dp s>
l
zegge en schrijve
p r 3
zuidelijke landbouw maatschappij
Zoet water
Grevelingen
SER: Geen EG-steun landbouw
als kapaciteitsvergroting gevolg
is
z.l.m
VRIJDAG 13 APRIL 1984
69e JAARGANG NO. 3727
land- en
tuinbouwblad
De aktie Kom in de kas" die de vorige week zaterdag in ons werkgebied is gehoudenmag een groot succes
worden genoemd. Meer dan duizend belangstellenden bezochten de geopende kassen. Op bijgaande foto die
genomen is in de kas van de familie Hamelink aan de Vroonlandseweg nr. 25 in Kapelle, krijgen de bezoekers
uitleg over de teelt van trosanjers. Velen verbaasden zich zeer over het arbeidsintensieve karakter van een
dergelijke teelt.
De minister van Landbouw heeft het bedrijfsleven onder
zware druk gezet om te bereiken dat de nadere uitwerking
van de superheffing zo snel mogelijk in het Staatsblad
kan komen. Het Landbouwschap heeft precies een week
gekregen om advies uit te brengen over het konsept-ont-
werp dat de minister vorige week donderdag bekend
heeft gemaakt.
Naar aanleiding daarvan is er maandag j.l. ook een ekstra
vergadering belegd van (de melkveehouders uit) de vee
houderijkommissie van de Z.L.M. Wat betreft het refe
rentiejaar gaat de voorkeur van onze kommissie uit naar
het jaar 1 982. Hoewel men vindt dat er ook voor 1 983
wel wat te zeggen valt. Wat de heffingsplicht betreft voelt
de veehouderijkommissie van de Z.L.M. het meest voor
toepassing per bedrijf in plaats van per fabriek. De mi
nister gaat in zijn konsept-ontwerp uit van het referentie
jaar 1982 en een heffing per fabriek. Wat het uiteindelijk
gaat worden is op het moment dat ik dit schrijf niet te
voorspellen maar misschien is er al meer duidelijkheid
tegen de tijd dat dit blad verschijnt. In ieder geval is dan
het standpunt van het Landbouwschap bekend. Al met
al ziet het er nu dan toch naar uit dat er op korte termijn
een eind komt aan een lange periode van grote onzeker
heid in de gezinnen van veel melkveehouders.
Vorige week hebben wij in het verband van het overleg
orgaan drie Zeeuwse Landbouw Organisaties (3 Z.L.O.)
een gesprek gehad met een aantal V.V.D. Tweede Ka
merleden over de financiering van de voorzieningen die
moeten worden getroffen om de landbouw in het zuid
westen te voorzien van zoet water. Bij dit gesprek dat tot
stand was gekomen op initiatief van V.V.D.-fraktievoor-
zitter Nijpels was ook de minister van Verkeer en Water
staat, mevrouw Smit-Kroes, aanwezig. Onzerzijds heb
ben wij nog weer eens benadrukt dat reeds bij de opstel
ling van de Deltawet de zoetwatervoorziening een van de
belangrijkste uitgangspunten is geweest en dat ook de
iand- en tuinbouw in ons werkgebied de verdere gang
van zaken tenminste morele rechten kan ontlenen met
betrekking tot de financiering van de daarbij behorende
werken.
Inmiddels is duidelijk geworden dat het Rijk probeert
onder deze verplichting uit te komen. Wij hebben tegen
de minister gezegd dat deze zoveelste domper op het
oorspronkelijke plan - zoet water voor heel Zeeland - voor
ons onverteerbaar is. Hoewel de minister zei bijzonder
veel begrip te hebben voor onze situatie werd ons duide
lijk gemaakt - welke beloften er ook in het verleden zijn
gemaakt - dat er geen geld meer beschikbaar is. D.e land
en tuinbouw moet er dus ernstig rekening mee houden
dat ook de kosten van de zoetwatervoorziening worden
afgewenteld. Het zal duidelijk zijn dat wij met deze gang
van zaken geen genoegen kunnen nemen. Dat wij vech
ten voor een goede zaak is onlangs ook nog weer geble
ken in een gesprek in 3 Z.L.O.-verband met de kring-
voorzitters uit Schouwen-Duiveland, Tholen/ St. Phi-
lipsland en Oost-Zuid-Beveland. Zoet water is vroeg of
laat voor alle bedrijven een bestaansvoorwaarde. Dit kan
maar één ding betekenen: wij gaan door met de strijd. Dit
neemt echter niet weg dat het zoet water zo langzamer
hand wel bitter gaat smaken.
