KORTE WENKEN
Breken magere akkerbouwjaren aan?
De zwarte bladzijden uit de praktijk...
Uit de praktijk
Veel werk, hoge kosten en weinig verdiend?
Kan de spitmachine de problemen oplossen?
Slik, modder, regen en dat alles over
goten met een paar zonnige dagen,
dat is het sausje uit de WESTHOEK.
Terwijl het goud en geel de bomen
kleurt, ploetert de boer door. Wij zijn
nu zover dat we de helft van de jaar
lijkse hoeveelheid regen te pakken
hebben. We zitten dus boven de 350
mm. En toch wordt iedere keer op
nieuw begonnen met rooien. Het
wordt steeds moeilijker want de
stukken land van 15 tot 25% afslib-
baar hebben de beurt gehad.
Op de meeste plaatsen zijn daar de
aardappelen gerooid en geborgen.
Met of zonder grond. Zeker is dat
alle partijen droog geblazen moeten
worden. Of dat lukken zal of wij er
genoeg wind door kunnen krijgen is
de vraag, maar proberen is het eerste
watje moet doen. Ondertussen zitten
we toch zeker met nog 60% van de
aardappelen in de grond. De velden
zijn nu ongelijke bruine stukken
grond geworden. Want al wat een
flinke aardappel plant was is door
het doodspuiten en de vele regens
verdwenen. Onder de bruine grond
zit echter een rijke oogst. Ik bedoel
hiermee de kilo's, niet de prijs, want
dat geeft nog niet veel rijkdom. De
bietenoogst gaat iets beter dan de
aardappelen, hoewel er blokken zijn.
waar de machines geen kant opkun
nen. Ook hier veel tonnen van een
hektare. Veel modder op de weg.
veel geploeter in het donker. En dan
het allerergste de ongelukken die in
ons gewest gebeurd' zijn. Dit zijn
zwarte bladzijden uit de praktijk, die
door geen zes weken droog weer zijn
goed te maken. Te weinig slaap, te
veel haast, werken onder abnormale
omstandigheden, het eist z'n tol. La
ten we het hoofd koel houden en ge
noeg slapen ik dacht dat we dit ge
woonweg als zelfdiscipline moeten
opleggen. Geen mens is ermee ge
holpen met al die littekens die blij
vend zijn.
Afgelopen zaterdag kon men van
allerlei werkzaamheden kennis ne
men. Zo was men aan het kombinen.
De teunisbloemen werden gedorst.
Ik zag stro laden, het zo verguisde
produkt deze zomer. Waar nog geen
handelaar bij kwam kijken, is nu in
aanzien gestegen. De klamp wordt
nu weggehaald voor goed geld. Op
de lichtere gronden waren ze aan het
gladiolen rooien, zonder problemen'
terwijl er een kilometer verder op
een veld ligt waar men het rooien wel
kan vergeten. Van eind tot eind zie je
het water in de bedden glinsteren.
Grondsoort en goede drainage ko
men dit jaar ekstra naar voren. Die
gladiolenteelt hoort op de zware
grond eigenlijk niet thuis, want het is
altijd diep najaar voor dit produkt
van het land is.
Met de moed der wanhoop zijn ze in
Naar verluidt is de situatie in WEST
ZEEUWS-VLAANDEREN wat be
treft het vorderen van de oogst- en
andere veldwerkzaamheden niet zo
slecht als in de meeste andere gebie
den in het Zuidwesten. Toch ziet het
er ook hier niet zo best uit, en zijn
vooral de verschillen van bedrijf tot
bedrijf veelal erg groot. Akkerbou
wers die bij de oogst van aardappelen
en uien van de loonwerker afhangen
zijn nog het minst ver gevorderd. De
aardappelen zijn grotendeels gebor
gen, maar van uien staat zeker nog
zo'n 80% vast in de grond.
Door hergroei van het wortelstelsel
staan ze zowel letterlijk als figuurlijk
vast in de grond en zal het nog wel
enkele dagen duren - en dan moet
het ook droog blijven - vooraleer het
rooien weer een beetje zal gaan. De
kwaliteit en kleur is sterk teruggelo
pen. Tot overmaat van ramp lijkt ook
de prijs nergens op, zodat menig
uienteler zich afvraagt of hij de kos
ten voor oogst, transport, het in
brengen en drogen nog wel zal kun
nen terugverdienen. De verwachtin
gen ten aanzien van de prijsontwik
kelingen waren al lang niet best,
maar een prijs van 6 a 7 ct per kg
hadden we ook weer niet direkt in
het hoofd.
onze polder aan de uien begonnen.
