De bloem vergaat,
maar 't is om 't zaad
Gladiolenteelt in de
akkerbouw (4)
Werkplan 1985 van hetPAGV is uit
Zaadteeltbericht
Kleine
komkommerbladeren
"Gewasbescherming
Kleinfruit"
Exportaardappelen
Verwerking
aardappelen
Kleine Gewassenkommissie Vollegrond N.T.S.
Met deze woorden van vader Cats
beëindigde de heer S.J. Sluis, presi-
dent-direkteur van Royal Sluis te
Enkhuizen, zijn lezing voor de 80
aanwezigen op de jaarvergadering
van de zaadteeltstudieklub "Eiland
Tholen" te St. Annaland. Hij voegde
hier tot slot de wens aan toe, dat er op
Tholen nog zeer veel bloemen mogen
vergaan en er veel goed zaad van mo
ge komen in het belang van ons als
zaadtelers en voor hun als wereldwijd
exporterend bedrijf.
De voorzitter de heer L. Hage kon,
voor de zoveelste keer dit jaar, een
volle zaal met mensen verwelkomen.
Hij memoreerde dat 1984 als gevolg
van de vele regen met name in de
oogsttijd, voor de zaadtelers geen
gemakkelijk jaar is geweest. Het
binnen halen van de oogst gaf als
gevolg daarvan veel zorgen en hoge
re kosten door extra werk en mecha
nisch drogen. Maar met de Zeeuwse
wapenspreuk "Luctor et Emergo"
gaf hij aan, dat de zaadtelers toch
nog het hoofd boven water hebben
kunnen houden. Ja zelfs, enkele uit
zonderingen daargelaten, op een re
delijk tot goed resultaat terug kun
nen zien. Hij wees er op, dat 63% van
S.J. Sluis
de totale tuinbouwzaadteelt in Ne
derland, in het Zuidwesten van ons
land ligt.
Historisch overzicht
In een boeiend betoog gaf de inleider
van deze avond de heer S.J. Sluis een
overzicht van de historie en ontwik
keling van de bloemzaadteelt in ons
land benevens enig inzicht in het
toekomstperspektief voor teelt en
afzet.
Teeltgebjeden
De uitbreiding van de bloemzaad
teelt na de Tweede Wereldoorlog
richtte zich vooral op het Zuidwesten
van ons land waarin in de loop der
jaren Tholen en Flakkee tot centra
zijn uitgegroeid. Als gevolg van het
gunstige klimaat is gebleken dat er in
deze gebieden goede opbrengsten
kunnen worden gehaald. Nieuwe
teelttechnieken maakten het moge
lijk om tegen zodanige prijzen te te
len, dat het mogelijk is mee te komen
op de wereldmarkt. Een belangrijke
reden is ook aldus de heer Sluis, dat
een aantal Nederlandse bedrijven
kans heeft gezien een breed sorti
ment te kunnen aanbieden en een
zodanige stabiele produktie, dat een
goede service kan worden verleend.
Voor het aanbieden van een breed
sortiment kan men niet volstaan met
wat in Nederland wordt geteeld. Van
een aantal bloemsoorten kan van
wege klimatologische omstandighe
den geen zaad in Nederland worden
geteeld en moet hiervoor ook al ter-
wille van risikospreiding, worden
uitgeweken naar teeltgebieden in het
buitenland. Men zoekt hiervoor die
plaatsen op, die kwa klimaat en bo
dem voor bepaalde gewassen het
meest geschikt zijn, zodat in veel
landen zoals: Duitsland, Hongarije,
Italië, Verenigde Staten, Nederland,
Denemarken, Afrika, Midden- en
Zuid-Amerika en Taiwan, bloem
zaad wordt geteeld.
Toekomstperspektief
Over de toekomstmogelijkheden
voor de bloemzaadteelt in Neder
land zei de heer Sluis het volgende:
De bloeinzaadteelt in Nederland
biedt zeker perspektief voor zover
a. Het soorten zijn die geschikt zijn;
b. Er intensieve begeleiding moge
lijk is door de zaadbedrijven;
c. Er ervaren telers beschikbaar
blijven;
d. Er konkurrerend kan blijven
worden geteeld \n vergelijking
met andere landen.
Als aan de genoemde kwaliteitseisen
in zo hoog mogelijke mate wordt
voldaan, moet een rendabele zaad
teelt van vele bloemen mogelijk blij
ven en zien we de toekomst met ver
trouwen tegemoet.
