Grond en melkquotum
Landbouwschap:
Melkveehouders hoeven niet
meer in te leveren dan 8,65%!
Onderzoek: Nederland voor
voedsel erg afhankelijk van import
Minister blijft ijveren voor
gedeeltelijke opkoopregeling
Tegenvaller afdracht
superheffing melk
voor rekening Staat
'Mondjesmaat"besparen op krachtvoer
BEUC wil hormonenvrij vlees in Europa
De binding van het melkquotum aan de grond is een zaak waar iedere
grondeigenaar en- of gebruiker mee te maken heeft. De uitgangspunten
ten aanzien van de gevolgen voor het melkquotum in geval van over
dracht van grond zijn vastgelegd in een EG-verordening.
Onder overdracht van grond moet worden verstaan iedere overgang van
eigendom, zakelijk gebruiksrecht, pachtrecht of ieder ander gebruiks
recht. De Europese verordeningen leggen een duidelijke koppeling
tussen de heffingsvrije hoeveelheid melk en de oppervlakte grond
waarop de melkproduktie is bereikt. In Nederland is dit geheel nader
uitgewerkt in de Beschikking Superheffing. In de onlangs verschenen
"Evaluatienota Superheffing" kondigt minister Braks enkele nadere
regels aan.
Kan quotum vervallen?
De algemene regel is dat het melk
quotum dat op grond rust overgaat
naar een opvolgende producent. Het
melkquotum vervalt als de produ
cent de melkproduktie definitief
heeft beëindigd en daarvoor in het
kader van de opkoopregeling een
bijdrage heeft ontvangen. De S.E.V.
is al vele malen gevraagd wat er ge
beurt als iemand de melkproduktie
beëindigt en toch de grond in ge
bruik houdt. Blijft het quotum op de
grond dan toch bestaan? Op deze
vraag geeft de evaluatienota van de
minister een antwoord. De minister
zegt dat in principe de melkproduk
tie ononderbroken moet worden
voortgezet maar, dat als daardoor
ook voor de toekomst het melkquo
tum zou vervallen, dit tot een*waar
dedaling van de grond zou leiden. In
veel gevallen zou dit tot onbillijke
situaties leiden. Dit geldt met name
voor de verpachter als de pachter van
grond de melkproduktie zou staken.
In artikel 5,3e lid van de Beschikking
Superheffing is daarom geregeld dat
de Minister van Landbouw ook na
onderbreking van periodieke melka-
fleveringen een heffingsvrije hoe
veelheid kan erkennen. Daartoe
moet dan wel een verzoek worden
ingediend. Bij het opnieuw toeken
nen van een melkquotum, na een
onderbreking, denkt de minister uit
te gaan van het toegewezen quotum
op basis 1983. Wel zal uiteraard re
kening worden gehouden met even
tuele grondoverdrachten die na 1983
t.a.v. het betreffende bedrijf hebben
plaatsgevonden. Deze regeling is zo
wel van belang voor verpachters,
pachters als eigenaar-gebruikers.
Het wordt nu dus mogelijk dat een
melkproducent van de opkooprege
ling gebruik maakt als hij zowel ei
gen grond als pachtgrond in gebruik
heeft.
Voor het deel van het quotum dat op
zijn eigen grond rust kan hij een
vergoeding ontvangen en de pro-
duktie, met toestemming van de ver
pachter, op de pachtgrond staken.
Het quotum vervalt dan definitief op
de eigen grond en op de pachtgrond
wordt het "slapend". Op verzoek kan
dan later het slapende quotum weer
beschikbaar komen.
De problemen t.a.v. het melkquotum
zijn ook opgelost voor die melkpro
ducenten die b.v. enkele jaren de
melkproduktie willen stoppen (denk
aan arbeidsongeschiktheid) en deze
over enkele jaren zelf of door een
opvolger, weer willen hervatten. Ook
hier kan het quotum slapend ge
maakt worden.
