Nederland wint
van Frankrijk
Kombinatie van hagel en
bacterievuur was bijna fataal
BENT U AL EENS IN
THOLEN GEWEEST?
Fruitteeltvaria
Zaadteeltbericht -16
Waarschijnlijk vooral dank zij de
nieuwe rassen neemt het verbruik
van Nederlands fruit in eigen land
toe. Een jaar of 5 geleden was de
Franse Golden Delicious favoriet bij
de konsument. De appels uit dat land
brachten meestal een belangrijke
hogere prijs op dan de Nederlandse.
Maar vanaf 1979/80 is daarin een
kentering gekomen. Dat komt dui
delijk tot uiting in de hoeveelheid
importfruit die in ons land jaarlijks
wordt verorberd. In 1979/80 was dat
102 miljoen kg appels, in 1980/81 92
miljoen kg en in de daarop volgende
jaren resp. 87, 85 en 66 miljoen kg.
In procenten van het totale verbruik
uitgedrukt kan worden vastgesteld
dat het aandeel van de ingevoerde
appels daalde van meer dan 30% tot
thans 20%.
Het zijn daarbij vooral de Franse
Golden Delicious die minder wor
den gevraagd. De Franse fruitteelt is
aan 't verouderen en de kwaliteit van
het fruit heeft daaronder te lijden.
Daarentegen is in ons land sterk
vernieuwd en is de kwaliteit verbe
terd. Doordat de fruitbewaring ook
een forse sprong vooruit heeft gè-
maakt kan bovendien langer fruit
van goede kwaliteit worden aange
boden, waardoor ook de behoefte
aan Granny Smith minder wordt.
Eens te meer: het gaat de goede kant
op met de Nederlandse fruitteelt.
Geen grote oogst
Het wordt steeds duidelijker dat de
fruitoogst in ons land niet zo groot
zal worden als tevoren werd ver
wacht, na de kleine appelproduktie
in 1983.
Dat de peren een matige oogst zou
den geven werd al vroeg duidelijk,
maar er is nu een neiging om de ap-
peloogst ook naar beneden te herzien
van "vrij groot" naar "normaal".
Hierbij speelt vooral het weer een
rol. Er is bij de meeste rassen een
tamelijk grote achterstand wat de
vruchtgrootte betreft en de kans is
groot dat die achterstand niet meer
wordt ingehaald. En als de vruchten
gemiddeld een paar mm kleiner blij
ven dan "normaal" kost dat veel ki
lo's.
Met dat alles neemt het gevaar voor
overproduktie af en stijgt de kans op
redelijke prijzen.
Vista belia - veelbelovende
vroege appel
De Vista bella is een nieuw vroeg
appelras, dat duidelijk beter is dan
b.v. de Yellow en Stark Earliest. Het
ras is zeer vruchtbaar (met iets nei
ging tot beurtjaren), de vruchten zijn
goed van smaak, redelijk groot van
stuk met een rode blos.
Wie de bomen momenteel in pro-
duktie ziet, b.v. op het Proefstation te
Wilhelminadorp, komt onder de in
druk van het nieuwe ras. Het lijkt
beslist een aanwinst, al zal men zich
moeten realiseren dat er voor zeer
vroege appels maar een beperkte
markt is.
Tientallen en nog eens tientallen
percelen bloemen sieren momenteel
het landschap op het eiland Tholen.
Zij doen dit in een grote variatie in
soort en kleur en liggen als een lap
pendeken her en der verspreid over de
polders. Het doel van al deze percelen
is zaadteelt.
In een bonte mengeling van kleur en
vorm staan ze daar; de violen en de
phloxen, de leeuwenbekken, de mar
grieten en de droogbloemen, de ne-
mesia's, de papavers, de siertahak en
etc. en etc. Te veel om op te noemen.
