KIMLC kommentaar
Toenemende onzekerheid
over geld
en goed
EG-struktuurmaatregelen verlengd
tot 1 juli 1984
Enige punten uit de
tweeverdienersregeling
De bedrijfswaarde
van uw grond
C.B.S. verlaagt
premie runderen
Chinese agrarische en agro-industriële
missie bezoekt Nederland
De huidige land- en tuinbouw eist veel vermogen, namelijk gemiddeld
per bedrijf ca. 1,1 miljoen. Twintig jaar geleden was dit bedrag nog
maar ca. 200.000,-. Oorzaken van deze grote stijging zijn de inflatie
en de stijging van de gemiddelde bedrijfsomvang. Waar komt dit ver
mogen nu vandaan?
1. Verpachtersvermogen: vermogen, voornamelijk in grond, die door
verpachters aan agrariërs beschikbaar wordt gesteld: ca. 25%.
2. Vreemd vermogen: leningen van banken, familie, overheid, partiku-
lieren, leveranciers e.d.: ca. 20%.
3. Eigen vermogen van de ondernemer: ca. 55%.
Bovenstaande percentages is het ge
middelde van alle land- en tuin
bouwbedrijven. Per sektor bekeken
zijn er echter grote verschillen. Op
het gemiddeld akkerbouw/ veehou
derijbedrijf is het percentage vreemd
vermogen ca. 15%, op het gemiddel
de glastuinbouwbedrijf ca. 50%. In
feite kan men stellen dat in laatstge
noemde sektor verpachting praktisch
niet voorkomt en vervangen wordt
door vreemd vermogen.
Eigen vermogen is de kurk
Uit bovenstaande cijfers blijkt de
belangrijkste plaats die het eigen
vermogen in de totale financiering
inneemt. Uitgaande van een rente
voet van 8% en een jaarlijkse aflos
sing van 3% betekent iedere 1.000,-
méér eigen vermogen een jaarlijkse
lastenverlichting van 110,-. Op een
eigen vermogen van een half miljoen
dus een bedrag van 55.000,- per
jaar! Hieruit blijkt dus een zeer be
langrijke funktie van het eigen ver
mogen: lastenverlichting. In de hui
dige kosten-opbrengstenverhouding
in de land- en tuinbouw moet dan
ook gekonstateerd worden dat op
veel bedrijven de eigen vermogens
positie de kurk is waarop het bedrijf
drijft. Naast de bekwaamheden van
de ondernemer is dit in feite de be
langrijkste faktor die bepaalt wie
boer of tuinder kan worden (en blij
ven!) en wie niet. De tweede belang
rijke funktie van'het eigen vermogen
is de z.g. bufferfunktie, namelijk hel
opvangen van de bedrijfsrisiko's. Er
zal namelijk geen bank bereid zijn
om alle bedrijfsrisiko's te dragen. De
eerste klappen moeten als het ware
opgevangen worden door een rede
lijk eigen vermogen. Pas dan zal een
bank, eventueel met behulp van het
Borgstellingsfonds voor de land- en
tuinbouw bereid zijn om vreemd
vermogen te verstrekken.
Positie van de jonge ondernemer
Vorengenoemde cijfers geven een
beeld van de situatie op het gemid
delde land- en tuinbouwbedrijf. Hier
zitten dus zowel de net gestarte on
dernemer als de 65-jarige onderne
mer bij. Het is duidelijk dat de eigen
vermogenspositie van laatstgenoem
de, gemiddeld gezien, aanzienlijk
hoger is dan van eerstgenoemde. Een
zeer voorzichtige schatting zou wel
licht uitkomen op resp. 20% voor de
startende ondernemer en 80% voor
de 65-jarige ondernemer, dat wil
zeggen gemiddeld een verschil van
600.000,-, ofwel een verschil in las
ten van 66.000,per jaar! Dit is door
de startende ondernemer in de hui
dige kosten-opbrengstenverhouding
in de land- en tuinbouw, praktisch
nooit op te brengen.
