Braks: "Agrarisch Nederland ontkomt niet
aan grote vernieuwingen
Ir. D.J. van der Have
met pensioen
De agrarische eksport bereikt
nieuw rekord
G.D. van der Kuyl neemt na bijna
50 jaar afscheid bij VANDERHAVE
POTTEK/,/
Instandhouding natuurlijke bronnen inzet beleid
Landbouwbegroting 1985
Slipgevaar
"In de komende decennia zal agrarisch Nederland onontkoombaar
voor grote vernieuwingen komen te staan door ontwikkelingen op het
vlak van technologie en informatika. Deze vernieuwingen zullen een
zelfde produktie met steeds minder arbeid mogelijk maken. De onder
deze omstandigheden eerder groeiende dan afnemende arbeidsreserve
binnen de landbouwsektor moet ten dele binnen de landbouw zelf wor
den opgelost. Ik denk hierbij aan de rol voor boeren in het beheer van
natuurterreinen en het verschijnsel van nevenbedrijven".
Dit o.m. zei minister ir. G. Braks (landbouw en visserij) tijdens de
behandeling van de begroting voor 1985 van zijn departement op 7 en 8
november j.l. in de Tweede Kamer van de Staten-Generaal.
normaal onder de investeringsrege
lingen. Het probleem presenteert
zich vooral in de toekomst, want de
bedrijfsovername blijft natuurlijk
doorgaan. Dan kan het gebeuren dat
een bedrijf te klein is om perspektief
te bieden. In het kader van de ruimte
die vrijkomt via de opkoopregeling
wil de minister het beleid daarvoor
ontwikkelen. De minister zal bezien
of prioriteit gegeven kan worden aan
de problematiek van de kleinere be
drijven met opvolgers.
Aan het eind van dit jaar zal de be
windsman een evaluatienotitie su-
De bewindsman verklaarde niet te
behoren tot degenen die denken dat
er kwalitatief een einde is gekomen
aan de groei van de afzetmogelijk
heden voor Nederland. Uitgaande
van het feit, dat de technologische
ontwikkelingen in de wereld de pro-
duktiemogelijkheden drastisch doen
toenemen "moet, naast de zorg voor
onze kostprijs, vooral de kwaliteit
van onze produkten in de konkur-
rentieslag een wapen bij uitstek blij
ven".
De minister ging tevens in op het
belang van de instandhouding van
onze natuurlijke hulpbronnen.
Vruchtbare grond, schoon water en
schone lucht vormen de basisvoor
waarden voor het in stand houden
van de Nederlandse land- en tuin
bouw. De bewindsman zei, de in
standhouding van de natuurlijke
hulpbronnen tot inzet van zijn land
bouwbeleid te maken. De Interim-
wet beperking varkens- en pluim
veehouderij en straks ook de Wet
bodembescherming en de Meststof
fenwet vormen hiervoor een harde
noodzaak, ook in het belang van de
landbouw zelf.
De bewindsman zegde de Kamer
toe, serieus aandacht te besteden aan
de studies van de geïntegreerde
landbouw zoals het onlangs versche
nen rapport van de Wetenschappe
lijke Raad voor het Regeringsbeleid.
Hij zal daarbij een zo breed moge
lijke overlegstruktuur bevorderen.
Over de positie van nevenbedrijven
in ons land zal minister Braks een
geaktualiseerde notitie laten opstel
len.
Superheffing
Voor de superheffing zou het beleid
erop gericht moeten zijn via herstel
van het marktevenwicht te voorko
men, dat wij op lange termijn weg
zinken in een dieper moeras van re
gels, aldus de minister. "Wij zullen
onze inspanningen erop moeten
richten dat, zolang de superheffing
geldt, ruimte aanwezig blijft voor
vernieuwingsinvesteringen en struk-
turele ontwikkelingen".
Over de belangstelling van melkvee
houders voor de opkoopregeling kan
minister Braks in dit stadium nog
niet veel zeggen, op 2 november
j.l. waren in totaal 142 aanvragen
binnengekomen.
