Groeiverloop van
suikerbieten
over geld
en goed
De gang van zaken
in het bedrijfsleven
Een kontrakt?... eerst gratis advies!
Op basis van de pachtwet kennen we de Grondkamers en de Pachtka-
mers. Globaal kan worden gesteld dat de grondkamer zich bezig houdt
met de uitvoering van de Pachtwet en de Pachtkamer met de rechts
praak over de Pachtwet.
Hoe is de samenstelling van de
Grondkamers
Zij bestaat uit een voorzitter en ten
naaste 4 en ten hoogste 12 leden en
wordt bijgestaan door een secretaris.
Er kan een plaatsvervangend voor
zitter en plaatsvervangende leden
worden benoemd, wat in de praktijk
meestal gebeurt. Voorzitter, leden en
plaatsvervangende leden worden
door de Kroon benoemd zo ook de
secretaris.
Voor de benoeming van leden en
plaatsvervangende leden maken
Gedeputeerde Staten een aanbeve
ling op. De benoemingstermijn voor
leden en plaatsvervangende leden is
5 jaar. Na het verstrijken van de 5
jaar zijn ze herbenoembaar. Ontslag
wordt verleend bij het bereiken van
de 70-jarige leeftijd of op eigen ver
zoek De samenstelling van de
Grondkamer moet van dien aard zijn
dat zowel het belang van de pachters
als de verpachters wordt gewaar
borgd. In elke provincie is een
Uit gegevens die de banken publice
ren blijkt dat die instellingen nogal
optimistisch zijn over de gang van
zaken in het bedrijfsleven. Ook het
bedrijfsnieuws dat naar buiten komt
wijst er op dat in 1984 sprake zal zijn
van een opvallend winstherstel zowel
bij Nederlandse - als internationale
ondernemingen.
Uit de verschillende sectoren komt
het volgend beeld tevoorschijn. De
verzekeringsconcerns zouden een
hogere winst per aandeel kunnen
behalen. Hetzelfde zou voor de han
del, de chemie en de farmacie. De
verwachting bestaat voorts dat de
winsten in de levensmiddelensector
zullen toenemen. In de scheepvaart
sector zou er bij sommige onderne
mingen een opleving van de uit
komsten kunnen zijn. Voor de Ne
derlandse uitgeverijen zijn de ver
wachtingen op korte termijn gunstig.
De in voorgaande jaren getroffen
reorganisatie- en saneringsmaatre
gelen zouden hier in de goede zin
doorwerken. Voor de banken komt
een wat verdeelde situatie naar bui
ten.
De vraag kan rijzen welke gevolgen
een en ander zal hebben voor de
aandelenmarkt. Men zou er mee
kunnen rekenen dat er een belang
rijke steun voor de beurs uit voort
vloeit. Maar voor een aantrekkelijke
gang van zaken zal waarschijnlijk
toch een verlaging van de rentetarie
ven noodzakelijk zijn.
En hoe staat het in de landbouw in
ruime zin genomen? Dan zijn er vele
dingen aan te wijzen die in een an
dere richting doen denken. In het
bijzonder in deze sector zijn er echter
faktören die vooraf niet bekend zijn.
Gaarne hopen wij dat die veroorza
ken dat er een situatie ontstaat welke
niet in ongunstige zin afwijkt voor de
verwachtingen die er zijn voor het
overige bedrijfsleven.
J. Spijk.
Grondkamer. De Grondkamer voor
Zeeland zetelt in Den Haag.
De Grondkamer voor Brabant zetelt
in 's Hertogenbosch.
Wat doet de Grondkamer
a. Het toetsen van nieuwe pachto
vereenkomsten en van overeen
komsten tot wijziging of beëindi
gen van een pachtovereenkomst.
In dit verband dient ook te wor
den genoemd de pachtwijzi-
gingsovereenkomst in verband
met de driejaarlijkse herziening
van de pachtprijs. De Grondka
mer heeft bij deze toetsing het
recht om bepalingen uit de over
eenkomst te schrappen en/of te
wijzigen.
b. Behandeling van verzoeken ten
aanzien van onder meer:
- verpachting voor kortere duur
dan de wettelijke termijn;
- periodieke herziening pacht
prijs;
- ontheffing herbouwplicht
verpachter bij calamiteit;
- machtiging pachter tot veran
dering van de bestemming,
inrichting of gedaante van het
gepachte;
- herziening van andere bedin
gen in de overeenkomst dan
met betrekking tot de pacht
prijs;
- ontheffing van het voorkeurs
recht van de pachter;
- taxatie van de waarde van het
objekt in verband met het
voorkeursrecht van de pach
ter.
