Werk zat
Aanpassingen in
landbouwbeleid
dringend noodzakelijk
Werk zat?
ZAJK -
Nieuwj aarsbij eenkomst
Uitnodiging
REDAKTIE/SEKRETARIAAT: AD PHERNAMBUCQ.
JEUGDWERKBURO ZEELAND, KORTE KERKSTR. 10. 4461 JE GOES
Kerstbijlage pag. 15
Een jongen,komt van de MAS. zijn
vader heeft 20 koeien, de superhef
fing komt eraan, wat adviseert U die
jongen? Die vraag werd begin no
vember aan minister Braks voorge
legd. Braks zijn antwoord:'Ik zou
hem kunnen adviseren brouwgerst te
gaan telen, daar valt brood in te ver
dienen. Het ZAJK is bezig met een
thema over bedrijfsovername en in
tensivering. Misschien dat U in de
nabije toekomst in onze redaktie-
ruimte nog een artikel kunt vinden
over brouwgerst, want wij zijn na
tuurlijk serieus op zoek naar het
"brood van Braks".
Het NAJK heeft als jaarthema
"Werk zat'dat is er voldoende voor
een belangenbehartigingsorganisatie
met een minister, die zachtjes gezegd
nog niet alles over de Nederlandse
landbouw weet. "Werk zat" is geko
zen-om ons te bezinnen over de lange
werkweken binnen de landbouw en
de werkloosheid in onze maatschap
pij. Het probleem van de werkloos-
heidkomtop2manierenoponsaf: ten
eerste door extra- toeloop! Op de
ZLM-vergadering werd door de
microfoon verteld dat er volgend jaar
25 km varkensstal bijgebouwd gaat
worden in Noord-Brabant. En dat 75
a 80% daarvan gebeurt voor mensen
die niet uit de landbouw komen.
Misschien dat we volgend jaar vast
moeten stellen dat de ZLM en ande
re organisaties ook met het bepleiten
van een vestigingswet hebben ge
wacht tot 5 over 12.
Het NAJK vraagt met "Werk zat"
nogmaals de mening over een vesti
gingswet aan haar achterban. Mag
iedereen boer worden? Of moet men
een landbouwopleiding (minimaal
LAS en cursussen) en enige ervaring
(3 of 5 jaar) hebben. Mogen grote
bedrijven nog verder groeien? Het
grootste deel van de extra toeloop
wordt echter veroorzaakt door broers
en zussen van diegenen die een paar
jaar geleden nog dachten de enige
opvolger in de familie te worden. En
door jongeren die een bedrijf over
willen nemen, waarvan ze een paar
jaar geleden nog vonden dat het te
klein was.
Op bedrijven met meerdere opvol
gers zien we vaak dat een bedrijf-
splitsing volgt. Wat in de loop der ja
ren is opgebouwd aan structuur in de
landbouw wordt misschien in korte
tijd weer teniet gedaan.
De landbouw mag niet de uitlaatklep
van de werkloosheid worden. Wer
keloze bouwvakkers, die een var-
kensschuur bouwen is voor niemand
een probleem. Maar iedereen heeft
die wel als het gaat om onze werkloze
broers en zussen. Toch zullen we
moeten overdenken of bedrijfssplit-
singen niet tegengegaan moeten
worden. Immers, wil iemand in dè
landbouw zijn brood verdienen moet
hij een zekere hoeveelheid produce
ren. Als er nu een aantal nieuwko
mers bijkomen wordt de markt
overvol. 25 km stal in 1 provincie per
jaar erbij gaat in elk geval geen 5 jaar
lang meer goed.
Het tweede aspect van "Werk zat" is
de drang binnen onze maatschappij
naar korter werken terwijl in de
landbouw juist het tegenovergestelde
gebeurt. Óm het kontakt met de rest
van onze samenleving niet te verlie
zen dienen we op arbeidstijdverkor
ting in te spelen. Dat kan bv. door
uitbreiding van de bedrijfsverzor-
gingsdienst. Of door subsidie op ge
meenschappelijke arbeid, zoals er nu
subsidie is voor gemeenschappelijke
machines. Hoe dat zou moeten is
misschien het overdenken onder de
kerstboom waard.
Over "Werk zat" is een fraaie dia
serie te verkrijgen op het ZAJK-se
cretariaat, beslist een aanrader om
de RA K-avond over dat onderwerp
te bezoeken. Voor onder de kerst
boom nog de volgende vragen aan u:
Hebben wij als boerengemeenschap
de morele plicht om werklozen bv
via een bedrijfsverzorgingsdienst aan
werk te helpen? Hoe moet dat nu in
families waar meerderen willen
overnemen, de een omdat hij boe
renbloed heeft, de ander omdat wat
beter dan niets is? Gaat het met de
varkens 5 over 12 worden? Wat moet
die jongen met het bedrijf van z'n
vader met 20 koeien? Hoevelen zul
len kunnen eten van het 'brood van
Braks'?
