POTTEKi^
Maandelijks gesprek
minister-landbouwschap
Landbouwschap en minister Braks in grote
lijnen eens over besteding mcb-gelden
Hoofdbestuur Z.L.M. noemt
Brusselse prijsvoorstellen
"desastreus"
bij uitstek geschikt
voor Brouw- en
voergerstteelt
Marges worden krapper:
Cebeco-Zuidwest:
financieel-ekonomische veranderingen
dwingen tot grotere krachtsinspanning
(3 CEBECO-HANDELSRAAD
landbouwreklame
Minister Braks en het Landbouwschap zijn het in grote lijnen eens over
de besteding van de mcb-kompensatie in 1985, 1986 en 1987. Over de
invulling van de details zal op korte termijn worden beslist. Dit is
woensdagavond afgesproken in het maandelijks overleg tussen minister
Braks en het dagelijks bestuur van het Landbouwschap. Het ministerie
van landbouw en visserij gaat er vooralsnog vanuit dat er 100 miljoen
te verdelen valt. Men wil niet vooruitlopen op een beslissing van Brus
sel over de resterende 120 miljoen. "Als Brussel in gebreke blijft haar
aandeel bij te dragen, zullen wij de Tweede Kamer op die ontbrekende
20 miljoen aanspreken", zo zei Landbouwschapsvoorzitter drs. Joris
Schouten in het gesprek met de minister.
Van het beschikbare bedrag zal 10
miljoen worden gereserveerd voor
algemene doeleinden. Het resteren
de bedrag wordt op basis van de zg.
sbe-indeling verdeeld over akker
bouw, tuinbouw en veehouderij.
Uitgaande van 90 miljoen 100
miljoen minus 10 miljoen) komt
dat neer op 27 miljoen voor de
tuinbouw, 13 miljoen voor de ak
kerbouw en 50 miljoen voor de
dierlijke sektor.
Het Landbouwschap en het ministe
rie zijn het er in principe over eens
dat de beschikbare bedragen voor
een belangrijk deel gebruikt moeten
worden voor (vervroegde) nieuw
bouw op proefstations en regionale
onderzoekcentra. Verder zullen een
aantal hypotheken vervroegd wor
den afgelost, waardoor geld vrijkomt
voor ekstra onderzoekaktiviteiten.
Op deze wijze wordt het mcb-geld
besteed voor uitgaven die anders ten
laste van de boeren en tuinders zou
den komen.
Prijsvoorstellen
Minister Braks en het Landbouw
schap hebben uitvoerig van gedach
ten gewisseld over de recente prijs
voorstellen van de Europese Kom-
"Voor het komende jaar wordt rekening gehouden met een zeer groot
aanbod in de markt van door ons af te zetten produkten (granen,
aardappelen, peulvruchten, zaden). Sterke konkurrentie, lagere prijzen
en een druk op de marges zullen hiervan het gevolg zijn.
Grotere omzetten zullen een deel van de verkrappende marges moeten
opvangen. De minder positieve marktontwikkeling, die aan het eind van
het verslagjaar in de prijzen tot uiting kwam, deed de waarde van de
aanwezige voorraden verminderen. Het kostenniveau lijkt redelijk ge
handhaafd te kunnen worden, zij het dat de investeringen op een relatief
hoog niveau zullen liggen, teneinde beter te kunnen voldoen aan de
gewenste dienstverlening naar onze leden/afnemers". Dit meldt de
direktie van Cebeco-Zuidwest in haar pas verschenen jaarverslag over
het boekjaar 1983/1984.
De direktie konstateert verder dat
drastische wijzigingen in het markt
ordeningsbeleid van de E.G. reeds
verstrekkende negatieve gevolgen te
zien hebben gegeven op de produk-
tie van melk en op de prijsvorming
van de granen. De veranderingen in
het marktordeningsbeleid van tarwe
hebben door een opeenstapeling van
maatregelen ertoe geleid, dat de
marktprijzen zich op - of zelfs onder -
het voerinterventieniveau bewegen.
Dit betekent echter wél een effektie-
ve prijsdaling die in vergelijking met
vorig jaar is opgelopen tot 15% in
bepaalde perioden.