Met een warm applaus uit de zaal en
een toepasselijk woord van de voor
zitter, werd de heer Sluis dank ge
bracht voor zijn uitstekende lezing.
Een goede gever
Tijdens de pauze werd het bestuur
van de zaadteeltstudieklub door de
kringvoorzitter de heer Kosten na
mens de Z.L.M. een bedrag van
ƒ.2.000,— aangeboden. Een derge
lijke gift wordt aldus de heer Kosten
slechts bij hoge uitzondering ver
strekt. In dit geval echter zijn er twee
redenen waarom men dit gerecht
vaardigd acht.
Ten eerste is het bedrag bedoeld als
tegemoetkoming in de kosten van
het proefveld een objekt, dat het be
stuur veel financiële zorgen baart en
ten tweede, uit waardering voor de
vele initiatieven die door het bestuur
worden genomen en het vele werk
dat door hun t.b.v. het zaadteeltvak
wordt verricht.
Een blijverraste voorzitter dankte
mede namens bestuur en leden, de
heer Kosten en in hem de Z.L.M.
voor de zeer welkome bijdrage.
Einde vergaderseizoen
Met deze in velerlei opzichten zeer
geslaagde jaarvergadering, sluiten
we dit seizoen af. We kunnen terug
zien op een bijzonder suksesvol
vergader- en voorlichtingsseizoen,
met eminente sprekers en met volle,
soms zelfs overvolle, zalen met en
thousiaste studieklubleden en be
langstellenden.
Het zaadvak leeft dat blijkt uit alles.
We blijven ons inzetten op het teelt-
technische vlak van de groente- en
bloemzaadteelt. We doen dit met de
ons ten dienste staande middelen,
zoals: het stimuleren van praktijk
voorlichting, voorlichtingsbijeen
komsten, ekskursies, onderzoek door
middel van proeven, het verzorgen
van publikaties in de vakpers, het
uitgeven van brochures etcetera.
Allen die op welke wijze dan ook een
bijdrage leverden aan onze vergade
ringen en voorlichtingsbijeenkom
sten en allen die de moeite namen
deze te bezoeken, heel hartelijk
dank.
D.L. Koppenhol
Zaadteeltstudieklub
"Eiland Tholen"
De teelt van gladiolen op huurland in de akkerbouw heeft lelijke spo
ren, vol ellende, getrokken. Sporen van het snel woekerend onkruid
knolcyperus. Direkte stroppen voor de gladiolenteler via afkeuring, en
vernietigen van zeer waardevolle partijen basismateriaal.
Maar duurzame stroppen in de komende jaren voor de akkerbouwers.
Vanaf juli in dit jaar gelden teeltverboden van rooivruchten op met
knolcyperus besmet land.
De gladiolenteler
In de komende jaren blijft de gla
diolenteler gekonfronteerd met
scherpe keuring op het voorkomen
van knolcyperus, met name in de
kralenteelt. Vrijwel zeker wordt hier
en daar nog wat gevonden, maar de
gladiolenteler zal z'n uiterste best
doen om dat te voorkomen. Immers,
als de keurmeester iets vindt moet de
oogst beneden 4 worden vernietigd.
En dat zou opnieuw grote stroppen
met zich meebrengen. Op iets lange
re termijn zal de teler van gladiolen
er stellig in slagen om gegarandeerd
cyperusvrij materiaal te produceren.
Hem wachten nog een paar enerve
rende jaren, maar met een duidelijk
uitzicht op een goede beloning voor
gedane inspanningen. Hij zal geen
enkel risiko meer mogen nemen. Als
ekstra druk op de ketel zal hij in het
kontrakt met de akkerbouwers de
gevolgen van besmetting met knol
cyperus mee moeten dragen.
De akkerbouwer
De niets vermoedende akkerbouwer
heeft geen enkele invloed op het vrij
of niet vrij zijn van de partij kralen
die op zijn land worden uitgezaaid.
De stroppen zijn echter nauwelijks te
overzien. De eerste belangrijke vraag
is al, wanneer de akkerbouwer de
besmetting ontdekt, 't Gaat in de
komende jaren stellig maar om een
heel enkel knolletje meer. Maar de
gevolgen zijn desastreus! Vooral
wanneer dat enkele knolletje niet di-
rekt ontdekt wordt, maar enkele ja
ren kans ziet zich verder, al woeke
rend, te ontwikkelen.
