Brabantse veefokkers op de goede weg
Aardappelziekte slaat toe in spunta
Gebrek aan zoet water doet wel erg pijn...
Rekord: in één week
tarweoogst aan de kant!
Snijmais gaat toch nog redelijke
hoeveelheid voer opleveren
Met gulle stromen braakten de kom-
bines in de WESTHOEK de goudge
le graankorrels in de kontainers of
.wagens. De tarweoogst is voorbij. De
verwachtingen van de kilo's waren
terecht hoog; door elkaar 9 ton. Iets
waarvan wij alleen maar droomden.
Want de werkelijkheid is dat er heel
wat boven die 9 ton zitten.
Om tot een gemiddelde te komen
zijn er ook van 7 en 8 ton. Die hoor je
niet zo. Wat ons nog rest is de stro-
handel. En dat gaat moeizaam. De
prijs stelt weinig of niets voor. Toch
moet het van het veld: De fik erin is
het eenvoudigst, maar heel wat boe
ren durfden het niet aan. Met (drie)
vier weken droog weer achter ons
moet men wel degelijk voorzichtig
zijn. Alles is droog en nog eens
droog. Heel gemakkelijk springt het
vuur van het ene blok op het andere.
Wat er als organische mest overblijft
is niet zo heel veel. Dus is er toch veel
geperst, afgevoerd en op stapel gezet.
Hier en daar hoorden we een traktor
brullen. Er werd dus ook gehakseld.
Was het droge weer ideaal voor de
graanoogst, de andere gewassen ver
langen toch wel heel erg naar wat
hemelwater. Zeker is dat er veel
groene aardappelen zullen komen.
Door flinke scheuren in de grond is
er licht bij het gewas gekomen. van
De oogst van de granen is ook op
WALCHEREN zeer vlot verlopen.
Dankzij het bijzonder gunstige weer
en de grote kapaciteit aan maaidor
sers kan in één week tijd het over
grote deel van het areaal worden ge
borgen. Zodoende is een verwachte
achterstand toch nog uitgemond in
een tijdig klaarkomen. De kwaliteit
van het werk en het produkt was
goed.
Het vochtgehalte van het graan was
veelal in overeenstemming met de
eisen. Alleen de vroege dorsers en
soms ook de late moesten genoegen
nemen met een wat hoger vochtge
halte. De kg-opbrengsten van de
wintertarwe zijn zeer goed tot soms
uitzonderlijk hoog. Het "magische"
getal van 10 ton per ha komt veel
vuldig voor. Tarwetelers die er voor
heen niet in geloofden, moeten het
nu wel geloven omdat ze het zelf er
varen. De gemiddelde opbrengst ligt
vermoedelijk wel rond de 8500 kg
per ha. Jammer dat die ruim 1000
kg/ha mééropbrengst geen ekstra
geld in het laatje brengt. De verla
ging van de tarweprijs is daar de
oorzaak van. We kunnen ons nu wel
troosten met het feit dat we evenveel
geld beuren per ha als vorig jaar
maar niet iedere tarweteler is het
daarmee eens. Ook van andere ge
wassen zoals zomergerst, erwten en
blauwmaanzaad worden goede kg-
opbrengsten genoteerd. Wel zijn we
van mening dat er bij deze gewassen
meer percelen voorkomen met een
matige opbrengst dan bij de tarwe.
De maand augustus blijkt dit jaar
een erg droge maand te zijn geweest.
Zelf noteerden we voor onze omge
ving nog 28 x/i mm dankzij enkele
fikse buien op 3-4 en 7 augustus.
Dankzij de droogte wordt het wel
wat kilo's inleveren bij vooral zaai-
uien en aardappelen. Vooral de
laatgezaaide uien zullen het wat la
ten zitten. Overigens zijn verschil
lende telers van mening dat méér ki
lo's toch maar zal leiden tot een la
daar te veel groen. De prijs allerbe-
labberst voor de konsumptie. Ook
het pootgoed geeft geen reden tot
juichen.
De prijs zit rond een halve gulden,
dat is te weinig voor een pootgoed-
teler. Daarbij komt nog dat phytop-
thora in het ras "Spunta" heeft toe
geslagen. Er zijn al koelhuizen leeg
gereden, finaal rot. Er gaan stemmen
op die zeggen dat het de moederknol
is die voor al deze ellende zorgt. Wie
gelijk heeft laten wij in het midden.
De droogte begint nu ook toe te slaan
in heel wat percelen bieten. Heel
sterk komen de ontsmette percelen
nu naar voren. Zij staan er veel fris
ser bij. De bladeren staan fier om
hoog. terwijl de slapers de moed la
ten zakken. Hier en daar is reeds dor
blad aanwezig en dat is foute boel.
