In ons land lopen meer
dan 60 miljoen kippen
kip,kuiken en ei
Vruchtbaar
Eierproduktie
Produktiewaarde
Herinneringen 21
Pasen 1984 -
variaties op het thema paasbrood
Julius Caesar schreef er heel lang
geleden al over: De Bataven
hebben kippen als huisdieren.
Nog steeds houden de verre na
komelingen van de Bataven kip
pen als landbouwhuisdieren. De
kip, of eigenlijk: het huishoen
(Gallus Domesticus) komt oor
spronkelijk uit India. Maar in
1400 voor Christus hielden de
Chinezen al kippen, 700 voor
Chr. bleken ook de Perzen over
kippen te beschikken en bij hen
vandaan kwam het beestje Eu
ropa binnen.
Ons huishoen is een vruchtbaar
diertje. Daaraan is het te danken
dat pluimveefokkers erin zijn ge
slaagd om zo'n overweldigende
variatie aan rassen te verkrijgen.
Van heel fraaie tot onopvallend
gekleurde, rustige rassen die om
hun eieren of hun vlees worden
gehouden. Het huishoen is geen
beestje dat intieme gezinnetjes
vormt. Een haan, het mannelijke
hoen dus, moet over een toom
van een stuk of tien kippen kun
nen beschikken. Menige haan
kan een paar dozijn hennen de
baas. De paring wordt "treden"
genoemd. De zaaddiertjes die de
haan bij deze gebeurtenis in de
eileider van de hen deponeert,
bevrucht de dooier van een ei dat
m opbouw is in het kippelichaam.
Wanneer het ei voltooid is en ge
legd, wordt het uitgebroed. Vroe
ger deed de hen dat met haar li
chaamswarmte, thans wordt die
taak door broedmachines over-
genomen, althans in de beroeps
pluimveehouderij
De kippen van tegenwoordig leg
gen in één legperiode van 14
maanden ongeveer 300 eieren.
Deze dieren hebben het broeden
zo goed als afgeleerd. De moder
ne kuituurrassen verschillen erg
veel van de wilde kippen en de
oude "landhoenders", die daar
van afstamden. Kijk alleen naar
eens naar de eierproduktie. Het
wilde Bankiva-hoen, dat nu nog
in Azië voorkomt, legt maar
twaalf eieren per legperiode. Op
de pluimveehouderij bedrijven
zijn tegenwoordig witte, bonte en
bruine rassen te vinden. Van deze
laatste is bij veel mensen de Bar
HET KLEINE L00 DEC 80
nevelder erg bekend, maar deze
komt bijna niet meer voor. De
kippen van tegenwoordig zijn alle
kruisingsprodukten, dus ontstaan
uit zuivere rassen. Om de echte,
oorspronkelijke rassen te zien
moet men bij de liefhebbers zijn.
Bij mensen die voor hun hobby
aan sportfokkerij doen en vaak
meedoen aan tentoonstellingen.
In de pluimveehouderij in ons
land gaat het om de produktie
van konsumptie-eieren en
pluimveevlees. Hierbij spelen
vier soorten bedrijven een be
langrijke rol. Om te beginnen de
fokkerijen, vervolgens de ver-
meerderingsbedrijven, dan de
kuikenboerderijen en tot slot de
boerderijen waar leghennen of
mestkuikens worden gehouden.
In Nederland zijn momenteel nog
zo'n 6.000 boerderijen te vinden
met meer dan 400 leghennen per
bedrijf. Daarnaast zijn er nog
zo'n 3.300 bedrijven met minder
dan 400 leghennen. De Neder
landse leghennenstapel bestaat
nu uit ongeveer 25 miljoen die
ren.
Het aantal slachtkuikens be
draagt momenteel ongeveer 38
miljoen stuks. Deze dieren wor
den verdeeld over zo'n 1900 be
drijven gehouden. De pluimvee
houderij is een belangrijke be
drijfstak in ons land. De produk
tiewaarde van de leg- en slacht-
sektor bedroeg in 1979 ca. 2 mil
jard gulden. Ter vergelijking: de
produktiewaarde van de rund
veehouderij bedroeg in 1979 ca.
