Gemeenschappelijke drainage kan nu op
Tholen en Zuid-Beveland met flinke
subsidie worden vernieuwd
Braks botst met VVD over
agrarisch prijsbeleid
Voorontwerp Wet Beheer land
bouwgronden om advies gezonden
Gemeenschappelijke drainage
XP#1'
x •T"*
Een opname uit de periode dat drainage nog met gebakken buizen werd gelegd.
De heer Van Rossum heeft eind
september de volgende vraag aan
minister Braks gesteld:
Is het bekend dat in de herverka-
velingsgebieden Tholen, de Zak
van Zuid-Beveland en Walcheren
in de vijftiger jaren over een op
pervlakte van ca. 3000 ha ge
meenschappelijke drainages
moesten worden aangelegd ter
vervanging van de oorspronke
lijke slotenstelsels op een mo
ment, dat de toedeling van gron
den nog niet vaststond? Zijn de
instanties die toen ingestemd
hebben met de wijze van uitvoe
ring zich bewust dat deze aan de
watersnood van 1953 toe te
schrijven situatie thans grote
problemen veroorzaakt bij het
drainageonderhoud en de gelei
delijk aan noodzakelijk worden
de drainagevernieuwing? Wordt
er van overheidszijde mee inge
stemd dat bedoelde gemeen
schappelijke drainage, mede ge
zien hun leeftijd, aangemerkt
worden als in velerlei opzicht
volledig verouderde systemen,
zodat het gewenst is de inrichting
thans zo te maken dat de indi
viduele grondeigenaren en
grondgebruikers de volle verant
woordelijkheid kunnen dragen
voor de detailontwatering van
hun gronden, zonder daarbij af
hankelijk te zijn van nevenlig-
gende grondeigenaren of grond
gebruikers? Zo ja, is de Regering
dan bereid te bevorderen dat de
betrokken waterschappen in het
kader van de A2-subsidieregeling
een bijdrage wordt verstrekt?
Antwoord
De problematiek van de ge
meenschappelijke drainages in de
herverkavelingsgebieden in Zee
land is bekend. De samengestelde
drainagesystemen zijn indertijd
aangelegd als alternatief voor een
open waterlopenstelsel. Wanneer
de betrokken waterschappen
thans bereid zijn koördinerend
op te treden en plannen op te
stellen ter sanering van bedoelde
situaties, doordat belanghebben
den in dat kader in de gelegen
heid worden gesteld hun draina
gesysteem onafhankelijk te ma
ken van dat van nevenliggenden,
ben ik bereid de Landinrich-
tingsdienst te verzoeken aanvra-
gen om een rijksbijdrage positief
te benaderen.
O -J
>i
r
M l
I
i
i! 1111
Op deze situatieschets is te zien dat in veel gevallen meerdere grondgebruikers
gebruik moeten maken van één drain
De ca. 20 jaar geleden door de Landinrichtingsdienst aangelegde ge
meenschappelijke drainage in de herverkavelingsgebieden in Zeeland
zullen met behulp van een flinke subsidie van de overheid kunnen
worden vernieuwd. Minister Braks heeft dit begin november schriftelijk
geantwoord op een vraag van het SGP Tweede Kamerlid ir. H. van
Rossum. Het betreft hier een subsidietoezegging die van toepassing is
op ca. 2000 ha kultuurgrond, waarvan ca. 1060 ha op Tholen, 745 ha in
de Zak van Zuid-Beveland terwijl de overige hektares verspreid zijn
over de provincie.
Voor de aanleg van de nieuwe drai*
nage zou wanneer alle herverkave
lingsgebieden opnieuw gedraineerd
zouden worden 4 a 5 miljoen nodig
zijn. Daar in de praktijk in een aantal
gevallen niet van de regeling gebruik
zal worden gemaakt verwacht men
dat de operatie 3 miljoen gaat kosten.
Aangezien het waterschap bij de uit
voering van de werken een koördi-
nerende rol zal vervullen kan de
drainage als een zgn. A2-werk wor
den uitgevoerd. De subsidie die
daarvoor wordt verleend, bedraagt
maksimaal 50% (ekskl. WIR-pre-
mie).