Want eens komt toch de regen. We
zien dan dat deze afstervende plan
ten opnieuw beginnen met gevolg,
hup weg suiker. Het slot van het
verhaal blauwmaanzaad is dankzij
diezelfde droogte en stralende zon
beter afgelopen dan wij durfden ho
pen. Gedorst weten we ongeveer het
eindresultaat. Nu ook de lege zaad
dozen waarde hebben komt het on
derste regeltje nog niet zo slecht uit.
Hebben alle prakijkschrijvers in hun
gebied een stuk teunisbloemen? De
gere prijs. Van aardappelen is be
kend dat er zijn geoogst en geleverd
van 43-44 ton netto veldgewas/ha.
De verwachting is dat er deze week
veel percelen aardappelen zullen
worden doodgespoten. De weersom
standigheden zijn overigens hiervoor
niet bepaald gunstig. Bij een nog vrij
groen gewas en droge grond is de
kans op het voorkomen van nave-
leindrot aanzienlijk groter. De brui
ne bonen gaan nu ook snel afrijpen.
Ook hier zal er een grote verschei
denheid aan opbrengsten zijn. Er
De afgelopen 14 dagen is het weer
uitzonderlijk goed geweest. Zodoen
de is ook op THOLEN EN ST.
PHILIPSLAND de graanoogst vlot
verlopen. Alles is droog binnengeko
men en er behoefden geen droogkos-
ten te worden gemaakt.
De kg-opbrengsten zijn ook in onze
streek gelukkig goed en dat verzacht
de pijn van de slechte prijsvorming
in meer of mindere mate.
Het stro is voor het merendeel ver-
hakseld. omdat er heel weinig vraag
naar is en dan bovendien nog tegen
afbraakprijzen. Verschillende kolle
ga's zijn er dan ook toe overgegaan
om de kombine van een hakselaar te
voorzien. Het vraagt wel ekstra ver
mogen tijdens het maaidorsen. maar
de spreiding is ook beter dan bij af
zonderlijk hakselen. Nu de oogst
binnen is zitten we toch wel te sprin
gen om een flinke bui regen want het
is kurk en kurk droog. In de aardap
pelruggen is geen zwarte grond meer
te vinden en we zien de aardappelen
dan ook met de dag achteruitgaan.
En de groei in de maand augustus is
dan ook sterk achtergebleven bij een
normaal jaar.
Valt er niet vlug voldoende regen dan
kan de opbrengst best eens heel wat
minder hoog uitvallen dan we aan
De maand augustus heeft nog veel
goed gemaakt wat de zomer betreft.
Ook in MIDDEN- EN ÖOST-BRA-
BANT heeft menigeen kunnen profi
teren van de prachtige weersomstan
digheden. Eenieder, die zijn vakantie
wat later gepland heeft en daarbij ook
nog in Nederland is gebleven, heeft
het goed getroffen. De koude en natte
periode van juni en juli is nu enigszins
gekompenseerd.
Volgens de berichtgeving zijn er tus
sen Zuid- en Noord-Nederland toch
aanzienlijke verschillen tussen aantal
uren zon en de maksimum-tempera-
turen van diverse dagen. De neer-
slaghoeveelheid in augustus is toch
zeer minimaal. Zeker nu het een be
hoorlijk lange periode vrij droog is
geweest, worden de verschijnselen
hiervan waarneembaar. Vele boeren
hebben hun beregeningsinstallaties
weer in werking gezet. Een lange pe
riode van eenzelfde weertype is altijd
nadelig voor de land- en tuinbouw. Is
dat nu regen, droogte of een ander
weertype. Opvallend is, dat ook
laaggelegen gronden evenals de ho
gere percelen beide vochttekort ver
tonen. Dit is met name duidelijk
waarneembaar aan de stand van de
graslanden.
Vanwege het vrij vochtige voorjaar,
mei en juni, zijn de wortels van o.a.
de grassen en ook de snijmais te
weinig ontwikkeld. Het grondwater
wordt steeds moeilijker opneembaar.
Westhoek blaast in ieder geval daar
in z'n partij mee. Als men veel vrije
tijd heeft kan men zich daarin altijd
verpozen. Het onkruid vraagt een
wiedende hand en de hoogte van dit
gewas lijkt uw praktijkschrijver een
beetje aan de korte kant. Eerlijk
heidshalve moet ik vermelden, dat
de kennis over deze bloemen niet
groot is. Dit is zo de situatie begin
september. In deze maand moet veel
werk verzet worden. We hopen nu
eerst op een malse bui.
zijn heel goede percelen maar ook
zeer matige. Op plekken met wate
roverlast staat meestal een schraal of
helemaal geen gewas. De groei- en
ontwikkeling van de snijmais is
evenredig aan de temperatuur en de
zonneschijn van de laatste weken.
