De gevolgen van de OPEC-besluiten
voor onze brandstofprijzen
Nieuwe gewasbeschermingsgids groenteteelt
is praktische hulp voor de tuinder
Kwaliteit
Service
de
nar
kas
weekstaat energieverbruik
Druppelbevloeiing is kwestie van
gezond verstand gebruiken
Onlangs heeft de OPEC besloten
om de kontraktprijzen voor ruwe
olie te verlagen. De oplettende
konsument die vervolgens een
verlaging van de olie- en gasprij-
zen wil inkasseren, wacht een
zware teleurstelling. De uitkom
sten van de OPEC-onderhande-
lingen lijken geen gevolgen te
hebben voor de konsumenten-
prijzen van benzine, dieselolie,
stookolie etc. Integendeel, voor
sommige olieprodukten moet
zelfs nog meer geld worden neer
gelegd. Wat is er aan de hand? In
deze aflevering van "in de olie"
zal worden getracht wat inzicht te
verschaffen in de ingewikkelde
werking van de internationale
oliemarkten.
De markt voor ruwe aardolie
De internationale tekortsituatie heeft
de OPEC jarenlang in staat gesteld
om de prijzen van de ruwe olie op
een steeds hoger niveau vast te stel
len. Het gaat daarbij om de zoge
naamde kontraktprijzen. De afgelo
penjaren is deze werkwijze de OPEC
steeds minder goed afgegaan. In het
voorjaar van 1983 zag de OPEC zich
genoodzaakt om de ruwe olieprijs'
van 34 naar 29 per barrel (159 liter)
te verlagen. Per 1 februari jl. is daar
weer een dollar afgegaan.
Naast de officiële kontraktprijs van
de OPEC bestaat er ook een prijsno
tering die op de vrije wereldmarkt,
de zogenaamde spot-markt, tot stand
komt. Tot voor kort funktioneerde
de spot-markt vooral als restmarkt.
Hier werden de incidentele over
schotten afgezet en de tekorten aan
gevuld. De verhandelde hoeveelhe
den ruwe olie waren in vergelijking
tot de kontrakthandel gering. De
prijzen op de spot-markt lagen zeer
dicht bij de officiële OPEC-kon-
traktprijzen.
Vrije markt
De afgelopen jaren is de positie van
de spot-markt aanzienlijk veranderd.
Het geleidelijk ruimer worden van
de ruwe oliemarkt kan hier niet los
van worden gezien. Nieuwe oliepro
ducenten zoals Engeland, Noorwe
gen en Mexico zijn snel en sterk op
gekomen. Daarmee is het aandeel
van de OPEC in de ruwe oliemarkt
van de niet-communistische landen
binnen tien jaar van 60% naar 30%
k-'il A
Nog steeds wordt ofPwelplaatsen over de gehele aarde naar aardolie en
aardgas gezocht. Op de foto is een boorploeg bezig op de Noordzee, (foto
Shell-venster)
teruggegaan. Tegelijkertijd nam de
wereldvraag belangrijk af als gevolg
van ekonomische recessie en het
doorwerken van energiebesparende
maatregelen. In dit marktklimaat is
het belang van de spot-markt toege
nomen: een sterk toegenomen
stroom ruwe olie wordt daar ver
handeld tegen prijzen ver onder öe
kontraktprijzen. In de kontrakten
wordt nu ook met de prijsontwikke
ling op de spot-markt rekening ge
houden. In 1984 lagen de spot-
markt-prijzen zo'n 1 a 2 dollar per
barrel onder de OPEC-prijzen. Deze
ontwikkeling heeft de OPEC ge
noodzaakt om in januari jl. de prij
zen gemiddeld met een kwart dollar
Eerder dan voorgaande jaren is de nieuwe uitgave van de gewasbe
schermingsgids voor de groenteteelt verschenen. De datum van ver
schijnen is vervroegd, opdat de teler voor de start van het nieuwe
seizoen kan beschikken over een geheel bijgewerkte gids.
Veel wijzigingen zijn aangebracht met name in het deel over de teelten
in de volle grond. De veranderingen zijn enerzijds gebaseerd op onder
zoeksresultaten van proefstations, proeftuinen, de Plantenziektenkun-
dige Dienst en andere instellingen en anderzijds op praktijkervaringen
van de regionale specialisten gewasbescherming.
