Nieuwe aardappelrassen in aantocht
KORTE WENKEN
C.A.R. Zevenbergen
Waarschuwing
Eerste "bossen"
prei aangevoerd
Komt er een Bintje met AM-resistentie?
Australische tarwe naar Egypte
Hoopvolle resultaten met knoflook
Het ziet er wat rassenkeuze betreft hoopvol uit voor de Nederlandse
aardappelteelt. In de maanden oktober en november worden de resul
taten tentoongesteld van jaren zwoegen in kwekersarbeid. De resulta
ten van kruisen, kombineren en selekteren liggen zij aan zij op de
individuele kweekbedrijven bij handelshuizen, maar ook bij het RIVRO
(Rijks Instituut Voor Rassen Onderzoek) te Wageningen. En als we
verder in het Wageningse "Mekka" duiken lijkt er zelfs een Bintje met
A.M.-resistentie in aantocht.
De leden van de commissie voor de samenstelling van de rassenlijst tijdens een
beoordeling van nieuwe aardappelrassen op de Prof. Broekemahoeve van de
SVP v.l.n.r. prof. dr. ir. J. Sneep, dr. ir. D.E. van der Zaag en ir. H. Vos. foto
RIVRO
Aardappelkwekers
Meer dan 150 aardappelkwekers in
Nederland zijn er mede debet aan
dat we over zo'n prachtig rassen-as
sortiment beschikken. Tot nu toe
profiteren daar de fabrieksaardap-
pelsektor en de pootgoedsektor het
meeste van. In de konsumptieaar-
dappelsektor is het vooral het aloude
ras Bintje dat met z'n unieke markt
waarde voor de kweker de weg ver
sperde via Rassenlijst naar de markt.
Door de grote vraag vanuit de prak
tijk naar A.M.-resistentie is momen
teel een massale aanval op dat ras
Bintje aan de gang.
En die grote vraag wordt vooral ve
roorzaakt door de wettelijke maatre
gelen bij onze teelt; maatregelen ten
bate van aktuele en strukturele ex
port, waarbij A.M. resistente rassen
een steeds grotere rol gaan spelen.
Voor de aardappelkwekers zit de
veldperiode er nu ongeveer wel op.
Velen zijn bezig om de overgebleven
"rassen in spé" naast elkaar op te
stellen voor vergelijking onderling
binnen het bedrijf, maar ook voor
vergelijking met anderen. Het is een
lust voor het oog om de met zorg
geoogste knollen naast elkaar in
kistjes te zien. Belangrijk is natuur
lijk het uiterlijk, de knolvorm, de
schilkleur, enz, mdar nog belang
rijker zijn faktoren zoals opbrengst,
droge stofgehalte, vleeskleur, resis
tenties tegen de vele ziekten die de
aardappel belagen, 't Is een boeiende
tijd voor de kwekers, die herfst
maanden. Men gaat bij elkaar op
bezoek, getogen met boeken vol
nummers, rassen in spé. Maar men
gaat ook vrij massaal naar het RI
VRO, waar de topnummers, zo'n
200-tal, strijden om de hoogste eer.
Topnummers die meestal na de
kruising zo'n 10-tal jaren oud zijn en
ijveren voor een plaatsje inNde Ras
senlijst; de bekroning van jaren
kwekers-arbeid. Lang niet eenvou
dig voor de Rassenlijstkommissie
bestaande uit professor Sneep, Dr.Ir.
V.d. Zaag en Ir. Vos, om de juiste
nummers te bekronen, meestal zo'n
5-tal per jaar. Bij elk nummer hoort
een heel verhaal over groeischeuren,
verkleuring na het koken, smaak,
kleur van chips en frites. En dan niet
van één jaar, maar van meerdere ja
ren.
De kweker heeft eerst zelf gedurende
ongeveer zeven jaren geworsteld met
de selektie. Van bijvoorbeeld 10.000
zaailingen één of twee overhouden.
En dat is niet mis, maar dan ben je er
nog lang niet.
Dan begint pas de strijd, de wedstrijd
met anderen. We mogen trots zijn in
de aardappelsektor op deze groep
van taaie volhouders. Daar hebben
we veel aan te danken, 't Is de moeite
waard om eens een exkursie naar
zo'n kweker te maken. Dan hoor je
pas echt wat een Nederlandse Aard
appelkweker beleeft.