Gezien tegen een achtergrond van
heboomde dijken en temidden van het
groen en geel van de overige akker
bouwgewassen, een veelheid aan
schoonheid dat z'n weerga nauwelijks
kent. Op het moment dat dit bericht
wordt geschreven, liggen ze in een
door zon overgoten landschap te
stralen en te schitteren als edelstenen
in een kroon.
Te veel moois om slechts door een
beperkt aantal mensen te worden
gezien. Daarom zou ik tegen een
ieder die dit leest en die maar horen
wil, willen zeggen, doe eens een
dagje Tholen, opdat ook U getuige
kunt zijn van al dif schoons.
Veel agrariërs gaan niet of nauwe
lijks met vakantie. Mag ik U dan de
vraag stellen, bent U wel eens in
Tholen geweest?.
Zo nee, trek er dan eens een dag voor
uit en kom eens kijken. Zo ja; kom
dan nog eens, want het is nu weer
veel mooier. Kies hiervoor een zon
nige dag en u zult genieten.
Laat de knapzak gerust thuis, want
dorstige kelen en hongere magen
kunnen ook hier worden gelaafd en
gestilt.
Ga, bij de bloemzaadpercelen aan
gekomen, niet continu rondjes rijden
door de polders en zeker niet in een
tempo, van wie het eerst thuis is,
maar stop eens hier en daar om een
perceel van nabij te bekijken of om
een praatje te maken met een teler.
Zij zullen dit zeker op prijs stellen.
Ze zijn trots op hun mooie percelen
en willen er graag over vertellen.
Ofschoon U over het gehele eiland
bloemzaadpercelen aan kunt treffen,
moet de centra hiervan toch vooral te
St. Annaland en Stavenisse worden
gezocht.
Maar er is meer te zien op het eiland
Tholen. Er is ook akkerbouw (be
wonder ook hiervan de mooie
vruchten) en veeteelt en fruitteelt en
groenteteelt, zowel buiten als onder
glas. glastuinbouw wordt ten dele
benut voor bloemzaadteelt.
Maar weet U, Tholen bestaat niet
alleen uit land maar wordt nog in z'n
geheel omspoeld door stromend wa
ter. O nee, schrik niet, U hoeft niet
meer met de pont over om in Tholen
te kunnen komen, U kunt tegen
woordig heel comfortabel kiezen uit
twee bruggen en een dam.
Het is wat je noemt echt zee-land.
Bekijk de mooie jachthavens in de
kernen Tholen, St. Annaland, en
Stavenisse of het vakantiecentrum
Gorishoek te Scherpenisse. Maak
eens een wandeling over het markt
plein te St. Maartensdijk met z'n
mooie historische gebouwen en aan
grenzende Maartenskerk. Of loop
eens door het oude stadje Tholen, U
proeft daar nog iets van de sfeer van
eeuwen geleden.
Het is maar een greep, maar genoeg
om een dag te vullen.
U bent van harte welkom en bij
voorbaat een goede reis toegewenst.
D.L. Koppenhol
Studieclub voor Groente
en Bloemzaadteelt "Eiland
Tholen" Tel. 01662-2839.
Twee jaar geleden leek het 10 ha grote fruitbedrijf van Gaston Ver-
cruijsse in het Vlaamse St. Gillis-Waas ten ondergang gedoemd. Na
een zeer zware hagelbui, die een veelbelovende oogst tot kroet degra
deerde, volgde een explosieve aantasting van bacterievuur. De vele
wonden en beschadigingen van de hagel vormden blijkbaar invalspoor
ten voor de gevreesde ziekte. Omdat 60% van het bedrijf met peren was
beplant was het intomen van het bacterievuur een kwestie van er op of
er onder.
Desondanks staan de peren (2 ha
Conference, 1 ha Durondeau. 1 ha
Cornice van 02. ha Triomphe) nog
steeds hoog aangeschreven. En
daarom is Vercruijsse dankbaar dat
hij de strijd tegen het bacterievuur
heeft gewonnen.