Centrale Grondkamer
De enige mogelijkheid van hoger
beroep op een beschikking van de
Grondkamer is de Centrale Grond
kamer te Arnhem. Deze Centrale
Grondkamer behandelt uitsluitend
administratieve geschillen, namelijk
die tussen de Grondkamer en par
tijen die zich niet kunnen verenigen
met de beslissing van de Grondka
mer in kwestie. Ten slotte zij nog
vermeld, dat verzoeken aan de
Grondkamer veelal gebonden zijn
aan termijnen. Daarnaast dienen in
een verzoekschrift de gronden waar
op het verzoek steunt, te worden
vermeld. Ook bij in beroep gaan bij
de Centrale Grondkamer gelden
voorschriften en termijnen. Eén en
ander komt zeer nauw. Neem daar
om in voorkomende gevallen, tijdig
contact op met een deskundige op dit
gebied.
J. Markusse.
In de intensieve veehouderij kennen we veel soorten kontrakten. Het
kontrakt kan afgestemd zijn op de levering van dieren, de toelevèring
van uitgangsmateriaal, de afname van veevoeder of een kombinatie
hiervan. Ook kan de financiering van veevoeder, en dieren via een
kontrakt geregeld zijn met de industrie.
Diverse sektoren
De mate waarin gebruik gemaakt
wordt van kontrakten is per produk-
tie-sektor nogal verschillend. In de
slachtpluimvee-sektor en mestkalve-
ren-sektor worden bijna alle dieren
op kontrakt gehouden. Voor slacht-
varkens en fokvarkens en legkippen
is dit veel minder het geval. Naar
mate de behoefte om samen te wer
ken (integratie) in de landbouwsek-
toren groter wordt, worden er meer
afspraken in een kontrakt vastge
legd.
De voordelen
Zoals gezegd vloeit de behoefte aan
kontrakten voort uit de toenemende
behoefte aan het onderling op elkaar
afstemmen van de produktie. Zo is
een biggen-fokker gebaat bij een
10 augustus 1984
verzekerde afzet met goede prijzen.
De mester wil een zekere aanvoer
van kwalitatief goede biggen gerea
liseerd zien. Ook de aanvoer van
kwalitatief goed veevoer voor rede
lijke prijs is voor hem van belang.
Ook de slachterij met zijn afzetsys-
teem heeft bepaalde belangen. Het is
goed onderscheid te maken tussen
voordelen van een kontrakt voor de
kontrakt-aanbieder en die van de
kontrakt-nemer, meestal de veehou
der.
Voordelen kontraktaanbieder
Zowel de toeleverende als de ver
werkende industrie hebben belang
bij een regelmatige aan- en afvoer
van produkten. Zo kan een veevoe
derindustrie voordeel hebben bij een
vaste afzet van veevoer. De slachterij
Zuidwest Nederland aan de top
Op 30 juli werden op 250 monster-
plekken, verdeeld over het land en zo
goed mogelijk het gehele areaal ver
tegenwoordigend, monsters geno
men voor het volgen van het groei
verloop van de suikerbieten.
Deze vorm van bemonsteren werd in
1974 begonnen, zodat de referentie
nu het tienjaarsgemiddelde (1974 -
1983) is.
Het aantal monsterplekken maakt
een onderverdeling van het land in
11 gebieden mogelijk.
Gewas en weer
Voornamelijk in het Zuidwesten en
de IJsselmeerpolders werden in de
periode van 18-24 maart ca. 35%
van
het totale bietenareaal gezaaid (ca.
130.000 ha); tussen begin april en 21
april werd de rest van het areaal ge
zaaid.
Met de vroeg gezaaide bieten heb
ben zich veel problemen voorgedaan
ten gevolge van te diep zaaien en
verslemping op zavel- en kleigron
den; ongeveer 9000 ha (ca. 7%)
Resultaten monsterneming d.d. 30 juli 1984
moest worden overgezaaid (normaal
2 a 3%). Gemiddelde zaaidatum 6
april.
De opkomst van de in de normale
periode gezaaide bieten is goed ge
weest (gemiddeld aantal planten
74.000).
De weersomstandigheden zijn niet
optimaal geweest; te veel regen, te
koud en te weinig zon.
Er is dit voorjaar weinig vreterij ge
weest.
De gezondheidstoestand is goed;
vrijwel geen vergelingsziekte en wei
nig schieters. Ook de wortelvorm is
goed.
Kommentaar
De matige weersomstandigheden
vinden zijn weerslag in de cijfers;
zowel het wortelgewicht als het sui
kergehalte en dus ook de suikerop
brengst zijn lager dan het 10-jarige
gemiddelde.
De vooruitzichten mogen dan ook
niet al te hoog gespannen zijn; zoals
het nu lijkt is niet meer dan een ge
middelde oogst te verwachten.
Instituut voor Rationele
Suikerproduktie
Wortelgewicht
kg/ha
Suikergehalte
Suikergewicht
kg/ha
I.
Zeeland
26.200
11.3
2960
II.
W.Brab.klei-ZHoll.Eil
26.600
11.6
3090
III.
