College van Beroep voor
Bedrijfsleven heeft twee jaar
werk aan superheffing
Akkoord EG groenten en fruit beschermt
Nederlandse tuinbouw
nieuws uit brussel
Braks: boeren houden
melkreehten na verkoop grond
Nadelen voor andere
export naar
Spanje en Portugal.
jan werts - brussel
De Europese regeringsleiders hebben tijdens hun tweedaagse topconferentie in Dublin Castle besluiten
genomen die ook de Nederlandse land- en tuinbouw raken. Er kwam een akkoord tot stand over de wijze
waarop de Spaanse en Portugese uitvoer van groenten en fruit wordt benaderd wanneer die twee landen
eenmaal EG-lid zijn geworden. Verder bereikten de regeringchefs een bijna historisch akkoord over het
voortaan beperken van de wijnproduktie. De ministers van landbouw is dat in Brussel/Luxemburg nooit
gelukt. De aanpak lijkt op die waarmee men begin dit jaar de zuiveloverschotten te lijf ging. Tenslotte is men
het eens geworden over een verhoging van de Europese Voedselhulp voor hongerend Afrika met enkele
honderd-duizenden tonnen graan naar 1,2 miljoen ton voor 1985. Daarmee denkt men in ongeveer zestig
procent van de voedselschaarste te voorzien.
Met name de uitvoer van groenten en fruit was onderwerp van gesprek op de
tweedaagse topconferentie in Dublin Castle.
Komende weken kan er nu in Brussel
weer met vertegenwoordigers uit
Madrid en Lissabon onderhandeld
worden. Er is inmiddeks haast bij.
De Tien herhalen namelijk in hun
"conclusies van Dublin" hun "ern
stige politieke verbintenis" om
Spanje en Portugal per nieuw jaar
1986 aan te haken bij de Westeuro-
pese volkeren-familie-EEG.
Wel heeft de Griekse premier Pa-
pandreo ee%n totaal voorbehoud ge
legd op de uitbreiding van de Ge
meenschap. Hij eist dat voor de zui
delijke regio van de EG gedurende-
minstens zes jaar telkens 2,5 miljard
gulden steun wordt uitgetrokken. Te
betalen door het vanuit Athene ge
zien "rijke noorden" van de Ge
meenschap. Dit geld is bedoeld om
de sphok van de toetreding van
Spanje en Portugal voor de zuide
lijke regio op te vangen.
Het akkoord tussen de Tien inzake
de sectoren "groenten en fruit", zal
volgens de specialisten, die namens
de EG onderhandelen, door de
Spanjaarden wel aanvaard worden,
ook al moet hierover dus nog worden
gesproken. Het compromis pakt -hoe
gek dat ook moge klinken - beter
uit voor onze tuinbouw dan de Ne
derlandse regering had gewild. Er
komt namelijk meer bescherming
van met name ook Nederlandse
tuinbouwprodukten zoals tomaten
en komkommers. "Den Haag" wil
via een zo open mogelijke handel
goedkope Spaanse tuinbouwpro
dukten zo vrij mogelijk laten instro-
Het College van Beroep voor het Be
drijfsleven in Den Haag heeft inmid
dels meer dan 2.200 verzoekschriften
van melkveehouders ontvangen. Die
maken bezwaar tegen het feit, dat
minister ir. G.J. Braks van Landbouw
hen op grond van de artikelen 12 en
19 van de Beschikking Superheffing
geen extra melk wil geven.
Bij het College, de beroepsinstantie
waar dagelijks nog 60 tot 80 ver
zoekschriften betrekking hebbend
op de superheffing binnenstromen,
hopen deze melkveehouders hun ge
lijk te krijgen. Mevrouw Roos, me
dewerkster van de griffie van dit
College verklaarde desgevraagd, dat
de stroom verzoekschriften zeker zal
stijgen tot boven de 4.000. Dat
plaatst het College voor grote pro
blemen, want tot de invoering van de
superheffing gleden er dagelijks
slechts 2 tot 6 verzoekschriften de
brievenbus van de griffie binnen.
