Grotere korting voor melkveehouderij niet verantwoord
Voor de spuittest was te weinig
belangstelling!
Ondanks superheffing een
superoverwinning!
Lammertijd
Wat gaat de tarwe doen bij felle zon en
harde wind??
De tweede vorstperiode van deze
winter is ook weer teneinde. Velen op
WALCHEREN vinden dat het wel
letjes is geweest. Wat het schaatsen
rijden betreft, is iedere liefhebber
goed aan zijn trekken gekomen. Di
verse schaatsevenementen zijn geor
ganiseerd en kon aan worden deelge
nomen. Zo kon er van Walcheren
over het dichtgevroren Veerse meer
naar Noord-Beveland worden ge
schaatst. Vanzelfsprekend ging het
ook in tegenovergestelde richting.
Bij diverse evenementen is het op
vallend dat er bij de favoriete rijders
nof/.l wat personen zijn, afkomstig
uit het agrarisch milieu. Het schaat
senrijden is voor de agrariër een van
de meest geliefde sportbeoefeningen.
In dit jaargetijde is er ook de meeste
tijd voor beschikbaar. Tenslotte spe
len ook de verbondenheid met de
natuur en het karakter en doorzet
tingsvermogen een grote rol. De on
dernemers in de agrarische sektor
moeten karakter en doorzettingsver
mogen hebben om de rit met hun
onderneming goed teneinde te bren
gen. Met in ons achterhoofd de
prestaties van de veehouder en de
tuindersvrouw in de Elfstedentocht.
Tot op heden verloopt de dooi onder
droge omstandigheden. De neerslag
in februari is tot op heden (25 feb.)
nog maar 6 x/i mm. Het strooien van
kunstmest wordt nu dagelijks meer
gedaan. Tijdens de vorstperiode wa
ren velen huiverig N-meststoffen te
strooien op graszaad- en wintertar-
wepercelen. De kans op zoutschade
bij natte dooi is dan niet ondenkbaar.
Het ziet er nu naar uit, dat we daar
niet mee gekonfronteerd zullen wor
den. Wanneer u deze regels leest zal
er al een groot kwantum meststoffen
zijn bestemming hebben.
Hoe het er met de wintertarwe voor
staat zullen we de komende weken
moeten bekijken. De indruk is dat
het gewas meer geleden heeft van de
tweede vorstperiode dan van de eer
ste.
De vergaderperiode loopt weer ten
einde. Omstreeks begin maart zijn de
meeste vergaderingen weer achter de
rug. Er is weer flink wat kennis bij
getankt. Op de jaarvergadering van
de Ver. voor Bedrijfsvoorlichting
werd gesproken over automatisering.
Een tweetal deskundige sprekers ga
ven voor akkerbouwers en veehou
ders een duidelijke uiteenzetting
over de mogelijkheden met de Icom-
puter als hulp bij de bedrijfsvoering,
zowel op technisch gebied als op het
terrein van de bedrijfsregistratie. Het
gevormde forum kreeg daarna nog
Begin februari hebben we nog eens
flink te maken gekregen met de win
ter. Het was in MIDDEN- EN
OOST-BRABANT de tweede in
1985. Op vrijdagmiddag diende deze
zich onschuldig aan in de vorm van
een flinke sneeuwbui en plotseling
zeer gladde wegen in een groot deel
van Midden- en Zuid-Nederland.
Voor de mensen, die onderweg waren
voor het werk of andere gelegenhe
den, schiep het grote problemen.
De verwachtingen van het KNMI en
andere weersvoorspellers waren vrij
onschuldig. Na een paar dagen zou
de hele boel wel verdwenen zijn. Het
zou met een sisser aflopen. In wer
kelijkheid ging het anders. We heb
ben een paar weken met het grote
ongemak gezeten. Het vroor zowel
overdag als 's nachts. Opvallend was
deze keer, dat de laagste etmaaltem-
peraturen in Zuid-Nederland wer-
een groot aantal vragen te beant
woorden. De konklusie is dat we het
verloop van de ontwikkelingen op
het gebied van de automatisering in
tensief moeten blijven volgen. Die
ontwikkelingen gaan heel snel. De
belangstelling voor deze bijeenkomst
was goed, vooral van de zijde van de
jongere boeren.
