Wat kost een bewaarplaats voor
aardappelen en of uien?
Fransen konsumeren
meer uien
KALKTIP
Minder drogerijen
groenvoeders
In de meeste nieuwe schuren wordt een gedeelte ingericht als bewaar
plaats voor aardappelen en/of uien. Op veel bedrijven wordt dit in eigen
beheer uitgevoerd. Als voorbeeld een schuur van 20 x 30 meter (bui
tenwerks), waarvan de helft zal worden ingericht als bewaarplaats.
Afmeting bewaarplaats: bruto 20 meter breed en 15 meter diep of netto
ongeveer 19 x 13'/2 meter 256 m2.
Opslagkapaciteit: 256 m2 x 2500 kg per m2 640 ton aardappelen of
256 m2 x 1800 kg per m2 460 ton uien.
Wat zijn de kosten in eigen beheer?
A. Vloer
De kosten van de beton vloer zijn
verwerkt in de kosten van de lege
schuur a 25,— per m2.
B. Beluchtingssystemen
Voor aardappelen 7 ondergrondse
kanalen - netto 80 cm breed en 80 -
30 cm diep - 120 m2 wand van 19 cm
grindbetonblokken of kalkzand
steenblokken a 25,— per m2 - ka
nalen afgedekt met betonplaten 200
x 100 x 12 cm - 91 meter a 60,— per
meter - 20 m2 betonvloer extra onder
de wanden a 25,— per m2 - totaal
9.000,-
Berekend voor uien zijn er 8 on
dergrondse kanalen nodig van
netto 90 x 90 - 30 cm.
De betonplaten zijn berekend op
een wielbelasting van 5 ton.
De prijzen van betonplaten lopen
erg uiteen.
Afdekking met hard hout 10 x 13
cm (Yang of Keruwing) 100,—
per meter kanaal.
Volledige roostervloer van be
tonplaten wordt ook toegepast. In
dit voorbeeld is een roostervloer
bij eigen werk ongeveer
13.000,— duurder!
Roostervloeren in de vorm van
tunnelelementen zijn vooral voor
een aannemer wel interessant in
vergelijking met kanalen metse
len.
Bovengrondse houten driehoek
kanalen kosten als bouwpakket
vanaf 140,— per meter - nodig
voor aardappelen 5 kanalen en
voor uien 6 kanalen - totaal voor
aardappelen 5 x 12,60 meter x
140,- is 9.000,-
Lengte van de kanalen bij voor
keur beperken tot max. 20 meter.
Luchttechnisch gezien is een
drukkamer met de ventilatoren
liggend en de kanalen oplopend
het beste.
Bij luchtsnelheden van minder
dan 6 mefer per sekonde mogen
de kanalen overal even diep zijn.
Afstand hart op hart van onder
grondse kanalen is maximaal 70%
van de storthoogte.
Afstand hart op hart bij driehoe
kige kanalen is maximaal gelijk
aan de storthoogte.
In dit voorbeeld liggen de kana
len in de lengterichting. Bij be
waarplaatsen langer dan 20 meter
wordt gekozen voor dwarsopstel-
ling. Dit vraagt bij voorkeur wel
een deur extra met de nodige
verharding. Bij verlenging van de
schuur kan bij "langskanalen" de
centrale ventilatiekamer een be
lemmering geven.
Door een aantal bedrijven wor
den halfronde geperforeerde sta
len ventilatiekanalen geleverd
vanaf 100,- per meter.
De berekening van de afmetin
gen van kanalen en luiken staat in
Actualiteiten 29.
Adressen van leveranciers van
beluchtingssystemen en ventila
toren via Uw bedrijfsvoorlichter.
C. Zijwanden (4.30 meter hoog)
Twee zijwanden van ongeveer 15
meter lang - tussen de spanten op 10 -
80 - 155 - 240 en 335 cm hoogte hou
ten balken 10 x 21yh cm k f 20,— per
meter en op 370 of 400 cm hoogte
één balk Th x 17'/2 cm k ƒ8,— per
meter - tegen de balken masonite
panelen met 12 cm dik PS 50,—
per m2 - totaal 10.000,-
Het is beter om de masonite panelen
te behandelen met PU impregneer
(ƒ12- per kg).
12
D. Achtergevel met ventilatiekamer
Centrale ventilatiekamer netto 100
cm breed - 110 m2 isolatie van 8 cm
PU of 12 cm PS (tempex) - tweezijdig
bekleed met aluminiumfolie vanaf
ƒ25,— per m2 - inklusief houten
latten - 20 m2 plafond met luiken om
intern te ventileren en 20 m2 plafond
voor plaatsing van de ventilatoren
van 19 mm dik multiplex a 40,—
per m2 plafond - 4 inlaatluiken van
netto 120 x 120 cm k ƒ700,— - 2
uitlaatluiken van netto 120 x 240 cm
a 1100,— - geïsoleerde loopdeur
ƒ900 - - totaal 11.000,-.
