De bedrijfswaarde van uw grond Ontginners trekken laatste sporen in Flevoland i r I Uit de geschetste situatie kan men afleiden dat 1 ha goede grond (100) hier net zoveel opbrengst als ha slechte grond (60). Hiermee is nog I eens geïllustreerd dat op het indivi- i duele bedrijf de bedrijfswaarde van de grond van perceel tot perceel sterk j- kan uiteenlopen. I Door toepassing van een goede teelttechniek en het verantwoord elimineren van de tekortkomingen in de bodem wordt de bedrijfswaarde van de betreffende grond hoger en op deze wijze kan de boer zijn bedrijf (bedrijfsomvang) vergroten. Het "poriënstelsel" De gewassen en uiteraard ook het grasland moeten het voor hun groei benodigde water en de voe dingselementen via de wortels uit de grond opnemen. Voor een goede en regelmatige groei van het gewas dienen de bodemomstandigheden dus zodanig te zijn dat de wor tels steeds de beschikking heb ben over voldoende water en voe dingselementen. Tevens moet er voor de opnamekapaciteit en de ademhaling van het wortelstelsel voldoende lucht c.q. zuurstof in de bodem aanwezig zijn. Ofschoon een betere perceelsontwa tering, bemesting, gewasbescher ming, beregening e.d. de boeren meer vrijheid van beweging dan vroeger hebben gegeven, is de bo demvruchtbaarheid met betrekking tot het behalen van optimale gewa sopbrengsten nog steeds van eminent belang. Het gewas De tekortkomingen van de grond met betrekking tot de bodemstruk- tuur en de waterhuishouding bestaan grotendeels uit afwijkingen in de ondergrond, de bouwvoor en/of het zaaibed. Deze bodemafwijkingen komen ook tot uitdrukking in het groeiende gewas. Met andere woor den het gewas karteert zelf de bo dem. Blijf de gewassen met Uw ogen volgen en onderzoek op afwijkende plekken de bouwvoor met de schop en de grond daaronder met de pro- fielboor. Afwijkingen in de ondergrond Op plaatsen, waar de perceelsont watering niet in orde is en/of de bo dem onder de bouwvoor verdicht is, komen de gewassen niet aan hun trekken. Alvorens maatregelen ter verbetering uit te voeren, moet de boeren weten waardoor de "pijn" in het gewas is veroorzaakt. Bij kapotte of versleten drainreeksen geeft verbetering van de betreffende drainreeksen uitkomst en in deze si tuatie heeft het losmaken van de on dergrond geen zin. Het bewerken van de ondergrond is alleen nodig wanneer voorafgaand onderzoek de wenselijkheid daarvan heeft aange toond. Wat de drainage betreft is het wel licht nuttig hier nog op te merken dat voor een goed funktioneren van de perceelsontwatering de drainreeksen evenals de sloten regelmatig moeten worden onderhouden. Afwijkingen in de bouwvoor en het zaaibed Het ploegen en alle overige grond bewerkingen dienen onder droge omstandigheden van grond en weer te geschieden. Bij iedere grondbe werking moet gelet worden op de bewerkbaarheid van de grond en op de bewerkingsdiepte. Bij het ploegen van (te) natte grond wordt met name de bodem van de bouwvoor naar verhouding sterk verdicht en versmeerd. Deze ver dichte en versmeerde zone, waarin het poriënstelsel sterk in elkaar is gedrukt, houdt overtollige neerslag geruime tijd tegen. Ondanks goede drainage treden er dan al gauw ver- slemping en piasvorming op. Het in het voorjaar (te vaak) berijden van het op wintervoor geploegde land veroorzaakt een min of meer oppervlakkig dichte rijplaat. Een dergelijke rijplaat bestaat uit ver dichte grond en de afvoer van over tollig hemelwater wordt daardoor sterk belemmerd. De veldopkomst van het uitgezaaide zaaizaad stelt dan al gauw teleur. Nat land is kwetsbaar. Voor grond bewerking moet het land droog zijn; wacht op het geschikte moment. Grond en gewas Op plekken met bodemafwijkingen Een fraai gewas getuigt van een juiste teelttechniek en goede gelijkmatige grond. In de wielsporen is het poriënstelsel van de grond verdicht en daardoor stagneert het oppervlakte water. dankzij een goede beworteling en bodemontsluiting hoge opbrengsten. Bij wijze van voorbeeld worden deze opbrengsten g'esteld op 100. Slechte grond vertoont ten opzichte van goede grond tekortkomingen. Deze kunnen bestaan uit bovenom schreven afwijkingen. ongelijk maaiveld, lage pH, slechte ontwate ring. verdichte