nieuws uit brussel Zuivelbesluit komt voor ons land erg hard aan Jongeren de dupe? pjgn- Akkoord superheffing en monetaire afbouw jan werts - brussel Belangrijke voortgang in Brussel: L nieuws De Europese landbouwministers hebben twee obstakels voor sanering van het landbouwbeleid ten dele weggewerkt. De Europese topconferentie van de tien regeringsleiders van volgende week kan nu doorgang vinden. Dinsdagochtend in alle vroegte bereikten de bewindslieden een akkoord over het terugbrengen van de melkproduktie. Dit via de superheffing waarbij "overschotmelk" de veehouder gedurende vijf jaar nog maar een kwartje per liter opbrengt. Dit scheelt vijf miljard gulden uitgaven voor de landbouwpolitiek, waarvan de kosten nu voor 1984 op 41 miljard zijn begroot. Dezelfde dag versterkte men het monetair akkoord waarover wij hier al eerder berichtten. Bij al deze, voor de Nederlandse agrariërs pijnlijke maatregelen dient ook vermeld dat de EG-prijzen globaal niet verlaagd worden, zoals eerst de bedoeling was, maar op het huidige niveau blijven. Het zuivelakkoord betekent volgens minister Braks dat de Nederlandse veehouderij 7,5 procent minder moet gaan melken dan in 1983. Zonder maatregelen zouden onze zestig-dui zend veehouders dit jaar dertien miljoen ton produceren. Nu moeten zij uitkomen in de buurt van de twaalf. Braks taxeert dat in het mil joen ton dat nu niet mag worden ge produceerd veertig procent boeren- inkomen zit. Dat is dus een verlies voor de Nederlandse veehouderij van ruwweg driehonderd miljoen gulden. Monetaire offers Bovendien moeten offers gebracht worden op het monetaire terrein. Hier speelt de versnelde afbraak van de financiële compensaties die met name de Duitse en de Nederlandse agrarische export begunstigen. In Frankrijk en andere zuidelijke lan den is daar heftig verzet tegen gere zen. Duitsland had nog bijna tien punten af te breken. Nederland ruwweg zes. Het percentage verschilt voor de diverse produkten. Die af bouw gaat nu als volgt. Via manipu latie met de Europese groene munt wordt per 1 april a.s. in beide landen drie punten weggewerkt. De zuide lijke landen met hun zwakke munten krijgen daardoor tegelijk drie pro cent extra prijsverhoging. Engeland wil dat laatste overigens alleen toe staan wanneer het over drie jaar wordt uitgesmeerd. Vervolgens wil West-Duitsland ko mend nieuw jaar nog eens vijf pun ten zelf afbreken. Dit op voorwaarde dat het de agrarische bevolking via de btw mag kompenseren voor het inkomensverlies. Het gaat om een kleine 2,5 miljard gulden. De EG zou daarvan een half miljard moeten dragen. Nederland wil dan qua mo netaire kompensaties exakt op het zelfde niveau als de Oosterburen komen. Wij moeten daartoe dan nog 0,6 procent extra afbreken voor de melk, 0,7 procent voor de granen en 0,8 bij de overige produkten. Braks wil dat ook Nederland in principe het recht krijgt om de be trokken boeren het daarmee samen hangende verlies aan inkomen (circa tachtig miljoen op jaarbasis) te kom penseren. Over uiterlijk drie jaar moet het nog bestaande deel van de monetaire compensaties dan zijn af gebroken. Dan wordt tegelijk het hele systeem opnieuw bekeken. Ne derland moet er intussen voor waken dat de kompensatie die de Duitsers krijgen weer snel ophoudt, danwel hier ook wordt verstrekt. In het nieuwe stelsel wordt de Duitse Mark de spil van het Europees land- bouwbeleid. Tot nu toe gebruikt men de gezamenlijke Europese munt ecu (waarde 2,50) als uitgangspunt. Het nieuwe stelsel maakt het gedurende vijf jaar onmogelijk dat nog weer nieüwe export-subsidies zouden ont staan. Tegelijk stelt het de landen met hoge inflatie in het zuiden in de gelegenheid om hun traditionele de valuatie van de munt te gebruiken voor een extra verhoging van de landbouwprijzen. Die hebben ze no dig omdat de kostentoename (infla tie) in het agrarisch bedrijfsleven er gemiddeld drie keer zo hoog ligt dan bij ons. 16 maart 1984 Zuivel Momenteel loopt de totale Europese melkproduktie naar de honderd zes miljoen ton. In twee jaar tijd brengt men die terug naar 97,2. Plus 0,6 miljoen ton als reserve om Grieken land, Italië, Luxemburg en mogelijk ten dele ook Ierland extra te kunnen steunen. Totaal geldt dan dus voor maximaal 97,8 miljoen ton de Euro pese garantie. Om de limitering van de melkproduktie wat geleidelijk aan te doen verlopen wordt op Frans verzoek voor dit jaar 98,2 miljoen ton de grens. Ten einde dat ene miljoen ton extra nog een jaar te mogen blij ven melken moet de normale heffing tijdelijk van twee naar drie procent. Dat slaat dus op