Twee jaar bezig
Het College heeft vier maanden (dat
is erg vlug) tot soms wel meer dan
een jaar nodig om ieder verzoek
schrift op de juiste wijze af te han
delen. Zelfs als de rechter elke dag
een zitting zou beleggen om de ver
zoekschriften af te handelen, dan zal
het zeker nog twee jaar duren voor
het College door de grote stapel ver
zoekschriften heen is. Men kan per
zittingsdag slechts ongeveer 10 aan
vragen behandelen.
Inmiddels heeft het College aan het
ministerie van Justitie om meer
rechters en bijzondere leden (voor te
Vrijdag 7 december 1984
men naar de EG. Dit is volgens de
regering een Nederlands belang,
omdat beperkingen op de Spaanse
tuinbouwexport zoals nu zijn over
eengekomen zeer zeker zullen resul
teren in een soortgelijke beteugeling
van onze vaderlandse uitvoer van
onder andere zuivelprodukten, gra
nen, suiker, vlees, door de regering in
Madrid.
Het binnen de EG nu afgesproken
systeem voor groenten en fruit valt
uiteen in twee perioden. De eerste
duurt vier jaar en daar komt vervol
gens nog een tweede overgangspe
riode bij van zes jaar. Zodat Spanje
en Portugal qua groenten en fruit
uiteindelijk na tien jaar (in 1996)
geïntegreerd zijn met de huidige EG.
In de eerste vier jaar verandert er
dragen door het bedrijfsleven) ge
vraagd. Maar of dit verzoek zal wor
den gehonoreerd is volgens mevrouw
Roos onzeker. Ook dat ministerie
ontkomt volgens haar niet aan be
zuinigingen.
Een woordvoerder van het ministerie
van Landbouw bevestigde desge
vraagd, dat "Landbouw" op de
hoogte is met de situatie bij het Col
lege. Het feit, dat daar onvoldoende
mankracht voorhanden is betekent
dat de behandeling van de verzoek
schriften tijd gaat kosten. Volgens
"Landbouw" is het in principe mo
gelijk dat men pas na twee jaar aan
de beurt komt. Maar als de rechter
een melkveehouder dan alsnog in het
gelijk stelt, kan die erop rekenen dat
hij zijn teveel betaalde superheffing
terugkrijgt. Volgens de woordvoer
der van "Landbouw" is minister
Braks daar verantwoordelijk voor.
Het College van Beroep voor het
Bedrijfsleven heeft inmiddels in ver
korte procedures (de zgn. voorlopige
voorziening) uitspraak gedaan over
twee verzoekschriften. Een melkvee
houder uit het Limburgse Itteren had
de twijfelachtige eer de eerste te zijn,
die een uitspraak over zijn verzoek
schrift in de bus kreeg. Hoewel het
College de gevraagde voorlopige
voorziening afwijst, kan men uit de
argumentatie afleiden, dat ook bij de
afronding van de normale procedure
aan de melkveehouder "nee" ver
kocht wordt.
De ondernemer wilde op grond van
artikel 19 van de Beschikking een
heffingsvrije hoeveelheid melk op
basis van 28 tot 29 melkkoeien met
een gemiddelde produktie van 5.500
weinig. Spanje en Portugal behou
den dan zo ongeveer de positie van
een niet bij de Gemeenschap aange
sloten land met bepaalde preferen
ties. Na vier jaar begint de afbraak
van alle beperkingen op de handel.
Op dringend Frans verzoek - ter be
scherming van de tuinders en de
fruittelers daar - gaat die liberalise
ring van de handel dan gedurende
zes jaar samen met een permanente
bewaking van de groenten en fruit
sector. Nederland had dit slechts
voor bepaalde artikelen gewild.
Jaarlijks wordt er gedurende zes jaar
een plafond vastgesteld op de invoer
van alle afzonderlijke groenten en
fruitsoorten uit Spanje. Gaat de
Spaansp en Portugeese afzet op de
Euro-markt daar bovenuit en dalen
kg. Volgens hem was er sprake van
uitzonderlijke omstandigheden, om
dat door het natte voorjaar van 1983
de ruwvoedervoorziening van dat
jaar slecht was. Bovendien trad de
Maas in de herfst 1983 buiten haar
oevers, hetgeen betekende dat de
melkkoeien, die geweid worden in de
uiterwaarden, ongeveer 14 dagen
eerder op stal gezet moesten worden.