Tijdelijke pacht
Aangezien het ongewenst wordt
geacht dat tengevolge van kortlo
pende gebruiksrechten de heffings
vrije hoeveelheden van de bedrijven
te zeer aan schommelingen onder
hevig zijn is een bepaling in de Be
schikking opgenomen die zegt dat
geen heffingsvrije hoeveelheid melk
overgaat indien grond - onder welke
benaming ook (pacht, huur, verkoop
van gras op stam, verhuur maisland,
inscharing) - voor een periode van
ten hoogste één jaar in gébruik wordt
gegeven. In de praktijk is het niet
altijd gemakkelijk te bepalen of er
sprake is van vaste pacht of van één
jarig gebruik. Eigendom of vaste
pacht zal moeten worden aange
toond. Als er sprake is van één-jarige
pacht of huur, ook als er sprake is
van elk jaar opnieuw één-jarige
pacht, dan rust op deze grond geen
quotum. Enkele voorbeelden:
1. A heeft 7 ha eigendom en huurt
van jaar tot jaar (zonder pacht-
kontrakt) van B nog eens 3 ha. De
zoon van B wil de 3 ha weer in
eigen gebruik nemen. Als dit ge
beurt dan gaat er geen quotum
van A naar de zoon van B.
2. Stel A wil van zijn 7 ha eigendom
2 ha verkopen. Als hij verkoopt
aan C dan verliest hij twee ze
vende deel van zijn quotum om
dat op de 3 ha losse grond geen
quotum rust.
Door deze regeling voor de één-jari
ge verhuring zijn, als men de zaken
goed regelt, ook de problemen die
verband houden met tijdelijke gron
druil tussen akkerbouwers en melk
veehouders opgelost.
Verkoop aan gemeenten
Als gronden verkocht worden voor
niet-agrarische doeleinden dan gaat
het quotum verloren. Dit bepaalt de
Beschikking. In de praktijk betekent
deze regel dat na de aankoop door de
gemeenten en andere overheden en
ook de aankoop ten behoeve van de
natuurgebieden stagneert.
Niemand wil quotum kwijt als daar
niets tegenover staat. De minister
heeft nu toegezegd de Beschikking te
zullen wijzigen.
De melkveehouder, die ter kompen-
satie van de door overheden aange
kochte grond, vrijwel eenzelfde op
pervlakte elders verwerft of ter be
schikking krijgt, kan een heffings
vrije hoevèelheid ter beschikking
krijgen, die'gelijk is aan die. welke op
de door de gemeente enz. 'aange
kochte grond rustte,Op de verkochte
grond moet de melkproduktie wel
definitief worden gestaakt.
Voor de natuurgebieden geldt dat,
als gronden verkocht of in gebruik
gegeven worden die in belangrijke
mate de agrarische bestemming ver
liezen, er maximaal 4500 kg per
hektare verloren kan gaan. Op deze
natuurgronden kan op verzoek een
heffingsvrije hoeveelheid komen te
rusten van ook maximaal 4500 kg per
hektare.
Wees voorzichtig
Er is nu wel wat meer duidelijkheid
gekomen in de grondzaken en su
perheffing. De regels worden echter
nog wel steeds aangepast.
Vraag voor men tot grondtransak-
ties, zowel verkoop, koop. pacht,
verhuur, huur overgaat steeds advies
en maak daarna pas definitieve af
spraken over de grondoverdrachten.
(Drs. A.A. Jaarsma)
S.E.V.
In het lopende melkprijsjaar (april
'84 - april '85) moeten de melkvee
houders in ons land 8,65% van hun
produktie inleveren en daar moet het
bij blijven. Minister Braks (Land
bouw en Visserij) heeft onvoldoende
redenen om de boeren nog eens 2,4%
minder te laten melken. De be
windsman is, wat betreft de hoeveel
heid melk die hij extra nodig heeft, te
pessimistisch en rekent zich arm. Dit
heeft het dagelijks bestuur van het
Landbouwschap naar voren ge
bracht tijdens een bijeenkomst met
de Vaste Commissie voor Landbouw
van de Tweede Kamer op woensdag
13 februari jl. in Den Haag.
Het Landbouwschap heeft een bere
kening gemaakt, waaruit blijkt dat
overleg met het landbouwbe
drijfsleven gesuggereerd om in
het kader van de
een verdere korting van de indivi
duele melkquota (in vergelijking met
de produktie in 1983) achterwege
kan blijven. Het Landbouwschap
gaat er daarbij vanuit dat op het be
sluit van de EG-landbouwministers
van vorig jaar, om de melkplas met
1% extra te verminderen, wordt te
ruggekomen. Bovendien zal minister
Braks zodanige maatregelen moeten
nemen, dat de opkoopregeling opti
maal wordt benut. Van deze regeling
wordt nu slechts in bescheiden mate
gebruik gemaakt. Volgens het Land
bouwschap moeten ook grotere
melkveehouderijbedrijven in aan
merking komen voor de opkoopre
geling; het plafond van 250.000 kg
moet daartoe worden losgelaten, al
dus het schap.
fing van kracht is, nagegaan zal
worden, of men ten onrechte over
inevriie melk beschikt. Niet
Nederland is voor zijn voedselvoor
ziening erg afhankelijk van import.
