nieuws
uit
brussel
Prijsverlaging aardgas: Belgen
eisen maatregelen
Landbouwschap pleit op hoorzitting
Raad van Waterstaat nogmaals
indringend voor zoet water
jan werts
Belgische Boerenbond in actie tegen Hollanders
"Wij zijn destijds, aangelokt door de toen nog geen drie frank belo
pende prijs van het Hollandse aardgas omgeschakeld. Ik heb zelf in
1977 drie miljoen frank extra geïnvesteerd om jullie gas te kunnen
stoken. Ik betaal nu 45 procent meer voor hetzelfde gas als de hier niet
zo ver vandaan wonende Nederlandse collega's. Voor een modaal
tuindersbedrijf met achtduizend vierkante meter glas beloopt het ver
schil op jaarbasis tussen wat de tuinder in Nederland en de buitenlandse
gasstoker betaalt nu ongeveer 1 miljoen frank" (55 duizend gulden).
van de overheid en verlening van de
energiebesparende maatregelen van
het ministerie van landbouw in
Brussel, die anders per einde juni af
lopen.
Tot nu toe is overigens nog slechts
twintig procent van de vierduizend
Belgische tuinders op gas aangeslo
ten. Zware stookolie is hier nog de
belangrijkste brandstof. Velen over
wegen nu omschakeling naar de
goedkope Belgisch-Limburgse
steenkool, hier bruikbaar omdat de
milieunormen nog aan de makke
lijke kant liggen.
Boos zijn de tuinders omtrent de ar
gumentatie waarmee de Nederlan
ders hun prijsverlaging in de EG
verdedigen. De Boerenbond: "Het is
Wij zijn met een groep Brusselse Eu
ro-journalisten op uitnodiging van de
Belgische Boerenbond in Rumst (na
bij Mechelen) bij tuinder Marivoet.
Die is net als veel van zijn collega's in
de Nederland omringende landen ge
schrokken van het recente besluit om
de prijzen voor Nederlands tuinders-
gas te verlagen. De voorzitter van de
grote Belgische Boerenbond, dr. Jan
Hinnekens, die ook president is van
de Federatie van Europese boeren- en
tuindersorganisaties COPA zegt voor
ons vertrek in Brussel op een pers
conferentie: "Dit is geen lachertje
meer, maar je reinste distorsie (ver
storing) van het handelsverkeer. Een
verenigd front van Fransen, Duitsers,
Denen, Engelsen en Belgen zal op
Europees vlak aandringen op maat
regelen".
Hinnekens mikt op drie doelen tege
lijk, te weten: Het terugdraaien van
de verlaging van de gastarieven in
Nederland het afsluiten van een
goedkoper gascontract tussen België
en Nederland en ten slotte compen
satie van de Belgische regering zelf.
Dat laatste valt dan weer uiteen in
het doorzichtiger en stabieler maken
van de Belgische gasprijzen naar het
model van ons land en het verlagen
van de btw op glas- en sierteeltge^
wassen, die bij onze zuiderburen op
19 procent ligt en in Nederland vijf
procent beloopt. Omringd door spe
cialisten, waaronder tuinbouwsecre-
taris Avermaete schetst Hinnekens
het volgende beeld.
Het instellen van een speciaal gasta-
rief voor de tuinders dat afwijkt van
de tarieven voor de industrieën in
Nederland is in strijd met de afspra
ken. Twee jaar geleden zijn de Eu
ropese Commissie en Nederlandse
regering duidelijk overeengekomen
de tarieven voortaan te koppelen aan
die voor de industrie. Maar nu gaat
het Nederlandse tuinderstarief in
eens met elf procent omlaag. Het
zelfde gas waarvoor de Nederlandse
tuinder minder dan acht frank be
taalt, kost zijn Belgische collega meer
dan 12 frank per m3. Maar de prijzen
die de tuinders voor hun produkten
ontvangen liggen precies op hetzelf
de peil. Terwijl de Nederlanders dus
bijna de helft goedkoper kunnen
stoken. Avermaete: "Sterker nog, die
Nederlanders staan qua groenten en
sierteelt internationaal momenteel
zó sterk, dat zij via hun veilingen in
het Westland de afzetprijzen bepa
len."
Nederlandse machtspositie
Hoe sterk Nederland wel staat blijkt
uit een berekening van Avermaete,
waarin het verbruik van brandstof
fen in de tuinbouw in de EG omge
rekend is in ton olie-equivalenten
(afkorting daarvan is TOE)
verbruik brandstoffen in de tuinbouw
in TOE
Griekenland 25.000
Ierland 62.000
Italië 140.000
Groot-Brittannië 275.000
2 november 1984
Denemarken
België
Frankrijk
West-Duitsland
Nederland
275.000
381.000
750.000
890.000
2.265.000
De nederlandse export van tomaten
beloopt (cijfers 1980) volgens Aver
maete 347.500 ton, terwijl de andere
Europese partners tesamen maar
110.000 ton uitvoeren. Komkom
mers voert Nederland jaarlijks een
kwart miljard ton uit en de andere
EG-landen nauwelijks, behalve
Griekenland met 36.000 ton export.