Bovendien zijn er indirekte gevolgen
merkbaar voor aanverwante sekto
ren. Zo heeft het instellen van melk-
produktiequota (met de superheffing
als boete bij overschrijding ervan)
het krachtvoerverbruik doen afne
men. Mede als gevolg hiervan staat
de markt van mengvoedergrondstof
fen sterk onder druk, zodat de prijs
van voedergranen, voerpeulvruch-
ten, pulp, etc. is gedaald.
Produktie van andere gewassen,
vlees of eieren, is volgens de direktie
om redenen van teelttechnische aard
of verwachtingen aangaande de afzet
ervan, een niet of nauwelijks aan
trekkelijk alternatief. Al deze be
leidsombuigingen zijn nog van ge
ringe invloed op het resultaat in het
verslagjaar, omdat de maatregelen
eerst halverwege de loop ervan hun
beslag kregen, terwijl bij de granen
de zaken voor het grootste gedeelte
in de eerste helft van het jaar tot
stand kwamen.
"De veranderingen op financieel-
ekonomisch terrein en op de aan- en
verkoopmarkt zullen ons echter nu
en in de toekomst tot een grotere
krachtsinspanning nopen". Door een
systematische marktbewerking, zo
wel bij aan- als verkoop, en een effi
ciënte bedrijfsvoering, zullen wij een
belangrijker marktpositie in ons
werkgebied kunnen gaan innemen",
aldus de direktie van Cebeco-Zuid-
west.
Het financieel resultaat van Cebeco-
Zuidwest 1983-1984 komt neer op
een winst van ruim 3 miljoen. Het
bestuur stelt de leden voor daarvan
1,6 miljoen toe te voegen aan de al
gemene reserve, 8 ton te bestemmen
voor de ledenschuldrekening en het
resterende bedrag voor de reserves
"deelnemingen en participatie le
den".
Advertentie I.M.
to Ata Zaai/aad en Poolgoed Btaab
i" GA Rottefd*" T<
Het Landbouwschap heeft ernstige
kritiek op de voorgestelde prijsnivos
en vreest de gevolgen daarvan voor
de inkomensmogelijkheden van
boeren en tuinders. Minister Braks
wees er op dat er in de EG nog altijd
sprake is van veel te grote voorraden
en dat de produktie nog altijd groter
is dan de afzetmogelijkheden. Wel
deelt hij de zorg van het Landbouw
schap dat de jongste prijsvoorstellen
opnieuw nationale steunmaatregelen
kunnen uitlokken.
Evenals het Landbouwschap is hij
voorstander van een fundamentele
diskussie over de toekomst van het
Europese landbouwbeleid. De be
sluitvorming over het markt- en
prijsbeleid zal volgens hem mede af
hangen van de vraag wat er gaat ge
beuren met het struktuurbeleid, het
zetmeelbeleid, de wijnoverschotten
en de zuivelkwotering.
Superheffing
Minister Braks is het niet met het
Landbouwschap eens, dat nieuwe
beperkingen van de melkproduktie
kunnen worden voorkomen door een
efficiënt beheer van de melkkwota.
De becijferingen van het Land
bouwschap hierover noemde hij
"buiten de realiteit". De bewinds
man is ook niet bereid mee te werken
aan de overheveling van melkkwota
voor direkte verkoop naar de regu
liere melkveehouderij. Volgens hem
valt dat op wat langere termijn voor
ons land erg nadelig uit.
Een drastische verlaging van de
melkkwota is volgens de minister al
leen te voorkomen door het opkopen
van melk. Hij is bereid de per 1 fe
bruari gesloten opkoopregeling op
nieuw open te stellen met aangepaste
voorwaarden. Daarbij noemde hij
het optrekken van het huidige pla
fond van 250.000 liter met bijvoor
beeld 50 procent en de mogelijkheid
om slechts een deel van de melkpro
duktie in te leveren. Voor dit laatste
moet de EG wel toestemming geven.
Braks ziet weinig in een pleidooi van
het Landbouwschap om grondtrans-
akties tot 5 a 7 hektare los te maken
van de er op rustende melkkwota.
Wel is hij bereid te overleggen over
andere mogelijkheden om de grond-
gebondenheid van de kwota te ver
soepelen.