Uniek
Volgens de direkteur van de Land
inrichtingsdienst in Goes ir. W.A.
van Meegen is hier sprake van een
voor ons land unieke situatie. Nooit
eerder is het voorgekomen dat een
herdrainage wordt gesubsidieerd bij
een (gemeenschappelijke) drainage
die ooit met steun van de overheid is
aangelegd. Volgens de inspekteur
van de Landinrichtingsdienst komt
vooral het hoofd van de SEV-dienst
van de Z.L.M. de heer J. Markusse,
Minister Braks van landbouw heeft
donderdagmiddag een VVD-motie
ontraden om bij de komende land-
bouwprijzenronde in Brussel voor
1985 in ieder geval de produktiekos-
tenstijging in de prijzen door te bere
kenen. De motie maakt in de Kamer
geen kans omdat CDA en PvdA er
tegen zijn. Braks denkt dat het verder
optrekken van de melkprijzen zal lei
den tot bestendiging van de super
heffing op meerproduktie van melk.
Juist prijzen van agrarische produk-
ten waarvan binnen de gemeenschap
een groot produktieoverdracht be
staat zullen meer "marktgericht"
moeten worden, aldus de minister van
landbouw.
De melk hield de Kamer in zijn ban.
De superheffing, een boete op pro-
duktie uitbreiding boven de aan de
boeren toegekende produktie kon-
tingenten die voor vijf jaar is inge
steld, moet zoveel eerder als mogelijk
is van de baan, zo meent de gehele
Kamer en de Minister. Tazelaar
(PvdA) voelt voor een fonds dat
melkproduktie kontingenten op
koopt van melkveehouders die er
mee willen uitscheiden. Die kontin
genten kunnen dan worden door
gespeeld naar kleine melkveehou
ders en melkveehouders die vorig
jaar in een uitbreiding hebben geïn
vesteerd en op hun meerproduktie
dit jaar een rem gezet zien door de
superheffing. De oppositie woord
voerder legde dat vast in een motie.
Braks is daar falikant op tegen. Hij is
al evenzeer gekant tegen het verhan
delbaar maken van melkproduktie
kontingenten. Een melkveehouder
die wil uitbreiden zal derhalve, in de
visie van Braks, weidegrond moeten
kopen van een andere boer die be
schikt over een melkproduktie kon-
tingent dat vrijgesteld is van super
heffing.
Inkomenskompensatie
De landbouwminister was terughou-
daarvoor de eer toe "want die heeft
hier vele jaren lang achter aan geze
ten". De subsidie op vernieuwing
van de drainage zal in 1985 ingaan en
waarschijnlijk enige jaren gelden. De
opzet is dat er een speciale kommis-
dend over de CDA-motie om de
Brusselse inkomenskompensatie
voor boeren van 60 miljoen gulden
voor komend jaar geheel om te zet
ten in subsidie voor maatregelen die
de agrarische struktuur in Nederland
verbeteren. Die kompensatie is be
doeld om boeren schadeloos te stel
len voor de afschaffing van de mo
netair kompenserende bedragen
(mcb's) binnen de EG. Die mcb's zijn
toeslagen en heffingen aan de gren
zen van de EG-landen op agrarische
produkten, waarvan de Nederlandse
boeren tot dusver per saldo een in
komensvoordeel hebben genoten.
Het CDA wil een deel van die inko
menskompensatie inzetten om kleine
melkveehouders aan melkproduktie
kontingenten te helpen, opdat zij
kunnen uitbreiden. Braks wees dat
niet bijvoorbaat af, maar waar
schuwde dat Brussel Nederland
daarvoor financieel zal straffen.
Voor de komende drie jaar is voor
Nederland 120 miljoen gulden aan
kompensatie toegezegd, maar als dat
volledig in een andere vorm dan in
komenskompensatie gebeurt zal
daarop 20 miljoen gulden worden
gekort. De minister van landbouw
zal in het kabinet voorstellen om de
zestig miljoen gulden aan kompen
satie geheel in te zetten zoals het
CDA dat wil, met een optie om het
VVD-alternatief te volgen om dat
slechts voor de helft te doen en dertig
miljoen gulden als uitkering ineens
direkt aan de boeren te geven.
Van der Linden (CDA) deed op de
PvdA een beroep om zijn motie over
de alternatieve aanwending van de
60 miljoen gulden inkomenskom
pensatie voor komend jaar te steu
nen. Minister Braks stelt zich op een
punt kwetsbaar op: hij is tegen een
wijzigingsvoorstel van het CDA om
komend jaar anderhalf miljoen gul
den meer uit te trekken voor een
versoberde voltooïng van de projek-
ten proefgebieden nationale land
schappen. De VVD wilde daar oor-
sie zal worden gevormd die de uit
werking van het drainageplan zal
begeleiden. Zitting daarin zullen
o.m. nemen vertegenwoordigers van
het waterschap, van de standsorga
nisatie, van de Raad voor de Be
drijfsontwikkeling en van de Land
inrichtingsdienst.