In praktisch alle gevallen van be
drijfsovername blijkt het dan ook
noodzakelijk dat een belangrijk ge
deelte van het ouderlijk vermogen
ter beschikking blijft van de starten
de ondernemer. Op de eerste plaats'
gebeurt dat door het vaststellen vari
een redelijke overnameprijs waar
door in feite de eigen vermogenspo
sitie van de startende ondernemer
versterkt wordt. Op de tweede plaats
doordat de ouders een belangrijk
gedeelte van de overnamesom weer
aan de zoon lenen op gunstige voor
waarden, dat wil zeggen tegen mati
ge rente- en aflossingsverplichtingen.
En tenslotte heeft ook de toekomsti
ge ondernemer tot taak om in de ja
ren vóór de bedrijfsovername zoveel
mogelijk eigen vermogen op te bou
wen.
Juiste beloningswijze kiezen
Een toekomstig ondernemer werkt in
de jaren vóór de bedrijfsovername
meestal mee in het ouderlijk bedrijf.
In die jaren dient hij op de eerste
plaats, samen met zijn ouders, zich in
te zetten voor een zo goed mogelijk
bedrijfsresultaat, want waar niet is
verliest de keizer zijn rechten, met
andere woorden als het bedrijfsre
sultaat niet goed is zal hij nooit een
redelijke beloning kunnen ontvan
gen.
Als het bedrijfsresultaat er is moet
dat zo redelijk mogelijk tussen vader
en zoon verdeeld worden waarbij de
vorm van verdeling uitermate be
langrijk is.
De meest voordelige beloningswijze
is voornamelijk die konstruktie
waarbij de zoon in maatschaps- of
firmaverband mede-ondernemer
wordt. Hij is dan namelijk het voor
deligst uit met zijn belastingen en
verzekeringen zodat hij het meest
kan sparen en dus: eigen vermogen
vormen.
Bovendien doet hij er verstandig aan
om zich ook in zijn jonge jaren te
realiseren dat iedere gulden die hij
opzij legt de latere bedrijfsovername
vergemakkelijkt.
Wilt u over deze zaken meer weten of
eens van gedachten wisselen dan
kunt u altijd kontakt opnemen met
de Sociaal Ekonomische Voorlich
ting.
Na de zorgelijke principe-akkoorden
van vorige week rondom de zuivel, en
de vaststelling van een prijsbevriezing
en zelfs enige verlagingen worden we
nu als landbouw geconfronteerd met
een wederom grotendeels mislukte
Eurotop, waardoor alles weer op losse
schroeven komt te staan. Het misluk
ken van deze top lijkt op het eerste
gezicht vooral een gevolg van de krui
denierspolitiek van de Engelse pre
mier Tatcher en voorts de erg onrea
listische opstelling van Ierland.
Wij vragen ons nu toch zo langza
merhand af of het niet tijd wordt om
eens serieus te gaan nadenken over
een EG van de oude zes, die met De
nemarken in een wat vlotter tempo
voort gaat. Daarbij Engeland en Ier
land als het ware maar wat achterla
tend zodat zij zelf altijd nog kunnen
bepalen wanneer zij de tijd rijp achten
om zich weer bij dit tempo aan te
sluiten.
De vraag die wij als agrarisch Neder
land stellen is: "Wat nu?"In elk geval
ontstaat er door deze situatie een kans
voor minister Braks om een aantal
onaanvaardbare elementen (landen-
quotering bijvoorbeeld) van de super
heffing weer in het geding te brengen.
Het lijkt ons vooral ook van belang,
dat nu alsnog een mogelijkheid wordt
ingebouwd om het systeem van de su
perheffing na vijf jaar sneller af te
bouwen, indien de marktsituatie
daartoe aanleiding geeft. Eén ding is
wel duidelijk: bij boer en tuinder zal er
door dit alles in de komende dagen
grote onzekerheid ontstaan.
Overigens ervaren we de laatste dagen
in de achterban, dat het akkoord voor
met name de zuivel zeer slecht is ge
vallen en dat Braks in dat kader heel
wat heeft uit te leggen. Het zal dan
ook duidelijk zijn dat er in deze situa
tie bij ons geen bereidheid aanwezig is
om voor dit akkoord medeverant
woordelijk gesteld te worden en dus
ook de zorg voor de uitvoering op onze
schouders te nemen.