Zetmeelbeleid
Het Landbouwschap heeft de aan
dacht van minister Braks gevraagd
voor de door de Europese Kommis
sie voorgestelde wijzigingen van het
zetmeelbeleid- De bewindsman er
kent, dat een drastische verminde
ring van de steunmaatregelen direkte
gevolgen zal hebben voor de telers
van fabrieksaardappelen en de pro
ducenten van aardappelzetmeel. Hij
wil zich echter nader beraden over de
beste strategie die in verband hier
mee moet worden gevolgd.
Minister Braks heeft het Landbouw
schap desgevraagd laten weten, dat
de ontheffingsbepalingen ex artikel
53 van de Jachtwet ook na 1 april a.s.
zullen blijven gelden. De zgn. hoe
renjagers die op grond daarvan nu
gebruik mogen maken van een ge
weer zullen dat ook in de toekomst
kunnen blijven doen. Het Land
bouwschap vindt deze toezegging
niet ver genoeg gaan. Hierover zal
nog een advies worden uitgebracht.
Het Landbouwschap heeft tot slot de
aandacht van de minister gevraagd
voor circa 1000 hektare voor de
landbouw geschikte grond die door
de voltooiing van de zg. Philipsdam
droog valt in het Volkerak en de
Krammer. Het Landbouwschap wil
dat deze grond een agrarische be
stemming krijgt.
Het Hoofdbestuur Van de Z.L.M. vergaderde op 4 februari j.l. in hotel
Pannenhuis te Hoogerheide. De vergadering toonde zich duidelijk on
gerust over de E.G.-prijsvoorstellen voor het markt- en prijsjaar 1985-
1986. Met name voor wat betreft het graanbeleid zijn de prijsgevolgen
volgens het hoofdbestuur "desastreus". Als naast de prijsvoorstellen
rekening wordt gehouden met bijkomende voorwaarden en marktbe-
leidsmaatregelen zal de Nederlandse tarweteler rekening moeten hou
den met een netto prijsverlaging van 10%. Gekombineerd met de prijs
verlaging van het voorafgaande jaar heeft de tarweteler te rekenen met
een inkomensverlaging van 800 per ha in twee jaar tijd. "Een alle-
machtige tegenvaller", aldus het ZLM-bestuur. Omdat de gevolgen van
dit graanbeleid zich niet tot akkerbouw zullen beperken is het Hoofd
bestuur van oordeel dat krachtig stelling moet worden genomen tegen
deze voorstellen.
De gevolgen van de superheffing op
de melkproduktie zijn op een groot
aantal bedrijven beklemmend. Door
de genoodzaakte produktieverande-
ring is elke rek uit het inkomen ver
dwenen. Hoewel door de overheid
gepraat wordt over een verdere ver
laging van het heffingvrije kwotum
meent het Hoofdbestuur, dat de
ruimte daarvoor niet meer aanwezig
is bij de veehouders. Het systeem van
toewijzing van een heffingvrije kwo
tum aan individuele veehouders
dient voorhands niet te worden ge:
wijzigd ten gunste van een systeem,
waarbij aan een zuivelfabriek een
heffingvrij kwotum wordt toegewe
zen.
Vorstschade
De gevolgen van de sedert jaren niet
meer voorgekomen strenge winter
zijn nog onduidelijk. Met name in de
fruitteelt moet een en ander afge
wacht worden. Vast staat, dat een
deel van de knoppen aan de fruitbo
men verloren is, maar er is onzeker
heid over de omvang van de onbe
schadigde knoppen. Naar het zich
laat aanzien is de fruitteelt in meer
landinwaarts gelegen gebieden
zwaarder getroffen dan het Zuid
westen. De boomkwekerij lijkt wel
zwaar te zijn getroffen. De volle-
grondsgroente is met spruiten en
waarschijnlijk winterbloemkool dui
delijker slachtoffer. De prei is er be
ter van afgekomen. In de veehoude
rij heoben zich problemen voorge
daan met bevriezing van leidingen.
