nieuws uit brussel
Spaanse toetreding
remt zuivelexport
jan werts - brussel
Gist brocades vindt manier om
goedkoper kaas te maken
Moet zuinigheid EG redden?
Westduits-
Nederlands overleg
over varkenspest
-Üt
Putte (N.Br.)
Varkenspest in
Noord-Brabant
Landbouwschap
Overgangsregeling
EG-toetreding Spanje
en Portugal moet
wel inhoud hebben
De Europese krisis rond slinkende financiën en omstreden monetaire kompensaties, onenigheid over de
lastenverdeling en problemen met de toetreding van Spanje en Portugal is deze week weer uitvoerig
besproken. Tijdens het weekeinde vergaderden daartoe de bewindslieden van buitenlandse zaken op een
kasteel in het nabij Parijs gelegen Celle-Saint-Cloud. Minister van den Broek (Buitenlandse Zaken) vertelde
ons na afloop daar, niet meer zó pessimistisch te zijn. Op Frans verzoek zal de Europese Kommissie
(dagelijks bestuur van de EG) de komende weken voorstellen doen. Die moeten er op gericht zijn de
topkonferentie van de Tien op 19 en 20 maart in Brussel niet opnieuw in een fiasko te doen eindigen.
Het is verrassend dat uitgerekend de
Fransen er nu ineens op aandringen
de Europese Kommissie haar rol te
laten spelen. Zij zijn daar anders al
tijd tegen. Wellicht ligt de verklaring
hierin, dat president Mitterrand tij
dens zijn rondreis langs alle hoofd
steden van EG-landen geen aankno
pingspunten heeft gevonden. In A-
thene en daarna, had hij immers op
basis van zo'n rondreis initiatieven
aangekondigd. In Kopenhagen heeft
Mitterrand deze week verklaard dat
een nieuwe mislukking van de ko
mende topkonferentie in Parijs half
maart "een goed lesje voor de EG
zou zijn".
Intussen heeft de Europese Kom
missie officieel voorgesteld om de
groei van de- landbouwuitgaven te
beperken. De gemiddelde toename
over de afgelopen drie jaar zou
daarbij voortaan als leidraad moeten
dienen. Nederland en Groot-Brit-
tannië vinden dat dit niet ver genoeg
gaat. Zij staan ten aanzien van het
landbouwbeleid op nog strakkere
normen.
In het Europees Parlement heeft
Gaston Thorn namens de Europese
Kommissie vorige week verklaard
dat er van de herfst maar twee mo
gelijkheden zijn om de landbouw
politiek te financieren. Ofwel legt
iedere minister van Financiën zijn
aandeel in het tekort zelfbij; ofwel
gaat men putten uit het Europees
regionaal en het sociaal fonds.
Berekeningen in Brussel leren dat
door tien procent daling van de
waarde van de Amerikaanse dollar
het dit jaar al op drie tot vijf miljard
voorziene tekort inzake het Europees
budget nogeens met 2,5 miljard gul
den zou toenemen. Qua sektoren zal
de zuivel dit jaar in plaats van de
voorziene 12,5 miljard gulden vijf
tien miljard vragen, aldus deze niet
gepubliceerde berekeningen, geba
seerd op de ontwikkelingen in de
eerste maanden van 1984.
Spanje
Maandag en dinsdag hebben de be
windslieden in Brussel bijeen een
lange agenda verwerkt, waarbij de
landbouw in het centrum van de be
langstelling stond. Eerst moesten de
tien het eens worden over het pakket
voorwaarden inzake de landbouw
politiek, waarmee zij dinsdag ver
volgens de onderhandelingen met
hun Spaanse kollega's openden.
Zendagavond onthulde minister
Van den Broek in Parijs al dat Ne
derland ernstig bezwaar maakt tegen
de wijze waarop de andere landen
Spaanse verse groenten en fruit-in-
voer willen beperken.