Voor de spuittest van de spuit
apparatuur was de belangstelling
maar zeer matig. We hadden op wat
meer belangstelling gerekend. Niet
iedere eigenaar van deze apparatuur
is nog overtuigd van de noodzaak van
goede werking. Waar we vrij dure
middelen aanwenden en toepassen op
gewassen, die ons brood op de plank
moeten leveren is het van groot be
lang dat het slagen zeker niet nadelig
beïnvloed wordt door minder goed
afgestelde of versleten apparatuur.
Een goed spuitbeeld, een geregelde
afgifte en verdeling van de spuit-
vloeistof is niet op het oog te beoor
delen.
Op het moment, wanneer ik de pen
even opneem om enkele regels uit
Kring LANGSTRAAT op te schrij
ven, is het op de kalender precies 2
maanden winter. En eindelijk wil het
dan ook eens echt winter zijn, want
winters met een Elfstedentocht heb
ben we de twee laatste decennia niet
gekend. Na enkele dagen spanning
wordt juist op deze eenentwintigste
februari de dertiende editie verreden.
Heel het land in de ban van dit groots
gebeuren en vele bedrijfsgenoten
met mij besluiten om maar een
roostervrije dag te nemen om dit ge
weldige festijn op de beeldbuis te
volgen en het werk te laten voor wat
het is. Niets lokt dan ook om buiten
het werk op te nemen.
De weilanden zien er dor en bruin uit
na deze tweede hevige en nog agres
sievere vorstinval en het zal beslist
nog wel even duren voordat we de
staldeuren kunnen openen. Al met al
een lange en dure winter met nogal
wat ongemakken van bevriezingen
van leidingen in stallen en melklo-
kalen. Er waren zelfs dagen bij dat de
veehouder meer problemen had dan
zijn koeien. Ook de tuinders in onze
kring hebben door grotere stookkos
ten een flinke afrekening te ver
wachten van de Gasunie.
Na deze wat minder prettige onder
toon toch ook enkele positieve zaken.
We kunnen in onze kring terugzien
op een tweetal zeer goed bezochte
vergaderingen van de Kring en de
landbouwafdeling. Op de algemene
kringvergadering was het de voorzit
ter van het KNLC, de heer Luteijn,
die zijn gehoor een goed hart onder
de riem stak met een optimistisch
verhaal voor land- en tuinbouw. Ook
zag hij perspektieven in het verbete
ren van de kwaliteit van de produk-
ten, nieuwe teelttechnieken en een
betere dienstverlening middels auto
matisering.
De tweede vergadering had als on
derwerp: De superheffing en zijn
problemen. Dit werd behandeld
door ons zeer gewaardeerd hoofd
van de Sociaal-Ekonomische Voor
lichting, de heer Markusse. Ook hij
wist de leden te boeien, ondanks de
vele moeilijkheden en onduidelijk
heden, die er voorshands nog zijn.
Met nadruk riep hij de jongeren op
om met zijn staf en de Rijksland
bouwvoorlichting de bedrijfsvoering
eens kritisch te bezien en vooral het
hoofd niet te buigen.
Met deze laatste regels zie ik dan
meteen die jonge veehouder uit
Overijssel, die zo magistraal de Elf
stedentocht won. Ook hij wordt ge
plaagd door de superheffing, maar
wist zich mentaal zo sterk om dit ge
weldige evenement met een supero
verwinning af te ronden.
Laten wij met zijn prestatie voor ogen
en de grote positieve inzet van onze
sprekers van de beide vergaderingen
de moed opnemen om het nieuwe
seizoen tegemoet te gaan.
Het is de droom van iedere boer. Ook
in de WESTHOEK: Een droge dooi
na een lange vorstperiode. Nu snui
ven buiten 's morgens en de verkwik
kende wintergeur in je neus laten ko
men. Je ruikt de lucht van doorzet
tende dooi na harde vorst. De sneeuw
is versleten. Hier en daar liggen nog
slierten op de akkers. We hebben er
toch wel moed op, dat de struktuur
door de laatste vorstperiode een op
pepper heeft gekregen.
Dat is hard nodig'na wat de grond dit
afgelopen najaar heeft meegemaakt.
Een mens maakt zich zorgen over
iets, wat de natuur zelf opknapt en
dat moesten we na een jaar van ek-
streme dingen eigenlijk wel weten.