Het ziet er naar uit dat de meeste
percelen toch nog wel een redelijke
hoeveelheid voer zullen leveren. De
oogsttijd zal wel oktober worden. Het
oog richt zich nu weer naar de oogst
van de rooigewassen. Op sommige
bedrijven moet nog graanstro worden
geborgen. Er is toch nog veel binnen
gehaald, dankzij het gunstige weer.
Ten opzichte van andere jaren is er
aanzienlijk meer gehakseld.
vankelijk gedacht hadden.
Als je je gewassen zo snel ziet afster
ven door de droogte doet het gebrek
aan zoet water wel heel erg pijnlijk
aan.
En je voelt je dan ook achtergesteld
bij streken waar men wel over zoet
water kan beschikken.
Als praktische boer begrijp je dan
ook niet hoe onze overheid blijft
twijfelen aan het belang van vol
doende zoet water voor Z.W. Ne
derland.
Men gaat kennelijk uit van de ge
dachte dat van uitstel wel afstel komt
en lapt eerder gedane beloften zon
der blikken of blozen aan z'n laars.
Onbegrijpelijk dat de beslissing: "De
Grevelingen zoet" nog steeds niet
genomen is. Temeer daar de beslis
sing "De Oosterschelde zout" al lang
geleden wel is genomen.
Kennelijk is het begrip "Evenredige
belangen behartiging" door onze
provinciale en nationale overheid uit
het woordenboek geschrapt en laat
men zich liever leiden door pressie
groepen. Wij als landbouw willen mee
werken aan het instandhouden van
natuur en milieu en daartoe onze bij
drage leveren, maar eisen anderzijds
dat ook met onze reeële belangen re
kening wordt gehouden.
Met uitzondering van de laat- en
opnieuw gezaaide percelen snijmais
is de ontwikkeling behoorlijk verlo
pen. De snijmais is momenteel in het
kolfvormingsstadium. Zeker, als je
terugkijkt naar de stand van einde
van juli. In de maand september is
een periode van groeizaam weer zeer
gewenst.
Afgelopen weekeinde, 31 augustus
en 1 september, zijn de Nationale
Veetentoonstellingsdagen van het
M.R.S. gehouden. Op de le dag bij
de individuele keuring was de be
langstelling wat minder dan op de 2e
dag. Op de 2e dag waren groepen-
keuringen van eigenaren en groepen
van afstammelingen van de betere
stieren. Tevens was op de namiddag
het cfefilé van de hoogbekroonde
dieren. Ook vanuit Brabant waren
diverse koeien van de betere fokkers
aanwezig.
Vergeleken met 5 jaar geleden heb
ben de Brabantse inzenders goed
partij gegeven. De verschillen met
andere delen van Nederland worden
steeds kleiner. We zijn in ieder geval
op de goede weg.
Ontmoedigingsbeleid
Het aantal dieren in de intensieve
veehouderij in Brabant blijft nog
steeds stijgen. De laatste jaren was
dit nog binnen redelijke grenzen
gebleven. Het laatste jaar zijn de
uitbreidingen en de nieuwe vestin
gen echter vrij sterk toegenomen.
Neem nu de varkenshouderij. Op het
moment goede vleesprijzen, behoor
lijke afzetmogelijkheden. Het aan
bod is wat beperkt. Mogelijk hebben
de vervoersverboden i.v.m. de var
kenspest in bepaalde gebieden wat
invloed op de totaalaanvoer. De
produktie uitbreiding in de melk
veehouderij is niet mogelijk. Men
heeft hier de grootste moeite om de
opgelegde kwantums niet te over
schrijden. Een "aantal agrariërs (be
ginners) zoekt een mogelijkheid in
b.v. de varkenshouderij. Vanwege
het nog steeds groeiende aantal die
ren, wordt de dichtheid in de inte'n-
sieve veehouderij (varkens, pluim
vee) toch wel zeer hoog opgevoerd.
In sommige streken van Oost-Bra
bant zou het maksimaal-toelaatbare
aantal dieren per oppervlakte een
heid wel eens dicht genaderd kunnen
zijn. Wie maakt uit, wat nog wel
toelaatbaar is? Wat zijn de normen
respektievelijk de kriteria? Is het in
verband met de vrije marktpolitiek
en het ondernemerschap wel geoor
loofd en verantwoord, dat ingrijpen
de beperkingen en maatregelen
worden opgelegd?
Misschien begint het zo langzamer
hand tijd te worden dat er aan een z.g.