Later is men het in EG-kader eens
geworden op grond van een aanpak
in fasen. Voor toetreding van Spanje
en Portugal mikt men nu op 1 januari
1986. De eerste vier jaar daarna wil
men wijn en verse groenten en fruit
buiten alle EG-regelingen laten. De
Spanjaarden moeten dan organisa
ties opbouwen, die hen in staat stel
len op het platteland de Europese
reglementen te kunnen uitvoeren.
Dan volgen zes jaar waarin de EG
voor de invoer van alle gevoelige
verse groenten- en fruitsoorten be
perkingen kan afkondigen. Dit zal
gebeuren zodra het normale han
delsverkeer wordt verstoord. Bij
voorbeeld wanneer er te veel goed
kope Spaanse produkten op de Eu
ropese markten verschijnen.
Frankrijk had gewild dat zulke han
delsbarrières automatisch inwerking
zouden treden bij overaanbod. Op
uitdrukkelijk Nederlands verzoek en
na bemiddeling van Italië en Duits
land is dat vanzelfsprekende er uit
gehaald. Maar het bleek niet genoeg.
Zoals onze EG-staatssekretaris dr.
Wim van Eekelen maandag al had
voorspeld, reageerden de Spanjaar
den dinsdag absoluut afwijzend.
Spanje liet weten dit stelsel alleen te
willen bespreken wanneer Madrid
dan ook het recht krijgt tot geduren
de tien jaar na de aansluiting maat
regelen te nemen inzake onze uit
voer. Als voorbeelden noemde de
speciale Spaanse bewindsman voor
EG-kwesties, Manuel Moran, boter,
andere zuivelprodukten en vlees.
Hier bleek dus dat de Nederlandse
regering zich niet voor niets tegen
zulk een aanpak had verzet. Want de
Spaanse tegen-maatregelen zouden
juist onze uitvoer treffen.
Met de start van de onderhandelin
gen inzake de sleutelproblemen
olijfolie, wijn en verse groenten/
fruit, afgelopen dinsdag is de uit
breiding in een nieuwe fase geko
men. Hoever staan we nu met de
voorgenomen komst van Spanje
Jan Werts
(veertig miljoen inwoners) en Portu
gal (tien miljoen). Van Eekelen ver
klaarde er op te mikken de hele on
derhandelingen met de beide kandi
daten op 30 september a.s. af te slui
ten. Spanje en Portugal kunnen dan
op 1 januari 1986 lid worden. Voor
de meeste produkten met een over
gangsperiode van zeven jaar. Inzake
landbouw wordt dat tien jaar. De
Franse voorzitter van de Europese
ministerraad Claud Cheysson liet
zich in dezelfde termen uit.
Toch vind je buiten de altijd diplo
matieke ministers in Brussel nie
mand die gelooft dat het zo snel zal
gaan. De Europese Gemeenschap zit
immers in een diepe krisis ten aan
zien van financiën en besluitvor
ming. Wel mag uit de ontwikkelin
gen van deze week worden afgeleid
dat de huidige Europese partners de
bedoeling hebben om de EG van de
Tien tot die van de Twaalf uit te
breiden.
Intussen heeft de Spaanse, socialisti
sche premier Felipe Gonzales vanuit
Madrid aangekondigd dat de onder
handelingen met de EG "hard en
langdurig zullen worden". Gonzales
zegt dat zijn land niet eerst.soepel wil
onderhandelen om aldus binnen te
geraken en vervolgens eenmaal lid
zijnde heronderhandelingen te eisen
(zoals Engeland en Griekenland).
