterium is de kans
op nachtvorst. Zodra dit dreigt is het
raadzaam onmiddellijk te gaan oog
sten, daar Dahlia-planten zeer vorst
gevoelig zijn. Bevroren planten wór
den zwart en slap hetgeen het oog
sten zeer bemoeilijkt. Machinaal
oogsten is dan vrijwel onmogelijk
geworden.
Bovendien heeft vorst een zeer na
delige invloed op de kiemkracht van
het zaad.
Een langdurige regenperiode kan
eveneens schadelijke gevolgen heb
ben voor de kwaliteit van het zaad.
Het rijpe zaad plakt dan nl. vast aan
de nog aanwezige verdroogde
bloemblaadjes. In dit natte pakketje
gaat het zaad op den duur kiemen.
De zaadteler spreekt dan van schot in
het gewas.
Oogstmethoden
1. In gedeelten. In één of meerdere
keren de uitsluitend rijpe zaad
koppen er uit snijden. Tenslotte
het restant gewas in z'n geheel
met zekel (sikkel) afsnijden.
Dit systeem is, gelet op de arbeidsin
tensiviteit, alleen toepasbaar voor
kleine percelen. Bij deze methode
oogst men relatief mee'- kilo's en
zaad van een hoge kwadteit. Een
De dahlia in al haar pracht
"Kontroleer vóór het poten van
gladiolen op uw verhuurd en/of
eigen land of het uitgangsmate
riaal besmet is met het gevaar
lijke onkruid knolcyperus. Blijkt
bij deze kontrole dat knolcyperus
in het uitgangsmateriaal aanwe
zig is. Tref dan de nodige maat
regelen; op deze wijze kunt U
voorkomen dat uw land besmet
raakt met knolcyperus. Voor zo
ver U knolcyperus nog niet kent
schakel dan een deskundige in bij
de beoordeling van het uitgangs-
matenaal voor de gladiolenteelt
voordat het bij U op het land
wordt gepoot".
Ir. J. Haenen,
Zevenbergen
In de bijdrage van de heer D.L.
Koppenhol over de Dahlia voor de
zaadteelt deel 2 is een fout geslopen.
Onder het tussenkopje Planten staat
vermeld dat "in de Stamplaatsen van
de dahlia een tropisch tot sub-tro
pisch klimaat heerst". Dat moet zijn:
"In de stamlanden enz. enz.".
In ons land begint knolcyperus
rond half mei uit te lopen. Het
kopoog op de knol vormt een wor
telstok naar boven waar vlak onder
de oppervlakte opnieuw een ver
dikking ontstaat: de basaalknol.
Vanaf een diepte van 50 cm kan
nog kieming en opkomst plaats
hebben.
ander voordeel zijn de lage
droogkosten.
2. In één keer
a. Een laaggroeiend gewas
(Mignondahlia b.v.) wordt in
één keer geoogst, door het ge
was kort boven de grond af te
snijden.
b. Bij een hooggroeiend gewas
worden met zo min mogelijk
stro in één keer alle rijpe en
rijpende zaadkoppen wegge
sneden. Weinig droogkosten
omdat er weinig groene delen
aanzitten.
3. In één keer. Met de bonepluk-
machine. Een, voor dit gewas wat
wereldvreemd aandoende oogst-
machine, met evenwel goede re
sultaten. Het gaat snel en goed
hetgeen vooral voor grote perce
len maar ook bij dreigende
nachtvorst of slecht weer, erg be
langrijk is. Met deze methode
worden met het zaad ook de
overige delen van de plant, zoals
knoppen, bloemen en bladeren
meegeoogst. Het geoogst produkt
moet derhalve direkt worden af
gevoerd naar de drogerij.
Drogen
Dahliazaad wordt altijd kunstmatig
gedroogd. Afzonderlijk met de
handgesneden zaadkoppen hoeven
slechts bij een temperatuur van zo'n
20 graden C gedurende een dag of
drie te worden nagedroogd. Voor
machinaal geoogst zaad is dit een
week bij 25 graden C.
Dorsen
Er wordt rechtstreeks vanuit de dro
gerij gedorst. Hoe droger de zaad
koppen zijn, hoe beter het resultaat.
Er wordt gedorst met een kleine
dorsmachine of met een kombine.
D.L. Koppenhol
Opbrengst
Hierbij gaan we uit van een gemid
delde netto kilo opbrengst. Van grote
percelen die machinaal worden ge
oogst, ligt dit op 70 kg per ha.
