VOOR ml
VROIIIV
p.i. zuid
geluid
Raakvlakken tussen milieubeheer
en agrarische bedrijfsvoering
P-j.-z.-agefida
Uitslag toneelwedstrijd
P.J.Z. Juweel 1984
uit de.
Mevr. Mol - de Jager op studiedag:
<Dc aap uil* tic mauw.
NTS wil
bedrijfsregistratie als
werkgelegenheidsobjekt
redaktie henk tegels
onder redaktie van de Redaktiekommissie
i Bond van Plattelandsvrouwen voor Zee-
\i^ I land en Brabant
Redaktieadres:
Mevr. LJ.de Regt - van Maldegem
A nna Mariaweg 1, 4494 PB Geersdijk
Terugblikkend roep ik in uw herinnering de beginjaren zeventig, de jaren van o.a. de Club van Rome.
Een groep partikuliere wetenschappers vanuit alle werelddelen bijeen, hadden een studie laten verrichten
naar de samenhang tussen wereldomvattende problemen, zoals de groei van de wereldbevolking, behoefte
aan voedsel, de snelle ontwikkeling van de technologie, de eindigheid van de natuurlijke hulpbronnen en de
milieuverontreiniging.
Men zocht een antwoord op de vraag: "Hoe ziet de toekomst van de mensheid er uit in een wereld die
beheerst wordt door de technologie?"
Een belangwekkende vraag. Immers
in duizenden jaren heeft de mens
zich omhoog geworsteld uit een ele
mentair .bestaan en- gedurende die
hele periode is de technologie zijn
voornaamste hulpmiddel geweest.
Technologie en wetenschap hebben
de grondslag gelegd voor onze hui
dige maatschappij. Een maatschap
pij gekenmerkt door onvoorspelbare
welvaart, hoge konsumptie, maar
ook verspilling.
Het evenwicht verstoord...
Echter op wereldschaal gaat dit
beeld slechts op voor een klein deel
van de mensheid.
Overvloed en verspilling staan op
aarde tegenover armoede en honger.
De eindkonklusie van de Club van
Rome was: Het evenwicht op aarde
raakt verstoord, het natuurlijke mi
lieu wordt overgeëxploiteerd en
daarmee wordt het vermogen van de
aarde om het leven te onderhouden
aangetast. In de hele ontwikkeling
van de mensheid heeft de landbouw,
de voedselproduktie, een centrale
"Het Juweel"
17 Maart jl. is het winnende toneel
stuk voor ons opgevoerd in 't Fort te
Bergen op Zoom. De avond zou om
half acht beginnen, maar toen waren
er nog maar plm. 20 mensen binnen.
Tegen acht uur zijn we dan toch
maar begonnen. Het aantal mensen,
dat er was, was 37 personen. Droevig
is dat. We hopen, dat het volgend
jaar beter is met de opkomst.
Peter Priem opende het Juweel na
mens de P.J.Z. en daarna mocht de
30 maart 1984
plaats ingenomen. Immers goed en
voldoende voedsel is en blijft de pri
maire Levensbehoefte van de mens.
In het spoor van de technologische
en wetenschappelijke vooruitgang
zijn ook de landbouwmethoden sterk
verbeterd.
Maar ook de landbouw wordt gekon-
fronteerd met het feit, dat elke voor
uitgang de mens zowel sterker als
onmachtiger maakt.
Onmachtiger om de gevolgen van de
vooruitgang te beheersen. Ook
naar de moderne methoden van land
bouw bedrijven werd de waarschu
wende vinger uitgestoken. Het ge
bruik van chemicaliën, van kunstmest
en bestrijdingsmiddelen, zouden lei
den tot een onaanvaardbare aantas
ting van het milieu.
Terug naar de natuur werd het de
vies. De alternatieve landbouw en
fruitteelt kwam in zwang. De biolo
gisch dynamische, bedrijven prezen
hun methoden en waren aan.
Verontreiniging
Zo was ongeveer het beeld 10 jaar
toneelkommissie het winnende to
neelstuk verkondigen. Het publiek,
dat er was heeft volgens ons ook echt
genoten, want het gelach steeg steeds
op, vooral toen er enkele dingen mis
gingen. Dit mocht bij de spelers Ook
de pret niet drukken, want zij speel
den gestaag door. Na afloop van het
toneelstuk werden de prijzen uitge
reikt. Iedere speler/speelster werd
voorgesteld zoals hieronder en kreeg
uit handen van de toneelkommissie
een bloemetje en een kaars met op-
Mevr. L.J. Mol-de Jager
terug. Hoe kijken we er nu tegenaan?
In de afgelopen jaren is gebleken, dat
de Club van Rome niet ten onrechte
de waarschuwende vinger heeft uit-
schrift als herinnering. De wisselbe
ker werd uitgereikt aan de regisseur
van de afdeling Zevenbergen, Gerrit
Timmermans. Deze nam de beker
voor de tweede maal in ontvangst.
Ook de beste speelster/speler/debu
tant kregen een bloemetje en een
kaars voor de geweldige prestaties,
die ze dit seizoen geleverd hebben.