Namens het ZAJK wens ik u een
plezierig kerstfeest en een goed be
gin. U zult dan wel weer werk zat
hebben met vee, machines, witlof,,
prei of spruitjes.
Peter de Koeyer.
ROTONDE wordt onder verantwoordelijkheid van het Nederlands
Agrarisch Jongeren Kontakt uitgegeven door de Nederlandse Fede
ratie Plattelands Jongeren Organisaties. ROTONDE verschijnt en
kele keren per jaar als thema-bijlage bij het vakblad voor agrarische
jongeren BINDER. ROTONDE wordt samengesteld met de bedoe
ling de thema's te behandelen op gespreksavonden van AJK's of
agrarische gespreksgroepen van de plattelandsjongerenorganisaties.
Elk jaar is uniek: het ene jaar is
nooit gelijk aan het andere. Dat
geldt in elk geval voor 1983, dat in
de herinnering zal voortleven als
een jaar van uitersten.
Niet alleen wat weersomstandig
heden betrof maar ook wat de
inkomensvorming in de akker
bouw betreft. De hoogte hiervan
wordt vooral dit jaar bepaald
door de oppervlakte "vrije pro-
dukten" die men in het bouwplan
had.. Voor de meeste andere ge
wassen met een vaste prijs of op
teeltcontrakten geld dat het saldo
lager is door de mindere kilogram
opbrengst. Slechts 12% van het
aantal land- en tuinbouwbedrij
ven is akkerbouwer. Hiervan is
maar een gedeelte wat daadwer
kelijk profijt heeft van de goede
prijzen voor de "vrije produk-
ten".
De LEI voorspellingen bevesti
gen dat we zeker niet mogen zeg
gen dat de landbouw in zijn ge
heel een goed jaar achter de rug
heeft. De afgelopen 5 jaar had
gemiddeld ruim 55% van de boe
ren en tuinders een inkomen be
neden het vergelijkbaar mini
mumloon. Voor de produkten die
onder de "Europese prijzenpara-
plu" vallen, ziet het er voor de
komende jaren ook niet roos
kleurig uit. De moeizame gang
van zaken rond de prijsbesluiten
in Athene geeft het nog eens dui
delijk aan: De problemen in de
landbouw zijn gigantisch. De
Europese kas raakt leeg. De
overproduktie is een enorme ka
pitaalsvernietiging en wordt voor
de land- en tuinbouw fataal. We
produceren te veel om een rede
lijke prijs te krijgen. Vraag en
aanbod zullen, om een redelijke
prijs te kunnen maken, op elkaar
afgestemd moeten worden. Dus
produRtiebeheersing voor de ge
hele agrarische produktie.
Het NAJK is het niet eens met het
huidige landbouwbeleid en
maakt dit duidelijk via de nota
"Boer Blijven". Hierin worden
voorstellen gedaan voor herzie
ning van het huidige landbouw
beleid. Een landbouwbeleid dat
is gericht op redelijke inkomens
voor agrarische gezinnen en op
behoudt van werkgelegenheid.
Jaarlijks verdwijnen er op dit
ruim 6000 arbeidsplaatsen in de
agrarische sektor. Het N.A.J.K.
kiest voor effectieve produktie
beheersing in kombinatie met
prijsverhoging. Produktiedoel-
stellingen afhankelijk van de
marktordening en de zelfvoor
zieningsgraad. zullen meer ver
gaande maatregelen zoals quote
ring noodzaak zijn. Griezelig is
het dat ook vele huidige tegen
standers van een kortingentering
ervan overtuigd zijn en dit ook
zeggen dat deze maatregel toch
zal worden genomen, doch dat de
situatie eerst nog aanmerkelijk
slechter moet worden dan thans
het geval is, voordat de bereid
heid hiertoe aanwezig is.
Naarmate de noodzakelijke aan
passingen in het E.G. beleid, lei
dend tot daadwerkelijke oplossing
voor de huidige en te voorziene
problemen langer worden uitge
steld, zullen des te meer boerenge
zinnen in grote (financiële) pro
blemen raken en zullen de span
ningen binnen de EG oplopen.
Stan Simons
Voorzitter Z.A.J.K.
Alle belangstellenden zijn van harte welkom om op woensdagavond 4
januari (20.00 uur) de ZAJK-nieuwjaarsbijeenkomst bij te wonen. Deze
wordt gehouden in "De Caisson" te Kapelle.
Thema van deze avond is "Boer Blijven". A. Latijnhouwers, voorzitter
van de NCB, zal in een inleiding zijn visie geven op de ZAJK-nota. U
wordt allen uitgenodigd deel te nemen aan de daaropvolgende gedach-
tenwisseling.