10 miljard gulden en die van de
varkenshouderij ca. 4 miljard. De
exportwaarde van de pluimvee
houderij bedroeg in 1979 onge
veer 1,6 miljard gulden.
Dierenbescherming doet mee aan
Internationale aktie tegen legbatterij
Deze week start de Nederlandse
Vereniging tot Bescherming van
Dieren met een landelijke aktie om
het publiek ertoe te bewegen schar
releieren in plaats van batterij-eieren
te kopen.
Door de verkoop van scharreleieren
te bevorderen is het voor meer boe
ren mogelijk van het legbatterijsys
teem over te schakelen op het schar
relsysteem. In Duitsland en Enge
land vinden gelijksoortige akties
plaats.
Er zal op grote schaal informatie
worden verspreid over het scharrelei
dat maar 2 cent meer kost dan een
batterij-ei. Grote winkelbedrijven
die nog steeds geen scharreleieren
verkopen zijn al benaderd met het
verzoek dit alsnog te gaan doen. Aan
hun klanten /.uilen vanaf 14 april a.s.
bij de winkels folders worden uitge
deeld.
DOOR
P. LINDENBERGH
TE WEMELDINGE
Voor mij als rasechte Wemeldinger
is er eenig gevaar den volksaard te
gunstig, te mooi voor te stellen.
Daarom worde voorop gesteld, dat
de inwoners hier niet beter en niet
minder zijn dan elders. Het zijn
menschen en niets menschelijks is
hun vreemd; het zijn Zeeuwen en al
wat van deze kan worden gezegd is
ook geldig voor de Wemeldingers.
Toch zijn er kenmerkende eigen
schappen, die dit dorp van de an
dere onderscheiden. De Zeeuwsche
volksaard is kalm en gemoedelijk,
dit kan in nog sterker mate gezegd
worden van de Wemeldingers, zij
houden niet van lawaai of gekijf en
er is een afkeer van luidruchtigheid
vooral als zij klinken zou tot buiten
het dorp, de vuile wasch behandelen
zij het liefst te huis, en inmenging
van buiten wordt geweerd in de ge
schillen, die in de beste familïèn
voorkomen. Er zullen in het verle
den wel geschillen zijn voorgeko
men, maar zij bleven ons onbekend.
Alleen een geval vernam ik. Een
echtpaar had hooggaande ruzie, de
Dominé en een buurman hoorden
het en vreezende voor ernstige on
gelukken, gingen zij binnen om
vrede te maken, maar toen zij bin
nen waren, was de oneenigheid
geëindigd en beiden wezen de tus-
schenkomst naar erkentelijk af, de
buren moesten zich maar met eigen
zaken bemoeien.
JK
Een ander kenmerk is de gema
tigdheid en bescheidenheid. Ook
buiten het dorp werd nooit onbe
scheiden opgetreden of naar den
voorgrond gedrongen.
Van Wemeldinge werd in de om
geving wel eens gezegd, dat het 25
jaren achter was en de veranderin
gen in de kleeding werden hier al
tijd later ingevoerd dan in naburige
dorpen. Tot 1865 deden wij het
zonder meestoof en zonder hand
boogschutterij en daarna zijn deze
er wel gekomen, maar nu weer ver
dwenen. Een sociëteit is er nooit
geweest, zoodat wij wel wat achter
lijk schenen, toch was dat slechts
schijn.
Geheel in overeenstemming met
deze bescheidenheid was ons
dorpsspook, van oudsher deed als
zoodanig dienst het witte konijn.
Zeer veel geloofwaardige burgers
hebben het met eigen oogen gezien,
het heeft, zooals in den konijnen-
aard ligt, nooit iemand kwaad ge
daan, zelfs niet onvriendelijk be
handeld. Een zeer moedig jager
heeft er eens op geschoten, het
spreekt vanzelf, dat hij met een
dubbeltje op 't geweer schoot, want
spoken en aanverwanten zijn niet te
treffen dan met edel metaal. Toch
had hij weinig succes, hij meende
dat hij geraakt had, maar hij vond
geen konijn, alleen een papier, dat
ook niets ophelderde, want er stond
niets op dan: Gebr. Zwartendijk,
tabakshandel Rotterdam.