Met de hand. Die handen waren dan
wel voor het overgrote deel Turkse
handen. Moeizaam worden ze uit de
drassige klei gepeuterd. Als je goed
gaat rekenen is het al narigheid wat
de klok slaat, want de prijs is zeer
slecht. Met de ploeg erin ben je van
alle narigheid af, maar dan weet je
ook zeker dat het alles kost.
Dan zijn er nog de schapen aan de
nog groene dijk. Schapen met een
rood of blauw achterwerk. Teken dat
de ram z'n plicht deed. Ook een teken
van nieuw leven. Weten dat wat we nu
meemaken voorbij zal gaan. Dat
moet ons de moed geven om iédere
keer opnieuw te beginnen en ook vol
te houden!
Zo vanaf 27 en 28 okt. kon er hier en
daar weer wat gebeuren in ZUID-
BEVELAND. 't Was mogelijk bij alle
gewassen die nog te oogsten zijn.
Toch blijven de problemen nog groot,
want de natste en zwaarste gronden
moeten nog aan de beurt komen. Zo
rekent men thans dat toch wel iets
meer dan de helft van de aardappel
oogst is gerooid. Hoewel de verschil
len per dorp toch aanzienlijk kunnen
zijn. De oogst van de zaaiuien lijkt
iets minder ver te zijn, hoewel daar
toch ook grote verschillen per dorp
zijn. De oogst in de suikerbieten gaat
ook door, waarbij soms de ene teler er
al geheel doorheen is en de andere
nog moet beginnen. Mogelijkheden
en organisatie spelen daar doorheen.
Gelukkig is wel dat tot nu toe slechts
zeer sporadisch rotte aardappelen
voorkomen. Het zal nu zo worden
dat we voorzichtig moeten worden
met de temperaturen, waarbij ge
rooid kan worden.
Langzaam maar zeker komen we zo
in de neerslagcijfers van 1974 te
recht: okt '74 140 mm; nov 1974 132
mm en sept. '84 171 mm - okt. 1984
115 mm tot nu toe.
De grote hoeveelheden zijn wat
vroeger gevallen, maar risiko's als in
1974 leken toch aardig dichtbij te
komen.
De stambonen, gelukkig maar een
beperkte oppervlakte, zijn op zeer
verschillende manieren geoogst. Zo
wel met minder goede als met goede
resultaten.
De inzaai van wintertarwe is nog
uiterst gering. Alles met elkaar mis
schien nog maar een procent of 7 a
10. Ook zijn er al enkele percelen met
wintergerst gezaaid. Van beide ge
wassen staan al enkele percelen aar
dig goed boven de grond.
Het op wintervoor ploegen is hier en
daar al begonnen. Veel is er nog niet
geploegd.
Laten we hopen dat we wat beter weer
krijgen en dat de problemen met veel
neerslag spoedig zijn opgelost.
Schrijver dezes stopt met deze bij
drage. Hij zet tevens een punt achter
zijn veertiendaagse bijdragen aan de
ze rubriek en geeft het over aan een
jonger persoon. Hij wenst allen vanaf
deze plaats het beste toe!
Geachte praktijkschrijver,
Jarenlang hebt u ons met grote
regelmaat deelgenoot gemaakt
/an het wel en wee bij de boeren
op Zuid-Beveland. U deed dat met
grote toewijding en vanuit een
diepe betrokkenheid. Namens de
grote schare lezers dank daar
voor!
Wij hopen dat uw opvolger in uw
ploegspoor treedt.
Red.
Helaas heeft de natuur zich tegen
over de landbouw nog steeds niet
duidelijk van zijn goede kant laten
zien. Na een droog weekend heeft het
bij ons op SCHOUWENDUIVE-
LAND momenteel, we schrijven 29
oktober, reeds 4 mm geregend. De
oogst is nog lang niet binnen en het is
niet te overzien wanneer dat wel zo is.
Het is zelfs zeer de vraag of alle
aardappelen en uien wel geoogst
kunnen en/ of zullen worden. De in
druk bestaat dat een deel van de
aardappel- en uienoogst in ons gebied
(en waarschijnlijk ook daar buiten)
als verloren moet worden beschouwd.
