Andriessen
KNLC kommentaar
over geld
en goed
Ekstra korting koelhuisboter bij
eksport buiten EG
De belastingontduiker krijgt
minder speling
S.E.V. Thema Relatie tussen gezinsbestedingen en
Bedrijfsinkomsten schot in de roos III
Braks schuift
betaling
superheffing op
Luteijn: "Interimwet passeert
Eerste Kamer niet zonder slag of stoot"
Begroting 1985 van het
Produktschap voor Zuivel
«b
In vorige artikelen hebben we
geschreven over de meningen van
deelnemers en bestuursleden
over het S.E.V.-projekt "Relatie
Gezinsbestedingen en Bedrijfsin
komsten". Naast die bijeenkom
sten is afgelopen zomer door de
S.E.V. van de Z.L.M. een enquete
gehouden. Over de uitkomsten
daarvan hier een samenvatting.
Opzet
Het doel van de enquete was een in
zicht te krijgen in de manier waarop
boeren en tuinders hun uitgaven als
regel verrichten. Tevens moest blij
ken in hoeveel gezinnen men be
hoefte heeft aan een systematische
schatting van de jaarlijkse uitgaven.
Om dat doel te bereiken is een een
voudig vragenformulier opgesteld.
Indien er voldoende tijd voor was, is
bij een individueel bedrijfsbezoek
met de betreffende man en vrouw
het formulier ingevuld. Vanzelfspre
kend anoniem.
Bedrijf en gezin
Totaal zijn er 144 formulieren inge
vuld. Om een idee te krijgen over de
gezinssituatie en de bedrijfsomstan
digheden is gevraagd naar de leeftijd
van de vrouw (omdat zij meestal de
gezinsportemonnee beheert) en naar
de bedrijfstak en -omvang. Het blijkt
dan dat op 38% van de bezochte be
drijven akkerbouw bedreven werd.
20% melkveehouderij, 16% gemeng
de bedrijven, 14% tuinbouw en 12%
overige vormen, waarvan dan weer
de helft intensieve veehouderij.
Op 61% van de bezochte bedrijven
was de vrouw des huizes tussen de 35
en 60 jaar oud, 28% was jonger dan
35 en 11 ouder dan 60 jaar. Al met
al dus een redelijk gemiddelde groep
uit de agrarische beyolking van het
Z.L.M.-werkgebied.
Bedrijfsinkomsten
Op 10% van de bedrijven vond men
de bedrijfsresultaten zeer sterk wis
selend en 46% vond het sterk wisse
lend. Daarmee komt direkt het grote
probleem van de Landbouw (met
een grote L) naar boven: de wisse
lende inkomsten, waaraan het beste
dingenpatroon vaak moeilijk is aan
te passen. Daarom was op 16% van
de bedrijven het inkomen de laatste
jaren niet toereikend om tijdig te
voldoen aan de verplichtingen als
rente, aflossing en belastingen. Op
30% van de bedrijven was daarna
onvoldoende inkomen om de nood
zakelijke bedrijfsuitgaven en inves
teringen te doen. Toch vond men op
60% van de bedrijven zelf dat er nog
voldoende inkomen beschikbaar was
voor de gezinsuitgaven. Men was
blijkbaar eerder geneigd met minder
te moeten doen!
Gezinsuitgaven
Op de vraag of er een vast bedrag
wordt vastgesteld voor privé-uitga
ven, antwoordde 65% ontkennend.
Bij de 35% die dat wel deed, werd
door driekwart zelden van dat be
drag afgeweken. Om te weten hoe
men een overzicht krijgt van de ont
wikkeling van de gezinsuitgaven wa
ren 8 keuzemogelijkheden gegeven.
Uit de antwoorden blijkt dat 14%
geen overzicht krijgt en 51% dat
slechts achteraf bekijkt. Meestal via
het boekhoudverslag. Slechts 35%
probeert vooraf de gezinsuitgaven te
bekijken. Het is daarom niet ver
wonderlijk dat maar liefst 70% opgaf
dat dat overzicht geen invloed op
hun bestedingen heeft. Het zijn dan
immers al achterhaalde cijfers.