alle melk die naar de Een overzicht van de zaal met spandoeken die aan duidelijkheid niets te wensen over laten! Jan Werts fabrieken gaat. In het algemeen krijgt de veehouder geen last van de nieuwe superheffing mits hij niet meer melk aflevert dan in 1981 plus één procent. Voor wat daar boven uit gaat, mag elk land zelf het systeem kiezen. Ofwel komt er een superhef fing van ruwweg twee kwartjes per liter melk die de individuele veehouder meer Ie-, vert. Ofwel een heffing van 75 cent per liter voor de melk die in het gebied van een zuivelfabriek te veel wordt verwerkt. Boeren die sedert 1981 hun produktie niet hebben uit gebreid mag de fabriek echter geen superheffing opleggen. Voor ieder boerenbedrijf geldt kortom voortaan een quantum melk op basis van de produktie van 1981 plus één procent. De al twee jaar lopende speciale, driehonderd miljoen guldensteun voor kleine melkveehouders blijft nog twee jaar gehandhaafd. De be staande (Britse) konsumentensteun op roomboter wordt vrijwel afge schaft. Alles wat tot nu toe hier is beschreven zou op 1 april a.s. in werking,*noeten treden. De kans dat dit ook gebeurt is klein. Er liggen nog enorme reserves van verschillende kanten. Over al deze zaken vergade ren de landbouwministers dit week einde verder. Vervolgens schuiven zij alles door naar de topconferentie. Daar moeten de regeringsleiders maandag en dinsdag behalve alle openstaande technische zaken ook nieuwe financiën zien te vinden. Compromis Net als de Franse voorzitter van het beraad, Rocard, heeft minister Braks er deze week in Brussel hard aan ge trokken. Zondagochtend begonnen de bewindslieden hun vergadering al. In de avond legde minister Ro card een ontwerp-compromis op ta fel. Gewoontegetrouw wordt zulk voorstel onder kritiek bedolven. Dit keer zagen wij hoe het compromis van de voorzitter overeind bleef. Wel verviel de Franse gedachte om vrij wel alle intensieve (Nederlandse) veebedrijven vier procent extra melkheffing op te leggen er dinsdag (gelukkig maar) uit. Belangrijk onderdeel van dit doku- ment is de gedachte om de melkprijs te bevriezen. Voor zachte tarwe, gerst, rogge, mais, suiker, olijfolie, rundvlees, varkensvlees en een reeks zuidelijke produkten wordt de prijs bevroren, danwel gaat één procent omlaag of stijgt één procent minder dan eerst was voorgesteld. Hier staat tegenover dat er een mil joen ton melk meer wordt gehono reerd dan in de oorspronkelijke voorstellen van de Europese Com missie. Al met al stijgen in het com- promis-Rocard zoals het vrijdag ochtend bij de hervatting van de besprekingen ter tafel lag, de land bouwuitgaven toch nog met vijftien honderd miljoen gulden. Bovendien is onzeker of de nieuwe belasting ten laste van de konsument op alle vetten, behalve roomboter er wel komt. Minister Van den Broek (Buiten landse Zaken) schat dat al met al, ondanks de nu afgesproken bezuini gingen, dat er dit jaar toch nog dik 2,5 miljard gulden te kort is. Volgens minister Braks zijn er twee manieren om dat geld te vinden. Ofwel bezui nigt men alsnog méér op de land bouwuitgaven. Dit willen Engeland en Nederland. Ofwel moeten de hoofdsteden financieel bijspringen. Daar denken de meeste andere be windslieden aan. Ook dit is een kwestie die de regeringsleiders vol gende week moeten regelen. Slotoordeel van minister Braks: "De toezeggingen die nu over en weer zijn gedaan werden voorzien van allerlei reserves. Toch denk ik niet dat ze bij een onverhoopt falen van de topcon ferentie verloren gaan. Wij hebben hier een belangrijke opening gemaakt om de regeringsleiders tot overeen stemming te brengen. Mocht dat nu niet lukken, dan zal er toch de ko mende maanden wel een doorbraak volgen. Ik ben best opgewekt al zullen er nog harde en moeizame onderhan delingen volgen". Enkele reakties op de Brusselse be sluiten met betrekking tot de zuivel: Minister Braks heeft het besluit van de Landbouwraad om het voorstel van de Europese Kommissie te aan vaarden "een forse ingreep voor de Nederlandse melkveehouder" ge noemd. Maar minder ingrijpend dan het oorspronkelijke voorstel. Hij doelde hierbij o.m. op het verdwij nen van de heffing op de intensieve bedrijven. Hij suggereeerde dat de melkveehouders kompensatie moe ten zoeken in het beperken van de kosten en wees in dit verband o.m. op een andere wijze van beweiding en op het gebruik van minder krachtvoer. Aanpassing "Heel teleurstellend, meer dan ver wacht was en dit zal voor de melk veehouders een enorme aanpassing betekenen", dat zijn een paar spon tane reakties van de sekretaris van de afdeling