En wanneer het ontdekt wordt dan
gelden vanaf juli in dit jaar teeltver
boden van rooivruchten op besmette
percelen, d.w.z. teeltverboden van
gewassen in land- en tuinbouw
waarmee grond verplaatst kan wor
den.
Hieronder vallen:
1. Alle bol- of knolvormende
bloemgewassen
2. Alle houtige gewassen, vaste
planten, bloemisterijgewassen en
groentegewassen, voor zover zij
worden geteeld met het doel de
hele of gescheurde plant of on
dergrondse delen daarvan elders
niet uit te planten of voor verdere
uitplant in het verkeer te brengen.
3. Alle akker-en tuinbouwgewassen
waarvan ondergrondse delen
worden geoogst of meegeoogst,
zoals aardappelen, bieten, uien,
knolselderij, schorseneren, wor
telen e.d.
4. Graszode
In principe zullen ontheffingen mo
gelijk zijn, maar zullen slechts
spaarzaam gegeven worden. Zeer
zware maatregelen dus voor besmet
land, die in de eerste instantie be
doeld zijn om verdere uitbreiding
naar kollega's een halt toe te roepen.
Maar verder ook een enorme stimu
lans inhouden om enerzijds besmet
tingen te voorkomen en anderzijds
via een intensieve bestrijding de be
smetverklaring weer ongedaan te ma
ken.
Vast staat nu al dat bestrijding
moeilijk en duur wordt! Enkele dui
zenden guldens per ha ben je zomaar
kwijt! Als akkerbouwers onderling
zullen we oren en ogen goed de kost
moeten geven. Vooral de percelen
waar de laatste 5 jaar gladiolen-kra
len zijn verbouwd zijn op z'n minst
ekstra verdacht. Wanneer deze per
celen bovendien in samenwerkings
verbanden zijn gebruikt, in welke zin
dan ook, dan moet het gehele sa
menwerkingsverband kritisch wor
den doorgeücht. Eén bedrijf met
kralenteelt; met 5 andere bedrijven
gezamenlijke aardappel- of bieten-
oogst! Ja zover moeten we minimaal
graven om uit de gevarenzone te
blijven of te komen.
Kritisch
't Lijkt erop dat de praktijk nog maar
nauwelijks reageert. Men moet het
eerst aan den lijve ondervinden of de
cyperus-besmetting in zeer nabije
omgeving meemaken om goed wak
ker geschud te worden. De gladio
lenteler is attent genoeg; die zit er
wel bovenop. Vele akkerbouwers
ontgaan, niets vermoedend, de mis
ère die op ons af komt. Met deze
artikelenserie hopen we te bereiken
dat velen hun omgeving afzoeken of
ergens besmetting vandaan kan ko
men. Dat betekent: strenge bedrijfs-
hygiëne in z'n volle omvang. Kritisch
zijn op alles wat dan de boerderij
binnenkomt..
Bestrijding van knolcyperus kost
handenvol geld, en teeltverboden 1
nog meer. Hier geldt zeer zeker:
Voorkomen is beter dan genezen!
A. Vermeer
Welke onderzoeken worden er in
1985 op het Proefstation voor de Ak
kerbouw en de Groenteteelt in de
Vollegrond te Lelystad gedaan? Op
deze vraag wil het PAGV-Werkplan
1985 een antwoord geven. Het werk
plan beschrijft per afdeling en per ge
was kortweg de projekten, die in 1985
zullen worden uitgevoerd. Telers
kunnen nu dus op voorhand zien wat
voor onderzoek er aan het door hen
geteelde produkt verricht wordt.
De beschreven projekten zijn ver
deeld over vier hoofdafdelingen:
Teeltonderzoek Akkerbouw, Teelt-
onderzoek Groenten, Technisch
onderzoek in Bedrijfsverband en
Bedrijfssynthese. Per afdeling zijn de
Bij de teelt van knolselderij kan men
het best uitgaan van perspotplanten.
Zowel verspeende planten in per-
spotten of direkt op de perspot zaai
en geeft een hogere produktie en
percentage kwaliteit I dan wanneer
men met kluitplanten werkt of ter
plaatse zaait. Dit kwam naar voren
tijdens de bijeenkomst van de Kleine
Gewassenkommissie NTS.