Resistentie
Dit jaar is nu ook bij de teelt in de
volle grond een begin gemaakt met
een strategie (bestrijdingswijze) om
resistentie van ziekten en plagen te
voorkomen of te vertragen. Bepaalde
ziekten en plagen moeten veelvuldig
worden bestreden. Indien men daar
voor steeds hetzelfde of een nauw
verwant chemisch middel gebruikt,
wordt de kans op resistentie sterk
vergroot. Bij herhaalde bespuitingen
tegen een ziekte of plaag is het daar
om raadzaam om middelen uit ver
schillende chemische groepen met
elkaar af te wisselen om zo resisten
tieontwikkeling tegen te gaan. Bij de
meest voorkomende ziekten en pla
gen zijn de mogelijkheden hiertoe
aangegeven, zowel bij de teelten on-
Vrijdag 8 maart 1985
der glas als bij de teelten in de volle
grond.
Zorgvuldig en alleen spuiten wan
neer dat absoluut noodzakelijk is,
dragen eveneens bij tot het voorko
men van resistentie. Ook het toepas
sen van biologische bestrijding onder
glas voorkomt resistentie.
Velen van u zullen dit boekje al ont
vangen hebben. In veel regio's wordt
het boekje massaal door de veilingen
en andere organisaties (proeftuin
Venlo, de N.C.B. en de A.B.I.B.) in
gekocht, die het op hun beurt weer
onder de aangesloten leden ver
spreiden.
Verheugend is het feit dat dit jaar
ook alle telers in Zuid-Holland over
deze gids kunnen beschikken. Dit
doordat de gezamenlijke veilingen
zware stookolie. De uiteindelijke
prijzen van de olieprodukten worden
echter op de vrije internationale
markt door vraag en aanbod be
paald. Ondanks de steeds lagere ru
we olieprijzen (in dollars) is de prijs
van de zware stookolie, als gevolg
van de voor dat produkt geldende
vraag- en aanbodverhoudingen, op
de spot-markt steeds duurder ge
worden (in dollars).
Dat de zware stookoliemarkt zich
geheel heeft losgemaakt van de ont
wikkelingen van de ruwe oliemarkt,
is in deze rubriek regelmatig naar
voren gebracht. De vraag van de in
dustrie en elektriciteitscentrales in
West-Europa naar zware stookolie is
de afgelopen drie a vier jaar sterk
verminderd.
Geheel tegen de verwachtingen in
heeft de teruggelopen vraag van die
zijde niet geleid tot een prijsdaling
op de internationale zware stooko
liemarkt. Vrijwel tegelijkertijd zijn
namelijk in West-Europa moderne
raffinaderijen in gebruik genomen.
Deze zogenaamde konversie-instal
laties kunnen uit de (goedkope)
zware stookolie (duurdere) lichtere
produkten kraken. Het eerdere rest-
produkt zware stookolie is nu voor
de raffinaderijen een belangrijke
grondstof geworden. Met name de
toenemende inzet van zware stook
olie in deze konversie-installaties
heeft de internationale prijs van de
zware stookolie ten opzichte van de
ruwe olieprijs struktureel omhoog
gebracht. Tevens lijkt deze technisch
hoogwaardige innovatie de olie
maatschappijen in staat te stellen de
grip op de zware stookoliemarkt
aanzienlijk te verstevigen. Een dis-
kutabele ontwikkeling!
De koersontwikkeling van de dollar
De ontwikkeling van de koers van de
Amerikaanse dollar is tot nu toe niet
in de beschouwing betrokken. Alle
olieprijzen zijn echter in dollars ge
noteerd. Een ten aanzien van de
gulden duurdere dollar betekent di-
rekt hogere olieprijzen in guldens.
Zoals uit het staatje naar voren komt
is met de dollar de afgelopen jaren
wel het een en ander aan de hanH
geweest.
Na een periode van voortdurende
stijgingen is de dollar in februari het
historische punt van 3,62 gepas
seerd. Binnen twee jaar is de dollar
met 35% gestegen. De ontwikkeling
van de zware stookolieprijs in dol
lars, tesamen met de koersstijging
van de dollar, hebben er toe geleid
dat de zware stookolieprijs in gul
dens vanaf begin 1983 met zo'n 50%
is toegenomen.
De kolenmarkt
De kolenprijzen in guldens geven
een uiterst stabiel beeld te zien
(gld/ton):
1983 1984
le kwartaal 201,20 187,90
2e kwartaal 196,70 193,80
3e kwartaal 188,20 185,20
4e kwartaal 190,50
Het betreft de door de elektriciteits
centrales betaalde kolenprijs herleid
op een kalorische waarde van 26,4
MJ/kg.
De kolenmarkt verschilt wezenlijk
van de oliemarkt. In een volgend ar
tikel zal dieper op de verschillende
aspekten van de kolenmarkt worden
ingegaan.
