melk.de witte motor.
Maandelijks gesprek
minister-landbouwschap
Landbouwschap ernstig verontrust over
uitvoering superheffing
Akkoord met bijzonder vervelende bezwaren
Beslissing over
tuinbouwgasprijs
Advertentie voor "Melk. De Witte
Motor." krijgt reklameprijs
Men vreest mengprijssysteem
Sekretaris Rams van Produktschap:
Hofstra: "Brusselse zuivelbesluiten nekslag
voor friese melkveehouderij'
KALKTIP
Het Landbouwschap noemt de aanpassing van het EG-landbouwbeleid
negatief en vindt dat de positie van de Nederlandse melkveehouders
onevenredig zwaar wordt aangetast in vergelijking met hun buiten
landse kollega's. Van een evenwichtige besluitvorming is volgens het
schap geen sprake. Bovendien dragen de overeengekomen beheersing
van de EG-melkproduktie en de afspraken over de monetair kompen-
serende bedragen (mcb's) elementen in zich van renationalisatie. Dat
betekent een fundamentele wijziging van het gemeenschappelijk land
bouwbeleid, aldus de konklusie van voorzitter Jaap van der Veen van
het Landbouwschap in het maandelijkse onderhoud tussen het schap en
minister Braks en staatssekretaris Ploeg op donderdag 15 maart il. in
Den Haag.
De kritiek van het Landbouw
schap betrof vooral de uitvoering
van de superheffing, waartoe nu
door de EG-landbouwministers is
besloten en waaraan het Landbouw
schap van meet af aan een reeks
voorwaarden heeft gekoppeld. Van
der Veen kon na een opsomming er
van (referentie 1983, geen uitzonde
ringen, een uniforme toepassing,
geen nationale maatregelen en een
beperkte duur van de regeling)
slechts konkluderen dat in zeer be
perkte mate aan die voorwaarden is
voldaan. De nu geblokkeerde ont
wikkeling van een dynamische be
drijfstak als de veehouderij in ons
land schetste hij als rampzalig. De
prijsaanleg mag, zo stelde Van der
Veen, door de bijzondere mcb-aan-
passing wat minder groot zijn, het
feit blijft dat onze melkveehouderij-
sektor veel minder manoeuvreer
ruimte overhoudt dan bijvoorbeeld
de Franse.
Minister Braks herhaalde dat de
dreiging van een verdergaande stag
natie in de Europese samenwerking
is weggenomen en dat het vrije han
delsverkeer binnen de Gemeenschap
is behouden, een doelstelling die bij
zijn onderhandelingen voorop heeft
gestaan. Naast opluchting over
doorbreking van de impasse erkende
hij dat de maatregelen met name
voor de zuivelsektor hard aankomen.
Wel benadrukte hij dat met de af
wijzing door de EG van de zoge
naamde strafheffing op intensieve
produktie een groot nadeel is afge
wenteld, dat vooral ons land zou
hebben getroffen. Het voorstel dat in
Brussel op tafel lag, had voor de Ne
derlandse melkveehouders een prijs
daling van circa 4% betekend. De
monetaire operatie leidt er voorts toe
dat een over de hele linie voorziene
extra prijsdaling van 2 k 3% achter
wege blijft.
De bewindsman ontkende dat de
positie van de Nederlandse melk-
Het akkoord van de landbouwminis
ters in Brussel kwam voor sekretaris
Rams van het Produktschap voor
Zuivel als een donderslag bij heldere
hemel. "Ik had niet verwacht dat de
ministers er met alle uitzonderingen
die op tafel lagen zo snel uit zouden
komen", zo zei de heer Rams don
derdag voor de oud-leerlingen van de
middelbare landbouwschool te
Drachten. Aan het akkoord kleven
volgens hem bijzonder vervelende be
zwaren. Het toont aan dat de ge
dachte van Beter Zuivelbeleid dat aan
kontingentering een prijsverhoging is
verbonden niet uit Brussel is te ver
wachten. De ministerrraad heeft nooit
anders voor ogen gehad dan een be
perking van de melkproduktie en be
vriezing van de prijzen.