De spelers/speelsters van de afdeling
Zevenbergen zijn:
Arie de Lint als Kornelis de Koning
Paulina v.d. Kooy - Marie de Koning
Cornia Maas - Dichy
Arco de Lint - Harold Kampman
Marina de Lint - Wil Wullems
Jaap Korteweg - Rudolf Wullems
Marleen Donken - Gerda Wullems
Ellen Punt - Jolanda Wullems
Regisseur: Gerrit Timmermans
Souffleuses: Nel Donken en Mirjam
Korteweg
Grimeuses: Hanneke Timmermans
en Mevr. H. Punt.
Na de prijsuitreiking sloot Peter
Priem het toneelgebeuren af en
wenste iedereen nog een prettige
avond.
Dan nog even iets over de toneel
kommissie zelf. Deze bestaat uit Anja
de Wit, Ineke de Visser-Punt, Lia
Vermuë, Helma Zweemer. Helma
gestoken. Denkt u maar eens aan de
voorbeelden van de luchtverontrei
niging (zoals de zure regen, die niet
alleen naaldbomen en meren be
dreigt, maar ook onze agrarische ge
wassen). Zure regen veroorzaakt
door uitlaatgassen, verbranding van
de fossiele brandstoffen en de bio-
industrie. De bodemverontreiniging,
zoals de vele gifschandajen, veroor
zaakt door ongekontroleerd storten
van chemisch afval, maar ook de
mestoverschotten uit de landbouw
leveren een bijdrage aan de bodem
verontreiniging.
De waterverontreiniging, de vervui
ling van het oppervlakte water, met
voor ons de aansprekende voorbeel
den van de nog steeds voortdurende
vervuiling van de Rijn - onze voor
naamste drinkwater leverancier - van
de Noordzee en de Westerschelde.
Maar gelukkig zijn ook in de afgelo
pen jaren vele tegenmaatregelen ge
nomen. Veel milieuwetten zijn tot
stand gekomen en staan nog op sta
pel. En Nederland slaat op dit terrein
zeker geen slecht figuur. Onze in
spanning en onze financiële offers
zijn relatief groot, als we kijken naar
de ons omringende landen. Als
voorbeeld moge dienen, de zeer hoge
lasten, die bedrijven en burgers op
moeten brengen in het kader van de
wet verontreiniging oppervlaktewa
ter.
Landbouw
En hoe is het gegaan met de land
bouw? Had de alternatieve land
bouw werkelijk een alternatief?
Tot nu toe is dat niet gebleken. Door
het afwijzen van kunstmest en che
mische bestrijdingsmiddelen heeft
de alternatieve landbouw qua pro-
duktiviteit de klok jaren terug gezet.
Ook hun argument dat door het af
zien van het gebruik van chemicaliën
de natuur gespaard wordt, gaat maar
ten dele op en mondiaal gezien gaat
het in feite helemaal niet op. Want
als het bestaande teeltareaal minder
opbrengt, moet elders een nieuw
areaal in gebruik genomen worden,
vaak in kwetsbaarder gebieden. We
zien dan ook roofbouw, ontbossing.
30 maart - Afd. West Zeeuws-Vlaan-
deren organiseert in 3 CJO verband
een dansavond. Deze wordt gehou
den in zaal Wijffels te Schoondijke.
Iedereen is van harte welkom.
30 maart - Afd. Fijnaart gaat schaat
sen in Leysdream te Roosendaal.
Vertrek om 19.00 uur vanaf de
Voorstraat. Entree 3,50 p.p.
1, 2 en 3 juni - Afd. West-Zeeuws-
Vlaanderen organiseert een reis naar
Luxemburg. Vertrek vanuit Oost
burg met een bus. Kosten voor deze
reis 275,— alles inbegrepen. Opge
ven bij Miranda, tel. 01170-2310 of
.Péter 01179-1306 of Rietje
01176-1509.
5 mei - Afd. Zevenbergen organiseert
een trekkerbehendigheidswedstrijd
op het terrein LINDONK in Zeven
bergen. Opgave vóór 9 april (deel
name is beperkt, wees er dus snel bij)
bij Frans van Geel, Theo Kessels of
Kees Timmers. Inschrijfgeld is
ƒ5,-.
Zweemer stopt ermee en Peter Ver-
sluys zou z'n beslissing nog in over
weging nemen, stoppen of doorgaan.
Hier hoor je nog van.
Zoals het er dus nu voorstaat, blijven
er naar alle waarschijnlijkheid 3
kommissieleden over. Dit is te weinig
om goed te kunnen funktioneren en
daarom vragen we jullie ons te hel
pen. Wie dus interesse heeft, belt één
van de onderstaande huidige kom
missieleden en deze zal dan alles er
over vertellen.
In de vier jaar. dat ikzelf, ondergete
kende, in de toneelkommissic heb
gezeten heb ik veel plezier gehad,
maar ook ontzettend veel geleerd.
en het oprukken van de woestijn op
verschillende plaatsen op aarde.
Een lagere produktie heeft tot gevolg
dat een onevenredig groot stuk na
tuur door de landbouw in beslag ge
nomen wordt om op wereldschaal
voldoende voedsel te produceren.
