Leerlingen van het Lager Agrarisch
Onderwijs op dê school "De Lage Meren
in Bergen op Zoom maakten zelf
tuinbouwkas
Biologie op de L.A.S.
Uit de Groene School geklapt
ingezonden
Openbare Districtsvergadering
Waterschap Noord- en
Zuid-Beveland
Herbarium
Wat is een serviceflat?
VVD de boer op
Het woord Biologie betekent let
terlijk "kennis van het leven".
Ziedaar de eerste moeilijkheid:
wat verstaan we onder: het leven.
Binnen de vier jaren biologie aan
onze school moeten we ons dus
beperken wat betreft "de levens
eenheden" die we behandelen.
Uiteraard heeft het land- en tuin-
bouwkarakter van ons type on
derwijs daar erg veel invloed op.
In de onderbouw (d.w.z. klas 1 en
2) komen een aantal basisvoor
waarden aan de orde.
Hieronder verstaan we:
De plant. Onderdelen benoe
men, héél eenvoudig de wer
king ervan.
De jaargetijden met daarin,
#insekten, vogels en Neder
landse zoogdieren.
In de eerste klas leren de kinde
ren verder nog het zelfstandig
verwerken van een hoeveelheid
informatie. Ze maken daar dan
een aantal werkstukken mee.
Verder leren de eerste klassers
ook nog de microscoop gebrui
ken.
Bovenstaande leerstof/vaardig
heden worden in de tweede klas
nog uitgebreid met een herba
rium. Niet van cultuurgewassen
maar van "huis-tuin en keuken
onkruiden".
Daarvoor moeten we, als het weer
dat toe laat, naar buiten.
Ook wordt het menselijk lichaam
in de tweede klas diepgaand be
handeld.
In de bovenbouw kunnen we de
leerstof splitsen d.w.z. in de derde
Vleesetende planten: interessante
levensprocessen.
klas ligt de nadruk op het laten
inzien van onderlinge samenhan
gen/verschillen in de natuur.
Begrippen als "milieu", "syste
matiek", "bouw en funktie van
het organisme" komen hier aan
de orde.
Het werken met de microscoop is
nu zéér doelgericht bij het onder-
werp waar we dan mee bezig zijn.
In deze klas gebruiken de leer
lingen verder ook nog het zee
aquarium in de hal, de vijver
naast het biologie lokaal en de
wegbermen rond de school. Het
herbarium wordt hier verder uit
gebreid tot 40 onkruiden.
In de examenklassen kennen we
tenslotte twee verschillende ni-
veau's. Er is een groep die mee
doet aan het landelijk examen
(c-niveau). Dit programma ligt
vast en daar wordt 3 uur per week
aan gewerkt. De overige kandi
daten doen het zogenaamde B-
examen en de leerstof daarvan
wordt door de biologie-leraar zelf
ingevuld.
De moeilijkheidsgraad ligt wat
lager en we hebben meer tijd om
op diverse biologische bijzonder
heden in te gaan. In de beide
groepen wordt het herbarium
tenslotte uitgebreid tot 50 on
kruiden.
Deze verzameling planten telt
mee bij de bepaling van het
schoolonderzoekcijfer.
In het gehele biologie-onderwijs
spelen verder nog een aantal
hulpmiddelen mee: de film en ge
lukkig sinds december 1983 de vi
deo.
We zijn nu in staat om zelf die
gedeelten van tv-programma's op
te nemen die rechtstreeks van
toepassing zijn op de behandelde
leerstof.
Het behoeft geen betoog dat we
op deze manier veel beter in staat
zijn diverse levensprocessen te
verduidelijken.
M. Waijers, leraar biologie
GROENE SCHOOL
55
In het kader van de bezuinigin
gen bij het ministerie was het
voor de scholengemeenschap De
Lage Meren niet meer mogelijk
om een tuinbouwkas, voor zijn
land- en tuinbouwonderwijs en
de scholengemeenschap in zijn
geheel te huren. Een tuinbouw
kas is fundamenteel voor het ver
zorgen van goed onderwijs en
daarom werd men gedwongen
om in eigen beheer een kas te
bouwen op eigen grond. Nadat de
financiering rond gemaakt was
hebben zowel docenten als leer
lingen zich enorm ingezet om het
plan te kunnen realiseren. Alleen
de ombouw is i.v.m. de veiligheid
geplaatst door een erkende kas-
senbouwer.
De verdere indeling en voorzie
ningen werden gerealiseerd door
diverse vakgroepen. Zo nam de
afdeling mechanische technieken
het konstruktiewerk en het lasge-
deelte voor zijn rekening waar
onder de cv-installatie. De afde
ling installatietechnieken zorgde
voor de opvang en regulering van
het hemelwater, watervoorzie
ning en de centrale verwarming.