Naar de relatie tussen de bedrijfsuit-
komsten en de ontwikkeling van de
privé-uitgaven wordt door 25%
hoogst zelden of nooit gekeken. 19%
doet dat alleen als het nodig is en
32% jaarlijks. Wekelijks of maande
lijks wordt dat slechts door 24% ge
daan. Hier zal zeker het onregelma
tige patroon van inkomsten en uit
gaven de oorzaak van zijn.
De toekomst
17% van de ondervraagden vond dat
hun gezin minder duur gaat worden.
Meestal omdat het gezin kleiner
wordt.
Bij 32% dacht men dat de kosten
voor het gezin gelijk zullen blijven en
51% verwachtte dat het gezin duur
der zal worden. Maar liefst 69% van
die laatste groep dacht dat niet te
kunnen kompenseren door bezuini
gen in het gezin! Het zal daar dus
extra uit het bedrijf moeten komen.
De volgende vraag was dan ook:
"Verwacht u dat de komende jaren
voldoende geld uit uw bedrijf en
eventuele andere inkomsten vrijge
maakt kunnen worden voor de
privé-uitgaven?". 74% antwoordde:
"vermoedelijk wel" en de rest "mis
schien niet". Om dat mogelijk te
kunnen maken was men op 48% van
de bedrijven van mening dat er geen
belangrijke veranderingen nodig
zijn. Maar bij 52% vond men dat er
iets moet gebeuren.
De oplossingen werden gezocht in:
intensiveren (33%), beter boeren
(22%), uitbreiden (19%), ergens an
ders werken (9%). De rest (17%)
dacht andere oplossingen te kunnen
vinden die meer in de individuele si
tuatie passen.
Vertrouwensrelatie
Bij het samenstellen en uitvoeren
van deze enquete waren wij ons zeer
bewust dat de inhoud vaak erg per
soonlijk is. Toch hebben we het ge
probeerd. In de gesprekken bleek dat
als men eenmaal over dat drempeltje
heen was er in veel gevallen toch be
hoefte en interesse bestond om er
eens met een buitenstaander over te
praten. Daarbij was de goede ver
trouwensrelatie tussen de S.E.V. en
de agrarische gezinnen onmisbaar.
Daarom willen we tot slot iedereen
bedanken die zo spontaan aan deze
enquete heeft meegewerkt.
Jaap van Wijck
Minister G. Braks heeft in de
Europese landbouwraad die
dinsdag jl. in Brussel plaats vond
te kennen gegeven uitstel van be
taling van de superheffing door
melkveehouders te willen tot het
eind van het lopend melkprijsjaar
dwz tot eind maart volgend jaar.
De Europese commissie, het da
gelijks bestuur van de EG, be
raadt zich thans over de wens van
de minister. Verwacht wordt dat
de commissie niet wil wachten tot
eind maart. Maar welk tijdstip
het ook wordt, de inning kan in
ons land in geen geval nog plaats
vinden op 15 december. Meer
hierover meldt onze korrespon-
dent in Brussel de heer'J. Werts.
Wij verwijzen u daarvoor naar
pagina 5.
Sinds 3 september jl. is er een rege
ling van kracht, die het mogelijk
maakt om boter, die tenminste 6
maanden in de koelhuizen heeft gele
gen, voor een speciale prijs naar 15
landen buiten de Europese Gemeen
schap, waaronder de Sovjet-Unie, te
eksporteren. Voor deze boter geldt
een korting van 33 ECU (1 ECU
2,60) per 100 kg.
Dit o.m. antwoordt minister ir. G.
Braks (landbouw en visserij) op
schriftelijke vragen van het Tweede
Kamerlid Tazelaar.
Volgens de bewindsman is van deze
regeling tot op heden niet of nauwe
lijks gebruik gemaakt. Om de rege
ling aantrekkelijker te maken, heeft
de Europese Kommissie besloten om
kopers, die voor een hoeveelheid van
minimaal 50.000 ton boter koopkon-
trakten kunnen overleggen een spe
ciale korting te geven, wanneer ze
een gelijke hoeveelheid boter kopen
die reeds voor 1 april 1983 opgesla
gen lag. Op deze boter wordt een
korting gegeven van 1 141.50 ECU
per 100 kg.
Volgens minister Braks verwacht de
Kommissie op deze wijze 200.000 ton
boter te kunnen eksporteren.