Het totale Nederlandse beslag op
landbouwgronden overal ter wereld is
zeven tot acht keer groter dan het
Nederlandse landbouwareaal. Anders
gezegd: de Nederlander legt beslag op
meer dan tweemaal zoveel landbouw
grond als er gemiddeld per wereldbe
woner beschikbaar is. Dit blijkt uit
een onderzoek van de wetenschaps
winkel van de Vrije Universiteit in
Amsterdam in opdracht van de Kleine
Aarde in Boxtel.
VU-ekonoom Henk Rietveld maakte
voor dit onderzoek gebruik van een
veelheid aan gegevens van allerlei
nationale en internationale instellin
gen. In Nederland is per inwoner
ongeveer 0,14 hektare landbouw
grond beschikbaar. Uit het onder
zoek blijkt dat de Nederlander bij
zijn huidige manier van leven wel
twee tot driemaal zoveel land nodig
heeft. Dit hoge cijfer wordt vooral
ook veroorzaakt door onze export-
aktiviteiten. Zonder die export zou
het Nederlandse beslag op land
bouwgrond veel minder zijn. Dat
Nederland zo afhankelijk is van bui
tenlandse landbouwgrond wordt
Minister Braks van landbouw wordt
gekonfronteerd met een financiële
tegenvaller die PvdA-kamerlid Ta-
zelaar raamt op circa vijftig miljoen
gulden. De afdracht aan de Europese
kas van de superheffing die de Ne
derlandse boeren moeten betalen op
overproduktie van melk overtreft het
bedrag dat Braks bij de agrariërs kan
innen omdat hij, op aandrang van de
kamer, te ruimhartig is omgespron
gen met vrijstellingen voor boeren
die meer melk wilden produceren
dan hen op grond van de algemene
regel was toegestaan. Dat geld zal
zeker niet alsnog worden verhaald
op de melkveehouders, zo zegde de
minister toe.
Hij zal als puntje bij paaltje komt en
"Brussel" staat op zijn geld, de
schatkist voor het tekort moeten la
ten opdraaien.
vooral veroorzaakt door onze vee
teelt en veeteeltprodukten. De Ne
derlandse veeteelt en dus ook onze
export op dit gebied staat of valt
volgens de VU-onderzoekers met de
invoer op grote schaal van veevoe
der. Meer dan het totale Nederland
se landbouwareaal is in het buiten
land nodig voor de teelt van sojabo
nen en tapioka bestemd voor Ne-
De BEUC, het Europese bureau van
de konsumenten. verenigingen in de
tien EG-landen, wil dat de EG-kom-
missie in Brussel nieuwe voorstellen
op tafel brengt inzake het gebruik van
hormonen in de veeteelt. De BEUC
heeft daarover een brief geschreven
aan de voorzitter van de Europese
landbouwraad, de Italiaanse minister
van landbouw, Pandolfi.
Medio vorig jaar heeft de EG-kom-
missie een ontwerp voor een Euro
pese richtlijn gemaakt, waarvan de
inhoud erop neerkomt, dat het ge
bruik van naiuurlijke hormonen in
de veeteelt moet worden toegelaten,
mits daar een goede kontrole op
komt. Het gebruik van kunstmatige
(vaak kankerverwekkende) hormo-
derlands vee. Het onderzoek van
Rietveld en anderen toont volgens de
VU en De Kleine Aarde aan dat
Nederland wat voedsel betreft, "ver
re van zelfvoorzienend is". Dit in
tegenstelling, zo wordt gezegd, tot
bewerkingen uit landbouwkringen
dat ons land op voedselgebied "au
tarkisch" zou zijn. De Kleine Aarde
wijst er in een eigen reaktie op het
rapport nog op dat de grootschalige
export van veevoeder de natuurlijke
kringloop ernstig verstoort, met na
me in de derde wereld. Er is in feite
sprake van roofbouw, meent de
stichting.
nen moet volgens die ontwerp-richt-
lijn met ingang van 1 juli van dit jaar
worden verboden. Een lijst van ver
boden hormonale produkten zal
volgens de kommissie door de Euro
pese ministers van landbouw moeten
worden vastgesteld.
