Aktie voeren; helpt dat?
Afscheid O.V.M.-direkteur Ridder
de Lange was groots feest
Barneveld 1976, Barneveld 1985;
Een klein deel van de aanwezigen tijdens de officiële afscheidsbijeenkomst in de
Prins van Oranje te Goes. In het midden de opvolger van de heer De Lange, de
heer H. Doeleman, met rechts O VM-medewerker, de heer H. Meeuwsen en de
algemeen-sekretaris van de ZLM, mr. J. Oggel.
De oud-sekretaris van de Z.L.M., mr. J.F.G. Schlingemann (r) was nauw bij de
start van de O VM betrokken en maakt nog steeds deel uit. van het bestuur. Hij
sprak de scheidende direkteur toe en bood hem een stadsgezicht aan.
De direkteur van de Onderlinge
Verzekerings Maatschappij van de
Zuidelijke Landbouw Maatschappij,
de heer J. de Lange heeft - zo hebt u
waarschijnlijk reeds gehoord of ge
lezen - zijn funktie per 1 februari jl.
neergelegd. Hij is inmiddels met een
welverdiend pensioen gegaan. De
heer H. Doeleman uit Dreischor
heeft zijn taak overgenomen. Het
afscheid van de Lange is een groots
feest geworden. De talloze bezoekers
op de afscheidsbijeenkomst en bij de
receptie hebben onderstreept wat al
lang bekend was: De Lange is een
zeer gezien figuur in Zeeland. Hij
heeft een geheel eigen stijl die o.m.
gekenmerkt wordt door optimisme,
blijmoedigheid en eenvoud. Zijn he
kel aan duurdoenerij en het gebruik
van veel nietszeggende woorden res-
pekterend, laten we u met een aantal
foto's meer zien dan duizenden
woorden zouden kunnen zeggen.
Een feestelijk beeld van het afscheid
van de geridderde Jan de Lange.
Namens het moederbedrijf, de
Zuidelijke Landbouw Maatschappij,
sprak voorzitter A.J.G. Doeleman
woorden van lof en waardering aan
het adres van de scheidende direkteur.
Ook oud-sekretaris en oud-voorzitter van de Z.L.M., ir. J. Prins, was met zijn
echtgenote op de receptie om de Lange een hand te drukken. Even een komische
opmerking tussen de bedrijven door.
Jan de Lange heeft in zijn loopbaan nooit een kruiwagen nodig gehad. Bij zijn
afscheid kreeg hij er toch één: voor zijn hobby tuinieren.
Een schier eindeloze rij vrienden en kennissen van het echtpaar De Lange kwam
hen een hand geven. Er waren natuurlijk talloze geschenken.
Op 19 februari vond er in Barne
veld een massale aktie plaats van
jonge boeren en boerinnen uit het
hele land. Voor het Nederlands
Agrarisch Jongeren Kontakt was
dit een historische gebeurtenis.
Ruim 3000 leden van de in totaal
ruim 12.000 kwamen naar Bar
neveld, in traktorkolonnes, in
bussen of met auto's.
Geslaagde aktie
Minister Braks, echt niet voor een
kleintje vervaard, schrok toch even
van zo'n volle veilinghal. Zijn amb
tenaren hadden het voorbereid op
600 a 700 man. De pers was eveneens
massaal vertegenwoordigd. De orga
nisatie en presentatie waren vlekke
loos. Naast voorzitter Henk Bidder
man toonden nog vijf inleiders aan
zo'n volle zaal goed aan te kunnen.
Krachtige en zakelijke taal, die dui
delijk maakte welke problemen en
wensen agrarische jongeren hebben.
Het NAJK liet zien waartoe ze in
staat is. Een geslaagd initiatief. Een
geslaagde aktie.
Toch roept een dergelijke manifes
tatie bij velen vragen op.
Sommigen hebben er moeite mee dat
de agrarische jongeren met een eigen
organisatie opkomen voor hun eigen
belangen. "Belangenbehartiging,
ook die van jonge boeren en boerin
nen, is toch een zaak voor de stand
sorganisaties", hoor je dan. Ook zijn
7
er twijfels bij het nut van zo'n aktie:
"Wat schieten we er mee op", of
"Het kost me een dag". Tenslotte zijn
er die moeite hebben bij de gestelde
eisen.
Aktie-bereidheid
Van alle provincies was Zeeland ze
ker niet het sterkst vertegenwoor
digd. Ongeveer 40 ZAJK- of RAK-
leden melden zich in Barneveld. Dat
Zeeland mager vertegenwoordigd
was ligt niet alleen in het feit dat
Barneveld niet naast de deur is. De
Zeeuwse Agrarische Jongeren zijn
momenteel (wanneer wel?) niet erg
aktie-bereid, zoals dat heet. Daar
zijn verschillende oorzaken voor aan
te wijzen. Op de eerste plaats is Zee
land een overwegend akkerbouwge
bied en is er de laatste paar jaar over
het algemeen goed geboerd. Weinig
reden tot klagen dus. Daarbij meen
den velen, overigens ten onrechte,*
dat de NAJK-aktie zich vooral
richtte op de problemen rond de su
perheffing en de interim-wet. En dat
speelt hier minder dan in andere de
len van het land.