De afdeling elektro zorgde voor
de aansluitingen, de verlichting
en verwarming van het sproeiwa-
ter d.m.v. een windmolen die al
eerder in eigen beheer was ge
bouwd. De afdeling bouwtech
niek bouwde een nieuw dieren
verblijf, maakte deuren en met
selde reservoirs voor de opvang
van het hemelwater enz,, terwijl
de afdeling schilderen voor al het
schilderwerk en de beglazing in
de kas zorgde. Tenslotte tekende
de afdeling LAO voor de inrich
ting.
De scholengemeenschap beschikt
nu over een tuinbouwkas waarin
Van de nieuwe kas wordt al druk gebruik gemaakt,
(foto overgenomen uit de Zuidwesthoek
vele kuituren kunnen worden ge
realiseerd. De ruim 500 m2 kas-
ruimte is onderverdeeld in een
warm gedeelte, een koud gedeelte
en een instruktie- en werkruimte.
Verwarmingsbuizen zijn in hoog
te verstelbaar, zodat het verwar
mingssysteem kan "meegroeien"
met de kuituur.
De kas zal niet alleen gebruikt
worden voor de land- en tuin
bouw afdeling van de school
maar ook t.b.v. biologielessen,
meet- en regeltechniek, installa
tietechniek en algemene technie
ken-oriëntatie agrarische tech
nieken.
De officiële opening werd op
woensdag 25 januari verricht
door de heer A.P. Moelands, in-
spekteur VO/LTO, in aanwezig
heid van een groot aantal geno
digden; vervolgens was er na een
rondleiding door de kas op de
school een gezellig samenzijn.
De in eigen beheer gebouwde
windmolen levert de energie voor
verlichting en verwarming.
(foto overgenomen uit de "Zuid-
westhoek
Hoewel februari nog maar net be
gonnen is, zijn de voorbereidingen
voor het nieuwe schooljaar al volop
aan de gang.
De Beroepenmanifestatie werd voor
de tweede keer in Goes gehouden.
Samen met de Middelbare land- en
tuinbouwschool van Goes en Breda
presenteerden wij ons namens en
voor het agrarisch bedrijfsleven.
We zijn blij hierbij de hulp te hebben
gekregen van de standbouwers van
het Ministerie van Landbouw.
Hieruit blijkt dat men ook in Den
Haag de waarde van zo'n manifesta
tie inziet en ook, wat belangrijker is,
daadwerkelijk ons de helpende hand
toesteekt. Wij zijn hen daarvoor zeer
erkentelijk.
Niet alleen in Goes hebben wij ons
laten zien.
Ook tijdens onze Open Dagen op 8,
10 en 15 februari a.s. nodigen wij
graag belangstellenden uit onze
school te bezoeken.
Wij zijn niet van plan om speciale
"show-lessen" te geven; de school
draait normaal door.
Wij willen namelijk graag dat U een
juist beeld krijgt van de gang van
zaken bij ons.
Op 8 en 15 februari is de school open
van 14.30 uur tot 17.00 uur en 's
avonds van 19.30 uur tot 21.30 uur.
Om een zekere spreiding te verkrij
gen stellen we U voor dat belang
stellenden uit de Bevelanden, Tholen
en Schouwen Duiveland op 8 fe
bruari komen, en de overige Zeeu
wen op 15 februari.
Kunt U op geen van deze twee data,
dan is er nog de mogelijkheid op 10
februari 's avonds van 19.30 uur tot
21.00 uur de school te bezoeken.
Vanzelfsprekend kunt U ook altijd
voor een persoonlijk gesprek een af
spraak met ons maken, wel graag
even een telefoontje 01102-1812 tij
dens schooluren.
L. Burger, direkteur
Wanneer U als tuinder, fruitteler,
veehouder, akkerbouwer of in welke
andere tak bezig bent, zal ongetwijfeld
bij meerderen de vraag opkomen hoe
het zal gaan, wanneer de jongere ge
neratie het bedrijf over gaat nemen.
Naast de vele financiële perikelen, die
in samenwerking met deskundigen
opgelost worden, is er die van de toe
komstige huisvesting.
Het gebeurt wel, dat een nieuw huis
naast het bedrijf gebouwd wordt.
Andere ouderen trekken in een huis in
een naburig dorp. Tuintje erbij om nog
wat te doen te hebben.
Deze manieren van wonen gaan net zo
lang goed, totdat het dagelijkse bood
schappen doen en het huishoudelijk
werk bezwaarlijk wordt.
En wat dan?