Een van de ook aanwezige voorzit
ters van de vakgroepen van de Boe
renbond voorspelt in Holland, net als
gedurende de jaren zeventig, een wat
hij explosieve ontwikkeling noemt
van de produktie, die dan opnieuw
zou samengaan met een inkrimping
in andere landen.
Op dinsdag 2 oktober 1984 werd in Den Haag het gascontract getekend
door drs. G.C. Groenewegen (links) namens Begin, drs. J. Schouten,
(midden) voorzitter landbouwschap en drs. J.P. van den Berg (rechts)
directeur Gasverkoop Gasunie
(Foto Landbouwschap).
In een aan de journalisten uitgereikte
nota van de Boerenbond staat dat
Belgische jongeren de mogelijkheid
moet worden geboden om tuinder te
worden. Men vraagt daartoe hulp
onzin te stellen dat wij in België
overgaan op goedkope steenkool. De
Kempische Steenkolenmaatschappij
wil de Hollandse tuinders graag van
die goedkope kolen leveren. Tegen
"Als Landbouwschap doen wij een dringend beroep op de Raad van
Waterstaat de regering te adviseren te kiezen voor een zoete Greve-
lingen met de kosten voor de ombouw binnen de kosten van de Delta
werken. En mocht onverhoopt toch voor een zoute Grevelingen geko
zen worden, dan dient de pijpleiding evengoed als gelijkwaardig alter
natief gerekend te worden waardoor de kosten voor rekening van Ver
keer en Waterstaat komen". Met deze indringende woorden besloot de
heer A.J.G. Doeleman dinsdag 30 oktober een pleidooi voor de Raad
van Waterstaat voor het beschikbaar komen van zoet water ten be
hoeve van de land- en tuinbouw in het Zuid-westen van ons land.
Op de hoorzitting die plaatsvond in
het Tonnenmagazijn in Brouwers
haven hoorde de Raad van Water
staat bezwaren aan op de projektno-
ta "Keuze zout of zoet Grevelingen-
meer".
De heer Doeleman die sprak namens
de Gewestelijke Raden van het
Landbouwschap in Zeeland en
Noord-Brabant, wees de Raad van
Waterstaat o.m. op het feit dat on
derzoek in de projektnota zich vooral
concentreert op het zoute milieu.
"Naar onze mening is er onvoldoen
de inzicht over de kwaliteit van het
zoete water en de beschikbaarheid
daarvan". Onvoldoende aandacht
wordt er ook besteed aan het belang
van zoet water en het terugdringen
van de verzilting in het Deltagebied.
Beide zijn van groot belang voor
land- en tuinbouw. Hij wees verder
op een manko in öe projektnota.
Daarin is nl. niet opgenomen dat
juist in een droog jaar het beschik
baar hebben van zoet water extra
baten met zich meebrengt. Vooral
tuinbouwgewassen kunnen wanneer
er geen zoet water beschikbaar is,
«et
Wft
m
<«*.-
w*
m W
JM*:
m
M»
m
m
M,
m m- m
De heer A.J.G. Doeleman brengt de
visie van het Landbouwschap op de
projektnota Grevelingen zout-zoet
naar voren
zelfs volledig mislukken.
Doeleman wees tevens op het feit dat
er geen of onvoldoende onderzoek is
gedaan ten aanzien van de mogelijke
bufferfunktie van de Grevelingen in
droge periodes, niet alleen voor
Schouwen-Duiveland en Goeree
Overflakkee maar ook aanvullend
voor het Zoommeer. Met name in
West-Brabant is de grondwater
standsdaling verontrustend.
Hij bracht ook de funktie van de
spuisluis in de Grevelingendam ter
sprake.
Naar de mening van het Landbouw
schap is de beslissing en de voorlich
ting over de bouw van de spuisluis
zeer verwarrend. Daarmee wordt de
besluitvorming over de financiering
van de ombouw wanneer de Greve
lingen zoet wordt, geweld aange
daan.
"Het Landbouwschap vindt het vol
komen onjuist en onrechtvaardig om
nu voor de ombouw 15 miljoen gulden
in rekening te brengen en deze om
bouw niet meer in het kader van de
Deltawerken uit te voeren. Nu moet
de financiering ondergebracht wor
den in een nog in voorbereiding zijnde
Wet op de Waterhuishouding van
Nederland, met alle onzekerheden
daarom heen", aldus de heer Doele
man, die de Raad ten slotte nog onder
de aandacht bracht dat in tegenstel
ling tot de koncept-projektnota in de
definitieve nota de gelijkwaardigheid
van de drie alternatieven zout, zoet of
zout met een pijpleiding, is losgela
ten. Daardoor zou de 15 miljoen voor
de ombouw van de spuisluis ten on
rechte voor rekening komen van het
alternatief zoet Grevelingenmeer.
precies dezelfde tarieven als in België
gelden". Vervolgens citeert men dan
uit brieven van andere organisaties.