Een andere reden is dat vele agrari
sche jongeren het gevoel of de over
tuiging hebben dat het Europese en
het nationale landbouwbeleid
onveranderbare grootheden zijn. De
laatste jaren valt - niet alleen bij
agrarische jongeren - waar te nemen
dat de belangstelling voor het beleid
en het diskussieren daarover ver-
REDAKTIE SEKRETARIAAT: AD PHERNAMBUCQ
GROTE MARKT 28. 4461 AJ GOES
mindert en dat de belangstelling
voor alle bedrijfstechnische ontwik
kelingen groeit. Jong en oud lijkt zich
terug te trekken op het eigen bedrijf
om daar, met alle middelen, de zaak
draaiende te houden en verder te
ontwikkelen.
Dat laatste is begrijpelijk en onder de
huidige omstandigheden ook nood
zakelijk. Er lijkt geen andere keus te
zijn.
Toch is de verminderde belangstel
ling voor het beleid, iets wat niet de
individuele bedrijven alleen, maar
juist de totale landbouw aangaat, een
punt van zorg.
Het beleid vormt immers het kader
waarin de bedrijfsresultaten en ont
wikkelingen gemaakt of gebroken
kunnen worden. Vooral beginnende
ondernemers hebben er alle belang
bij dat het beleid nu en in de toe
komst voorwaarden (prijzen, quota,
e.d.) schept waarbinnen een redelijk
voortbestaan van agrarische bedrij
ven gewaarborgd is.
Verantwoordelijkheid
Het zich terugtrekken op het bedrijf
en de verengde belangstelling voor
technische ontwikkelingen alléén, is
zoals gezegd begrijpelijk. Voor de
besturen van de organisaties (de
standsorganisatie, de RAK's en het
ZAJK) ligt er dan juist een zware
verantwoordelijkheid; de verant
woordelijkheid om voor de indivi
duele boerenbedrijven én voor de
landbouw in zijn totaliteit te ijveren
voor een passend landbouwbeleid.
RAK-besturen en het ZAJK hebben
de taak inhoud te geven aan drie
doelstellingen: vorming, belangen
behartiging en het leveren van en
bijdragen in het technisch en ekono-
misch kunnen van de leden. De aktie
in Barneveld is een vorm van belang
enbehartiging. De analyse van de
problemen rond 3e bedrijfsoverna
me en de naar voren gebrachte eisen
zijn niet uit de lucht komen vallen.
Daar gaat een belangrijk stuk vor
ming aan vooraf. Zó kun je inhoud
geven aan je doelstellingen.
Resultaat
Wat zal de aktie van Barneveld op
leveren? Het mag duidelijk zijn dat
Braks de aanwezigen niet naar huis
heeft gestuurd met een "enveloppe
met inhoud". Wel is hem duidelijk
geworden dat het agrarische jonge
ren ernst is met hun belangenbehar
tiging.
In het spanningsveld van belangen
waarin het uiteindelijke beleid zijn
vorm krijgt zal meer nadrukkelijk
dan voorheen rekening gehouden
worden met agrarische jongeren en
hun problemen. Dit is een belangrijk
winstpunt. Niet alleen Braks, maar
ook de standsorganisaties zijn op de
feiten gewezen. De agrarische jon
geren zijn meer dan "een stelletje
rakkers". De aktie heeft aangetoond
dat er nog meer dan voorheen serieus
rekening gehouden moet worden
met de jongeren. Ook dat is winst.
Een teken aan de wand is dat juist in
de aktieweek in bijna alle land
bouwbladen te lezen viel dat het
Landbouwschap en het NAJK ver
der met elkaar zullen diskussieren
over het gewenste landbouwbeleid.
Het gaat er - om misverstanden te
voorkomen - ons niet om dat het
NAJK of het ZAJK een vierde
standsorganisatie wordt. Het gaat
erom dat de jongeren serieus geno
men worden en niet worden afge
scheept als "luchtfietsers" of "rare
Chinezen" naar wie je beleefdheids
halve even luistert om vervolgens, in
overtuiging van het eigen gelijk, over
te gaan tot de orde van de dag. Jon
geren wordt ook wel verweten dat zij
zich gedragen als zouden zij, en zij
alleen, de wijsheid in pacht hebben.
Kortom, het is tijd Voor een goed
gesprek.
In 1976 kwamen agrarische jongeren
uit heel Nederland voor het eerst
bijeen voor een aktiebijeenkomst.
Ook in Barneveld. Daaruit is eigen
lijk het NAJK ontstaan. Het agra
risch jongerenwerk heeft een sterke
ontwikkeling doorgemaakt. We zijn
nu op een punt beland waarin de
positie van het georganiseerde agra
risch jongerenwerk sterk in diskussie
is. Standsorganisaties hebben er
moeite mee een jongerentak binnen
hun organisatie te plaatsen. Het al
gemeen plattelandsjongerenwerk
heeft moeite een eigen plaats te
handhaven naar het agrarische plat
telandsjongerenwerk.
In Barneveld heeft het agrarisch jon
gerenwerk iets laten zien. Het mag
niet zo zijn dat wij ons als King Kong
op de borst rammen om dan duidelijk
te maken dat we er staan. Als Barne
veld kan bijdragen aan een goede
diskussie over de positie en funktie
van het agrarisch jongerenwerk, dan
is dat ook winst.
A.P.
Vrijdag 15 februari 1985