In verband met de financiering van de zoetwatervoorzie
ningen werd in het gesprek met de V.V.D. ook de keuze
met betrekking tot de Grevelingen zoet/zout ter sprake
gebracht. Onzerzijds is gesteld dat het woord nu aan de
Er mag in de landbouw geen EG-steun worden gegeven
aan investeringen die een kapaciteitsvergroting tot gevolg
hebben. Anders bestaat de kans dat nog meer overschot
ten van landbouwprodukten ontstaan. Een uitzondering
zou echter gemaakt moeten worden als het gaat om een
omschakeling van de produktie binnen een bedrijf of om
bepaalde investeringen in probleemgebieden. Dit staat in
het advies over het landbouwstruktuurbeleid dat de kom
missie internationale sociaal ekonomische aangelegen
heden (ISEA) van de sociaal ekonomische raad heeft
vastgesteld. Minister Braks van Landbouw en Visserij had
het oordeel van de SER gevraagd over voorstellen van de
Europese Kommissie voor een nieuw landbouwstruktuur
beleid.
De Kommissie vindt het van belang dat het markt- en
prijsbeleid en het struktuurbeleid in de EG elkaar zoveel
mogelijk ondersteunen. In het verleden is dat niet altijd
gebeurd en sommige maatregelen hebben er juist toe
bijgedragen dat er landbouwoverschotten ontstonden.
Daarom is de kommissie, op de twee uitzonderingen na,
tegen steun aan investeringen die tot kapaciteitsvergro
ting leiden.
De kommissie kan zich verenigen met de voorgestelde
maatregel om niet langer als eis voor het subsidiëren van
een investeringsplan te stellen dat uitvoering van het plan
moet leiden tot een inkomen per arbeidskracht op dat
landbouwbedrijf dat vergelijkbaar is aan het gemiddelde
brutoloon dat een niet agrarische werknemer in dat ge
bied verdient (het zogenoemde paritaire inkomen). De
maatregel zal er toe leiden dat ekonomisch zwakkere
bedrijven vlugger in aanmerking komen voor subsidië
ring van investeringen die leiden tot kostenverlaging,
kwaliteitsverbetering en verbetering van levens- en ar
beidsomstandigheden. Als doelstelling moet het streven
naar een paritair inkomen wel gehandhaafd blijven. De
SER-kommissie is niet ingenomen met het voorstel van
de Europese Kommissie om de gemeenschappelijke re
geling voor bedrijfsbeëindiging zonder meer af te schaf
fen. Toegegeven wordt dat de maatregel niet heeft geleid
tot een struktuurverbetering in de landbouw, door het
aantal werkenden te verminderen en tegelijkertijd be
drijven te vergroten en zo de inkomenspositie van boeren
te verbeteren.
De kommissie wijst erop dat de regeling ook een sociaal
aspekt heeft, een betere verdeling van het werk door het
aanmoedigen van een snellere beroepsbeëindiging.
Daarom stemt de kommissie alleen in met de afschaffing
van de regeling als deze wordt vervangen door een maat
regel die een financiële stimulans geeft aan een verkor
ting van de beroepsduur van bedrijfshoofden, meewer
kende familieleden en landarbeiders.
De kommissie is er op tegen jonge landbouwers een ves
tigingspremie te geven omdat het twijfelachtig is of de
premie wel bij die jonge landbouwer terecht komt. Door
zo'n steunverlening kan de overnameprijs van de grond
namelijk stijgen. De kommissie is wel positief over een
aanvullende steunverlening aan jonge boeren voor inves
teringen voorzover deze geen kapaciteitsverhogend effekt
hebben. Deze maatregel kan gunstig uitwerken omdat de
steun wordt verstrekt nadat het bedrijf is overgenomen en
onder de voorwaarde dat binnen vijf jaar na vestiging een
verbeteringsplan wordt ingediend.
Raad van de Waterstaat is die de minister ter zake zal
adviseren. Niettemin kan ik mij niet aan de indruk ont
trekken dat de beslissing Grevelingen: zout in feite "er
gens" al genomen is. Deze week stond er tenminste een
bericht in de Provinciale Zeeuwse Courant dat de rege
ring (lees: minister Braks) in het kader van de zogenaam
de Konventie van Ramsar onder andere de (zoute) Gre
velingen binnenkort wil aanmelden als internationaal er
kend waterrijk natuurgebied dat wil zeggen dat deze na
tuurgebieden in aanmerking komen voor speciale be
scherming. Volgens mij zou een dergelijke gang van za
ken de lopende bestuurlijke procedure met betrekking tot
de Grevelingen zoet/zout op een onaanvaardbare manier
doorkruisen. Ook de Raad van de Waterstaat bijvoor
beeld zou kompleet voor aap staan. Overigens heeft mi
nister Braks onlangs op een C.D.A.-bijeenkomst in Krui-
ningen ook al toespelingen gemaakt die duidden op een
zoute Grevelingen. Op die manier ga je wel denken dat er
een sluw spelletje wordt gespeeld: dus tijd om ekstra
goed op te letten want als je niet oppast wordt je wel in de
boot genomen.
zie elders in dit blad Oggel