Otto Koch, voorzitter van de Deense
tuinders, schrijft aan landbouwcom
missaris Poul Dalsager: "Dit maakt
het voor onze tuinders onmogelijk te
overleven". Sir Richard Butler,
voorzitter van de Britse National
Farmers Union, schrijft: "Onze
kwekers zien dit als een brutale po
ging van de Hollanders om een nog
groter deel van de EG-markt te ver
overen". En Jaques Blaise, voor
zitter van de Franse nationale tuin-
dersbond FNPH, vraaagt aan zijn
landbouwminister in Parijs om drin
gend maatregelen te nemen op Eu
ropees niveau. Hinnekens ziet de
Nederlandse prijsverlaging als een
voorbeeld van het afbreken (re-na-
tionaliseren) van het Europese land
bouwbeleid door nationale regerin
gen, zoals de Duitsers dat afgelopen
zomer al waren begonnen. "Nu gaat
Nederland dat pad op", aldus de
COPA-voorzitter.
Oncollegiaal?
In de namiddag bezoeken wij dan
één van de bedrijven. De heer en
mevrouw Marivoet schetsen de jour
nalisten hoe zij sedert 1977 elf mil
joen frank (ruim zes ton) in hun be
drijf van achtduizend vierkante me
ter hebben gestoken ter modernise
ring en enige lichte uitbreiding.
Marvoet somt de verbeteringen op
zijn tomatenkwekerij, die jaarlijks
ruim tweehonderd duizend m3 Ne
derlands gas verbruikt, op: "De vrij
komende C02-gassen worden in de
serres geleid: die serres zijn ver
hoogd; wij gingen over op substraat
teelt; er zijn nu rookgas-condensors;
ons bedrijf is kortom vergelijkbaar
met de Nederlandse Met dit ver
schil dat ik 45 procent meer voor de
energie moet betalen".
Op de terugweg naar Brussel zegt
één van de stafleden van de Belgi
sche boerenorganisatie dat de Ne
derlanders met hun enorme zuivel,
tuinbouw en andere agrarische ex
porten wat overdrijven. "Jullie zul
len dat nog wel merken in het COPA
(EG-boeren- en tuindersbonden).
Als daar nog eens een typisch Hol
lands probleem rijst, waarvoor jullie
steun uit het buitenland vragen, dan
zul je merken alleen te staan. Ik ken
al tuindersvoormannen die als zij het
over de Nederlanders hebben het
woord "collega's" niet meer uit de
mond kunnen krijgen".
In het echt zó erg? Ik betwijfel het.
Juist vandaag is het jaarlijkse "ver
broederingsdiner" van de hoogste
leiding van de Belgische Boerenbond
en de Nederlandse KNBTB in Leu
ven. De ruzie over de gasprijs heeft
die traditionele samenkomst niet
doorkruist. Meteen na zijn toespraak
tot de internationale pers in Brussel
haast voorzitter Hinnekens zich naar
Leuven om daar met de KNBTB'ers
te spreken.
Nederland voor het Hof?
Deskundigen uit de kring van de
Europese Commissie - officieel be
last met het toezicht op de concur-
rentie-verhoudingen - verwachten
dat zij Nederland zullen aanpakken.
Na de recente beroering in de Euro
pese ministerraad waar alle partners
behalve Griekenland en Luxemburg
om maatregelen vroegen, kan land
bouwcommissaris Dalsager niet
meer om de zaak heen, zo is de re
denering. Net als eind 1981 zou de
commissie dan dus gaan concluderen
dat de Nederlandse verlaagde gas
prijs een vorm van ongeoorloofde
staatssteun is.
Zou de Nederlandse regering de re
cente prjjsverlaging vervolgens niet
willen of kunnen terugdraaien, dan
gaat de zaak naar het Europese Hof
van Justitie in Luxemburg. Die in
stelling heeft dan het laatste woord.
Waarbij wij wel onderstrepen, dat
zo'n afloop pas geldt, wanneer de
Europese Commissie de lijn gaat
volgen van de Nederland omringen
de landen. De Nederlandse regering
zou zo'n gang van zaken bovendien
kunnen doorkruisen door zelf onze
gas-exporttarieven te willen verla
gen. Juist deze week signaleert de
Europese Commissie dat er interna
tionaal een overaanbod van aardgas
is. Zij adviseert afnemers daarop in
de spelen door goedkopere contrac
ten af te sluiten.