Ook schrijft hij. dat de Kommissie
heeft besloten om in het kader van
een kerstboteraktie, 200.000 ton bo
ter beschikbaar te stellen voor huis
houdelijk gebruik binnen de Euro
pese Gemeenschap. Voor deze boter
geldt een afprijzing van 160 ECU per
100 kg.
Gewassen die op arme gronden de
hoogste opbrengsten geven, zoals
sorghum en cassave, zijn het meest
efficiënt in het onttrekken van voe
dingsstoffen aan de bodem, en de
teelt van deze gewassen put dienten
gevolge de grond alleen nog maar
verder uit.
- Geus, J.G. de, 1967. In: Fertilizer
guide for tropical and subtropical
farming. Centre d'Etude de 1'Azote:
181 - 185.
- Doggett H., 1970. Sorghum. Long
mans: 180-207.
(Stelling bij proefschrift J. Hoogen-
doorn)
Vrijdag 14 december 1984
£8'é tedrneoeb h («BbthV
Afgelopen dinsdag is de lnterimwet
Beperking Varkens- en pluimveehou
derijen door de Tweede Kamer aan
genomen. Wij vroegen een reactie
van KNLC-voorzitter en Eerste Ka
merlid Luteijn.
- "Ik vind dat er voor deze op zich
ernstige problematiek van mestover
schotten nu een slecht stuk nood
wetgeving ten tafel ligt. -
In de eerste plaats is er een volstrekt
onnodige beperking van de moge
lijkheden tot bedrijfsontwikkeling in
de wet opgenomen voor die bedrij
ven (in met name de niet-concentra-
tie gebieden) waarvoor de extra
mestafzet geen onverantwoorde ge
volgen voor de bodem hoeft te heb
ben. Daarbij is het bovendien on
juist, dat aftopping in concentratie
gebieden bij een veel groter aantal
dieren begint dan in de niet-concen-
tratiegebieden.
Verder is het de vraag of deze nood
wet niet strijdig zal blijken te zijn met
Europese verdragen. En ten slotte
zijn er in de haast van de behande
ling, met zèer veel amendering toch
de nodige missers in de tekst geslo
pen. Zo blijkt, dat in feite uitbreiding
in een niet-concentratiegebied nog
tot inwerkingtreding van de wet
(waarschijnlijk medio januari) volle
dig vrij is. Onduidelijk is ook op basis
van welk referentieaantal vervolgens
de uitbreiding van maximaal 75
procent kan plaatsvinden.
Het verdelen van de portefeuilles in
de per 1 januari a.s. aantredende
nieuwe Europese Kommissie heeft er
toe geleid, dat een Nederlander na
acht jaar weer de post landbouw en
visserij gaat beheren.
Ik beoordeel de toekenning van de
zware portefeuille landbouw en vis
serij aan Andriessen over het alge
meen positief. In de eerste plaats
krijgen we daarmee op de landbouw-
post weer een van de sterke kommis-
sarissen, tevens vice-voorzitter.
Na de periode Dalsager was dat ook
hard nodig, dunkt me. Overigens
moeten we natuurlijk wel beseffen dat
de financiële problemen voor de EG
levensgroot aanwezig blijven en dat
Andriessen zeker niet iemand is die
met een boog om de problemen zal
heen lopen. De verwachting is dan
ook, dat de financiële ruimte voor het
gemeenschappelijk landbouwbeleid
uiterst gering zal blijven.
Wel mag van Andriessen verwacht
worden, dat hij zich vooral zal richten
op versterking van het gemeenschap
pelijk beleid en de gemeenschappe
lijke markt. Vooral de tendens in de
richting van re-nationalisatie, waar
tegen Dalsager zich veel te weinig
verzet heeft, moet hoe dan ook om
gebogen worden. Daarbij is het van
belang dat meer aandacht wordt bes
teed aan een goed marktbeleid en dat
allerlei vormen van produktiebevrie-
zende hoeveelheidbeperkingen per
bedrijf achterwege blijven. In feite is
er de laatste jaren geen werkelijk
Europees landbouwbeleid in Brussel
meer gevoerd. Volstaan is de over-
produktie en de daarmee gepaard
gaande kosten voor het EG-budget te
beperken. De boer kreeg daarvan via
kontingentering (superheffing) of via
prijsverlaging (granen) de rekening
gepresenteerd. Reeële alternatieven
werden evenwel nauwelijks of niet
ontwikkeld. Zo faalde het marktbe
heer voor de granen nog dit najaar
volledig op een moment dat zonder
veel kosten een aanzienlijk deel van
de voorraad op de wereldmarkt afge
zet kon worden. Zo blijft een samen
hangend beleid om de produktie van
veevoedergrondstoffen (met name
plantaardig eiwit) in de EG te ver
sterken, via aanpassing van de
marktordening op dit punt achterwe
ge. Hetzelfde geldt in feite voor de
noodzakelijke stimulering van de
houtproduktie op Europees nivo.