A (250 cm h.o.h. tot 150 cm
hoogte losse planken van 7'/2 cm
dik en vervolgens 6,3 tot 4,4 cm
dik (zie tekening 3631) - 50 m2
hout kost gemiddeld 40,— per
m2 - totaal ook 5.000,—
50 m2 van 3 meter hoge ver
plaatsbare dubbele steunen met
losse planken a 80,— per m2
wand - totaal 4.000,—
De konstruktie met tweezijdige
multiplex is beter luchtdicht dan
met losse planken en ook (even
tueel) beter te isoleren.
H. Dakisolatie (alleen boven de be
waarplaats)
Totaal ongeveer 320 m2 dak - isolatie
van 8 cm PU a 35,— of 12 cm PS k
f 30,— per m2 - inklusief bevesti
gingsmiddelen - platen met latten
van 2 x 7 cm tegen de gordingen ge
klemd - vanaf 10.000,—
In plaats van 12 cm PS of 8 cm PU
kan ook styrofoam of styrodur ter
Bewaarplaats met wanden van drukvaste betonplaten tussen de spanten.
E. Drukvaste wand langs ventilatie
kamer (4.00 m hoog)
19 meter wand van 2 stuks UNP 280
en 3 stuks IPE 300 - totaal 1050 kg
staal k 1,80 per kg - tussen deze
ingeklemde stalen balken 6 houten
balken 10 x 27'/2 cm (op 10 - 80 (2x1 -
155 - 240 en 335 cm hoogte) k 20,—
per meter en op 390 cm hoogte 1 balk
van Th x \lxh cm a 8,— per meter -
3 m3 beton a 130,76 m2 wand
van 19 mm dik multiplex a 17,
per m2 - totaal 7.000,—
- Bij multiplexplaten is het beter
om op 80 cm hoogte 2 balken te
plaatsen - bij panelen is dit niet
nodig.
- Plaats de panelen op strookjes
glas- of steen wol om tocht over de
vloer te voorkomen.
- In plaats van IPE 300 kunnen ook
HE-180A balken worden inge
klemd - deze staan dan 250 cm
van elkaar met hiertussen 6 hou
ten balken van Th x \Th cm.
F. Voorwand tussen bewaarplaats en
werktuigen
30 m2 geïsoleerde topgevel met 2 m2
luchtafvoerluiken a 50,14 stuks
2-delige 3 meter hoge L steunen met
losopeningen a 200,— per stuk - 60
m2 losse planken k 35,- per m2 -
100 m2 losse isolatieplaten van 8 cm
PU of 12 cm PS vanaf 25,— per m2
- totaal 9.000,—
G. Scheidingswand (3,66 meter hoog
Vh plaat multiplex)
50 m2 meter wand van ingeklemde
stalen balken - 1 x UNP 180 en 6 x
HE 180 A - totaal 1100 kg staal k
1,80 per kg - tussen deze stalen
balken 6 houten balken (op 10 - 80
(2x) - 155 - 240 - 358 cm hoogte) van
7'/2 x \Th cm a ƒ8,— per meter -
hiertegen tweezijdig 19 mm dikke
multiplexplaten - 100 m2 platen a
17,*— per m2 - 3 m3
beton a 130,— - totaal 5.000,-
Alternatieven:
- Tussen de stalen balken HE-180
dikte van minstens 8 cm worden
toegepast.
Het is ook mogelijk om b.v. op 5lh
meter hoogte een plafond aan te
brengen van houten balken 7'/2 x
20 cm - 80 cm van elkaar - deze
balken liggen in IPE 220 profie
len, welke aan de spanten zijn
bevestigd - verder nodig 310 m2
isolatie - 12 ontluchtingskleppen -
de 2 geïsoleerde luchtafvoerlui
ken a 1100,— - in de achterge
vel vervallen - hiervoor in de
plaats 2 jalouzieroosters k
ƒ600,-.
Bij opslag van aardappelen en
uien in één ruimte is een lucht
dichte (geïsoleerde) scheidings
wand nodig.
Uitgevoerd door een aannemer is
dakisolatie op de gordingen
goedkoper dan later met een rol-
steiger van binnenuit isoleren.
Zoals reeds vermeld zijn voor dak
en wanden ook geïsoleerde alu
minium en stalen gevelplaten in
de handel niet goedkoper).
De prijzen van isolatiematerialen
zijn erg afhankelijk van kwan
tumkortingen.
Tempex moet vanwege krimp op
tijd worden besteld (2 a 3 maan
den!).
I. Elektra
Ventilatiekamer - ventilatoren lig
gend - nodig voor aardappelen 256
m2 vloer x 350 m3 lucht per m2 vloer
bij 150 Pa weerstand 90.000 m3 of
5 ventilatoren van elk 18.000 m3
lucht per uur - 2lh pk (1,8 kW) - vo
lautomatische regeling - centrale
temperatuur - meting met hinnen-
voelers - een regel- en verdeelkast -
verlichting - etc. vanaf 25.000,—
Nodig voor uien 256 m2 vloer x
500 m3 lucht per m2 vloer bij 250
k 300 Pa weerstand 128.000 m3
of b.v. 6 ventilatoren van elk
21.000 m3 lucht per uur - 4 pk (3
kW) of 8 stuks van 3 pk (2,20
kW).
