Automatisering
in de akkerbouw
vanuit de Z.L.M. gezien
zuidelijke landbouw maatschappij
Eerste Van Gogh
aardappelen gerooid
zlm
RIJDAG, 17 augustus 1984
68e jaargang no. 3744
land-
tuinbouwblad
m- - -
i
f/, xxx/x x»
WÊËKÈÊÊËÈËËÊËÊËËËËÊm^mM
-
v?-- r
-»
- -Cf
Foor akkerbouwers en zeker ook voor loonwerkers is het hoogseizoen met zeer lange werkdagen en weinig rust
nu aangebroken. De combines zijn weer in het land. Op de foto: loonwerker Markusse uit 's Heer Abskerke
heeft onder ideale weersomstandigheden ca 3,5 ha zomergerst (Trumpf) geoogst en gedorst. De opbrengst 5600
kg per ha viel akkerbouwer J. Boonman te "s Gravenpolder niet zo mee. "Er zat een dunne plek in waar van 't
voorjaar nogal wat water heeft gestaan, vandaar.
Tussen de graszaadoogst en de graanoogst zal de akker
bouwer weinig lust hebben zich te verdiepen in de mo
gelijkheden en in de problematiek van de automatisering
en de komputerisering. Misschien is de akkerbouw met
zijn grote verscheidenheid van gewassen ook wel één van
de moeilijkste sektoren om de automatisering op de indi
viduele bedrijven in de praktijk te brengen.
Toch zal ook de akkerbouw steeds meer in aanraking
komen met de automatisering. Sommigen vinden dat de
akkerbouw nu al achterop komt bij o.a. de tuinbouw met
zijn komputergestuurde klimaatbeheersing of de vee
houderij waar per koe de krachtvoerbehoefte, eveneens
komputergestuurd, berekend en verstrekt wordt.
Maar ook de akkerbouw kent bij de tarweteelt al enkele
jaren teeltadviezen via het Epipré terwijl het PAGV be-
drijfsanalyses uitwerkt. Met deze bedrijfsanalyse komen
waardevolle gegevens beschikbaar voor het individuele
bedrijf waardoor meer inzicht verkregen wordt in de kos
ten en baten van het bestaande bouwplan. Daarnaast
kunnen er ook berekeningen worden uitgewerkt met an
dere bouwplannen, meer of minder intensief, waarbij de
arbeidsbezetting eveneens wordt doorberekend.
In samenwerking met het accountantsburo van deZ.L.M.
de voorlichtingsdienst en het PAGV worden van een
aantal bedrijven bedrijfsgegevens op het accountantsbu
ro verwerkt. Daardoor is het mogelijk sneller inzicht te
krijgen in de bedrijfsresultaten. Verder zijn enkele bedrij
ven, ook in Zeeland, bezig met een eigen komputer. ver
schillende gegevens vast te leggen en programma's uit te
werken, zowel bedrijfsekonomisch als technisch. Dat ge
beurt in samenwerking met een kommerciële instelling
en het PAGV.
Ontwikkelingen die zeker onze belangstelling verdienen,
maar ons ook doen realiseren dat de ontwikkeling van de
automatisering doorgaat.
Daartegenover ervaren wij dat onderwijs, voorlichting-en
onderzoek achter lopen op deze ontwikkelingen. Zeker
ook in de land- en tuinbouw is er een tekort aan deskun
digheid. Het ministerie van Landbouw is nu van plan om
in samenwerking met Ekonomische Zaken gedurende
een vijftal jaren met een Informatika stimuleringsplan het
fnformatika-onderwijs en -onderzoek alsmede de toepas
sing van de informatika nadrukkelijk te stimuleren. Als
bedrijfsleven zullen wij daarop in moeten spelen. De drie
Centrale Landbouw Organisaties nemen op dit moment
initiatieven om te komen tot de oprichting van een lan
delijk koördinatie-orgaan voor automatisering in de land
en tuinbouw. Daarnaast is door de hoofdafdeling Akker
bouw in samenwerking met de direktie akker- en tuin
bouw van het ministerie van Landbouw een werkgroep
ingesteld om de mogelijkheden te toetsen voor een plat
form - een takorganisatie - die de automatisering in de
akkerbouw kan begeleiden en stimuleren.
Het Informatika-stimuleringsplan van de overheid biedt
de mogelijkheid dat een dergelijke takorganisatie een
beroep zal kunnen doen op ondersteuning in de vorm van
aanloopsubsidies en overheidsdèskundigheid.