Al met al voldoende werk aan de
winkel voor de heer Andriessen om
voor de Europese land- en tuinbouw
een meer toekomstgericht beleid te
ontwikkelen.
Luteijn
Uit de dagbladen en tijdschriften
blijkt dat de belastingdienst lang
zaam een modern en zakelijk wer
kend bedrijf begint te worden. Ging
alles vroeger traag en was er vaak
sprake van laksheid in het voordeel
De lasten van het Produktschap voor
Zuivel worden voor 1985 geraamd op
ruim ƒ116 miljoen. Van dit bedrag
zal ongeveer 80% of ruim 83 miljoen
worden gebruikt voor de financiering
van zuivelpropaganda en zuivelon-
derzoek.
Het restant, ongeveer ƒ23 miljoen,
dient ter bestrijding van de appa
raatskosten van het produktschap.
Omgerekend komt van de eigen uit
gaven bijna 12 miljoen of ongeveer
9,8 cent per 100 kg melk voor reke
ning van het zuivelbedrijfsleven.
De baten van het produktschap zijn
becijferd op ongeveer 110 miljoen.
Het tekort kan gedekt worden door
de reserves aan te spreken.
Van het totale bedrag aan subsidies
dat door het produktschap verstrekt
wordt, is 65,6 cent per 100 kg melk
bestemd voor reklame voor Neder
landse zuivelprodukten in binnen-
en buitenland en 12,2 cent voor zui-
velonderzoek.
Ir. W H. Dijkstra
bestuurssekretaris van Suiker
Unie
Per 1 december 1984 is ij;. W.H.
Dijkstra (41 jaar) benoemd tot se-
kretaris van de koöperatieve Vereni
ging Suiker Unie U.A. Hij volgt in
die funktie ir. F.C. de Jong op, die na
een dienstverband van ruim 31 jaar
vervroegd uittreedt.
van de frauderende burger nu worden
de duimschroeven aangedraaid.
De belastingdienst en de fiskale in
lichtingen- en opsporingsdienst zoe
ken zelfs de publiciteit door akties
volop naar buiten te brengen, om op
deze wijze de burgers te waarschu
wen dat er nu niet meer met de fiskus
valt te spotten. Zij die inkomsten
verzwijgen, die over spaartegoeden
beschikken waar de fiskus geen weet
van heeft of die aftrekposten op
kloppen of verzinnen, laten die zich
maar schrap zetten. Het kan goed
zijn dat zij er de komende jaren nog
weinig van merken maar naarmate
de jaren verstrijken zal de kans op
"pakken" steeds groter worden. Blij
kens een onderzoek van de hoogle
raar in de belastingwetenschap,
prof.dr. P. Vinke, zegt 31% van de
belastingbetalers belasting te ont
duiken door inkomsten te verzwijgen
terwijl 40% de aftrekposten groter
maakt dan ze zijn.
Hierbij gaat het om mensen die een
aangiftebiljet invullen, terwijl een
groot aantal Nederlanders geen aan
giftebiljet ontvangt. In deze groep
vinden we ook vele kruimelfrau
deurs die inkomsten genieten welke
behoorden te worden aangegeven.
Een groot gedeelte van ons volk
vindt fraude niet zo erg voor zover
het de inkomstenbelasting betreft
van gewone burgers. Zij vinden dat
eerst het mes maar moet worden ge
zet in banken en andere onderne
mingen voordat men op heksenjacht
gaat naar diegene die de beloning
voor een keertje behangen verzwijgt
of die als aftrekpost een zoutloos
dieet van zijn vrouw opvoert.
Hoe men hier ook over denkt het
staat wel vast dat, hóewei fraudeurs,
zowel grote als kleine, nog behoorlijk
vrij spel hebben, daarin in de ko
mende jaren steeds minder speling
komt. i
A. Michaël