Het klinkt erg pessimistisch, maar ik
denk dat we de realiteit gewoon niet
uit het oog moeten verliezen. Op die
percelen waar nu reeds geruime tijd
water staat beginnen de aardappelen
te rotten en de kwaliteit van de uien
2 november 1984
gaat sterk achteruit. De kilogramop
brengsten liggen, afgezien van de
tarra, vrij hoog; de prijs die momen
teel van de aardappelen en met name
van de uien gemaakt kan worden is
uiterst matig. En dat terwijl iedereen
veel werk moet verzetten om toch
nog iets uit de grond te halen. De
kapaciteit van de machines is als ge
volg van de moeilijke oogstomstan-
digheden tot een minimum beperkt.
De slijtage van de machines is groot
en door de enorme trekkracht die
veelal noodzakelijk is, zijn de
brandstofkosten hoog opgelopen.
Ook zijn er weer enkele ongevallen
met machines te betreuren die voor
namelijk een gevolg zijn van begrij
pelijke, onbezonnen haast en span
ning die de landbouwers achtervol
gen. De inzaai van wintertarwe ver
loopt moeizaam. Aangezien de spo
ren op het aardappelland over het
De oogst van bieten vordert gestaag;
zij het met veel struktuurbederf. De
kg-opbrengsten vallen niet tegen,
ook niet van die percelen waar nor
maal gesproken het plantenaantal
ver onder het ideale ligt. Over het
algemeen zijn de tarra's hoog en het
gehalte erg laag. De uitbetalingsprijs
per ton zal flink gedrukt worden.
Was echter met deze opbrengst het
gemiddeld gehalte op 16% gekomen,
dan zou door B en C kwota de prijs
eveneens gedrukt worden.
Al met al ziet het er momenteel niet
zo best uit en zullen de gevolgen ook
in 1985 nog te merken zijn. De
s.truktuur van de grond heeft veel te
lijden. Het ploegen gebeurt niet zoals
het zou moeten. Het areaal winter
tarwe zou wel eens flink kunnen in
krimpen en alternatieve teelten zijn
kwa saldo meestal niet beter, terwijl
door de verlate zaai van dit gewas de
kans op opbrengstdepressies reeël
aanwezig is.
Verder staat de prijs van tarwe, maar
ook van een aantal andere produkten
door EG-maatregelen flink onder
druk. De komende jaren zien er dus
ook voor de akkerbouw niet zo best
uit. Het wordt moeilijk het bouwplan
in te vullen. Het aantal gewassen per
bedrijf zal daardoor toe nemen. Dit
kan het risiko van grote financiële
tegenvallers verkleinen, maar werkt
niet altijd kostenbesparend. En juist
het kostenbewaken zal in de toe
komst steeds meer in de gaten ge
houden moeten worden.
Het is al het derde weekend dat er
gewerkt kan worden. Bij voorkeur
doen we dat niet op zondag, maar in
deze situatie is het nodig elke werk
bare dag te benutten om de verlate
oogst binnen te halen.
NOORD-BEVELAND heeft over
het algemeen zeker niet te klagen.
Men schat dat er nog 25% van alle
aardappelen gerooid moet worden. In
verhouding tot andere streken liggen
we voor.
Waarschijnlijk hebben we door
minder regen wat vroeger kunnen
rooien. Ook het feit, dat de handel
hier vroeg wil kopen, dus vroeg
doodspuiten en direkt leveren voor
de sorteerder kan een rol spelen. Dat
verlicht het rooiprogramma later in
het seizoen.
Een moeilijker produkt lijkt de ui.
De handel vertrouwt de kwaliteit
niet, durft weinig te kopen om op te
slaan, dus bijna geen markt voor dit
produkt. Komt daar nog bij dat we in
"Boerderij" lezen over afspraken die
de handel wil hanteren t.a.v. droog-
kosten en tarra, die erg eenzijdig ten
nadele van de teler uitvallen.
Als, na echt nat rooien, de aardap
pel- en bietenakker leeg is, dan zie je
pas hoeveel er aan de grond verk
noeid is. Wat moet je met de diepe
wagensporen? Er overheen ploegen,
of eerst met woelpoten de bodem uit
de sporen breken?
Men hoort hierover verschillende
meningen. Opbreken, met de kulti-
vator gelijk maken, overdwars ploe
gen maakt weer een redelijk land
schap van een verknoeide akker en
hopelijk kunnen we dan nog tarwe
zaaien. Of zijn we dan ouderwets
bezig en is een spitmachine met op
gebouwde zaaimachine in staat om
in een keer alle problemen op te los
sen? Als dat zo is heeft de spitma
chine nu de kans om te tonen wat hij
kan en zien we a.s. winter wel of het
waterbergend vermogen van de
grond groot genoeg blijft.