De gemeenschappelijke drainage die
bestaat uit gebakken buizen is ont
staan als gevolg van het feit dat ze
indertijd bij de verkaveling eerder is
aangelegd dan het plan van toede
ling vast werd gesteld. Bij de defini
tieve toedeling ontstond daardoor de
situatie dat twee of meer grondge
bruikers voor de afwatering van hun
percelen gebruik moesten maken van
één en dezelfde drain. De drainage is
ca. 20 jaar geleden aangelegd en op
een aantal plaatsen is zij aan ver
nieuwing toe.
Een steeds meer voorkomend pro
bleem is de laatste jaren geworden
dat een of twee "gebruikers" van de
drain wilden vernieuwen, terwijl een
derde dat om welke reden dan ook
niet wilde. Deze grondgebruiker kan
evenwél niet tot meedoen worden
verplicht. In dergelijke gevallen kan
de drainage dan ook niet worden ver
nieuwd met alle vervelende gevolgen
van dien. De heer van Meegen ver
wacht dat als gevolg van de nu toege-.
zegde subsidie veel meer grondge
bruikers tot vernieuwing van de drai
nage over zullen gaan. Daarnaast
zullen veel grondgebruikers nu zelf
een drainage aan laten leggen waarbij
men onafhankelijk wordt van de bu
ren door de drains naar een eigen
bermsloot te laten lopen.
spronkelijk helemaal niks voor uit
trekken, maar ging daar morrend
mee akkoord nadat bleek dat de
PvdA als kompromis bereid was het
CDA te steunen. In een eigen wijzi
gingsvoorstel op de landbouwbegro
ting vroeg de PvdA om 2,8 miljoen
gulden ekstra. Dat voorstel is politiek
niet haalbaar. In ieder geval voelt de
minister niets voor de CDA-sugges-
tie om een deel van de opbrengst van
verkoop van domeingronden nie*
langer in te zetten voor aankoop van
grond in voor het natuur- en land-
schapsbeleid waardevolle gebieden.
Die negentien miljoen gulden heb
ben wij hard nodig, zo betoogde mi
nister Braks. Andere toezeggingen
van de bewindsman: de Oostvaar-
dersplassen worden binnenkort offi
cieel natuurgebied. Op korte termijn
neemt het kabinet een besluit over
een "vereenvoudigd jachteksamen".
Het simpele jachteksamen is bedoeld
voor boeren die op vossen willen
schieten. De Oostvaarders plassen
vormen een ongepland natuurgebied
in de nieuwe polders waarmee het
overgrote deel van de Kamer inge
nomen is.
Minister ir. G. Braks (landbouw en
visserij) heeft een voorontwerp Wet
beheer landbouwgronden om advies
toegezonden aan de Natuurbescher-
mingsraad, het Landbouwschap, het
Interprovinciaal Overleg voor Re-
kreatie en Natuur en de Raad van
Advies voor de Ruimtelijke Ordening.
Het voorontwerp geeft een wettelijke
basis voor het relatienotabeleid, dat
op dit moment gebaseerd is op de
Beschikking beheersovereenkomsten
1983.
Het voorstel bevat een procedure tot
aanwijzing van beheersgebieden,
van reservaatgebieden en reservaten,
waarbij een grote invloed wordt toe
gekend aan de provinciale besturen.
Zij hebben in het voorontwerp de
uitsluitende bevoegdheid om gebie
den voor te dragen aan de minister
van landbouw en visserij tot plaat
sing op een lijst van beheersgebie
den, reservaatgebieden en reserva
ten.
Verder bevat het voorontwerp pro
cedureregels en voorschriften ten
aanzien van het beheersplan, op ba
sis waarvan beheersovereenkomsten
kunnen worden afgesloten.
Ook de onderhoudsovereenkomsten
ten aanzien van waardevolle land
schappelijke elementen, die thans
gebaseerd zijn op de Beschikking
onderhoudsovereenkomsten land
schapselementen en onder de Be
schikking aanwijzing landschapsele
menten. zullen een basis krijgen in
de Wet beheer landbouwgronden.
Daarnaast bevat het voorontwerp
een wijziging van de Pachtwet,
waardoor het. meer dan thans het
geval is. rekening kan worden ge
houden met belangen van natuur en
landschap.
Minister Braks heeft aan de instan
ties en organisaties, aan wie hij öet
voorontwerp heeft toegezonden ge
vraagd hem vóór 1 januari 1985 te
adviseren. Hij streeft er naar om zo
spoedig mogelijk daarna een wets
voorstel terzake bij de Tweede Ka
mer der Staten-Generaal in te die
nen.
4
Vrijdag 16 november 1984