De totale voedselproduktie in de
wereld houdt ongeveer gelijke tred
met de groei van de bevolking. Van
daar dat in de wereld (gemiddeld) de
voedselproduktie per hoofd nog
steeds op een laag peil staat, terwijl
de beschikbare bouwgrond afneemt.
Een kleiner areaal zal intensiever
gebruikt moeten worden en de pro-
duktiviteit zal verhoogd' moeten
worden als we de wereldbevolking
willen voeden.
Stelt de bebouwbare grond dus een
grens aan de voedselproduktie, bijna
even belangrijk als grond is de be
schikbaarheid van zoet water. Êr is
een bovengrens aan de jaarlijkse be
schikbaarheid van zoet water op
aarde, terwijl er tevens een toene
mende vraag is naar zoet water. De
voedselvoorziening in de toekomst
hangt dan ook af van de beschikbare
grond, de hoeveelheid zoet water en
de mogelijkheid tot aanschaf van
kapitaalsgoederen in de landbouw.
Dit laatste om de landbouw op een
hoog ontwikkelingsniveau te houden
en de produktiviteit te kunnen ver
hogen, zonder dat daarbij aan het
milieu onaanvaardbare schade toe
gebracht wordt.
Mikro-elektronika
Aan het milieuvriendelijk produceren
is in de afgelopen jaren door de land
bouw veel gedaan. Zowel in de soort
chemicaliën als in het selektieve ge
bruik zijn grote vorderingen gemaakt.
Ook de toepassing in technische zin
is sterk verbeterd. Ongetwijfeld zijn
er nog tal van mogelijkheden om ver
der onderzoek te verrichten naar mi
lieu vriendelijker werken in land- en
tuinbouw. Ook nu zullen de techno
logie en de wetenschap ons daarbij
ten dienste staan. Vooruitziend kij
ken we in het tijdperk van de mikro-
elektronika.
Met behulp van de komputer zal de
boer zijn werkwijze kunnen perfek-
tioneren. Nieuwe werkwijzen inte
greren in de bestaande systemen,
methoden en chemicaliën steeds be
ter afstemmen op de bescherming van
het milieu is gezien in het kader van
de voedselbehoefte in de wereld ef-
fektiever dan het statische element
van de alternatieve landbouw.
L.J. Mol - de Jager
Door de NTS is een verzoek inge
diend bij het Ministerie van Sociale
Zaken om de begeleiding van de be
drijfsregistratie in het gehele land ter
hand te mogen nemen met een 11-taI
personen (in alle 11 kringen 1 per
soon) die een goede opleiding gehad
hebben. Gedacht wordt aan HEAO,
HTS of HAS en die door de wer
kloosheid getroffen zijn. Via dit pro-
jekt kunnen ze werkervaring opdoen
op een terrein waar in de toekomst
zeker mogelijkheden zijn. Als de
aanvraag gehonoreerd wordt, kan de
bedrijfsregistratie professioneel be
geleid worden en derhalve veel bij
dragen aan een verbetering van het
management in de tuinbouw. Via de
Rabo-organisatie is medewerking
toegezegd dit projekt voor het le jaar
op te zetten en de mensen in te wer
ken.
Dus bel eens op naar:
Anja de Wit - tel. 01667 - 2793
Ineke Punt-Visser - tel. 01682 - 3038
Lia Vermuë - tel. 01106 - 1417
Peter Versluys - tel. 010 - 715546
Helma Zweemer - tel. 01105 - 2469
Tot slot wens ik iedereen een prettige
zomer toe en hoop, dat alle afdelin
gen volgend jaar weer in de gelegen
heid zijn om een toneelstuk op de
planken te brengen.
Namens de toneelkommissie
Helma Zweemer
17
Het toneelseizoen 1983/1984 zit er weer op. Dit seizoen waren er 5
afdelingen, die in de gelegenheid waren om een toneelstuk op de plan
ken te brengen, die wij als toneelkommissie bekeken hebben. Deze
afdelingen kunnen terugzien op geslaagde avonden. Ook dit jaar werd
er weer goed gespeeld en dat maakte het voor ons extra moeilijk om een
keuze te maken uit de 5 toneelstukken. Toch hebben de punten het
uitgewezen en de uitslag is als volgt:
1. P.J.Z. afdeling Zevenbergen
stuk: De aap uit de i.iouw.
2. P.J.Z. afdeling Tholen/St. Philipsland
stuk: Mister doe het zelf
3. P.J.Z. afdeling Schouwen-Duiveland
stuk: Toen verstuikte ik mijn voet
4. P.J.Z. afdeling Fijnaart
stuk: Rapalje over de vloer
5. P.J.Z. afdeling 's Heer Abtskerke/Nisse
stuk: Ach vader, lieg niet meer
Beste speler: Arco de Lint - Afd. Zevenbergen
Beste speelster: Ludina v.d. Biel - Afd. Schouwen-Duiveland
Beste debutant: Peter Priem - Afd. Tholen/St. Philipsland
Decorprijs: P.J.Z. Afd. Zevenbergen.
punten 104,8
104,4
100,4
97,5
93,1
32,4
32,4
32