Landbouwschap
P. van der Struijs
1)
1983
2)
1984
1985
te verlagen hetgeen echter nog altijd
een belangrijk prijsverschil met de
spot-markt in stand houdt. De feite
lijke prijs (in dollars) waartegen de
ruwe olie kan worden ingekocht, is
door de recente prijsbesluiten van de
OPEC niet of nauwelijks gewijzigd.
OPEC heeft zijn steeds meer tot pa
pier geworden prijzen moeten aan
passen aan de realiteit van de (vrije)
markt.
De zware stookoliemarkt
In beginsel bestaat er een relatie tus
sen de prijs van de ruwe olie, de
grondstof voor de olieprodukten en
de prijzen van de gerede oliepro
dukten zoals benzine, dieselolie,
ruwe
stook
ruwe
stook
ruwe
stook
olie
olie
olie
olie
olie
olie
le kwartaal
28,66
166,8
28,02
185,2
29,96
193 (jan)
2e kwartaal
23,05
168,9
27,81
185,6
3e kwartaal
28,38
175,4
27,15
178,4
4e kwartaal
27,99
177,1
27,11
185,7
1) gewogen gemiddelde OPEC-landen (spot-markt) in dollars/barrel
2) 1,5% S stookolie, Barges FOB Rotterdam in dollars/ton
Koers Amerikaanse dollar in guldens
1 e kwartaal
2e kwartaal
3e kwartaal
4e kwartaal
1983
2,66
2,80
2,95
3,00
1984
3.04
3.05
3,29
3,45
1985
3,58 (januari)
van Zuid-Holland hebben besloten
deze gids integraal voor haar leden
aan te schaffen. Hierdoor voorziet
deze gids nu voor heel Nederland.
Telers die het boekje niet ontvangen
of willen bij bestellen kunnen het
boekje voor ƒ7,50 per stuk verkrijgen
bij het proefstation te Naaldwijk.
Rechtstreekse bestelling is ook mo
gelijk door ƒ7,50 over te maken op
giro 16 90 875 van het Konsulent-
schap voor de Gewasbescherming te
Wageningen onder vermelding van
"Groenteteelt 1985".
Advertentie I.M.
Watergeven door middel van een druppelbevloeiing is een kwestie van ge
zond verstand gebruiken. Aan de hand van het oordeel over het gewas, de
vochttoestand van de grond en het nivo van de peilbuizen wordt de watergift
per dag bepaald. In de afdelingen met een aktief gewas (LW en SDP) is dat 1,5
liter/m2 per dag en bij het minder aktieve gewas in de standaardkas is dat 0,75
liter/m2 per dag. De E.C. is 2,4 in de SDP kas en 2,0 in de LW en de
standaardkas. In de steenwolteelt wordt meer water gegeven, namelijk af
hankelijk van de behoefte (instraling, verdamping) 1,8 liter/m2 op een don
kere dag en 3 liter/m2 op een zonnige dag. Er wordt 20-30% overgedoseerd.
De E.C. is ook hier 2,4 in de SDP kas en 2,0 in de andere kassen. De gemeten
E.C. van de mat ligt zo rond de 3, waarbij de rassen Terra Visa en Terrakim
meestal wat hoger zijn. De P.H. zit nu tussen de 5,0 en 6,0.
De weekproduktie was 5,8 bloemen per m2 en de gemiddelde etmaaltempe-
ratuur zit tussen de 16,5 en 17 gr.C. Sinds 1 januari staat de grondverwarming
en matverwarming in de standaardkas en de LW kas op 35 gr.C. watertem
peratuur aan, in de acrylplatenkas staat deze verwarming niet aan om vege
tatieve groei te vermijden. De rest is ongewijzigd.
Het enogieveriMw
«g deze week 11.013 m3 gas MJ een bedrijfsomvang ven 10.000 m2. Het gasverbruik Is alsvolgt
GRONDTEELT
STEENWOLTEELT
Week no. 9 d.d. 22/2-1 /3
SDP
acrylpL
LW-kas* Kontrole SDP LW-kas*
LW. Aanvul, m.scherm acrylpl. LW. Aanvul.
Kontrole
m. scherm
verbruik in m3 deze week
energieverbruik in m3/100 m2
vanaf 1-8-1984
98
1711
74 42
1550 926
117
2362
101 75 43
1720 1573 936
117
2438
oogst in stuks per m2
77,6
75,0
70,7
80,8 75,6
77^
De buitenomstandigheden waren deze week:
gemiddelde buitentemperatuur 3,1 gr.C.
gemiddelde windsnelheid 1,7 m/sek.
LW laagwaardige warmte, minder dan 55 gr. C. (primair)
Aanvul. - Aanvullende warmte, maximum 100 gr.C. (sekundair)
DENAR-KAS b.v.
L. Koop
17