Z.Holl.vast-N.Holland
23.000
11.1
2560
IV.
Z. en O. Flevoland
23.900
10.8
2590
v.
Noordoostpolder
20.500
11.6
2410
VI.
Noordelijke klei
17.200
10.3
1790
VII.
Noordelijke zandgrond
19.000
10. 9
2060
VIII
Veenkoloniën
19.500
10.9
2110
IX.
Rivierkleigebied
22.800
11.6
2660
X.
Z. en ZO. zandgrond
19.500
11.0
2190
XI.
Löss
19.900
11.1
2210
Nederland 1 984
21.800
11.1
2430
Nederland 1983
19.500
10.1
2050
Nederland 1974/1983
24.000
12.0
2930
De veertiendaagse monsterneming begint op de laatste maandag in juli
heeft belang bij een regelmatige ver
zekerde aanvoer van slachtvarkens.
Op deze wijze kan een regelmatige
afzet van een goed kwaliteitsprodukt
gerealiseerd worden. Dat is gunstig
voor de prijsvorming.
Voordelen voor de veehouder
Met een kontrakt wordt het aantal
markt-, en prijsrisico's verlaagd. Er is
een vaste afzet met soms vaste prijs
afspraken. Aldus worden extreme
inkomensschommelingen voorko
men. In een aantal gevallen is een
kontrakt aantrekkelijk wanneer op
geen andere wijze financiering voor
veevoer, vee en/of stalling te realise
ren is. Deze vorm van financiering is
echter duurder dan via de gebruike
lijke wegen bij een bankinstelling.
Ook de soms met een kontrakt aan
geboden voorlichting en begeleiding
van de produktie kan aantrekkelijk
zijn. Vaak wordt dit echter op een of
andere wijze toch betaald, bijvoor
beeld door duurder veevoeder of
andere verplichtingen.
De nadelen van een kontrakt
Voor de kontraktaanbieder geldt dat
deze, afhankelijk van de inhoud van
een kontrakt, ook de risico's van de
produktie gaat dragen. Deze risico's
kunnen in de tekst van een kontrakt
echter zeer sterk beperkt worden.
Voor de veehouder zijn de nadelen
echter vèel groter. Door een kontrakt
verliest hij vaak een stuk van zijn
immer gewaardeerde zelfstandig
heid. Door de onduidelijkheid van
vele kontrakten kan een veehouder
vaak niet alle gevolgen van een kon
trakt zowel juridisch als economisch
overzien. Het ligt voor de hand dat
een kontrakt beslist niet uit vrijge
vigheid van toeleverende en verwer
kende industrie wordt aangeboden.
Dat betekent dat eert goede onder
nemer over langere termijn bezien in
het algemeen minder inkomen zal
behalen uit de produktie.
Onduidelijkheid kontrakten
Veel kontrakten blijken zeer ondui
delijk te zijn. Zelfs voor deskundigen
blijven er soms vraagtekens over.
Hier is echter lang niet altijd opzet in
het spel. Ook de industrie is vaak niet
bemand om een deugdelijk kontrakt
af te leveren. Een zeer vaak voorko
mend gebrek is dat uit een kontrakt
niet duidelijk is hoe de financiering
en de geldstroom precies geregeld is.
Ook de verrekening van bepaalde
posten levert vaak vraagtekens op:
wie betaalt wat? Welke rente wordt
berekend? Aan wie wordt uitbe
taald? Wanneer?
Duidelijkheid nodig
Om deze onduidelijkheden te voor
komen zijn door het Landbouw
schap boekjes uitgegeven waarin
aangegeven is wat er in een kontrakt
moet staan en ook hoe het er in zou
kunnen staan. Deze zogenaamde
Algemene Voorwaarden worden
echter $oor weinig kontraktenaan-
bieders toegepast. Er is zelfs nog veel
"kaf tussen het weinige koren".
Meer voorlichting
Aansluitend op deze algemene voor
waarden wordt door het Landbouw
schap en de Landbouworganisaties
ook voorlichting gegeven over kon
trakten. Van deze voorlichting wordt
op dit terrein echter nog veel te wei
nig gebruik gemaakt. Er worden im
mers nog steeds te veel slechte kon
trakten in blind vertrouwen zonder
raadplegen van deskundigen afge
sloten.
Gratis advies
Gratis advies wordt U verstrekt
wanneer U een beroep doet op de
Regionale Kontrakt Adviescommis
sies. Daarin zitten deskundigen van
de Consulentschappen varkenshou
derij en pluimveehouderij in Uw
provincie en vertegenwoordigers van
uw eigen Landbouworganisatie.
De bedrijfsvoorlichter of de Sociaal
Economische Voorlichter van uw ei
gen organisatie staan voor U klaar
om U behulpzaam te zijn en U de
weg te wijzen naar deze Commissie
in uw streek.