Zaadtelers op Tholen
landschapsversierders bij uitstek
BASF
BASF, AKTIEF VOOR
BETERE OPBRENGST
Bestrijdt probleemonkruiden als kamille, muur,
kleefkruid en veelknopigen.
Brede werking.
Onderzaai van gras is mogelijk.
Geen geelkleuring.
Het eiland Tholen is al van oudsher een vrij intensief zaadteeltgebied.
In de jaren dertig en volgens overlevering al reeds daarvoor, werd er al
heel wat aan zaadteelt gedaan. Er wordt vrijwel uitsluitend op kontrakt
geteeld voor zaadhuizen. Een aantal van deze bedrijven, waaronder
enkele zeer grote, koncentreerden zich en nog in Enkhuizen benevens
een aantal her en der verspreid voorkomend over ons land.
De hoofdgewassen die in de jaren
dertig en veertig voor zaadteelt
dienden, zijn stamslabonen (toen
nog als hoofdras Dubbele witte
z/dr), doperwten, wortelen, uien,
spinazie en div. koolsoorten.
Een enkel bedrijfje teelde in die tijd
uienzaad voor eigen rekening. De
afname bestond meestal uit een vaste
klantenkring van uientelers uit de
direkte omgeving. De faktor houd
baarheid was hierbij wel het belang
rijkste doel waarop werd geselec
teerd.
Daarnaast waren er ook nogal wat
uientelers, die voor eigen behoefte
zaad teelden.
Vruchtwisseling
Het feit dat Tholen een intensief
zaadteeltgebied is, moet denk ik
vooral worden toegeschreven aan de
omstandigheid, dat er veel kleinbe
drijf is. Kleine akkerbouwbedrijven,
te klein vaak om zich als zodanig te
kunnen handhaven, proberen de
rentabiliteit van hun bedrijven op te
voeren door de teelt van grove tuin-
bouwprodukten, waarvan de vroege
aardappelen een heel belangrijke is
en door middel van zaadteelt.
Ook op de grote akkerbouwbedrij
ven werd toendertijd vrij veel aan
zaadteelt gedaan. Vruchtwisseling
was denk ik hiervoor wel een be
langrijk motief ofschoon de finan
ciële resultaten van de akkerbouw-
produkten in die dagen nu ook niet
bepaald waren om over naar huis te
schrijven. Op deze bedrijven teelde
men veel stamslabonen, doperwten,
spinazie en koolzaad.
Naast het feit dat er toen veel bonen
werden geteeld voor zaaizaad, wer
den er ook veel bruine en in mindere
mate witte bonen geteeld voor kon-
sumptiedoeleinden. Dit had tot ge
volg, dat de polders tweede helft au
gustus en september "donker" zagen
van de ruiters en bonetollen. Toen
werd alles nog in de natuur ge
droogd.
Veranderingen
Bij het naderen van de jaren vijftig
echter komen er een heleboel veran
deringen op ons af. De grootste
schokken van de tweede wereldoor
log zijn voorbij en er opende zich
weer nieuwe perspektieven. De oude
zakenrelaties voor de oorlog zijn
waar mogelijk inmiddels weer her
steld en nieuwe worden aange
knoopt. De derde wereldlanden
worden mede als gevolg van de in
ternationale hulpverlening, toegan
kelijker. Kortom de wereld ligt weer
voor ons open. Men zoekt naar lan
den en gemeden met voor de zaad
teelt betere klimatologische omstan
digheden dan in Nederland. Men
slaagt er in middels nieuwe vestigin
gen of betrouwbare relaties aldaar,
de handelszaadteelt te verplaatsen
naar Zuid-Europese en Afrikaanse
landen. Dat betekent vermindering
van het zaadteeltareaal in ons land
en uiteraard ook in deze regio.
Bloemzaadteeltpercelen op Tholen.
Landschapsversierders
Inmiddels echter is'de plantuitjes-
teelt, sinds enkele jaren in opkomst,
zich snel aan het ontwikkelen. Tej
kompensatie van het verloren gega-
ne deel van de zaadteelt, kan de teelt
hiervan mooi in het teeltplan worden
opgenomen. Er komen bedrijven die
zich hierin gaan specialiseren die de
uitjes gaan bewerken en verwerken
tot een plantbaar produkt. Er wordt
geinvesteerd, het verschaft arbeid en
er ontstaat een levendige handel in
binnen- en buitenland. Het betekent
voor velen een leuke bron van in
komsten. Maar niets is blijvend. Ook
deze teelt is inmiddels van het klein
bedrijf verdwenen.
