ZLM streeft naar krachtiger
schooleenheden
Nieuwe opzet voor
scholengemeenschappen
ONDERWIJS
NOTITIES
60 jaar geleden...
Uit de Groene School geklapt:
onder redaktie van
L. Anderson
In de vorige maand onder voorzitterschap van nir. J. Oggel gehouden
vergadering van de onderwijscie der Z.L.M. stond de besprekiné rond
de Planningswet Voortgezet Onderwijs centraal.
Door de in de planningswet genoemde ontheffingsnormen is op de
kleinere scholen onrust ontstaan, die door ongenuanceerde en voorba
rige perspublikaties nog is aangewakkerd. Zowel de Minister als de
Staatssecretaris hebben inmiddels laten weten, dat geen koude sane
ring wordt nagestreefd. Beslissingen over de normen zijn nog niet
genomen.
Op verzoek van mevr. Ginjaar-Maas
zullen de provinciale besturen voor
stellen doen met betrekking tot een
gedifferentieerd normenstelsel,
waarin de belangen van het platte
land beter tot uitdrukking komen.
Deze voorstellen zullen door de
Voor deze brede onderbouwklassen
moet de mogelijkheid worden geo
pend ze onder te brengen in depen
dances van de scholengemeenschap
op verschillende vestigingsplaatsen.
Hierdoor worden onderwijskundige
mogelijkheden en kansen op een
goede doorstroming voor de leerlin-
fen aanzienlijk ruimer, vooral in ge-
ieden waar zelfstandige kleine
scholen in moeilijkheden komen.
Dit is de kern van een advies, dat de
Adviesraad voor de eerste fase van
het voortgezet onderwijs (ARVO-1)
heeft uitgebracht aan de minister van
Onderwijs en Wetenschappen.
Breed aanbod in de onderbouw
In de onderbouwvestigingen moeten
in principe alle basisschoolverlaters
terecht kunnen.
Het onderwijskundige voorstel is, dat
de leerlingen pas na 2 jaar hun keuze
maken voor een bepaalde opleiding
staatssekretaris bij haar beleidsvoor
nemens in overweging worden ge
nomen. Ook bij de aanpak van fusies
op korte termijn zullen de provincies
een adviserende rol vervullen. Na
aanvaarding van de Planningswet
zullen aan de provincies echter gro
(bijvoorbeeld lts of havo), wat de
doorstroming bevordert. Ze zijn dan
al wat gewend aan het voortgezet
onderwijs en ze kunnen veel grondi
ger op hun keuze worden voorbe
reid. Nu komt het nog te vaak voor,
dat leerlingen die al op 12-jarige
leeftijd moeten kiezen, later spijt
krijgen van hun schoolkeuze. Het
overstappen naar een andere oplei
ding kan doorgaans niet tussentijds
gebeuren; de doorstroming is ge
brekkig. Het effekt is slechte moti
vatie, doubleren en een te grillig
verlopende schoolcarrière. Voor de
overheid is dit financieel nadelig,
voor de leerlingen is het frustrerend.
Standaardisering
De ARVO-1 pleit ervoor om meer
eenheid te brengen in de samenstel
ling van scholengemeenschappen.
Nederland kent tientallen verschil
tere bevoegdheden worden toebe
deeld, waarbij het uiteraard van
groot belang is. dat met de besturen
organisaties regelmatig overleg
plaatsvindt. Een goede zaak is dan
ook, dat 'dit jaar een provinciale af
deling van de Algemene Besturen
bond - waarbij de Z.L.M. voor de
meeste scholen is aangesloten - is
geïnstalleerd, die als gesprekspartner
met de provincie kan fungeren.
Op landelijk bestuursniveau zal in
middels alles in het werk worden
éesteld om de l.b.o.-onderwijsvorm
zoveel mogelijk voor het platteland
te behouden. Zo zal ook de nodige
informatie aan de politici moeten
lende soörten, waar de meeste ouders
en leerlingen geen zicht meer op
hebben.
Ideaal zou zijn, als elk nieuw scho
lensysteem de voorzieningen had
voor vwo, havo, mavo, Ito, lhno en
individueel beroepsonderwijs (ibo).
Dat is echter bestuurlijk niet te rea
liseren.