De heer Rams kan zich de angst van
de melkveehouderij wel voorstellen
nu de maatregelen bekend zijn, maar
volgens hem was de onzekerheid
door het steeds maar weer uitstellen
van een beslissing voor een boer ook
niet vol te houden. Bovendien waren
er boeren die een superheffing zo
langzamerhand als de enige oplos
sing zagen. Net als de snelle beslis
sing heeft het de heer Rams ook ver
baasd dat de keuze van de toepassing
aan de desbetreffende minister is
overgelaten. De kontingentering kan
naar de boer of naar de fabriek wor
den vertaald. Daarbij bestaat zelfs
nog de vrijheid om per regio een
verschillend systeem te hanteren.
Wanneer ingaan?
Er zal volgens de produktschapsse-
kretaris een bureau moeten komen
dat de uitwerking moet regelen. De
vraag is of dat door het produktschap,
het Landbouwschap of het ministerie
moet gebeuren. Minister Braks zal in
elk geval moeten vaststellen hoe
groot het "reservepotje" voor hard-
heidsgevallen moet worden. Dat moet
komen uit de toewijzing van 12 mil
jard kilo die Nederland heeft gekre
gen. Nog niet duidelijk is het wanneer
de regeling zal ingaan. Eén van de
hoogste ambtenaren van het ministe
rie van Landbouw sloot daarvoor 1
januari van dit jaar niet uit, maar het
zal volgens de heer Rams fatsoen
lijker zijn om daar 1 april van te ma
ken.
E.J. Rams
De kans om melk met een hoger
vetpercentage af te leveren acht hij
niet groot. We hoeven er volgens
Een van de advertenties uit de "Melk. De Witte Motor.- campagne is uitge
roepen tot de beste tijdschrift-advertentie van 1983. De bekroning werd toege
kend door de Art Directors Club Nederland (ADCN), die ieder jaar rekiame-
prijzen uitreikt.
Op de foto de bekroonde advertentie: "het parkeerbord".
veehouderij door de recente beslui
ten veel slechter is geworden dan die
van andere. Volgens hem zijn landen
als Denemarken en Duitsland en ook
Engeland, waar de melkproduktie de
laatste jaren een forse groei door
maakt, daarmee - ten opzichte van
1983 - aan een vergelijkbare beper
king gebonden als ons land. Beper
kingen die zwaar zijn uitgevallen
omdat de zuivelmarkt de laatste tijd
nog verder is verslechterd.
Het Landbouwschap en de minister
verschillen van mening over de door
beiden gevreesde renationalisatie in
de EG. Het resultaat overziende
vindt Braks dat dit uiterst beperkt
(alleen het moment van aflevering
van de melk) is gebleven, terwijl
volgens hem bovendien de ontwik
keling van de bedrijven niet stil
wordt gelegd. Hij wees op diepte-in
vesteringen en allerlei kostprijsver
lagende maatregelen. Hij verwacht
dat van de aanpassing in de relatie
vet/eiwit niet veel overblijft en dat er
per saldo een prijsneutraal resultaat
zal overblijven. De minister zei
voorts te verwachten dat Nederland
in vergelijking met 1983 ongeveer 7
Vi% zal moeten inkrimpen op zijn
melkproduktie, terwijl daar bovenop
nog een zeker percentage moet wor
den vrijgemaakt voor zogenaamde
"hardheidsgevallen"; een percenta
ge wilde.hij nog niet noemen.
Mengprijssysteem
Het Landbouwschap blijft ernstig ve
rontrust over de verdere uitvoering
van de superheffing. Het schap vreest
met name dat zuidelijke landen kie
zen voor een soort "mengprijs-sys-
teem", waardoor de Nederlandse
boer bij een keuze voor de heffing bij
de Veehouder, opnieuw extra kan
worden gedupeerd.
Voorts wordt de kans dat die lidstaten
dan verdere nationale maatregelen
nemen alleen maar groter met op
lange termijn uiterst ingrijpende ge
volgen voor de zuivelsektor in ons
land. Het Landbouwschap verwacht
overigens dat in vergelijking met de
huidige melkproduktie in ons land, de
meeste boeren ongeveer 10% in hun
produktie terug zullen moeten. Mi
nister Braks zei de zorg van het
Landbouwschap over de verdere uit
voering van de superheffing te delen
en zich tot het uiterste te verzetten
tegen invoering van een mengprijs.