Bij alle sombere geluiden kwam er
toch vanuit Brussel nog een klein
lichtpuntje door, namelijk de bereikte
principe-overeenkomst op de eigen
middelen van de EG via de btw, die
wordt verhoogd van 1 naar 1,4 procent
volgendjaar en later naar 1,6 procent.
We hopen dat door het overigens mis
lukken van de Top in Brussel dit
principe akkoord weer niet op losse
schroeven komt te staan.
A l met al blijven we dus zitten met een
duidelijke tendens naar re-nationali-
satie, die ons in de komende tijd nog de
nodige hoofdbrekens zal bezorgen.
Met name als exporterende agrarische
sector. Luteijn
De Raad van Ministers (landbouw)
van de EG heeft besloten tot een tij
delijke verlenging van de zgn. land-
bouwstruktuurmaatregelen. Dit is
gebeurd in afwachting van besluit
vorming over de voorstellen van de
Europese Commissie inzake de her
vorming van het EG-struktuurbeleid.
De verlenging geldt tot 1 juli a.s. en
heeft betrekking op de bijdragerege
lingen bij investeringen en bij be
drijfsbeëindiging.
Rektifikatie
Vorige week hebt u in ons blad
een artikel kunnen lezen over de
bedrijfswaarde van uw grond,
geschreven door ir. J.A.H. Hae-
nen. In dit artikel is een zetfout
genïaakt die waarschijnlijk meni
geen de wenkbrauwen heeft doen
fronsen. Er stond namelijk dat 1
hektare goede grond net zo veel
op zou brengen als hektare
slechte grond. Hier had, zoals u
misschien zelf ook al berekend
had, natuurlijk moeten staan dat
1 hektare goede grond evenveel
op zou brengen als 1 hektare
slechte grond.
Het Bestuur van het Centraal Bureau
Slachtveeverzekeringen (C.B.S.) te
Utrecht heeft besloten om per 1 april
a.s. de premietarieven voor runderen
te verlagen en wel met 1,- per rund.
Deze verlaging kan door het C.B.S.
worden gerealiseerd omdat door de
uitbreiding van de werkzaamheden
een verdere efficiëncy-verbetering
kon worden verkregen en omdat de
jongste berekeningen een daling van
de schades laten zien.
Wat het eerste betreft komt nu dui
delijk naar voren dat de taakverbre
ding van het C.B.S. - verzekeren van
de dieren en daarnaast de Regeling
Slachting en Weging kontroleren -
verlaging van de premietarieven in
de rundersektor tot gevolg heeft.
23 maart 1984
De op de valreep van het oude naar
het nieuwe jaar aangenomen wet in
zake de tweeverdieners heeft nogal
wat wijzigingen tot gevolg. In het
kaöer van deze rubriek wil ik hieruit
enige punten nader toelichten.
Uitgangspunt van de wijziging is ge
weest een te behalen meeropbrengst
van inkomstenbelasting. Daarbij
heeft de regering gekonkludeerd dat
waar in een huishouding meerdere
inkomens te samen worden ontvan
gen, het de mogelijkheid biedt deze
samenvallende inkomens zwaarder
te belasten. Daarbij doet het niet
terzake of de ontvangers van die in
komens nu wel of niet met elkaar
gehuwd zijn.
Iemand heeft eens het volgende
vastgesteld:
De premietarieven zijn ingaande 1
april 1984:
Koeien le soort 16,50
Koeien 2e soort 42,—
Koeien 3e soort 56,
Pinken/vaarzen 12,
Vrouwelijke runderen boven
4.000,- 24,-
Stieren tot 4.000,- 19,—
Stieren boven 4.000,- ƒ79,—
Heel vroeger wasje getrouwd of niet
getrouwd. Later was je gehuwd, on
gehuwd of gescheiden van echt.
Tegenwoordig kan je zijn:
1. ongehuwd samenwonend met
een ongehuwde;
2. gehuwd samenwonend met je ei
gen echtgeno(o)t(e);
3. gehuwd samenwonend met een
andere gehuwde;
4. ongehuwd samenwonend met
een gehuwde;
5. gehuwd samenwonend met een
ongehuwde;
6. gehuwd geweest samenwonend
met een gehuwde;
7. gehuwd geweest samenwonend
met een ongehuwde;
8. gehuwd geweest samenwonend
met iemand die ook gehuwd ge
weest is;
9. ongehuwd samenwonend ge
weest met respektievelijk onge
huwde, gehuwde, gehuwd ge
weest zijnde of iemand die ook
ongehuwd samenwonend is ge
weest.