Wat de prijzen van de produkten
aangaat, ik denk dat daar terecht
zorgen over zijn. Aardappelen en
uien, het is droeving. Met een kos-
tencij feer dat er niet om liegt wordt het
duidelijk dat er een negatief getal uit
de bus rolt. Uitzonderingen zijn er
altijd. Met de hoge uitkomsten van
'83 nog in het achterhoofd, is dit een
terugslag die hard aankomt. We we
ten dat er gemiddeld kan worden,
maar dat loopt wel een paar jaar uit.
Optimistische geluiden hoorde ik af
gelopen week over de prijzen van
den gemeten. Oorzaak is waar
schijnlijk de sneeuw, waarbij je flin
ke uitstraling hebt vanaf de grond. In
het Noorden daarentegen lag geen
sneeuw. Hier had men in een be
trekkelijk kort tijdsbestek ijs van
goede kwaliteit. Uiteindelijk is, tegen
de verwachting van velen in, de bij
zonder populaire Elfstedentocht op
de schaats gehouden.
Het was immers 22 jaar geleden voor
de laatste keer. U zult wel begrijpen
onder deze omstandigheden is voor
de boer op het land weinig te doen.
Voor de veehouders ligt het iets an
ders. Zij dienen hun vee ook in dit
jaargetijde met z'n nodige ongemak
ken toch een goede verzorging te ge
ven. Vanwege de behoorlijke wind
en het kontinu vriezen werd de
sneeuw zodanig droog, dat deze ging
stuwen en zeer snel bij elkaar waaide
op heuvels en op een aantal onge
wenste plaatsen overlast bezorgde.
Op diverse plaatsen moest regelma
tig met de schaaf en/of een grote
bezem de weg schoongemaakt wor
den. Vooral de aan- en afvoer van
produkten naar de boerderijen heeft
flinke problemen gegeven.
Momenteel, de laatste week van fe
bruari, hebben de meeste boeren nog
geen enkele vordering gemaakt met
het werk op het land, vergeleken met
het begin van de maand. Dit is voor
een ieder een tegenvaller. Om een
voorbeeld te noemen: De laatste ja
ren kwam de temperatuursom eind
februari aan de 180 graden. Dan kon
je op de graslanden, die bekwaam
waren, de eerste stikstof (N) uit
strooien. Maar, helaas, vanwege het
vele winterweer van de afgelopen
maanden, komt hier niets van te
recht.
Een temperatuursom van 100 graden
is nog steeds niet bereikt. We zullen
moeten afwachten, totdat de weer
somstandigheden beter worden. De
intensieve veehouderij heeft bijzon
der hoge stookkosten vanwege de
aanhoudende koude. In menig huis
houden zal men de gevolgen van de
koude eveneens ervaren, in ieder ge
val als de rekening aangeboden
wordt. Vooral de lage nachttempe-
raturen zijn zeer funest. Tijdens een
etmaal is er een groot temperatuurs
verschil en dan is het moeilijk de
hoge waarde in de stal te handhaven.
Vaak is men niet ingericht tegen zul
ke ekstreem lage temperaturen. Ge
zien het kostenaspekt is het wense
lijk, dat de koude periode niet te lang
aanhoudt.
Een ander probleem, dat zich met
name in Midden- en Oost-Brabant
afspeelt, zijn de problemen rond de
superheffing op melk. De diskussies
over het percentage, dat ingeleverd
moet worden, zijn opnieuw losgebar
sten. De Minister van Landbouw
overweegt het percentage op te
schroeven naar 11%. Na de inlevering
van 8,65% voor '84-'85 is een grotere
korting ongewenst en niet verant
woord.
De melkveehouders zijn al zwaar ge
troffen. Vooral beginnende en kleine
veehouders worden ekstra zwaar ge
troffen. Zij zullen het moeilijk krij
gen, daar een opbrengstvermindering
direkt invloed uitoefent op het be
schikbare verteerbaar inkomen.
karwij. De eigenaar van dit welrie
kende zaad gaf er een rondje op.
Anderhalve gulden op één dag ge
stegen. Op m'n vraag of hij ze ook
verkocht nad, kwam een ontkennend
antwoord. "Ik heb ze al drie jaar in
opslag met dalende en stijgende
prijzen. Ik denk dat ze nog duurder
zal worden".
Kwamen begin februari de dijken
groen onder de sneeuw vandaan, dit
is nu even anders. Bruin en grauw
liggen ze daar. Waar een flinke laag
sneeuw was opgejaagd een fleurig
groen. Maar dat zijn kleine stukjes.
Wat de tarwe bij de harde ijswind
gedaan heeft, is afwachten.
