nieuws uit brussel
ZLM- land- en tuinbouwblad wordt
door lezers goed gewaardeerd
Ieren en Britten
blokkeren alles
EEG op weg naar breuk
jan werts - brussel
Uit onderzoek door tiental HLS-ers blijkt:
De Europese ministers van Landbouw hebben deze week weer twee
dagen tevergeefs gezocht naar een vergelijk over nieuwe prijzen en
bezuinigingen. Alles draait om het obstakel Ierland. Daar willen ze
vergeleken mei het basisjaar 1981 de melkproduktie nog met ruwweg
een kwart uitbreiden. Terwijl bijvoorbeeld Nederland 7,5 procent terug
moet. In de slotfase van het overleg bood minister Braks aan, dat de
Ieren hun produktie mogen handhaven op het niveau van vorig jaar.
Maar van groei wil hij niet horen.
Maandag begint het nieuwe prijsjaar
voor de landbouw. Daarom komen
de landbouwministers dit weekeinde
nogmaals naar Brussel. Wij doen dan
een allerlaatste poging om tot over
eenstemming te komen. Maar intus
sen lijkt een breuk in de Europese
samenwerking al haast niet meer te
vermijden. Ook de politiek uitermate
belangrijke bijeenkomst van de be
windslieden van buitenlandse zaken
is. dinsdag namelijk volledig mislukt.
Frankrijk, dat momenteel het voor
zitterschap van de EG bekleedt,
overweegt nu een unieke tussentijdse
topconferentie bijeen te roepen.
Daar zou worden bekeken welke
partners met de EG verder willen
gaan, zo heeft de Franse minister
Cheysson verklaard. Engeland eiste
dinsdag over 1985 ruim vijfhonderd
miljoen gulden meer terug aan kom-
pensatie dan de 2,5 miljard die de
anderen aanbieden.
De Landbouwraad van vrijdag kan
het Britse probleem uiteraard niet
oplossen. Maar minister Braks heeft
wel goede hoop komend weekeinde
overeenstemming te bereiken over
prijzen en bezuinigingen inklusief
superheffing op uitbreiding van de
melkproduktie. Minister Van den
Broek (Buitenlandse Zaken) moet
dat nog zien. Hij voorspelt een
voortgaan van de overproduktie in
de landbouw, als men het komend
weekeinde niet eens wordt. Daar
voor is volgens Van den Broek vanaf
komende herfst geen geld meer be
schikbaar. De Nederlandse be
windsman voorziet daarom een toe
stand "waarbij de laatste het licht
uitdoet en zegt: dat was dan de EG".
Ierse eisen
Ierland melkt momenteel ruwweg
vijf miljoen ton per jaar. Het kwam
pas in 1973 bij de EG. Ierland meent
daarom absolute prioriteiten te kun
nen claimen ten aanzien van verdere
uitbreiding van de melkproduktie.
Anderzijds begint Ierland wel te be
grijpen, zo bleek deze week in Brus
sel, dat de eis van jaarlijks vijf pro
cent meer melk (een kwart miljoen
ton) voor 1984 en 1985 terwijl ande
ren moeten inleveren, niet houdbaar
is.
De Ieren redeneren als volgt: "Wij
zijn een klein, arm land. met heel
veel grasland. Wij kunnen niet op
andere produkties overschakelen.
Omdat wij pas tien jaar EG-lid zijn,
liggen wij nog zover achter. De Ierse
koe geeft nog maar driekwart van
wat de gemiddelde EG-rhelkkoe op
levert. De zuivel vormt een vitaal en
onmisbaar onderdeel van onze eko-
nomie. Daarom hebben wij het recht
om, ook nu de melkproduktie in de
EG wat uit de hand is gelopen toch
nog te blijve groeien".
Dit standpunt vindt enige weerklank
bij landen, die hun melkproduktie
gedurende de jaren tachtig amper
hebben uitgebreid. Die hebben nog
weinig last van de superheffing.