Bintje met A.M. resistentie?
Het basis-materiaal voor de Neder
landse aardappelkweker komt in
overwegende mate uit de S.V.P.
(Stichting Voor Plantenveredeling).
De S.V.P. op haar beurt heeft goede
kontakten met andere instituten in
Wageningen, maar ook daarbuiten,
over de hele wereld verspreid. Door
kruising en allerlei technische ingre
pen wordt "aardappelmoeheid" ge
produceerd met diverse voor de
praktijk interessante eigenschappen.
Een nieuwe veelbelovend'e techniek
is stellig de zgn. "genen-manipula
tie". Het lijkt erop dat men met
kunstgrepen de genen dragers
van erfelijke eigenschappen) verder
kan benaderen. En wel zodanig dat
men bij wijze van spreken een be
paalde erfelijke eigenschap uit een
plant kan halen en er een andere
voor in de plaats kan stellen. De
aardappel met name lijkt zich goed
te lenen voor de nieuwe techniek, de
kunstgreep met de genen.
Als de voortekenen niet bedriegen,
en de techniek staat tegenwoordig
voor niets, is het straks mogelijk om
ons aloude ras Bintje toe 'te rusten
met resistenties tegen aardappel
moeheid.
De aardappelkweker zit aan het
eindpunt van een stuk plantenvere-
delingsarbeid. Hij moet vertalen, hij
moet naar de praktijk brengen, dat
gene wat de wetenschap voor ons
uitdoktert. Wij zullen vanuit de
praktijk moeten aangeven welke ei
genschappen in onze landbouwge
wassen het meest gewenst zijn. Op
brengst alstublieft! Kwaliteit alstu
blieft! En voor konsumptieaardappe-
len: een Bintje met aardappelmoe-
heidsresistentie alstublieft!
A. Vermeer
Ook deze akkerbouwer bij Made (Noord Brabant) moest door de slechte
weersomstandigheden stoppen met het rooien van aardappelen. Daarbij is
zijn land in zo sterke mate kapotgereden dat moeilijk is te zien welk deel
niet gerooid is. Vandaar de waarschuwing.
Knoflook wordt de laatste jaren
steeds populairder in Nederland.
De belangrijkste verklaring hier
voor zal het meer in kontakt ko
men met zuiderlijkere eetkultu-
ren zijn. Enerzijds komen bui
tenlandse werknemers hier, an
derzijds gaan Nederlanders
steeds meer in het buitenland op
vakantie.
Tot voor zeer kort werd die Ne
derlandse binnenlandse behoefte
aan knoflook geheel gedekt door
import. In 1983 ging het om 1.600
ton met een waarde van 5,9 min
gld. In 1982 was het 1.200 ton
voor 7,2 min gld. Spanje is onze
belangrijkste leverancier -van
knoflook, gevolgd door Italië,
Frankrijk en Argentinië.
In Nederland zelf werd dus geen
knoflook geteeld. Op initiatief
van de Stichting Nederlandse
Uien Federatie zijn de mogelijk
heden voor de teelt op kommer-
ciële basis onderzocht. Dit jaar
hebben die proefnemingen gere
sulteerd in een kleine aanvoer
van knoflook op de veiling ZHZ
te Barendrecht. Van half juli tot
eind september is daar 670 kg
geveild voor gemiddeld 4,73 per
kg-
Is de eigen teelt dus oorspronke
lijk opgezet voor afzet op de bin
nenlandse markt om zo de import
terug te dringen, als handeldrij
vend volkje zullen we het niet
nalaten iets in het buitenland te
verkopen als dat mogelijk is. Zo
ook met knoflook. Van die 670 kg
is niet minder dan ca. 300 kg bui
ten onze grenzen (maar binnen
de E.G.) afgezet! Als jongste loot
in het groente-assortiment heeft
knoflook meteen al een ek-
sportkwote van 44%!
Markt Info PGF
Tussen Egypte en Australië is een
overeenkomst tot stand gekomen,
waarbij laatstgenoemd land over een
periode van vijfjaar 10 miljoen tarwe
aan Egypte zal leveren. Evenals in
1984 zal Australië ook in 1985 2 mil
joen tarwe naar Egypte uitvoeren, zo
is bovendien nog overeengekomen.