Bedrijfsovername
In de ruimte die vrijkomt via de op
koopregeling wil de bewindsman
aandacht besteden aan de proble
men die jonge boeren ondervinden
bij bedrijfsovername. Waar de be
drijfsovername parallel loopt met
een bedrijfsuitbreiding zijn er al
voorzieningen getroffen. Die vallen
perheffing inklusief beleidskonklu-
sies aan de Tweede Kamer doen
toekomen. Daarin komen naast de
probleemsituaties bij kleine bedrij
ven met opvolgers ook de problemen
bij biologisch-dynamische bedrijven
en bedrijven in relatienotagebieden
voor.
Minister Braks heeft het LEI ge
vraagd een studie in te stellen naar
de landelijke effekten van de super
heffing voor de gehele sektor, inklu-
Agrarisch Nederland stevent af op een nieuw eksportrekord. In de
eerste zeven maanden is de uitvoer van land- en tuinbouwprodukten
gestegen met 16,2 procent. Kwa hoeveelheid was er een groei van 3,5
procent, terwijl de prijzen 12,3 procent stegen. Agrarisch Nederland
blijft daarmee in de pas lopen van de totale eksport, welke in deze
periode is gestegen met 16,5 procent.
Bij een aanhoudende gunstige afze-
tontwikkeling verwacht het ministe
rie van Landbouw dat de agrarische
eksportwaarde zal groeien naar 48
miljard, terwijl de totale Nederland
se uitvoer dan een waarde van bijna
ƒ200 miljard zal bereiken. Of deze
cijfers zullen worden gehaald, is te
betwijfelen want sinds september
blijft de eksportontwikkeling wat
achter bij de voorgaande maanden.
Opmerkelijke verschillen doen zich
voor tussen de twee groepen be
werkte produkten en onbewerkte
produkten. De eksportwaarde van
onbewerkte produkten stijgt met
twintig procent en die van bewerkte
produkten 14,5 procent. Bij onbe
werkte produkten is daarbij sprake
van 18 procent hogere prijzen, terwijl
de geëksporteerde hoeveelheid
groeide met 1 procent. Aan de groei
van de bewerkte produkten lag een
prijsstijging van 9,5 procent ten
grondslag en 4,6 procent hoeveel-
neidsgroei.
Belangrijke "groeiers" binnen de
groep van onbewerkte produkten
zijn groenten, fruit en aardappelen.
In verband met het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd, en na
een dienstverband van bijna 50 jaar,
neemt de heer G.D. van der Kuyl,
afdelingsdirekteur bij' DJ. VAN
DER HAVE B.V., op 6 december
1984 afscheid van het bedrijf.
Begonnen op de onderste sport van
de ladder als 14-jarige jongen heeft
Van der Kuyl het in zijn bijna 50-
jarige karrière bij VANDERHAVE
gebracht tot onderdirekteur.
Buiten zijn normale werk heeft G.D.
van der Kuyl ook in het organisatie
leven verschillende funkties bekleed:
- lid van de Vaste Kommissie voor
Groen voedergewassen van de
NAK
- lid van de Kommissie voor Han
delsaangelegenheden voor zaai
zaden van gewassen, andere dan
groenvoedergewassen
- voorzitter van de Vereniging voor
de Handel in Zaaizaden (VHZ)
- lid van enkele selektiebesturen
van de VHZ
- plv. lid van het Produktschap
voor Landbouwzaaizaden
- bestuurslid en voorzitter van
Zaadbelangen gedurende vele
jaren
- lid van de sektie granen (prijzen-
kommissie en areaalplanning) en
groenvoedergewassen van de
Nederlandse Kwekersbond
(NKB)
In verband met de pensionering van
de heer Van der Kuyl, wordt de or-
ganisatiestruktuur van de onder hem
ressorterende afdeling aangepast.
In de afgelopen jaren zijn hiertoe
reeds een aantal taken door hem ge
delegeerd aan enkele van zijn mede
werkers.
Per 1 januari 1985 worden de be
noemingen binnen het bedrijf van
onderstaande personen van kracht:
De heer ing. J. van der Meij (38) is
benoemd tot hoofd van de afdeling
binnenlandse handel voor de gewas
sen grassen, mais en uien.