Minister Moran heeft dinsdag me
teen al van de hand gewezen dat zijn
land voor groenten en fruit de eerste
vier jaar geen Europese marktsteun
zou krijgen. Met duidelijke irritatie
reageerde hij op de EG-suggestie om
de wijnproduktie in Spanje te gaan
beheersen. "Dat kunnen jullie in de
EG toch ook niet?" Zo leek zijn
reaktie. Als Spanje toetreedt neemt
volgens prognoses de groenteteelt in
de EG meteen met tenminste een
kwart toe. De fruitoogst zal met de
helft groeien. Die van olijfolie met
zelfs zestig procent. Het aantal kon-
sumenten stijgt met de uitbreiding
van de twee kandidaat-landen met
slechts vijftien procent.
Gedurende de voorbije jaren is men
het met Spanje en Portugal al eens
geworden over de volgende reeks
kwesties:
T ransportpolitiek, kapitaalverkeer,
regionale ontwikkeling, recht van
vestiging van ondernemers. Met
Portugal, waar men dan ook het verst
is gevorderd is bovendien ook al een
akkoord gesloten ten aanzien van de
doaune-unie, de kolen- en staalpoli-
tiek en het buitenlandse beleid.
Sleutelproblemen die ten aanzien
van Madrid nog resteren, zijn behal
ve de agrarische problematiek, de
visserij (Spanje heeft de grootste vis
sersvloot van West-Europa) en het
recht van toegang hier voor hun ar
beiders.
Gist brocades in Delft heeft een me
thode ontwikkeld om in de toekomst
goedkoper kaas te maken. Door het
toepassen van de zogeheten dna-re-
kombinant-techniek kan de stof chi-
mousine goedkoper gemaakt worden.
Chimousine, een enzym, is nodig om
melk te laten stremmen tot kaas.
Gist-brocades heeft octrooien aan
gevraagd voor de techniek.
Volgens ir. W. de Witte van Gist
brocades wordt op de wereldmarkt
jaarlijks voor 150 tot 200 miljoen
gulden omgezet aan chimousine.
Ongeveer tweederde deel wordt ge
wonnen uit de magen van nuchtere
kalveren. Er is echter een tekort aan
nuchtere kalveren, waardoor ook
minder zuivere chimousine op de
markt komt die gewonnen is uit ma
gen van kalveren die niet meer hele
maal nuchter zijn, dus van kalveren
die niet alleen melk maar ook al gras
of hooi gehad hebben. Ook is er
"pseudo-chimousine, en dat betreft
ongeveer eenderde van de markt, die
kunstmatig gemaakt wordt met be
hulp van bakteriën. Deze stof, aan
geduid met "microbiel remmet",
wordt al door Gist brocades op de
markt gebracht. Nadeel van de
"remmet" is echter, aldus de Witte,
dat de kaasproducenten toch de
voorkeur geven aan de echte chi
mousine, die gewonnen wordt uit
kalvermagen. Door toepassing van
de recombinant dna-techniek is Gist
brocades er nu in geslaagd in het la
boratorium echte chimousine te ma
ken. Deze methode is bovendien
goedkoper dan het winnen van de
stof uit kalvermagen.
Ambtenaren van de Veterinaire
Diensten van Nederland en West-
Duitsland hebben vrijdag in Aalten
(Gld.) overleg gevoerd over de be
strijding van de varkenspest in beide
landen. Een woordvoerder van het
Ministerie van Landbouw verklaar
de na afloop dat het overleg niet
heeft geleid tot wijziging in de wijze
waarop beide landen de ziekte be
strijden. In verband met de ernst van
de situatie spraken minister Braks
van landbouw en zijn Westduitse
kollega Kiechle eerder deze week af
dat de beide diensten met elkaar
zouden overleggen over de moge
lijkheid de bestrijdingsprogramma's
meer op elkaar af te stemmen. Beide
diensten hebben normaal eens in de
twee jaar overleg. Vanwege de var
kenspest is dit overleg naar voren
gehaald. Vrijdag is wel afgesproken
dat Nederland en West-Duitsland
elkaar direkt zullen waarschuwen in
geval van nieuwe ziekte-uitbraken.