Australië zal Egypte ook technische
bijstand verlenen bij opslag en ver-
Vrijdag 26 oktober 1984
werking en tevens technische uitrus
ting voor dit doel leveren. De in-
voerbehoefte van Egypte wordt dit
jaar geraamd op minstens 6 miljoen
ton aan'granen. Ongeveer 2,4 mil
joen ton zal geleverd worden door de
Ver. Staten, deels op kommerciële
basis, deels in het kader van de P.L.
480.
Den Haag - De eerste "bossen"
Nederlandse prei zijn op de
markt. Ze werden aangevoerd
door vijf van de zestig telers die
zich bij veiling CVV in Grub-
benvorst (L) voor het projekt
hebben aangemeld. De handel
bleek bereid gemiddeld een dub
beltje meer voor de tot l kilo ge
boste prei te betalen.
De bosprei, die voorziet in een
groeiende vraag naar kleinver-
pakte prei (op andere veilingen
kent men bijvoorbeeld de kar
tonnen, gesealde schaaltjes met l
kilo prei) wordt aangevoerd in
houten (rettich) kratten. De
schoongewassen prei wordt door
middel van bedrukt rood-wit-
blauw plastik tape gebost en op
55 cm afgesneden. Er gaan tien
van deze bundels in een krat.
GROENBEMESTERS ON-
DERPLOEGEN is niet eenvou
dig. Om het gras goed in de
ploegvoor te krijgen zijn brede
voorscharen nodig, die voldoende
scherp zijn. Wendakkers en geren
kunt u het beste doodspuiten met 3
a 4 liter Roundup. Dit middel moet
10 dagen vóór het ploegen
worden gespoten op een droog ge
was.
KNOLSELDERIJ MOET MET
ZORG worden gerooid. Het ver
wijderen van het blad moet
plaatsvinden zonder de knol te be
schadigen. Pas de ruimte tussen de
lichters aan de diameter van de
knol aan. Laat de wortels aan de
knol zitten; deze vormen een goed
stootkussen tijdens het transport.
Valbrekers kunnen noodzakelijk
zijn en verhogen de kwaliteit van
uw produkt.
BIJ HET AARDAPPELEN
ROOIEN komt dit jaar nogal wat
grond mee naar de bewaarplaat
sen. Breng deze grond terug naar
het perceel waar het vandaan
komt. Uit gesorteerde grond kan
immers aaltjes en zieke knollen
bevatten, terwijl de kleine aardap
peltjes een hinderlijke opslag
kunnen veroorzaken.
WIE MET EEN STEEKTHER-
MOMETER werkt moet wel we
ten of deze nog de goede tempera
tuur aangeeft. Enkele graden af
wijking kan funest zijn voor de
kwaliteit van het te bewaren pro
dukt. Vraag de leverancier of hij
na wil gaan of uw thermometer
nog goed werkt.
GROND ONTSMETTEN IN
DEZE tijd van het jaar kan alleen
goede resultaten opleveren als de
bodemtemperatuur hoger is dan 10
graden C. Zorgt u er wel voor, dat
de grond goed wordt afgedicht en
wacht met ontsmetten als de grond
te nat is. Waar water zit kan im
mers geen gas komen.
VEEHOUDERIJ
ALS U TWIJFELT over de
voorraad ruwvoer voor de komen
de winter is tijdig maatregelen ne
men belangrijk. Hebt U moeilijk
heden met de beoordeling van de
voorraad. Vraag dan hulp aan uw
bedrijfsvoorlichter voor het op
stellen van een voederbalans. Twee
weten vaak meer dan één.
WEES VOORZICHTIG MET
AANKOOP van ruwvoer als tul
penbollen, witlofwortels e.d. In het
verleden is soms besmetting van de
melk opgetreden, doordat dit soort
produkten met bepaalde bestrij
dingsmiddelen waren behandeld.
Laat in twijfelgevallen eerst een
monster onderzoeken.
IN DE WINTERMAANDEN
worden veel vergaderingen en bij
eenkomsten gehouden. Deze akti-
viteiten hebben tot doel U iets mee
te delen of te leren op uw vakge
bied. Door ze niet te bezoeken mist
U een hoop waardevolle informa
tie. Laat daarom de kans om "bij"
te blijven niet liggen en ga er naar
toe!
9