Volgens de BEUC die woensdag zijn
brief aan Pandolfi openbaar maakte,
heeft een kort geleden verricht on
derzoek van de Franse konsumen-
tenbond uitgewezen, dat 74 procent
van de Franse konsumenten vlees wil
dat vrij is van hormonen. Ook vanuit
een louter ekonomisch standpunt
gezien heeft het gebruik van hormo
nen in de veehouderij geen zin, aldus
de BEUC, want de rundvleesvoorra-
den in Europa stijgen nog steeds,
terwijl de konsumptie afneemt.
Minister ir. G. Braks zal in Brus
sel blijven ijveren voor een ge
deeltelijke opkoopregeling voor
melk, omdat die naar zijn mening
in de Nederlandse situatie toe
pasbaar is. Ook heeft hij in het
van een maximum van 250.000
liter op een niveau van 375.000
liter over te gaan; dan gaat het
om bedrijven met 70 tot 75 koei
en.
De bewindsman zei dit op 13 fe
bruari j.l. in de Tweede Kamer
tijdens de behandeling van de
Evaluatienota Superheffing door
de Uitgebreide Commissie voor
landbouw.
Ook zal hij de gedachte van een
Europese opkoopregeling blijven
propageren, omdat het speciali
satiebeginsel in de EG dan meer
tot zijn recht komt. Immers, de
zwakste produktiegebieden zul
len dan op basis van EG-kriteria
het eerst hun melk aanbieden.
Kontrole op fraude
Met betrekking tot de kontrole op
fraude door de Algemene In-
spektie Dienst (AID) merkte mi
nister Braks op, dat deze kontrole
steekproefgewijze, maar wel se-
lektief - bij diegenen, die onder
verdenking stonden - heeft
plaatsgevonden.
Hij voegde daaraan toe, dat ge
durende de tijd dat de superhef-
alleen dit jaar, maar ook de
eerstkomende jaren zal men het
risiko lopen door de AID gekon-
troleerd en eventueel vervolgd te
worden.
Minister Braks: "Er zijn gevallen
gekonstateerd, waarbij de papie
ren zodanig waren gerangschikt
en gedateerd, dat men ten on
rechte in aanmerking is gekomen
voor een vrije hoeveelheid. Tegen
betrokkenen is opgetreden. Zij
zullen worden vervolgd wegens
valsheid in geschrifte. De afhan
deling ervan is geen zaak van het
ministerie van landbouw en vis
serij. Wij beraden ons over de
vraag, hoe wij moeten handelen
terzake de toegewezen hoeveel
heid. Het ligt voor de hand, dat
alles dat ten onrechte is geklaimd,
teniet wordt gedaan. Een aanvul
lende vraag is of nog verder moet
worden gegaan".
De heer J. Wouters uit Teteringen
heeft een uitvinding gedaan die op
zijn veehouderijbedrijf een bespa
ring' oplevert van 3 cent per liter,
die tevens een hoop onrust onder de
koeien bij het melken wegneemt
terwijl hij er zelf ook een hoop ge
mak van heeft. De uitvinding van
veehouder Wouters komt 'hier op
Een "molentje" boven iedere voe
derbak dient de koeien tijdens het
melken iedere zes sekonden een
hoeveelheid van zeven gram
krachtvoer toe. Het aantal brokjes
dat per keer in de bak valt is haast
te tellen. Doordat er steeds nieuw
voer valt, blijft de aandacht van de
koe tijdens de hele melkbeurt ge
vangen. Gedurende een melkbeurt
eten ze toch slechts een pond
krachtvoer. Het systeem wordt
aangedreven met een bijna gerui
sloze elektro-motor en heeft een
centraal bedieningskastje in de
melkstal. Bij de reguliere toedie
ning van krachtvoer trekt de boer
aan een touwtje waarna in één keer
een pond tot een kilo voer in de bak
valt. Die hoeveelheid is in enkele
ogenblikken op weg naar de vier
koeie-magen waarna de koe, niet
het domste beest, door te trappen
en te vervelen vraagt om méér.
Vee-arts Rulkens uit Oosterhout
prijst het systeem: "Doordat de
koeien rustig de melkstal in komen
en toch krachtvoer krijgen wordt
de melkafgifte .bevorderd". Bij
Wouters, die een studiebedrijf
heeft van het Landbouw Ekono
misch Instituut (LEI), resulteerde
het systeem in een besparing van
242 kilo krachtvoer per koe per
jaar. Bovendien nam de melkpro
duktie jaarlijks toe met 59 liter per
koe.
Vrijdag 22 februari 1985
9