Op korte termijn zullen de gesprek
ken tussen het ministerie van Land
bouw en Visserij en het Landbouw
schap over de uitvoering van de su
perheffing worden voortgezet.
hem niet op te rekenen dat de kraan
van de melktank kan worden geo
pend om de ondermelk voor de kal
veren te gebruiken. Het probleem in
de EG is juist het vet. Ook de moge
lijkheid, die één van de toehoorders
opperde om bedrijven te splitsen en
op die wijze aan de superheffing te
-ontkomen, leek hem niet veel kans te
maken. Weinig heil zag hij verder in
de direkte verkoop van melk aan de
konsument, het maken van boeren
kaas of afspraken met een buurman
om zijn deel te leveren. Daarop zal
volgens de heer Rams voldoende
toezicht komen. De heer Rams ver
wacht dat minister Braks voor Ne-
derland met een verdeling van de
produktie zal komen op basis van
1983 met een aftrek van 6 of 7 pro
cent.
Minister Braks verwacht vandaag,
vrijdag 23 maart, een beslissing over
de gasprijsproblematiek voor de
glastuinbouw. Dit heeft hij donder
dag 15 maart laten weten in zijn
maandelijkse gesprek met het Land
bouwschap. Het Landbouwschap
pleit er al geruime tijd voor dat zowel
de voorraad- als de milieuheffing uit
de gasprijs worden geschrapt. Mi
nister Braks is het daar volledig mee
eens en verwacht dat dit binnenkort
ook gebeurt. Tegelijkertijd wil de
overheid echter de berekeningsmet
hode voor de tuinbouwgasprijs kop:
pelen aan zware stookolie met 1%
zwavel (nu is dat 1 Vi%), waardoor de
tuinder per saldo niet minder en
mogelijk zelfs meer voor zijn gas
moet betalen.
Door middel van een demonstratieve
aktie hebben de tuinders onlangs het
verzoek van het Landbouwschap
kracht bijgezet. Jaap van der Veen.
voorzitter van het Landbouwschap,
heeft de minister duidelijk gemaakt
dat de tuinbouw niets voelt voor een
koppeling van de gasprijs aan een
oliemarkt die niet alleen instabiel,
maar bovendien manipuleerbaar is.
Minister Braks wilde niet op het be
raad van volgende week vooruitlo
pen, maar wilde niet verhelen dat hij
grote zorg heeft over het uiteinde
lijke resultaat van hét overleg.
Dit zijn de naakte feiten...
De voorzitter van de Friese Maat
schappij van Landbouw, de heer G.
Hofstra, heeft op de algemene verga
dering van de maatschappij maandag
19 maart j.l. te Leeuwarden de recent
door Brussel genomen besluiten tot
regulering van de melkproduktie de
nekslag voor de friese melkveehou
derij genoemd.
Cijfers tonen aan dat friese veehou
ders in de modernisering van hun
bedrijven de laatste paar jaar een
produktiegroei hebben laten zien
van ruim 13%. Plusminus 20% van de
veehouders heeft hun produktie niet
uitgebreid. 80% wel en met een ge
middeld percentage van plusminus
16%.
Hofstra: "Bij een referentiejaar 1981
1% betekent dit op deze bedrijven
gemiddeld een inlevering van 15%
van hun produktie per bedrijf. Telt
dan nog een kostenstijging er bij in
de verwerkende industrie door het
minder aanbod van melk en men
komt voor de gemiddelde Friese
boer aan een inkomensdaling van
vijftien tot twintigduizend gulden
per bedrijf'.
De heer Hofstra konkludeerde in
zijn openingstoespraak dat de ont
wikkeling van de bedrijfstak melk
veehouderij nu wordt stilgezet.
"Kommissaris Hans 'Wiegel kan
daarom straks in Friesland beginnen
met puin ruimen. Een ieder weet
immers dat als je de melkveehouderij
in onze provincie voor lange tijd be
vriest, dit direkt en indirekt een ster
ke negatieve invloed zal hebben op
de totale Friese ekonomie".
Een onderhoudsbekalking wordt als
regel geadviseerd voor die percelen
waarop een zo genaamd kalkmin-
nend gewas zal worden geteeld (bie-
ten-gerst-tarwe-vlinderbloemigen-
maïs).
4
23 maart 1984