Melkveehouderij van l4et Landbouwschap ir.drs. A. Kuipers. Hij merkte desgevraagd op dat met het geaksepteerde voorstel vooral de Nederlandse melkveehouder one venredig zwaar wordt afgestraft voor zijn inzet en energie. "Als je rekening houdt met wat meer produktie de eerste maanden van dit jaar en met de hardheidsgevallen, dan komt het referentiejaar 1981 -I- 1% voor ons land neer op 1983, ca. 10%. Bij een bedrijf met 100 melkkoeien betekent deze superheffing het verminderen van de veestapel met 10 koeien en dat heeft een effekt op het bednjfs- inkomen van tussen 10.000,— en 20.000,- per jaar. Daar komt voor ons land dan het effekt van de afzet van W.v. Veldhuizen deze slachtkoeien op de vleesmarkt nog bij want het zoü hier wel eens kunnen gaan om een vergroting van het aanbod dat ligt rond een kwart van de huidige totale vleesproduktie. Het derde effekt van de superheffing moet ook niet worden onderschat en dat is de bevriezing van de produk- tiestruktuur: "daling van de inkom sten is niet meer bij te spijkeren met behulp van hogere produktie maar zal moeten komen uit de kostenver laging en dat is een uitermate moei lijke opgave", aldus Kuipers. Renationalisatie Hoewel nog veel onzeker is (ook het effekt op de zuivelprijzen van de af braak van de MCB's met 3% blijft voorlopig in het ongewisse) lijkt het Kuipers wel zeker dat het gaat naar een quotering per land en dat is ei genlijk het ergste van al. Want in de uitvoeringssfeer (met duidelijk meer aksent op het nationaal beleid) staat men voor talloze moeilijke proble men, zoals de bepaling van de quota (per regio, per zuivelonderneming, per bedrijf) en de bepaling van de hardheidsgevallen. Bovendien is het bepaald niet onmogelijk dat natio nale beleid met betrekking tot de ondersteuning van de melkveehou ders meer vorm gaat krijgen met de daarbij te verwachten verschillen:* renationalisatie dus. Voor ons land dat zozeer afhankelijk is van export komen de besluiten in Brussel dus erg hard aan, aldus konkludeert Kuipers. Te drastisch De heer W.van Veldhuizen, voorzit ter van de veehouderijkommissie van de Z.L.M. reageert teleurgesteld: Nu heeft men toch 1981 als referen tiejaar genomen en dat betekent dat de ontwikkelingen sinds 1981 eigen lijk teniet worden gedaan. Boeren die de laatste jaren hebben uitge breid worden hierdoor enorm zwaar getroffen. Hij konkludeert dat de besluiten eigenlijk neerkomen op een kontingentering per land en noemt dat een kwalijke zaak, "want dan zit Nederland altijd met de vin gers tussen de deur". Hoewel hij van mening is dat er wat moest gebeuren is wat nu besloten is, te drastisch. Ook hij noemt de nationale uitwer king van het besluit een kwalijke zaak. Hij waarschuwt dat we voor zichtig en terughoudend moeten zijn met het toepassen van uitzonde ringsgevallen. Dat zal waarschijnlijk een zaak worden van de zuivelfa brieken en de boeren onderling. "Wie gaat straks uitmaken wie een uitzondering is. Dat wordt nog een moeilijke zaak", aldus de heer van Veldhuizen. J.W. De Brusselse besluiten liggen ver beneden de toch al niet zo optimisti sche verwachtingen. Vooral jonge boeren met groeiende bedrijven lij ken de dupe te worden van de superheffing, terwijl de ruimte voor bijzondere gevallen niet veel soelaas biedt. Nu de mist over de onderhandelin gen langzaam optrekt, ligt er een re- .sultaat dat ver beneden de maat is. Vooral het kleinere quotum per boer is een flinke tegenvaller. Het tegen gaan van een verdere prijsverlaging moeten de boeren notabene zelf fi nancieren via de verhoogde mede verantwoordelijkheidsheffing. Dat er nu quota per land ingevoerd zijn mag op het eerste gezicht niet veel uitmaken voor de boeren. Maar het zal ongetwijfeld de komende jaren een grote bron van ergernis kunnen worden. Het enige positieve is dat aan de grote onzekerheid een einde is geko- men- Misschien dat de huidige krisis toch een doorbraak in de goede richting geeft? Voor jonge boeren is op korte ter mijn het antwoord op de volgende vragen nóg belangrijker. Wat moet ik met mijn plannen om het bedrijf te moderniseren? Hoor ik tot de "knijpgevallen"? Welke alternatie ven zijn er? Het wordt nu tijd dat de landbouworganisaties zich buigen over deze vragen, zodat voor deze groep en anderen snel een einde komt aan de onzekerheid hie.rnver Van groot belang is dat de invulling voor zoveel mogelijk jongeren resultaten ople vert en niet leidt tot diskriminatie van jongeren op basis van een be paalde bedrijfsgrootte. G Esselink

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1984 | | pagina 5