Maar de groeiers met name Neder
land, Engeland, Duitsland en Dene
marken moeten terug naar het ni
veau van 1981 plus 1 procent. Die
ministers kunnen het thuis echt niet
verkopen, dat hun veehouders koei
en moeten afslachten terwijl de Ieren
blij ven bijfokken.
Braks: "Ik ben best bereid naar de
Ieren te luisteren. Maar dan wijs ik er
van mijn kant op dat zij hun melk
produktie sedert 1983 met zeventig
procent hebben opgevoerd: Dat zij
een klein landje vormen met slechts
2,5 miljoen inwoners dat inmiddels
qua melkproduktie Denemarken in
haalt. Ierland levert trouwens al bij
na half zoveel als het tradi
tionele grote zuivelland Holland".
Braks verwijt zijn Ierse kollega Dea-
sy een diskussie over de positie van
zijn land steeds te hebben ontlopen.
Voorts is uit het onderzoek naar vo
ren gekomen dat qua diepgang, taal
gebruik en aktualiteit de artikelen
"sociaal ekonomische voorlichting",
"Uit de praktijk", "over geld en
goed" en "Aktie Zuidwest" het
hoogst gewaardeerd wórden. De
marktberichten vallen uit de toon.
Door onoverzichtelijkheid en be
knoptheid wordt deze rubriek matig tot
slecht gewaardeerd (onafhankelijk
van dit onderzoek en de uitslag ervan
wordt al vanaf begin dit jaar aan ver
betering van deze rubriek gewerkt,
red.).
Steekproef
De tien studenten vormden een pro-
jektgroep die bestaat uit Joost van
Diepen, Atie Lonsain, Wim Pelgrim,
Manuel Perez, Johan van de Riet,
Luc Deschrijver, Kees Smit, Ina van
der Vlist, Wim van der Weele, Her
man Winkel en Erika Wöhler.-Allen
behoren tot de afstudeerrichting
Agrarische Bedrijfskunde en zij heb
ben de resultaten van het onderzoek
donderdag 22 maart aan de ZLM
aangeboden. In een toelichting ver
telden zij bij die gelegenheid meer
over het doel en de wijze van onder
zoek.
Om na te gaan in hoeverre de leden
tevreden zijn met het blad - en op
welke punten eventueel verbetering
mogelijk zou zijn hebben de studen
ten 150 adressen verzameld door een
steekproef uit het ledenbestand van
de ZLM te nemen. Daarvan bleven
139 bruikbare enquête-adressen
over. Deze leden hebben een uitge
breid vragenformulier toegezonden
gekregen. Ook kregen zij ter verge
lijking 4 weken lang de Landbode
(het landelijke blad van het KNLC)
en Boer en Tuinder (het landelijk
blad van de KNBTB) toegestuurd.
De helft van de Ierse boerenbevol
king is boven de zestig jaar. Daarom
hadden de partners gesuggereerd om
voor Dublin EG-fondsen beschik
baar te stellen, zodat zij die oudere
veehouders met een uitkering kun
nen helpen, want in Ierland kennen
ze geen AOW. Dublin eist echter
melk. Met als achtergrond dat de
uitkering tijdelijk zal zijn. Terwijl
iedere liter melk extra die je als land
nu krijgt jaren achtereen je positie als
zuivelexporteur zal bepalen.
Omdat Ierland de melkproduktie
niet hoeft te beperken tot de 4,6 mil
joen ton van 1983 verdient het al
bijna driekwart miljoen ton. Het eist
echter bovendien nog vijf procent
uitbreiding. Dat is ook weer een
kwart miljoen ton. Al met al krijgen
de Ieren er zo één miljoen ton melk
De studenten hebben de formulieren
persoonlijk ingevuld tijdens een be
zoek bij de ondervraagden aan huis.
Behalve naar de mening over de
kwaliteit van de drie bladen is ook
gevraagd naar het aantal keren dat
artikelen worden gelezen en naar de
waardering voor diepgang, aktuali
teit en taalgebruik.
V.d. Riet en v.d. Weele maken de re
sultaten aanschouwelijk.