Automatisering
informatieverstrekking
De landbouw wordt momenteel als
het ware overspoeld door het grote
aanbod van komputers in een grote
variatie. Omdat de systemen onder
ling niet altijd uitwisselbaar zijn. is
een overleg over integratie zeer ge
wenst om tot een optimaal gebruik te
kunnen komen. Vanuit de praktijk
blijkt een grote behoefte aan voor
lichting en kennis over komputers en
systemen. De ZLM en zijn diensten
zullen zich gezamenlijk inzetten om
een bijdrage te leveren aan een goe
de begeleiding van de leden bij
eventuele aanschaf en het gebruik
van moderne informatie-appara-
tuur.
Gek dat er zo weinëg reklame
gemaakt wordt voor de pro
dukten van de landbouw. A Is je
dat vergelijkt met wat de in
dustrie allemaal aan ons kwijt
wil, dan is het niet veel. Nu
voorziet de landbouw meestal
in behoeften die echt zijn, dus
die hoeven ons niet aangepraat
te worden. Honger is de beste
reklame! Slechts wanneer de
konkurrentie het nodig maakt
wat aan de weg te timmeren,
zien we iets van de landbouw
dat met drang aanbevolen
wordt. Een voorbeeld daarvan
is de sprekende koe op de ster-
rek lame die de vitale eigen
schappen van de echte boter
aan ons gemargariniseerd volk
aan de orde stelt. Maar waar
zie je tarwe in de reklame ko
lommen? Welke aardappel rolt
over de sterrebuis? Wat zie je
over vlas, klaver, gerst of ui?
Wie geeft een biet om suiker?
Pas wanneer de industrie zich
met landbouwprodukten in
laat, worden onze behoeften
aangewakkerd om snoep,
chips, toetjes en lammetjespap
als onmisbaar te beschouwen.
Fruit, ja fruit maakt een uit
zondering. Fruittelers en tand
heelkundigen hebben het klaar
gekregen ons volk behoorlijk
appelbewust te maken. Jammer
genoeg wil dat met de peren
niet goed lukken. Toch hebben
we goede perejaren, en wat is
het toch zonde als die peren
onvoldoende aan de man ge
bracht zouden worden. Je kunt
er ook geen europese berg van
maken.
Lekker als ze zijn, peren heb
ben iets tégen-.zich. Ik neem
trouw een zak peren mee van de
fruitverkoopschuur waar ik
met regelmaat even aanga om
voor vrouw en kroost fruit in te
slaan. Maar in ons verwarmde
huis wordt die hele zak inééns
sa
rijp en je eet je boordevol met
peer omdat ze ineens op moe
ten. Een pereschil is minder
kauwbaar dan een appelschil.
Bovendien, een appeltje-in-je-
zak komt er als een appeltje uit.
Een peertje-in-de-zak wordt
heel vaak een zakvol peer. En
in de zomer lokken ze wespen.
Geen wonder dat het nationale
Fruitschap op zoek is naar een
pakkende, overtuigende rekla
me slagzin waar geen mens
omheen kan. Hoe breng je de
peer zodanig onder de konsu-
ment dat hij zich schaamt als
hij zonder peer over straal durft
te lopen?
Nou, ik heb wat meegeprakke-
zeerd, maar het is niet makke
lijk. Eet meer peer" rijmt wel,
maar klinkt verschaald.
"Peertje op, laat je leiden",
doet wel origineel aan, maar
slaat als een tang op een var
ken. "Snoep wijs, kies een
peer" schiet onder de duiven
van de tandheelkundige appel
verbouwers. En toen ineens had
ik het. Meneereen peer! "Dit
rijmt. Het is kort, krachtig en
makkelijk te onthouden.
Bovendien is het een zeer
wendbare kreet. "Meneer, een
peer!zet je voor het blok: pak
hem nou maar. Meneer? een
peer", vestigt de aandacht di-
rekt op waar het om gaat.
"Meneer. Een peer?", oefent
een onweerstaanbare aandrang
uit. En "Een peer, meneer?",
sluit al het andere meteen uit.
Dit is het. Met dit tweesnijdend
zwaard kun je op de apatische
peremassa inhakken. En juist
toen ik vol overtuiging en en
thousiasme deze boodschap
aan het Centraal Fruitburo
wilde doorgeven als de redding
in de perenood, merkte mijn
vrouw, die de helft van de peren
etende bevolking vertegen
woordigt, snedig op: "En wij
dan?"
POTTEKIJKER
4
Vrijdag 15 februari 1985