Ook is de idee geopperd de kontrole
van het grensoverschrijdend verkeer
te verscherpen. Afspraken zijn hier
over nog niet gemaakt. De bestrij
dingsprogramma's van beide landen
verschillen het sterkst op het punt
van de enting van varkens. Neder
land gaat daarin veel verder dan
West-Duitsland.
bestemmings
plannen
Voorbereidingsbesluit
De burgemeester der gemeente Putte
N.B., brengt ter voldoening aan het
bepaalde in artikel 22, lid 2 van de
Wet op de Ruimtelijke Ordening, ter
openbare kennis, dat de raad op 7
februari 1984 besloten heeft te ver
klaren dat wordt voorbereid de wij
ziging van het bestemmingsplan
Buitengebied voor een gebied gele
gen in de omgeving van de Heide-
straat en van het bestemmingsplan
Kom Putte voor het gebied gelegen
binnen de Berkenlaan, een en ander
zoals op de bij het raadsbesluit be
horende tekeningen is aangegeven.
Genoemd raadsbesluit ligt ter ge-
meentesekretarie voor een ieder ter
inzage.
Op twee varkensmesterijen in het
Noordbrabantse Biezenmortel tus
sen Den Bosch en Tilburg is zaterdag
varkenspest vastgesteld. Dat heeft de
NCB maandag bekend gemaakt.
De 2400 zieke varkens zijn van de
bedrijven weggehaald om te worden
gedood. Er is een vervoersverbod in
gesteld voor varkens binnen een
straal van vijf kilometer.
In aanwezigheid van vrijwel alle leerlingen van de LHNO-school "Oranjezon"
te Oostkapelle, heeft de direktrice mevrouw D.S. Bom de eerste paal geslagen
voor een nieuw te bouwen schoolgebouw. Een vertegenwoordiger van het archi-
tektenbureau Rothuizen en 't Hooft te Middelburg liet zo te zien niets aan het
toeval over en overhandigt mevrouw Bom een paar stevige werkhandschoenen en
een helm. Een ontspannen moment vlak voor de plechtigheid. In het midden
Z.L.M.-sekretaris mr.J.Oggel.
Het Landbouwschap stemt in met het
voorstel van de Europese Commissie
om voor Spanje en Portugal bij de
toetreding tot de Europese Gemeen
schap een in twee fasen gedeelde
overgansregeling te hanteren voor
verse groenten en fruit. De over
gangsregeling moet inhoudelijk wel
wat voorstellen, zo vindt het Land
bouwschap, dat in een brief aan mi
nister Braks (Landbouw en Visserij)
met name aandacht vraag voor een
ongewijzigde werking van het refe-
rentieprijstelsel in de eerste periode.
Het stelsel zou in de tweede periode
geleidelijk afgebroken moeten wor
den.
Het stelsel van referentieprijzen in de
EG is opgezet om de. producenten in
de Gemeenschap enigszins te be
schermen tegen importen uit derde
landen. De referentieprijzen voor
komkommers en tomaten zijn de
belangrijkste; ze fungeren als een
soort drempel voor EG-import. In
dien een produkt op de EG-markt
kan worde n afgezet tegen een lagere
prijs dan de referentieprijs, dan dient
het verschil te worden overbrugd
door middel van een heffing.
Het Commissievoorstel om voor
verwerkte groenten en fruit de
klassieke overgangsregeling over een
periode van zeven jaar toe te passen,
noemt het Landbouwschap onlo
gisch. Er bestaat immers een zeer
nauwe binding tussen het verse en
het verwerkteprodukt, aldus het
schap dat ook voor verwerkte groen
ten en fruit opteert voor een twee-
fasensysteem.
De centrale keuring van roodbonte
stieren uit Brabant-Limburg
(Tevens verkoopdag stieren en vrou
welijk fokvee) wordt gehouden op
dinsdag 13 maart 1984 om 10.00 uur
in de Brabanthallen te 's-
Hertogenbosch.
24 februari 1984
5