We weten wel dat februari aan z'n
laatste dagen bezig is en dat de dagen
lengen. Licht met wat zon erbij kun
nen wonderen doen. De kale plekken
in het gras zullen weer groen worden
en de kost geven voor de schapen die
er nu veel eten bij moeten hebben.
Bij de eigenaren van deze viervoeters
breken drukke dagen aan.
De tijd van het lammeren is aange
broken en dat betekent dat de nacht
rust nogal eens verstoord wordt.
Maar de blijdschap van nieuw leven
vergoed veel. Een teken dat het voor
jaar er zit aan te komen.
De dooi is weer ingetreden en het
waterschap heeft het plan de op-
dooi-borden weer te plaatsen.
Ook de graszaadfirma denkt aan
ogn bepaalde opdooi van de
graszaadpercelen bij ons in de
buurt. Zodra het mogelijk is
moeten we het graszaad gaan
róllen, zodat de wortels een goede
aansluiting krijgen met de nattere
ondergrond.
Graszaad is in de regel een vroeg
gewas en daarom is er geen tijd te
verliezen, want het moet vroeg en
vlug uitstoelen en zaadstengéls
vormen. Ook bij opgevroren
wintergraan vindt rollen soms
plaats. Door het rollen wordt het
lai*i aangedrukt, waardoor de
wortels in een vastere grond ko
men te zitten en beter beginnen te
groeien. Tevens bevordert dit
rollen de uitstoeling en ook het
maaidorsen in de zomer gezien de
vlakkere ligging.
Het uitwinteren van de granen is
meestal een verdrogingsproces.
De wortels kunnen slechts water
opnemen, als in hun omgeving de
grond niet bevroren is. Indien er
geen sneeuw ligt, zijn bij vriezend
weer niet alleen de bovenlagen
van de grond bevroren, maar ook
de volgende lagen waarin de
wortels te vinden zijn. Schijnt dan
op het midden van de dag de zon,
dan verdampt er water uit de
jonge bladeren, maar de wortels
vullen dit verlies niet aan. Als dit
enige tijd aanhoudt verwelken de
jonge planten en gaan dood.
In de tweede vorstperiode heb
ben we temperaturen gekend van
12-15 gr. vorst met felle zon en
harde wind en dat terwijl de vorst
reeds 23 cm diep in de grond
zat. Spijtig ideaal weer voor uit
winteren van de tarwe. Op een
zeer natte grond kunnen de
planten bovendien nog erger
schade lijden door een bijko
mende werking van de vorst n.l.
opvriezen. Als water bevriest zet
het uit. Wanneer natte grond be
vriest rijst ze omhoog en heft
meteen de planten op, die alleen
in de bovenste laag wortelen. Bij
dooi zakt die grond omlaag en
laat de planten met de bovenein
den der wortels onbedekt uit de
aarde staan. Om het opvriezen te
voorkomen moet dus gezorgd
worden, dat de wortels diep naar
beneden kunnen gaan. Een goede
ontwatering en een laag winter-
peil zijn hiervoor uitermate be
langrijk. We staan dus nog in
twijfel wat de tarwe gaat doen als
er felle zon en harde wind komt.
In de nattigheid is het de tweede
keer gaan vriezen en ook zeer
streng, terwijl de sneeuw al vlug
van het land is gewaaid. In het
zuiden des lands heeft het zelfs
nog harder gevroren dan in het
noorden en dat waren we niet
gewend. Na de eerste vorstperio
de hadden we al ontdekt, dat de
zeer laat gezaaide tarwe, namelijk
die van in de periode eind no
vember tot in de eerste helft de
cember nog grotendeels "op de
korrel" lag, zodat deze veilig
heeft gelegen.
Daarna volgt de tarwe welke van
begin oktober tot ongeveer 20
oktober is gezaaid en dus weinig
risiko heeft gelopen. Heeft men
echter vroeger gezaaid of in de
periode van ongeveer 20 oktober
tot 20 november, dan is de kans
op uitwinteren het grootst. We
zullen dus maar afwachten wat
het weer doet en wat er met de
tarwe gebeurt. Afgelopen najaar
hadden we niet te kiezen aan
welke zaaidata we de voorkeur
wilden geven. Een boer zijn por-
temonnaie ligt veelal buiten,
maar als deze maar goed gevuld
is, dan valt daar nog wel mee te
leven. We zullen het hopen.
8
Vrijdag 1 maart 1985