De heer ing. A.B. Holster (38) is be-
Volgens het produktschap voor
Aardappelen is tot en met oktober
dit jaar reeds 214.000 ton konsump-
tie- en industrieaardappelen geëk-
sporteerd en dat is 65.000 ton meer
dan een jaar geleden, toen de eksport
drastisch terugviel na twee rekord-
eksport jaren.
Opmerkelijk is de gestegen eksport
naar Italië en België. De uitvoer naar
West-Duitsland steeg van 92.500 ton
naar 104.500 ton.
Vlees, kaas, olie, vetten en cacao zijn
eigenlijk permanente groeiers bin
nen de groep verwerkte produkten.
Zuivelzicht, het blad van de koöpe-
ratieve zuivelindustrie, meldde on
langs dat de afzet van Nederlandse
kaas in het buitenland naar ver
wachting met ongeveer 5 procent zal
toenemen. In deze groei heeft de
Maasdammer - met grote gaten en
zoetachtige smaak - een groot aan
deel. De produktie van deze kaas is
in vier jaar gestegen van 6.000 ton
naar ruim 30.000 ton. Ongeveer 60
procent van de produktie gaat naar
onze Oosterburen, maar ook de Ita
lianen smullen er in toenemende
mate van.
G. D. van der Kuyl
noemd tot hoofd van de kommercië-
le granenafdeling.
De heer H.A.M.M. Capello (36) is
benoemd tot staffunktionaris kom-
merciële administratie van alle ge-
wasgroepen.
De afscheidsreceptie van de heer
Van der Kuyl vindt plaats op don
derdag 6 december van 15.00 - 18.00
uur in het Gemeenschapscentrum
"De Vroone" te Kapelle.
In verband met het bereiken van de
pensioengerechtigde leeftijd, zal ir.
D.J. van der Have, president-direk-
teur van Koninklijk Kweekbedrijf en
Zaadhandel DJ. VANDER HAVE
B.V. met ingang van 1 januari 1985
het voorzitterschap van de direktie
overdragen aan ir. K.B. Geling.
Dit betekent een historisch moment
in het 105-jarig bestaan van het be
drijf, omdat nu de leiding over zal
gaan in andere handen dan die van
een lid van de familie Van der Have.
De vennootschap zal vanaf 1 januari
worden geleid door een vierhoofdige
sief de verwerkende en toeleverende
industrie. Met zijn definitieve oor
deel over de studie die in Friesland is
verricht naar deze relatie wilde hij
wachten op de konklusies van dit
LEI-onderzoek. Op dit moment zet
hij nog een vraagteken bij het in
Friesland berekende effekt op de
werkgelegenheid namelijk een ver
lies van 1500 arbeidsplaatsen. In de
eerste plaats is de laatste jaren, on
danks een toename van de melkpro-
duktie, de werkgelegenheid in die
sektoren eerder af- dan toegenomen.
In de tweede plaats vertrouwt de be
windsman erop dat het bedrijfsleven
alert zal reageren op de nieuwe om
standigheden en zich binnen een ze
kere tijd aan de nieuwe situatie zal
aanpassen. Hij toonde zich bereid, in
overleg met zijn kollega's van sociale
zaken en werkgelegenheid en van
ekonomische zake, na te gaan welke
bestaande regelingen toepasbaar
zouden zijn op toeleverende en ver
werkende bedrijven die door derge
lijke negatieve effekten worden ge
troffen.
De bewindsman voelde er niet voor
initiatieven te ondernemen om een
einde te maken aan de grondgebon-
denheid van melkkwota. De grond-
gebondenheid van het kwotum ligt
namelijk vast in de EEG-verorde-
ning. Bovendien zal het loslaten van
enige binding tussen kwotum en
grond ertoe leiden dat het kwotum
een zelfstandig vermogensobjekt
wordt dat vrij verhandelbaar zal zijn.
"Ik ben daar zeker op dit moment
geen voorstander van", aldus de be
windsman, die een middenweg hier
voor tot nu toe niet heeft kunnen
vinden.
ir. D.J. van der Have
direktie. Behalve de heer Geling zijn
dat Drs. AJ. Huige, D.M. Vermerris
en Ir. P.E. Bekius.