Gevolg van dit alles is geweest, dat
de melkproduktie van 1983 (het re
ferentiejaar) duidelijk beneden de
normale produktie is gebleven.
De voorlopige voorziening (snelle
procedure) wordt afgewezen door
het College, omdat de boer in zijn
verzoekschrift niet gerept heeft over
een financiële noodsituatie op zijn
bedrijf. Daarvan is volgens het Col
lege ook niets gebleken. Maar ook in
de normale procedure zal het Colle
ge minister Braks niet terugfluiten.
Het College: "Van een overmachtsi
tuatie tengevolge waarvan het refe
rentiejaar 1983 voor de betrokken
melkveehouder niet representatief
kan worden geacht, is niet gebleken.
Voorts moet een overstroming van
de uiterwaarden van de Maas in 1983
als een te voorziene omstandigheid
worden aangemerkt, zodat het wei
den in de uiterwaarden een te voor
zien risiko meebrengt".
Inning superheffing
Zoals bekend heeft de Europese
Commissie besloten de eerste inning
van de superheffing uit te stellen tot
15 december. Melkveehouders die
een quotumtoewijzing van het Pro-
duktschap voor Zuivel ontvingen
zullen rond die tijd een heffing toe
de prijzen hier te veel, dan gaan ver
volgens min of meer automatisch de
Europese grenzen voor Spaanse
produkten ten dele dicht. "De Ne
derlandse tuinbouw wordt aldus re
delijk beschermd, zo zegt een van
onze onderhandelaars in Dublin.
Ons land exporteert nu 350 duizend
ton tomaten per jaar, ofwel duizend
ton per dag. Daarvan gaat meer dan
de helft naar West-Duitsland en
twintig procent naar Engeland. In de
wintermaanden kopen wij in Spanje
momenteel al veertigduizend ton to
maten. Daarnaast levert dat land in
het winterseizoen Duitsland ook al
65 duizend ton. Men verwacht na
toetreding een scherpe concurrentie
van Spaanse tomaten met name ook
afkomstig van de Canarische Eilan
den. Nederland exporteert jaarlijks
honderdtachtigduizend ton kom
kommers (dus 500 ton per dag) en
die gaan bijna allemaal naar de
Bondsrepubliek. Ook hier komen de
Canarische eilanden evenals Grie
kenland in de toekomst waarschijn
lijk meer op de markt.
Wijn
De huidige Europese Gemeenschap
heeft een jaarlijkse produktie van
wijn van ruwweg 165 miljoen hl. Met
de komst van Spanje en Portugal
stijgt de wijnproduktie tot boven de
tweehonderd miljoen. Daarvan is
driekwart goedkope tafelwijn en
daarover gaat het volgende. Net als
bij de zuivel is er een jaarlijks over
schot van ruwweg een vijfde deel van
de produktie. Parallel ook aan de
zuivel stijgt de produktie van wijn
met minstens één procent jaarlijks,
terwijl de vraag van de consument
dagelijks met driekwart procent af
gestuurd krijgen. Die heffing be
draagt 50% van de overschrijding
van de heffingsvrije hoeveelheden
van de eerste twee kwartalen van de
melkprijsjaar. Degenen, die nog
geen melk kregen toegewezen of
waar de heffingsgrondslag nog her
zien moeten worden, krijgen uiter
aard nog geen heffing opgelegd. Pi
kant detail is echter, dat vier dagen
voordat de heffing geind moet wor
den, de ministers van Landbouw van
de EG bijeenkomen voor hun
maandelijkse vergadering. Zij had
den aangedrongen op een uitstel tot
15 februari. Men kan er ernstig re
kening mee houden, dat tijdens die
vergadering wederom een beroep
wordt gedaan op de Europese Com
missie om de eerste inning uit te
stellen.
neemt. Het compromis beoogt de
produktie van met name goedkope
re, Italiaanse wijnsoorten aan ban
den te leggen. Voortaan wordt de
overtollige wijn in alle betrokken
produktielanden verplicht uit de
markt genomen en tegen een mini
male vergoeding voor de wijnboer
verwerkt (gedestilleerd) tot alcohol
voor de industrie. Dit op basis van
nationale quota. Iedere regio moet
voortaan bij overschotsituaties wijn
inleveren naar rato van de bijdrage
aan de overvloed. Vervolgens wordt
dit dan uiteindelijk per wijnboer
omgeslagen. Verder wordt in Brussel
een reeks maatregelen uitgewerkt,
ten einde de produktie van wijn ver
der te beteugelen.