De Jonagold die op de plaats van de Clapp's werd geplant kan het tweede
groeijaar al 15 ton per ha opbrengen.
cruijsse het ook niet meer zitten,
maar zijn zoon sprak hem moed in.
Die wst hem te overtuigen dat
doorgezet moest worden, omdat an
ders wat in vele jaren moeizaam was
opgebouwd verloren zou gaan.
Nazorg viel erg mee
Weliswaar werd alles gedaan om het
zieke materiaal op te ruimen, maar
afgewacht moest worden hoe het in
1983 zou gaan. Was er veel blijven
zitten, zou het weer veel moeite kos
ten om nieuwe infekties te vernieti
gen?
Dit viel alles mee. Vorig jaar waren
er weinig problemen meer en dit jaar
werden er tot half juli nog maar twee
aangetaste takken gevonden. Het
bacterievuur is tot staan gebracht
mede doordat de infektiebron op een
naburig perceel inmiddels was opge
ruimd.
Vele duizenden infekties.
Het heeft enorm veel tijd en inspan
ning gekost om het bacterievuur te
bedwingen. De Clapp's moest wor
den gerooid omdat er geen gezonde
bomen overbleven en de aantasting
razend snel verliep. Bij de Duron
deau waren er ook nu veel uitvallers,
terwijl bij dit ras zeer veel bomen
werden verminkt door het afzagen
van grote takken. De Conference gaf
naar verhouding nog de minste pro
blemen, maar des te meer zorgen
waren er voor de Cornice. Bij dit ras
kwam zeer veel aantasting van de
vruchtjes voor, die dan via de steel
doorliep naar de takken.
Gaston Vercruijsse ziet het weer zitten
Negen weken lang heeft Vercruijsse
elke dag van de week, inclusief za
terdags en zondags van 's morgens
vroeg tot 's avonds laat langs de bo
men gesjouwd met een snoeischaar,
een ontsmettingsmiddel om de
schaar telkens te ontsmetten en een
zak om het zieke materiaal in op te
bergen. Het ging daarbij om de klei
nere infekties via de vruchten. Ver
cruijsse vulde 7 putten van 1 m3, dus
in totaal 7 kubieke meter, met het
zieke materiaal, in hoofdzaak aan
getaste peertjes. Het ging om vele
duizenden infekties.
Andere gezinsleden (vrouw en zoon)
zorgden voor de meer normale
werkzaamheden zoals plukken,
spuiten, maaien, e.d. maar Gaston
was doorlopend met het bacterie
vuur in de weer.
Jonagold vervangt de Clapp's
Een aardige bijzonderheid is nog dat
inpl aats van de gerooide Clapp Jo
nagold werd teruggeplant, uiteraard
intensief, beddensysteem. De
boompjes doen het prima en dit jaar,
het tweede groeijaar kan zelfs al een
opbrengst van zo'n 15 ton per ha
worden verwacht! Ook een ander
jong, intensief perceel met Smothy
Cox's en Gloster doet het uitstekend,
vergelijkbaar met de daarvoor ge
noemde Jonagold. De Jonagold is
trouwens op dit bedrijf al lang een
goede bekende, want op één perceel
zijn de bomen van dit ras al 11 jaar
oud.
Vercruijsse jr. bezig met het dunnen
van de Conference.
Zware strijd
Het was een zware strijd. Het leek
een onmogelijke taak en vooral mo
reel was het moeilijk om op de been
te blijven. De hagelschade aan het
onverzekerde fruit bedroeg al onge
veer honderdvijftig duizend gulden
en daar kwam het bacterievuur nog
eens bij. Met de vraag: hoe moet ik
die ziekte de baas worden, gezien het
grote aantal infekties. Soms zag Ver-
De gerooide Durondeau bomen werden vervangen door oude bomen uit een
andere rij
10 augustus 1 984