bodemlagen e.d. Op slechte grond geven de gewassen la gere opbrengsten dan op goede grond. De opbrengsten van de ge- wassen op slechte grond zijn hier ge- j taxeerd op 60. ir. J.A.H. Haenen In de grond komen openingen voor die ook wel poriën worden genoemd. Deze poriën in de bo dem vormen met elkaar het po riënstelsel. Overtollig water wordt via dit poriënstelsel naar beneden c.q. de drainreeksen af gevoerd. In het poriënstelsel is tevens lucht aanwezig, waaruit het wortelstelsel de voor zijn ont wikkeling benodigde zuurstof opneemt. Bij het berijden van het land wordt in de wielsporen de grond of beter gezegd het poriënstelsel in elkaar gedrukt. Hetzelfde ge beurt eveneens op de bodem van de bouwvoor bij het ploegen en wel het meest daar waar het trek- kerwiel in de ploegvoor loopt. Naarmate het poriënstelsel meer in elkaar is gedrukt, wordt de af voer van overtollige neerslag sterker gestagneerd. Op dit as- pekt e.a. is met betrekking tot de bedrijfswaarde van de grond nader ingegaan. Op de rijplaat, die 5 a 10 cm onder het maaiveld is gemaakt bij de voor jaarsbewerking en het zaaien, zijn de bieten hier sterk vertakt. laat de veldopkomst veelal te wensen over en de gewassen willen daar meestal ook slecht uit de voeten. Door op die plekken enige planten met de schop uit de grond te steken, krijgt men een beeld van het wortel stelsel van het gewas en de doorwor- teling van de bodem c.q. de bodem- onsluiting. Op achtergebleven plekken in het gewas strooit de boer in de regel (iets) meer kunstmest dan op het overige gedeelte van het perceel. Hierbij moet wel het volgende wor den aangetekend. Up achterge bleven plekken, waar de wortels van het gewas slechts van de grond hebben doorworteld, kan het gewas uiteraard ook slechts over van het opneembare bodemvocht en de daarin aanwezige voedingselemen ten beschikken. Bij een goede beworteling van het gewas is de bodem vanzelfsprekend beter ontsloten en het gewas kan zo in de bodem over een groter reser voir bodemvocht beschikken dan bij een minder goede beworteling. Met betrekking tot een langere levens duur en een betere overbrugging van kritieke perioden (droogte e.d.) in het groeiseizoen is bij de plantenteelt een goede bodemontsluiting (door- worteling van de bodem) van vitaal belang en dit geldt eveneens voor de boer als plantenteler. Resumé In de landbouwpraktijk hoort men wel eens zeggen: "Goede grond heb ik te weinig, maar slechte heb ik te veel". Op goede grond geven de gewassen De laatste grote witte vlek op de kaart van Flevoland is verdwenen. Het afgelopen jaar voegde het RIJP ontginningsbedrijf GZ 48 nog 800 bunder cultuurland aan Zuidelijk Flevoland toe. En daar mee viel het laatste stuk woeste en ledige grond in de Zuidelijke polder ten prooi aan de ontgin ners. (Hef Oostvaardersplassen- gebied blijft natuurlijk buiten schot). Dat betekent overigens niet dat het ontginningsapparaat van de RIJP nu subiet op stal wordt ge zet. De ontginners dienen voor lopig nog stevig de hand aan de ploeg te slaan; verschillende "hoeken en gaten" in het polder gebied behoeven nog onderhoud of een finale afwerking. Nieuw cultuurland De ontginners trekken dus met hun werktuigen de laatste sporen, althans als het gaat om pure ont- I ginning: woest terrein omzetten in vruchtbaar cultuurland. Vol- gens de memorie van toelichting op de begroting van Verkeer en Waterstaat worden er in 1984 geen nieuwe gronden meer aan het grootlandbouwbedrijf toege- I voegd. Wellicht valt er in Zuide lijk Flevoland hier en daar nog een enkel hoekje rietwildernis "om te ploegen". Maar zolang de bestemming van die kavels nog niet definiets is ingevuld, blijven de ontginners uit de buurt. Het afgelopen jaar zette het ont ginningsbedrijf van opzichter J. Abrahamse 800 ha ruig begroeide polderbodem om in akkers voor het grootlandbouwbedrijf. Dat L betrof voornamelijk de GZ en JZ-sectie in Zuidelijk Flevoland. Op dit vers ontgonnen gebied groeit nu het eerste cultuurgewas: I koolzaad, dat in augustus is ge zaaid. Diepploegen in de laatste om te ploegen sektie in A Imere. - 16 maart 1984 17

Krantenbank Zeeland

Zeeuwsch landbouwblad ... ZLM land- en tuinbouwblad | 1984 | | pagina 17