Jan Werts
bij. Precies net zoveel als de Neder
landers terugmoeten, aldus de situa
tieschets van Braks.
Drie posities
De Landbouwministers zijn inmid
dels zover gekomen dat zij een stapel
van 67 verordeningen (EG-wetren)
klaar hebben. Die omvat: 1. Invoe
ring van de superheffing via contin-
gentering van de melkproduktie per
individuele veehouder, danwel per
zuivelfabriek, toegerekend naar de
individuele veehouder. 2. Versnelde
afbraak van de monetaire compen
saties, waarvan met name de landen
met sterke munten (Duitsland en
Nederland) nu profijt hebben. 3.
Bevriezing van de meeste land
bouwprijzen op het huidige niveau,
danwel een maximale 1-procent ver
laging in de noordelijke landen.
Magazine formaat
Het ZLM-blad wordt zoals gemeld
goed gelezen. Wel hebben de stu
denten opgemerkt dat mensen die
minder tijd besteden aan het blad
ook meer artikelen overslaan. Wordt
er veel tijd aan het blad besteed dan
blijkt dat "Pottekijker", "het Ge
sprek van de minister met het Land
bouwschap" - en de "ingezonden
stukken" veel gelezen worden. Uit de
praktijk wordt ook gelezen als men
maar even in het blad kijkt. De ak
kerbouwers zijn meestal zeer tevre
den over het ZLM-blad. Een aantal
veehouders en tuinders ziet liever
meer artikelen over hun vakgebied
in het blad verschijnen. Een aantal
Brabantse boeren merkte op dat het
blad wat teveel is gericht op Zeeland.
Wat het formaat betreft is door nogal
wat ondervraagde lezers opgemerkt
dat men het blad liever in magazine
formaat ziet verschijnen. Gekon-
fronteerd met de aanmerkelijk ho
gere kosten die hieraan verbonden
zijn blijkt de helft van de onder
vraagden hier dan meer voor te wil
len betalen. Niet zo enthousiast is
men över de lay-out zoals het letter
type, het fotomateriaal en de over
zichtelijkheid.
Aanbevelingen
De projektgroep komt tot de volgen
de aanbevelingen: De inhoud van
het ZLM-blad is goed en moet op dit
niveau gehandhaafd blijven. Het is
het overwegen waard het blad in de
toekomst op magazine formaat uit te
geven. De lav-out en de marktbe-
Men heeft van de week met de ge
dachte gespeeld om deze stapel af
spraken via de benodigde 76 stem
mingen in de ministerraad tot prak
tijk te verheffen. Dat kan. Volgens
het Verdrag van Rome mag je het
landbouwbeleid aanpassen, mits de
overgrote (gekwalificeerde) meer
derheid van de partners vóór stemt.
Maar Italië liet weten nog niet klaar
te zijn voor zo'n ongebruikelijke
stemming. De Italianen en de Grie
ken zijn slecht te spreken,over het
pakket. Zij. zullen zaterdag op on
derdelen voor hen van belang nog
verbeteringen afdwingen. Ierland
dreigde een stemming te blokkeren
door het befaamde "vitale belang" in
te roepen.
De grote vraag is nu of er komend
weekeinde wel gestemd kan worden
over het hele landbouwpakket, in
klusief het - Ierse - probleem, of wel
de ministers weer tevergeefs verga
deren, dan wel tot een unaniem ak
koord komen. Dat zijn kortom de
drie mogelijkheden voor de komen
de dagen (weken?).
Konkluderend kun je dus stellen, dat
de algemene overeenstemming tus
sen de Tien over het pakket hervor
mingen inzake het landbouwbeleid
deze week ondanks de mislukte
Brusselse topconferentie, niet is aan
getast. Gezien de zware offers die
van de Nederlandse landbouw, de
veehouderij voorop, worden ge
vraagd zullen veel lezers dat met ge
mengde gevoelens aanhoren.
richten zouden op een aantal punten
verbeterd kunnen worden. Boven
dien zou voor de marktberichten wat
meer plaats ingeruimd moeten wor
den voor o.m. achtergrond informa
tie en de marktinformatie over vee
houderij en tuinbouw (daar wordt
zoals opgemerkt al enige tijd aan ge
werkt, red.). Voorts bevelen de
studenten aan meer artikelen voor de
veehouder en de tuinder te publice
ren en meer aandacht te richten op
Noord-Brabant.