In Brussel zullen ze blij zijn met al dit
slechte weer! De kans op een veel
kleinere wintertarwe opbrengst in
1985 is groot. Hoe minder hoe liever
is daar de mening. Minder winter
graan betekent wel meer zomergraan,
maar dat zijn toch minder totaal ki
lo's.
Ik hoop dat - wanneer u dit leest - er
grote vorderingen gemaakt zijn met
de oogst.
algemeen erg diep zijn, wordt er naar
verhouding veel tarwe op bietenland
gezaaid. Zeer goede resultaten wor
den momenteel geboekt door de
spit-zaaikombinaties. Onder natte
omstandigheden kan er sneller wor
den gespit dan geploegd; bovendien
wordt met de spit-zaaikombinatie
het aantal bewerkingen tot een mi
nimum beperkt. Hoe groot het areaal
wintertarwe zal worden valt nog niet
te overzien.
De vorigekeer heb ik in dit artikeltje
geopperd dat zomergerst in sommige
gevallen een goed alternatief zou
kunnen zijn. Het landbouwblad goed
lezend, heb ik echter gemerkt dat niet
iedereen in ons gebied daar zo over
denkt. Het valt te hopen dat het op
het moment dat u dit leest, oogstbaar
weer is. De kalender geeft dan in
middels november aan, hetgeen velen
(met name de kleinere landbouwbe
drijven) in een uiterst penibele situa
tie zou kunnen brengen.
AKKERBOUW
OP BEVROREN SUIKERBIE
TEN wordt door de suikerindus
trie aanzienlijk gekort. Laat U
dan ook niet door de vorst verras
sen. Maak de bietenhoop zodanig,
dat U deze kunt afdekken en zorg
dat U afdekmateriaal bij de hand
heeft, want als het weer omslaat
bent U te laat.
U W TRA NSPOR TM A TE-
RIAAL moet nu tip-top in orde
zijn. Kontroleer regelmatig of de
banden nog goed zijn en op span
ning staan. Kontroleer ook de
remmen en - nu er veel in het don
ker wordt gereden - de verlichting
enkele keren. Een ongeluk zit in
een klein hoekje; zeker als U met
kapot transport-materiaal aan het
verkeer deelneemt.
ZIJN UW SLOTEN weer schoon
en weet U hoe het met de eindbui-
zen gesteld is? Heeft de maaikorf
ze niet vernield? Loop er eens
langs, want een slechte eindbuis
maakt een hele drain waardeloos.
KWANTITATIEVE AKKER-
BOU W-IN FORM A TIE
1984/1985 is een boekje vol gege
vens over bedrijfsekonomische za
ken, zoals opbrengsten; jaarkos-
ten van werktuigen en saldobere
keningen van akkerbouw- en
groenteteeltgewassen. Het boekje
is te bestellen door f 20,— te stor
ten op girorekening 2249700 t.n.v.
PAGV, Postbus 430, 8200 AK
Lelystad, onder vermelding: pu-
blikatie nr. 26.
BIJ HET ROOIEN MOET U op
veel dingen letten. Verlies in deze
drukke tijd echter nooit de veilig
heid tijdens het werken uit het oog.
Neem geen onnodige risiko's. De
financiële gevolgen zijn wel te
verzekeren, maar niet de levens
van U en Uw medewerkers.
VEEHOUDERIJ
WIST U DAT ER JAARLIJKS
300.000 kalveren dood afge
voerd worden. Dit kost veel geld en
ook de selektie-mogelijkheden
worden minder. Tracht daarom
het uitvalpercentage zo laag mo
gelijk te houden door voldoende
hygiëne bij de geboorte en een
goede verzorging van het pas ge
boren kalf.
JA REN LA NGE ER VA RIN
GEN hebben geleerd dat indivi
duele huisvesting van kalveren ge
durende de eerste levensweken het
beste voldoet. Het besmettingsge
vaar is gering en de kontrole op de
voeding en de mest optimaal. Be
langrijk is wel dat de eenlingbox
regelmatig goed wordt gereinigd
en ontsmet.
Geef het kalf ook zo snel mogelijk
biest, want daar zitten afweer stof
fen in. Deze afweerstoffen kunnen
ziekteverwekkers bestrijden.
Maar na zo'n 12 uur is de werking
al een stuk minder geworden.
Maak daarom een goed gebruik
van dit gratis medicijn en geef de
kalveren zo vlug mogelijk na de
geboorte biest.