Voorwaar een gehele rij van moge
lijkheden die dan wel enigszins ge
zocht mogen zijn, toch blijkt daaruit
dat thans veel kombinaties zich
voordoen.
Daarmee heeft ook onze overheid
rekening gehouden door te bepalen
dat een ieder een gelijke belasting
vrije som krijgt toebedeeld.
Dit is het jaarlijks bedrag waarover
geen belasting behoeft te worden
betaald. Het maakt in dat geval dus
niet uit of je achttien jaar en onge
huwd bent danwel geacht gezins
hoofd met een schare van X kinde
ren. Omdat dit echter een aantasting
is van het draagkrachtbeginsel (een
ieder betaald naar zijn (gezinsom
standigheden) heeft men vervolgens
bepaald dat op verzoek een hogere
belastingvrije som mogelijk is.
Daartoe zijn de volgende begrippen
uitgevonden:
tariefgroep I basis belastingvrije
som
tariefgroep II verhoging met al
leenstaande-toeslag of bijna-al-
leenverdiener-toeslag
tariefgroep III alleenverdiener
toeslag
tariefgroep IV alleenstaande-
ouder-toeslag.
Om derhalve in een hogere tarief
groep ingedeeld te kunnen worden
Mede op aandringen van minister ir.
G. Braks heeft de Raad overigens be
sloten, dat öe subsidies voor investe
ringen in de melkveesektor opge
schort zijn tot er een beslissing is ge
vallen over de Europese maatregelen
inzake de bestrijding van zuivelover-
schotten.
De Raad van Ministers heeft tevens
ingestemd met uitbreiding in het
Verenigd Koninkrijk, Italië en Ne
derland van de benadeelde gebie
den, waar een zgn. bergboerenbij-
drage kan worden verleengd.
Voor ons land wordt daarmee de
oppervlakte van dergelijke bena
deelde gebieden uitgebreid met
7.665 ha tot in totaal ca. 18.000 ha.
Het gaat om 23 gebieden in negen
provincies.
moet duidelijk zijn dat van uw inko
men meerdere personen afhankelijk
zijn. Daarnaast mogen onder het
zelfde dak in feite geen personen
voorkomen met eigen inkomsten;
tenzij blijkt dat deze personen een
zelfstandig huishouden voeren.
Daarvan is sprake wanneer over een
zelfstandige woonruimte wordt be
schikt, dus met een eigen zit-/slaap-
kamer met was- en kookgelegenheid.
Inwonende kinderen met eigen in
komsten die geen of weinig kostgeld
betalen beïnvloeden de belasting
vrije som van de ouder; de inwo
nende kostganger die op zakelijke
basis in huis is en volledig zijn kosten
betaalt zal echter niet de belasting
vrije som van zijn hospita beïnvloe
den. Veerbeek
bouw en visserij) aan Peking een
memorandum werd ondertekend.
Minister Braks heeft de delegatie op
19 maart officieel ontvangen.
Een delegatie van het Chinese minis
terie van landbouw, veehouderij en
visserij brengt van 18 tot en met 27
maart 1984 een bezoek aan ons land.
De delegatie staat onder leiding van
vice-minister Xiang Chongyang.
Dit is het eerste officiële bezoek van
een Chinese delegatie aan ons land
na het herstel van de diplomatieke
relaties op ambassadeursniveau. Het
bezoek vindt plaats ter gelegenheid
van de eerste zitting van de geza
menlijke landbouwwerkgroep,
waarover reeds in 1980 tijdens het
bezoek van minister Braks (land-
Op het programma staan bezoeken
aan ruilverkavelings- en landinrich-
tingsprojekten, de Landbouwhoge
school en instituten te Wageningen.
Ook zullen bezoeken gebracht wor
den aan bedrijven en instellingen op
het gebied van melk- en pluimvee
houderij, tuinbouw en champignon
teelt en zuivel- en vleesverwerkende
industrie.