Dan zijn er bejaardentehuizen en ser
viceflats. In beide staan de veiligheid
en een prima verzorging voorop. Het
verschil tussen een serviceflat en een
bejaardentehuis is, dat men een ap
partement in een serviceflat koopt of
huurt. Wanneer de voordeur dicht is,
is men op EIGEN terrein en komt er
niemand zonder toestemming binnen.
Een bejaardenhuis geeft vaak wat
minder privé. Naast de kosten van
huur of eigen rente en aflossing moe
ten in de jlats kosten voor energie,
alarm, warme maaltijden (veelal keu
ze uit twee menu's) en overige alge
mene kosten als b.v. huishoudelijke
hulp worden betaald.
In Goes, het centrum van Zeeland,
staan naast enige bejaardenhuizen
twee van dergelijke flats, namelijk
"De Schakel" en "De Horst" met I-
2- of 3-kamerflats. Ieder appartement
heeft een eigen keukentje voor het
zetten van koffie, thee of andere kleine
zaken.
Sinds kort is het mogelijk om zelf te
koken en/of het huishoudelijk werk te
verrichten. Voor het zelf koken wordt
de keuken aangepast. Men kan ook
eerst alles zelf doen en later op de
keuken en huishoudelijke hulp van de
serviceflat terugvallen. Maar het ook
mogelijk dat onregelmatig te doen.
Dit is allemaal bespreekbaar.
Zo ziet U, dat U, hier na het verlaten
van het bedrijf, rustig kunt wonen,
zonder meerdere keren te moeten ver
huizen, temidden van leeftijd- en vaak
vakgenoten.
(door redaktie ingekort)
J.C. van Bergeijk
De districtsvergaderingen omvattèn
het gebied in de omgeving van de
daarbij aangegeven plaatsen c.q. het
daarbij omschreven gebied.
Districten 1, 3 en 4 ('s-Heerenhoek,
Borssele, Nieuwdorp, Lewedorp,
Heinkenszand, Nisse, 's-Heer Abts-
kerkë, 's-Gravenpolder, Kwaden-
damme, Hoedekenskerke, Baarland,
Oudelande, Driewegen, Ellewouts-
dijk en Ovezande).
Donderdag, 9 februari 1984, om 9.30
uur in het dorpshuis Dorpsplein 28 te
Nisse.
Districten 7 en 8 (Yerseke, Kruinin-
gen, Hansweert, Krabbendijke,
Waarde, Rilland en Bath).
Donderdag, 9 februari 1984, om
14.00 uur in "Ons Dorpshuis" Berg
hoekstraat 3 te Kruiningen.
Districten 2, 5 en 6 (Wolphaartsdijk,
Wilhelminadorp, 's-Heer Arends-
kerke, Goes, Kloetinge, Kattendijke,
's-Heer Hendrikskinderen, Wemel-
dinge, Kapelle, Biezelinge en Scho-
re).
Maandag, 13 februari 1984, om 09.30
uur in het Waterschapshuis, Nassau-
laan 8 te Goes.
Districten 9 en 10 (gebied Noord-
Beveland).
Donderdag, 16 februari 1984, om
14.00 uur in het dorpshuis, Voor
straat 20 te Wissenkerke.
Stembevoegden zijn degenen, die in
het geschot worden aangeslagen
voor ongebouwde resp. gebouwde
eigendommen met een oppervlakte
van tenminste 2 ha resp. een belast
bare opbrengst gebouwd van.
150,— en zij, die direct of indirect
afvalwater op oppervlaktewater of
op werken van het waterschap af
voeren en hiervoor een aanslag in de
verontreinigingsheffing ontvangen.
In de plaats van stembevoegden
kunnen hun echtgenoten optreden.
De districtsvergaderingen worden
gehouden om de stembevoegden te
informeren over diverse water
schapszaken, waarbij o.a. de in 1983
uitgevoerde en de voor 1984 geplan
de werkzaamheden zullen worden
besproken. Voorts zal de wijziging
van het onderhoudssysteem van de
waterlopen aan de orde komen.
Niet-stembevoegden, die belangstel
ling hebben voor de vergaderingen,
zijn eveneens welkom.
"Op zaterdag 24 maart gaat de VVD
de boer op. In Zutphen zullen VVD-
bewindslieden en Tweede Kamerle
den marktkramen bemannen op een
speciaal voor dit doel opgezette dis-
kussiemarkt.
Alle agrariërs zijn welkom om hun
problemen of wensen met de VVD-
politici te komen bespreken. Dat kan
in een persoonlijk kontakt in een van
de kramen, via een luide diskussie in
de speaker's corner, of door het stel
len van vragen na afloop van de be
togen die VVD-politici op het zeep
kistenpodium midden op de markt
zullen afsteken."
3 februari 1984
11