Budget-crisis
Definitieve overeenstemming, na
maanden overleg, bereiken de rege
ringsleiders over de zogenaamde
budgettaire discipline. Dat is het
voortaan veel scherper beheersen
van alle uitgaven in Europees ver
band. Daarmee zijn nu dan ook de
laatste beletselen weggenomen voor
het veiligstellen van de landbouw
uitgaven voor 1984. Tegen de nieuwe
strakke budget-discipline ageert het
Europese Parlement heftig. Dit om
hiermee aan de rechten wordt ge
tornd van de volksvertegenwoordi
gers in Straatsburg. De algemene
verwachting, ook bij vertegenwoor
digers van het Parlement in Dublin
aanwezig, is dat men in Straatsburg
volgende week donderdag de begro
ting van de Europese Gemeenschap
voor 1985 uit protest zal verwerpen.
De EG raakt dan eind 1984 in een
begrotings-crisis ten aanzien van het
komende jaar.
De Commissie (het dagelijks bestuur
van de EG) heeft inmiddels ook be
sloten een onderzoek in te stellen
naar de wijze van toepassing van de
superheffing in Denemarken,
Frankrijk, Ierland en Italië. Het gaat
hier met name om het punt, dat bij
toepassing van fabrieks-quota er
volgens de verordening géén vereve
ning mag plaatshebben tussen fa
brieken, die hun quotum resp. on
der- en overschreden hebben.
Tot slot heeft het O.- en S.-fonds be
sloten de termijn voor het indienen
van een aanvraag in het kader van de
opkoopregeling van heffingsvrije
melk te verlengen tot 1 februari 1985.
Tiny Brouwers
Boeren, die voor wegenaanleg of stadsuitbreiding grond verkopen aan
de overheid, behouden hun melkreehten die voor die grond gold. Dit
houdt in dat ze dezelfde hoeveelheid melk mogen blijven produceren als
voor de verkoop. Minister Braks van landbouw heeft deze wijziging in
de regeling voor de superheffing dinsdag in Zwolle aangekondigd tij
dens een bijeenkomst van de Overijsselse Landbouw Maatschappij
(OLM). Op dit moment is het nog zo dat de boeren de hoeveelheid melk
op hun produktie in mindering moeten brengen die ze produceren op de
grond die de overheid wil kopen. Dit leidt ertoe dat de boeren dwars
gaan liggen bij de grondverkoop en de overheid in grote problemen kan
komen bij het verwezenlijken van bijvoorbeeld plannen voor een vuil
stortplaats zoals in Twente.
Minister Braks legde er in Zwolle de
nadruk op dat er in 1985 geen geld is
voor prijsstijgingen in de landbouw.
Hogere prijzen zijn volgens hem
overigens ook ongewenst. Het gevolg
ervan zou zijn dat na het aflopen van
de superheffing "een eksplosie van
melkproduktie ontstaat". De minis
ter liet ook weten dat voor het einde
van het jaar alle verzoeken om meer
melkproduktie zijn afgehandeld. In
totaal waren er 30.000 aanvragen
hiervoor bij het ministerie van land
bouw binnen gekomen.
Het aantal van 700 boeren dat van de
zogenoemde opkoopregeling ge
bruik wenst te maken, noemde Braks
veel te weinig. De regeling houdt in,
dat boeren tijdelijk van melkpro
duktie afzien en daarvoor van het
rijk een vergoeding krijgen. Met de
zo vrijkomende melkproduktie wil
het ministerie van landbouw de klei
ne en jonge bieren aan een aan
vaardbaar in^ódien helpen. Braks
kondigde dinsdag tevens aan dat hij
in het najaar van 1985 met een noti
tie zal komen over de oplossing van
knelpunten zoals met name jonge
boeren ervaren bij hun bedrijfsvoe
ring.