Van Van der Have's nevenwerk
zaamheden op het gebied van de
zaaizaden kan vermeld worden:
- Voorzitter van de Vereniging
voor de Handel in Zaaizaden
(VHZ),
Penningmeester van de Fédéra-
tion Internationale du Commerce
des Semences (F.I.S.),
- Hoofdbestuur van de Neder
landse Kwekersbond (N.K.B.)%
- Hoofdbestuurslid van de Stich
ting voor Plantenveredeling te
Wageningen (S.V.P.),
- Algemeen en Dagelijks Bestuurs
lid van de Nederlandse Algeme
ne Keuringsdienst (N.A.K.),
- Algemeen en Dagelijks bestuurs
lid van de Keuringsdienst Delta-
Nederland van de N.A.K.,
Bestuurslid van het Produktschap
voor Landbouwzaaizaden.
Voor de vele werkzaamheden die hij
in N.A.K.-verband, zowel regionaal
als landelijk, gedurende vele jaren
heeft verricht, werd hem op 12 mei
1977 de Dr. Oortwijn Botjespenning
uitgereikt.
De heer Van der Have zal een af
scheidsreceptie worden aangeboden
op 13 december op het hoofdbedrijf
te Kapelle tussen 15.00 en 18.00 uur.
Ik rij door 't herfstig boeren-
land ij
Mijn hemel! Wat een troep! HQ
De weg is als een moddersloot.
Een laag van slijk en soep
dekt kamerbreed en duimendik
de weg, van stoep tot stoep.
Ik slinger, spetter, slip en glijd
door klei en pulp en poep.
Ik ben nogal eens geneigd om
ons boerenland te bezingen in
verschillende jaargetijden,
maar deze keer hou ik er maar
gauw mee op! "Moet je je auto
niet eens wassen?", vraagt mijn
vrouw lief, waarmee ze steevast
bedoelt dat het nu eens hóóg
tijd wordt. "Schat, dat heb ik
gisteren pas gedaan!", verweer
ik mij. Ze gelooft het niet. Nou,
het is ook niet te geloven, maar
na een half dagje rijden in dit
herfstig boerenland kom je met
een sterk gedevalueerde auto
thuis. De pest is: het regent wel,
maar niet hard genoeg. Niets
spoelt er weg, maar alles is nat
en kliederig.
Ik rij in het gezelschap van een
Renault-viertje, zo'n eigenwijs
hakkepuffertje, hoog op de
spetterige achterpoten. De weg
is tweebaans, drekkerig, en ik
durf er niet voorbij. Terwijl ik
me stiekem zit op te winden
komt er echter uit tegenover
gestelde richting zo'n twintig-
tonner aanda veren vol biet en
tarra. Het is zo'n lompe hoge
bak van twee verdiepingen
achter elkaar op wel achtent
wintig wielen. Die wielen zijn
zo gemaakt dat ze zo veel mo
gelijk bagger van de weg op
scheppen en het aan de kant
van de tegenliggers met bakken
vol omhoog slingeren. Daar is
geen ruitenwisser tegenop ge
wassen. A Is deze kolos voorbij-
gedenderd is volg ik blindelings
het renault-viertje, vol verge
vingsgezindheid want die heeft
het óók over zich moeten laten
komenMijn ruitenwissers
spreiden de smurrie gelijkma
tig uit over mijn voorruit, maar
tenslotte kan ik me door wat
halfronde veegspleetjes weer
oriënteren. Een brave boer met
een schop in de hand stelt zijn
leven in de waagschaal door
voor zijn uitrit het ergste wat
weg te schrapen. Een vriende
lijk gebaar, maar zonder
vrucht, want daar trekt zijn
buurman zijn traktor de weg op
met een aanhang vol aardap
pelen. Zijn banden zijn zo ge
maakt dat ze zoveel mogelijk
van de rijke bovenlaag van de
akker meenemen om het dan in
gulle klonten over de weg in het
rond te werpen. Ik trotseer de
boze blikken van mijn vrouw en
ga de auto (nog) niet wassen.
Ja, ik ben gek!
Pottekijker
Vrijdag 23 november 1984