Tijdens de vergadering is gesproken
over de zogenaamde echte nieuwe
gewassen. Veel verwachtingen heeft
men van roodlof. Gemeld kan wor
den dat bij het PAGV of de voor-
Koöperatieve Tuinbouwveiling
RBT
De koöperatieve tuinbouwveiling
van het RBT had over het boekjaar
1984 een totaal batig saldo van
283.000 gulden. Tijdens de algemene
vergadering 3 mei a.s. zal het bestuur
van de veiling voorstellen hiervan
258.000,— toe te voegen aan de re
serve, 24.000,— te bestemmen voor
reserve deelneming (wettelijke re
serve) terwijl men dan aan vennoot
schapsbelasting 1.000,— verschul
digd is.
Bij het voorstel van het bestuur dit
batig saldo toe te voegen aan de re
serves is overwogen dat het overschot
slechts 0,15% van de totale omzet is
en de reservering praktisch belas
tingvrij kan geschieden. Daarbij
komt dat handhaving van het eigen
vermogen ten opzichte van het
vreemd vermogen van belang is voor
een gezonde financiering van de vei
ling en de toevoeging van dit bedrag
aan de reserve de kredietwaardig
heid van dit bedrijf versterkt.
projekten gerangschikt per gewas
(bijvoorbeeld aardappelen, suiker
bieten, witlof, e.d.) of per aan
dachtspunt (bijvoorbeeld bemesting,
ziekten, vruchtwisseling, e.d.).
U kunt dus snel opzoeken wat voor u
van belang is.
Bovendien is hiertoe elk projekt ge
nummerd met een codenummer, dat
het gewas en het onderzoekterrein
bevat.
Het werkplan geeft ook een overzicht
van de projekten in de regio's. U
kunt het bestellen door 10,— over
te maken op postrekeningnummer
2249700 t.n.v. PAGV, Postbus 430,
8200 AK Lelystad, onder vermelding
van "Werkplan 1985".
lichtingsdienst een eenvoudige teelt
handleiding van rootlof beschikbaar
is. Een nieuw gewas wat in 1984 goed
heeft voldaan is eikenbladsla. Wan
neer er geregeld een beperkte aan
voer is, zijn er voor een aantal telers
goede mogelijkheden met eiken
bladsla.
Aan de universiteit van Arkansas
(V.S.) werd een komkommerras
met kleine bladeren gekweekt.
Dat maakt het met de hand
plukken gemakkelijker, omdat de
komkommers beter zichtbaar
zijn. Door hun dunnere stengel
wordt de machinale oogst even
eens vergemakkelijkt.
(de Voor)
Een dezer dagen is verschenen "Ge
wasbescherming Kleinfruit". Deze
uitgave werd als inlage bij het week
blad "De Fruitteelt" aan alle bij de
N.F.O. aangesloten fruittelers ver
zonden.
Deze publikatie kost 4,50 per stuk
en kan worden besteld door dit be
drag te storten op giro" 1690875 t.n.v.
C.A.D.-Gewasbescherming te Wa-
geningen onder vermelding "Klein
fruit".
Het Produktschap voor Aardappelen
deelt mede, dat in de maand februari
in totaal 101.000 ton aardappelen is
verwerkt tot frites, puree, chips en
andere konsumptieprodukten. Daar
door is de verwerking tot 1 maart ge
komen op 200.000 ton, tegenover
182.000 ton in 1984 en 161.000 ton in
1983.
De uitvoer van frites, puree, chips
e.d. omgerekend tot verse aardappe
len bedroeg in de maand februari
59.500 ton terwijl de invoer van pro-
dukten overeenkwam met 2.700 ton
verse aardappelen.
Verder wordt bekendgemaakt dat in
de week van 18 t/m 23 maart 1985
28.000 ton konsumptie- en indus
trieaardappelen is uitgevoerd, (ex-
klusief de export naar België).
Het Produktschap voor Aardappelen
maakt bekend dat tot aardappel-
konsumptieprodukten in de eerste
twee maanden van dit jaar in totaal
„200.000 ton aardappelen is verwerkt,
waarvan 149.000 ton tot voorgebak
ken produkten. In 1984 werd in deze
periode 182.000 ton verwerkt en in
1983 in totaal 161.000 ton. Tot voor
gebakken produkten werd in deze
jaren respektievelijk 136.000 ton en
114.000 ton verwerkt.
In februari is in totaal 59.500 ton
aardappelen (verwerkt tot kon
sumptieprodukten) uitgevoerd,
waarvan 46.100 ton in de vorm van
frites, e.d. het resterende deel was
verwerkt tot andere produkten.
Ingevoerd werden in deze periode de
produkten van 2.700 ton verse aard
appelen waarvan 1.700 ton frites e.d.
10
Vrijdag 5 april 1985