Bij volautomatische regeling van
de ventilatoren moeten de luiken
ook automatisch openen en slui
ten of de inlaatopeningen voor
zien van zelfregelende lichtge-
wichtkleppen (goedkoper).
Konklusie
De totale kosten van de bewaar
plaats in genoemd voorbeeld bedra
gen voor 640 ton aardappelen bij
ondergrondse kanalen, één schei
dingswand en volautomatische rege
ling van de ventilatoren vanaf
86.000,— of 13'/2 ct per kg aardap
pelen of bij 460 ton uien I8V2 ct per
kg uien (eigen werk).
Hierbij komen dan de kosten van de
eerder begrote "lege" schuur van 300
m2 a 220,— per m2 vloer - kosten
vanaf 66.000,- of 10M> ct per kg
aardappelen of Wh ct per kg uien
(door derden).
Volledig geplaatst door derden be
dragen de kosten op dit moment van
af 30 ct per kg aardappelen of 40 ct
per kg uien (exkl. B.T."W.).
Konsulentschap voor de Akkerbouw
en de Rundveehouderij te Goes
Prijzen inklusief pleisteren binnen
wand bij stenen, specie, kit, lekdor-
pels, steunen aan de spanten, beves
tigingsmiddelen, losse veren bij pa
nelen, plint, exklusief fundering, verf
en verzinkte staanders.
Let bij het vergelijken van konstruk-
ties op: stevigheid, onderhoud, le
vensduur, regendoorslag, benodigde
fundering, totale breedte van de
konstruktie, isolatiewaarde, hoeveel
heid eigen werk, spantafstand, be
nodigde verzinkte spanten, etc.
Meer informatie over bewaarplaat
sen staat in Actualiteiten 29 en ver
der in overleg met Uw bedrijfsvoor
lichter.
Voor genoemde prijzen kan geen
enkele verantwoordelijkheid worden
genomen.
De specialist Boerderijbouw,
J.H. van Nieuwenhuizen
Stalen spanten
gebouw 15 meter breed IPE 270 met
of IPE 300 zonder hoeksteun
gebouw 20 meter breed IPE 300 met
of IPE 330 zonder hoeksteun
T
x -■>;<>-
.O' V
y y
w
i 1
Bewaarplaats met wanden van geïsoleerde panelen en kanalen afgedekt met
betonplaten.
Enkele drukvaste wandkonstrukties
door derden
eigen werk
A. 0,6 mm stalen gevelplaten
5 zware balken
12 cm PS panelen
45,-
25,-
60,-
30,-
50,-
Totaal
130,—
100-
B. 14 cm snelbouwstenen
3 cm spouw
5 zware balken
12 cm PS panelen
70,-
25,-
60,-
25,-
20,
50,-
Totaal
155,—
95,-
C. 15 cm betonplaten 1)
2 cm spouw
12 cm PS panelen
70,-
60-
70,-
50,-
Totaal 130.—
1) spantafstand 4,20 meter, zodat een spant extra nodig is
120,—
D. 0,6 mm stalen gevelplaten
8 cm PU isolatie
5 zware balken
19 mm multiplex of staalplaat
45,-
35,-
25,-
25,-
30.-
30-
20,-
20.-
Totaal
130.-
100.-
In 1980 bedroeg het verbruik van
uien in Frankrijk omstreeks 233.000
ton. waarvan 130.000 ton geïmpor
teerde uien, voornamelijk uit Ne
derland.
Sinds 1980 is de produktie in Frank
rijk ongeveer verdubbeld. In 1982
bedroeg de produktie namelijk on
geveer 198.000 ton. Het hoofdelijk
verbruik ligt momenteel rond de 4,4
kg'sjaars.
Met een doelmatig uitgevoerde on-
derhoudsbekalking, compenseert de
grondgebruiker de kalkverliezen die
ontstaan door uitspoeling, zure regen
en de onttrekking door verzurende
kunstmeststoffen.
In de periode 1973 tot 1982 is het
aantal drogerijen van groenvoeders
met 40% teruggelopen.
De oorzaak is de sterk gestegen
kostprijs voor het drogen, vooral
door de gestegen prijzen van de be
nodigde brandstof.
Een aantal drogerijen is overgescha
keld van gas/olie op kolen, waardoor
een aanmerkelijke verlaging van de
kostprijs wordt bereikt.
Het Produktschap voor Veevoeder
wil 70.000,beschikbaar stellen voor
onderzoek naar verdere besparingen
bij de produktie van gedroogde
groenvoeders.
Bij de producenten wil men voor dit
doel een heffing van 0,60 per 1000
kg, ingaande 1 april van dit jaar.
vdW.
2 maart 1984