Voor ongeveer 50 jaar scheen het
dat het witte konijn niet ons eenig
spook zou blijven. In 't najaar
spookte er een vreemde, groote,
zwarte hond. Slechts weinigen
hebben hem gezien en hij bleef niet
lang, doch na zijn vertrek is ook
ons witte konijn niet meer gezien.
Men vreest, dat het hondsch optre
den van den vreemden indringer,
voor ons konijn, waaraan wij ge
hecht waren, noodlottig is geweest.
Van achterlijkheid is nu in ons dorp
niet veel meer te bespeuren. Het
goede onderwijs heeft medege
werkt, als ook het werk aan het
kanaal en het vermeerderde ver
keer met vreemdelingen en hier in-
gekomenen hebben den gezichts
kring verruimd en van den achter
stand is veel ingehaald.
Reeds vroeg was hier een zin voor
vereenigingsleven, dat op de intel-
lectueele ontwikkeling invloed had.
Het is niet noodig ze te noemen, al
de vereenigingen die nu nog be
staan en waarvan velen reeds op
een lange werking kunnen terug
zien. Er zijn er ongeveer veertig en
iedere vereeniging werkt aan een
bijzonder doel en er is groote ver
scheidenheid, maar zij komen
overeen in het werken zonder ophef
en zonder luidruchtigheid. De ee-
nige 'uitzondering is het fanfaren-
gezelschap, maar zelfs daar is de
luidruchtigheid met maat.
(wordt vervolgd)
Van een traditioneel paasbrood
(wat overigens bijzonder lekker
kan zijn) nu eens een andere ver
sie. Wat dan wel?
Dit! Koop bij uw leverancier een
kant en klaar brood- of blader
deeg en bak er nu eens geen
(zoete) paasbroodjes van maar
een heerlijke pittige broodsnack
en doe er nu eens iets in in plaats
van er op.
De verpakking is er en u kunt op
een vrij eenvoudige manier voor
de inhoud zorgen.
Voorbeeld I
Rol een stuk brooddeeg uit tot
een niet te dikke ronde plak. Dan
dun bestrijken met wat gember of
fondue-saus. Leg hierop een rond
plak coburger rauwe ham, hierop
een halve schijf ananas en doe in
de uitsparing van de ananas wat
oude geraspte kaas, strooi er wat
bieslook en wat versgemalen pe
per op. Vouw nu het deeg dipht
en druk de randen goed aan.
Bestrijk de bovenkant met wat
losgeklopt ei en snij er een kruis
in. Bak het vervolgens in een
voorverwarmde oven bij een
temperatuur van 200 graden
en 20 25 minuten gaar.
Een andere manier is bestrijken
met wat boter en mosterd in
plaats van ananas kunt u ook ge
bruik maken van een halve peer.
Voorbeeld II
Rol een stuk bladerdeeg uit tot
een mooie vierkante plak, be
strijk 'm dun met hot ketchup, leg
er twee plakken cervelaatworst
op, een paar ringen groene pa
prika en in de ringen wat gesne
den champignons. Daaroverheen
wat geraspte parmezaanse kaas.
Vouw nu de vier punten naar el
kaar toe, maak ze wat nat met
water en druk ze voorzichtig aan.
Bestrijk het geheel weer met op
geklopt ei en bak ze op dezelfde
wijze als onder voorbeeld I ver
meld.
Voorbeeld III
Rol ook nu weer een stuk brood
deeg uit en maak er twee vier
kanten van. Smeer een plak heel
licht in met wat boter en sambal
oelek. Hierop ongeveer 80 gram
fijn aangemaakt rundergehakt of
gehakte biefstuk. Maak in het
vlees een kuiltje en druk er een
half hardgekookt ei in. Hier
overheen wat ragfijn gesneden
uitjes en tot slot laos (oosterse
specerij) er overheen strooien.
Leg er nu de tweede plak deeg
overheen en druk de randen goed
aan. Prik er met een vork wat
gaatjes in en weer afbakken zoals
beschreven onder 1
Veel sukses en prettige paasda-
M.A. van der Vliet
2