Kleine met de hand geoogste perce
len kunnen netto 100 kg per ha op
brengen.
Onder optimale omstandigheden
kunnen deze cijfers belangrijk wor
den overschreden, maar gelijktijdig
weten we, dat ze ook aanmerkelijk
lager kunnen zijn. Ook een misgewas
is niet uitgesloten.
Als gevolg van het grillige klimaat,
varieert de zaadopbrengst in ons
land vrij sterk. Dit geldt niet alleen
voor de teelt van Dahliazaad, maar
voor vrijwel alle zaadgewassen. Deze
risikofaktor zal zich versterken,
naarmate de warmtebehoefte van de
plant groter en de ontwikkelingsduur
tot oogstbaar produkt langer is.
Als we uitgaan van willekeurige op-
brengstcijfers variërend van 0 - 100,
is het getal 70 als uitkomst over een
reeks van jaren, een goed gemiddel
de. Dit zou een aanwijzing kunnen
zijn, dat een dergelijk gewas met een
vrij grote mate van zekerheid in ons
land kan worden geteeld.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieklub
"Eiland Tholen
Het is weer zo pasen en dat wordt
weer paasbrood en/of gekleurde
eieren eten. Zo gaat dat bijna ieder
jaar weer. Toch zijn er voor deze
dagen niet alleen de traditioneel
gekleurde eieren (overigens ook
best leuk) en het paasbrood.
Daarnaast zijn er nog vele andere
varianten mogelijk, zeker op het
thema eieren, zowel warm als
koud. Enkele daarvan hebben wij
voor u op een rijtje gezet.
Zoals deze (warm):
blancheer vier reuzenchampig-
nons in wat water met wat zout en
een paar druppels citroensap.
Breek er de steeltjes uit en hou de
koppen warm. Pocheer inmiddels
vier eieren op de volgende wijze:
breng in een ruime pan 2Vi a 3
liter water, \xh dl. azijn en 40
gram zout aan de kook. Breek de
eieren één voor één in een kopje
en laat ze heel voorzichtig in het
kookvocöt glijden. Hou het water
tegen de kook aan en laat de eie
ren 5 a 6 minuten pocheren.
Hierna de eieren voorzichtig met
een schuimspaan uit het water
scheppen, wat uit laten lekken en
pareren (de wat rafelige kantjes
wegknippen). Drapeer ze nu
voorzichtig in de warme reuzen-
champignons en leg op ieder ei
een plak champignonpaté. Ser
veren met vers geroosterde snee
tjes casinobrood!
En deze (koud):
Maak een dressing van de vol
gende ingrediënten: 3 eetlepels
mayonaise, 4 eetlepels tomaten
ketchup, 1 eetlepel sherry, 1 eet
lepel cognac, enkele druppels
worcestersaus, enkele druppels
tobasco(voorzichtigl) en wat zout
naar smaak.
Schep vervolgens heel voorzich
tig in grove stukken gesneden
hardgekookte eieren, 2 struikjes
witlof, 1 appel en wat gehakte
bieslook (evt. gedroogd) door de
bovenstaande dressing en laat dit
ongeveer 1 a 2 uur rusten. Hol
intussen 4 kleine bruine broodjes
uit, en vul ze met bovenstaande
salade. Serveer ze tot slot met wat
radijs en waterkers.
Tot slot deze (warm):
Klop 5 eieren op met Vi dl. kof
fieroom, een weinig zout en iets
versgemalen peper. Doe in een
ruime steelpan 25 gram boter
en laat dit warm worden (niet
kleuren). Laat er nu de opge
klopte eieren in lopen en blijf
goed roeren tot de eieren ge
stremd en enigszins rul geworden
zijn (zorg er echter voor dat de
roereieren niet te droog worden!)
Maak IV2 ons hollandse garnalen
iets warm en schep ze door de
roereieren. Maak vervolgens 4
pasteikorstjes (verkrijgbaar bij
uw bakker) goed warm en vul ze
met de eiermassa.
Serveer ze met in de boter ge
stoofde asperges, champignons of
sjalotjes.
N.B.: In plaats van garnalen kunt
u ook krab of stukjes kreeft ge
bruiken. Houdt u echter niet van
vis, probeer het dan eens met
fijngesneden rookworst, schou
derham, gerookte ossetong of
kleingesneden afgeblancheerde
kippelevertjes.
M.A. van der Vliet