Alzo schakelend van het één naar het
ander is de bloemzaadteelt na een
aarzelend begin gedurende een aantal
jaren, tenslotte tot grote proporties
uitgegroeid. Het zijn de landschap
versierders bij uitstek geworden en
vooral in de kernen St. Annaland en
Stavenisse is dit in de zomermaanden
uitgegroeid tot een rijkgeschakeerd
kleurenspel. Een kijkfestijn dat me
nig eilandbewoner en toerist weet te
waarderen. Een nog onvoldoende be
nut objekt door de Tholense V.V.V.
Wonderkinderen
Maar nu de telers. Zijn dat misschien
stuk voor stuk wonderkinderen, die
in staat zijn om al dat omschakelen
van het één naar het ander steeds
maar weer, feilloos, en moeiteloos
kunnen doen? Zijn zij zoveel beter
dan hun andere kollega's agrariërs,
dat zij verstoken van vakgericht on
derwijs en voorlichting, evengoed tot
goede resultaten kunnen komen?
Het is waar, ze hebben desondanks
veel bereikt.
Door grote inzet en uiterste kracht
inspanning benevens een stuk erva
ring van enkele generaties lang, doen
ze het goed en sommigen zelfs zeer
goed. Maar het zijn geen wonder
kinderen. Er zijn fouten gemaakt en
men heeft bij gebrek aan voldoende
kennis veel leergeld betaald. Het is1
dan ook aan hun taaie volharding te
danken, dat zij mede door een goed
gebruik te maken van de kennis en
voorlichting van de teeltagenten en
bestrijdingsmiddelenhandel, op het
niveau gekomen zijn van vandaag.
Nochthans bestaat er nog steeds een
grote behoefte aan meer kennis en
uitwisseling daarvan. Het is vanuit
deze behoefte, dat er op initiatief van
de Tuinbouwstudieklub Tholen en
St. Philipsland een studieklub voor
Groente- en Bloemzaadteelt werd
opgericht.
Het hoofddoel van deze klub is om
door uitwisseling van kennis, het sti
muleren van onderzoek en het ne
men van proeven, de zaadteelt kwa
litatief en kwantitatief op een hoger
peil te brengen.
Haar eerste daad was, om aan te
kloppen bij het Tuinbouwkonsu-
lentschap in deze provincie voor het
verkrijgen van bedrijfsvoorlichting
op dit gebied. Dit verzoek werd door
de tuinbouwkonsulent gehonoreerd
door het. beschikbaar stellen van een
bedrijfsvoorlichter voor één dag per
week. Voorts wordt er door het in
stellen van een enquête onder de
zaadtelers, kennis en gegevens ver
gaard, aan de hand waarvan teeltbe
schrijvingen worden gemaakt. Deze
komen dan per publikatie ter kennis
van de zaadtelers. Voor 1984 zijn al
afspraken gemaakt voor het nemen
van bespuitingsproeven terwijl bij
officiële instanties op meer onder
zoek wordt aangedrongen. Kortom
veel aktiviteiten, die dankzij de
loyale medewerking van telers, teelt
agenten en bestrijdingsmiddelen-
handel, konden worden bereikt.
Op deze wijze hoopt men de vakge
noten van nu en volgende generaties
met meer kennis en zekerheden toe
te kunnen rusten, dat kan leiden tot
meer arbeid en welvaart in deze
streek
Studieklub Groente- en
Bloemzaden "Eiland Tholen"
D.L. Koppenhol
Advies: Spuit 3-4 L Basagran P per ha, bij voorkeur in een vroeg stadium van gewas
ontwikkeling. Komen duist, windhalm of straatgras voor,
spuit dan met 5-7.5 L ®2Graminon Plus per ha.
Naast Basagran P biedt BASF u echter nog meer voor
effectieve opbrengst verbetering.
Wilt u mëer weten? Stuur dan de bon in of bel: 085-717171.
1 Gedeponeerd handelsmerk BASF ®2 Gedeponeerd handelsmerk CIBA GEIGY
ZLM 17-2
Stuur mij informatie over Basagran P.
Naam:
Straat:
Postcode: Plaats:
Type grond:
Belangrijkste gewassen
Opsturen in voldoende gefrankeerde enveloppe naar:
BASF Nederland B.V., Postbus 1019,6801 MC ARNHEM
2 maart 1984