Van de geënqueteerde 139 personen
behoren er 5 tot het vrouwelijk ge
slacht en hadden 117 wel en 22 geen
hoofdberoep in de landbouw. Bij 52
personen trof men een gemengd be
drijf aan en bij 85 een niet-gemengd
bedrijf. De helft van de ondervraag
den was akkerbouwer, 29 zijn vee
houder (20,5%), 8 zijn fruitteler, 8
hebben een glastuinbouwbedrijf ter
wijl tot de overige kategorieën 20
ondervraagden behoren.
Meelezers
De belangrijkste reden voor het le
zen van het ZLM-blad is het verkrij
gen van informatie over de land
bouw. Het blad wordt minder gezien
als een kontaktorgaan tussen bestuur
en leden terwijl het verkrijgen van
informatie over de verzekeringen
ook minder hoog scoort. Uit het on
derzoek is ook gebleken dat meer
dan een kwart (27,3%) van de echt
genotes het blad inkijkt en leest. Ook
is gebleken dat bepaald niet alleen
het gezinshoofd het ZLM-blad leest:
bij 70% van de geënqueteerden
wordt het blad ook gelezen door
derden. De echtgenote leest het in de
helft van de gevallen, terwijl kinde
ren het in 25% van de gevallen leest.
Het blad blijkt ook nogal eens aan
derden buiten het gezin ter lezing te
worden gegeven.
Vrijwel alle ondervraagden zijn zeer
tevreden met de dag van verschij
ning, de vrijdag, en verreweg de
meeste ZLM-leden willen het blad
wekelijks blijven ontvangen. Een
keer per twee weken verschijnen
vindt slechts 16,5% goed.
Ten slotte zijn er ook lezers die het
blad na lezing weggooien (47,5%)
maar door bijna even veel lezers
(453%) wordt het soms bewaard en
worden er artikelen uitgeknipt. Ca.
5% van de ondervraagde lezers be
waart het lijfblad voor het archief.
Ten slotte kan nog worden opge
merkt dat uit - de vergelijking van het
ZLM-blad met Boer en Tuinder en de
Landbode naar voren is gekomen dat
het ZLM-blad wat de kwaliteit van de
informatie en de moeilijkheidsgraad
betreft als beste uit de bus kwam.
Wat fotomateriaal, formaat en let
tertype betreft werd Boer en Tuinder
het beste gewaardeerd.
In het algemeen wordt het ZLM-blad door de leden van de Zuidelijke
Landbouw Maatschappij goed gelezen terwijl de inhoud van ons we
kelijks periodiek als "goed" wordt gewaardeerd. Er blijken nogal wat
lezers te zijn die het ZLM-blad liever in het magazine formaat zien
verschijnen en in relatief veel gevallen wil men daar ook wel de meer
dere kosten voor betalen. Verreweg de belangrijkste reden waarom het
blad wordt gelezen is het verkrijgen van technische informatie over de
landbouw. Vrijwel alle lezers zijn zeer kontent met de vrijdag als ver
schijningsdag terwijl het overgrote deel van de ZLM-ers vast wil hou
den aan een wekelijkse verschijning. Dit zijn enkele konklusies uit een
onderzoek dat een tiental studenten van de Hogere LandbouwjSchool
te Dordrecht heeft gehouden onder 139 lezers naar hun oordeel over
het ZLM-Land- en Tuinbouwblad.
De - bijna - komplete projektgroep tijdens de aanbieding van het lezersonder
zoek. De twee koördinatoren J. v.d. Riet en W. v.d. Weele presenteerden de
resultaten van het onderzoek en vielen aldus buiten het beeld.
30 maart 1984
5