"ontmoedigingsbeleid" gewerkt gaat
worden. In het belang van de agra
riërs in zijn algemeenheid zou dit een
aanzet kunnen zijn in de goede rich
ting!
De opbrengsten van de wintertar
we van oogst 1984 zijn bekend. In
ruim één week hebben we het in
onze provincie gepresteerd om de
tarweoogst te runnen. De pakhui
zen liggen overvol en de opbreng
sten zijn ongekend hoog.
In een droge herfst gezaaid en
daardoor traag opgekomen. Bij dat
weertype waren de toegepaste bo
demherbiciden laat aan de gang
gekomen. De winter was zacht
waardoor de tarwe zich goed bleef
ontwikkelen. Het voorjaar was
echter lang koud en nat. Dikwijls
hebben we tegen elkaar gezegd, dat
er van die wintertarwe dit jaar niet
zoveel terecht zou komen. Zelfs
eind mei stonden er nog vele per
celen akelig bij. Onze voorzitter,
een man met kennis van zaken,
stak in de tarwestudieklub dikwijls
de waarschuwende vinger op om
vooral niet te zwaar te gaan over-
bemesten met stikstof. Wij hebben
niet geluisterd, maar later toch de
angst gehad, dat de tarwe niet meer
rijp zou worden dit jaar. Gelukkig
is het weer goed terecht gekomen
en hebben de percelen op de wat
mindere gronden de hoogste op
brengst gegeven. Wonderlijk,
maar alleen op stikstof willen we
geen konklusies gaan trekken en
om die redenen hebben we ons
dagboek geraadpleegd. Hieruit
bleek, dat in ons gebied van half
juni tot half augustus in 7 we
ken totaal 140 mm neerslag is ge
vallen. Pappen en nat houden is
dus blijkbaar het grote geheim ge
weest waardoor ons tarwegewas
langer groen bleef en tot ongeken
de opbrengsten uitgroeide. Met
druppelbevloeiïng is in de fruitteelt
al veel bereikt, maar in de akker
bouw is met voldoende zoet water
nog veel meer te bereiken. De
zoutinfiltratie dienen we buiten de
deur te houden. Keukenzout is het
eerste wat een huisdokter aan zijn
patiënten verbiedt. Wat voor een
mens niet deugt is ook niet goed
voor de planten.
Ieder jaar weer komen er nieuwe
tarwerassen op de markt. Wat ons
echter opvalt is, dat een paar oude
toprassen zich nog zolang met ere
weten te handhaven. Weer jaren
geleden zaten we in AARDEN-
BURG te vergaderen over het
mengen van tarwerassen wat in
hield een gezonder gewas en een
hogere opbrengst. We geloofden
daarin en we deden er aan mee,
maar na één jaar zijn we er weer
mee gestopt. Thans zijn we van
plan om nieuwe rassen te gaan
zaaien, want hoe dichter bij de
kweker hoe groter de resistentie
tegen diverse ziekten. Dat is echter
gauwer gezegd dan gedaan, want
alleen in het zuiden des lands is nu
op tijd de zaaitarwe leverbaar. In
andere gebieden is men nog volop
aan het maaidorsen en loopt de
verwerkbaarheid in de pakhuizen
gevaar.
Wat een grote verschillen in zo'n
klein landje als he, onze. Lang
hebben we gepraat over opbreng
sten van 10 ton tarwe per ha en nu
hebben we al over hogere op
brengsten horen fluisteren. Zulke
verhalen hoorden we op de boot na
de provinciale ploegwedstrijd. Op
mooie maar droge grond werd daar
door diverse ploegers goed werk
geleverd. Ploegen met botte scha
ren en bovendien slecht afgesteld
gingen al bij de aanstorting van de
beginvoor in de fout en dat kost
punten welke niet meer in te halen
zijn. Wat ons opviel was, dat de
publieke belangstelling groter was
dan ooit te voren. Dit werd toege
schreven aan de presentatie van de
oude trekkers uit de jaren '40 en
'50 welke geshowd werden. Een
groot aantal wat oudere bezoekers
zagen hun eerste trekker, waarmee
de mechanisatie op hun bedrijf was
begonnen, weer terug. A an de hand
van die show met dié oude trekkers
hebben we kunnen vaststellen in
welke stroomversnelling de me
chanisatie van de laatste 40 jaar is
terecht gekomen. In één week de
tarweoogst met topopbrengsten
aan de kant is ook een rekord wat
we niet gauw meer zullen vergeten.
ZEELA ND is in beweging en nu
draven we het komputer-tijdperk
in en straks gaat alles nog vlugger.
4
Vrijdag 7 september 1984