De bedoeling van de werkgroep is om de Vereniging voor
Bedrijfsvoorlichting hierbij in te schakelen. Het voordeel
hiervan is dat deze verenigingen praktisch zijn ingesteld
en nauwe kontakten onderhouden met de akkerbouw-
konsulentschappen. Dat houdt wel in dat de Verenigin
gen voor Bedrijfsvoorlichting meer takgericht moeten
gaan werken. Meer takgericht werken behoeft zeker niet
als een nadeel beoordeeld te worden.
Wij willen de Verenigingen voor Bedrijfsvoorlichting die
werken in de akkerbouw gebieden aansporen positief op
deze uitdaging in te spelen. Op deze wijze zal de akker
bouw zowel organisatorisch als technisch beter op de
voortgang van de automatisering in kunnen spelen.
Samenspel met het te stichten koördinatie-orgaan Auto
matisering is op deze wijze vanuit de akkerbouw zeer
goed uitvoerbaar.
Als deze ontwikkeling wil slagen is dat de beste waarborg
De eerste aardappelen van het nieuwe ras Van Gogh zijn
door de burgemeester van Nuenen, drs. H.J.A.M. Terwis-
se gerooid, ter gelegenheid van de in Nuenen gehouden
agrarische dagen, die in het teken stonden van 100 jaar
Van Gogh. Deze vermaarde Nederlandse schilder verbleef
in deze streek van 1883 tot 1885 en vervaardigde er een
aantal schilderijen dat het boerenleven tot onderwerp had.
Vooral "De Aardappeleters" verkreeg grote bekendheid.
Toen de plannen voor de agrarische dagen ontstonden,
richtten de organisatoren zich tot de Koöperatie "De
ZPC", met het verzoek te bezien of een nieuw aardap
pelras de naam van Van Gogh zou kunnen dragen. Dat
bleek inderdaad mogelijk. Het betreft een middellaat ras,
dat een evengrote opbrengst levert als het bintje, gelijk
waardig in kwaliteit is en tevens geschikt voor de frites-
verwerking. Dit ras heeft bovendien een sterke resistentie
tegen aardappelmoeheid en de aardappelziekte phytop-
hthora en heeft niet de neiging tot "doorwas". Ook gedijt
het uitstekend op zandgrond.
In 1976 werd een begin gemaakt met de ontwikkeling van
dit ras, dat overigens nog officiële proeven dient te on
dergaan. Het is een kruising tussen de ZPC 69C239 en de
Gloria en zal in een later stadium op grotere schaal wor
den verbouwd. De burgemeester en de aanwezige des
kundigen toonden zich bijzonder enthousiast over het
nieuwe ras, dat overigens pas over enkele weken zal
worden geoogst.
Even tevreden toonde men zich over het ras Ukama, dat
door de Friese Maatschappij van Landbouw in samen
werking met "De ZPC" werd ontwikkeld en dit jaar voor
het eerst in Brabant wordt verbouwd. Van deze vroege
aardappel verwacht men veel in de streek omdat hij uit
stekend aardt in de aanwezige grond die meer dan voor
heen gebruikt zal worden voor de aardappelverbouw.
De Ukama werd ook al in de aanwezige stands, waar o.m.
tal van oude ambachten konden worden bewonderd, ter
verkoop aangeboden.
Op de foto: Burgemeester drs. H.J.A.M. Terwisse heeft
zojuist met een riek de eerste aardappels van het ras Van
Gogh gerooid. Ir. A. Westmaas, direkteur van het
kweekbedrijf van "De ZPC" beoordeelt de kwaliteit van
het nieuwe produkt.
dat de automatisering in de akkerbouw onafhankelijk van
de belangen van de industrie, handel en dienstverlenen
de instellingen gestalte krijgt.
Veel wordt gesproken over de privacy die gewaarborgd
dient te blijven. Even belangrijk voor de grote verschei
denheid van land- en tuinbouwbedrijven is dat men
onafhankelijk blijft van kommerciële bedrijven bij de au
tomatisering.
Toeleverende en afnemende industrie, handel en dienst
verlenende bedrijven zullen naar wij hopen en verwach
ten bereid zijn in te spelen op de ontwikkelingen bij de
koördinatie zodat koppeling en standaardisatie van sys
temen van deze bedrijven met die van de individuele
land- en tuinbouwbedrijven mogelijk wordt.
Alhoewel in de praktijk nog zeer verschillend over de
ontwikkeling van de automatisering op de individuele
bedrijven wordt gedacht zal er zeker geen weg terug zijn
ook al zullen de voordelen niet altijd in cijfers tot uiting
komen. Diskussies en het verleden rond de mechanisatie
hebben ons dit geleerd.
Doeleman