Er zullen derhalve ook smallere kom-
binaties komen, maar die moeten
volgens de Raad in de bovenbouw
minstens mavo, lts, lhno en ibo be
vatten. Dit met het oog op de be
schikbaarheid van outillage en prak
tijkruimten. Voor de onderbouwjaren
echter zullen alle schoolsystemen een
standaardaanbod moeten kunnen
verzorgen van vwo tot lager beroeps
onderwijs.
De lbo-akkommodaties en de be
kwaamheden van leraren in het ibo en
het avo/vwo kunnen voor het berei
ken van dit doel niet worden gemist.
Bereikbaarheid van het voortgezet
onderwijs
Nu het aantal leerlingen van 12 jaar
en ouder daalt met 25 a 30% als ge
volg van lagere geboortecijfers in de
jaren '70, komen heel wat scholen er
niet meer aan toe hun aanbod in
stand te houden. Binnen een scho
lengemeenschap gaat dat nog wel.
Scholen die te klein worden, kunnen
fuseren en een scholengemeenschap
worden verstrekt, inzake de specifie
ke situatie op het platteland. Hier
voor kunnen in geen geval stedelijke
maatstaven worden gehanteerd. Het
veel .gehoorde argument, dat kleine
scholen voor 's Rijks Schatkist nade
liger zouden zijn dan grotere scholen
kan - aan de hand van objektief pro
vinciaal cijfermateriaal - naar het
land der fabelen worden verwezen.
Inmiddels - zo werd door de heer
Oggel beklemtoond - zullen de no
dige pogingen moeten worden on
dernomen om tot krachtiger school
eenheden te geraken. De Z.L.M. is
overigens in diverse regio's hierover
al langere tijd in gesprek.
vormen. Daarmee houden ze welis
waar op als zelfstandige eenheid te
bestaan in een streek of stadswijk,
maar hun aanbod blijft zo veel mo
gelijk behouden. Regel is echter, dat
iedere school - dus ook een scholen
gemeenschap - op één plaats gehuis
vest behoort te zijn. Als dat ook in de
toekomst zo zou blijven, zullen veel
kleinere plaatsen en bepaalde stads
wijken zonder voortgezet onderwijs
komen te zitten.
Vooral op het platteland zal dan de
bereikbaarheid van het voortgezet
onderwijs verslechteren. De plaatse
lijke mavo, lts of huishoudschool
wordt als het ware "weggezogen"
naar het vestigingspunt van de scho-
Van het schooljaar 1983/1984 zijn
weer al een paar maanden voorbij.
De drukte die de start van zo'n nieuwe
kursus altijd met zich meebrengt is
bijna voorbij. Even achterom kijkend
mogen we konstateren dat het aantal
leerlingen, zowel op de lagere agr ar i?
sche school, als de vakscholen en op de
kursussen zeker niet is afgenomen. Er
zijn meer L.A.S. leerlingen dan vorig
jaar, dit wordt veroorzaakt door de
start van de ILO-afdeling. We startten
met een eerste klas van 23 jongens en
meisjes en een tweede klas van 11
leerlingen.
Dat dit onderwijs in een behoejte
voorziet is dachten wij nu reeds aan
getoond.
Al eerder vertelden wij in dit blad,
dat dit onderwijs bedoeld is voor
Elke school zal partners moeten zoe
ken om dat doel te bereiken. Dat
daarbij over en weer koncessies zul
len moeten worden gedaan is een
duidelijke zaak en behoeft deze ont
wikkeling niet in de weg te staan, als
de redelijkheid wordt betracht en het
doel - handhaving van de onderwijs
voorzieningen op het platteland - in
het ooê wordt gehouden.
Het Z.L.M. bestuur heeft in zijn
hoofdbestuursvergadering van okto
ber nadrukkelijk het standpunt inge
nomen, dat het zich zal blijven inzet
ten voor dit onderwijs en daarvoor
dan ook verantwoordelijkheid wil
dragen.
lengemeenschap dat in een andere
plaats kan zijn. De ARVO-1 vindt dit
verschijnsel ongewenst en doet voor
stellen om de nieuwe scholenge
meenschappen de mogelijkheid te
bieden gespreide vestigingen voor de
eerste twee leerjaren te handhaven.
Vanaf de derde klas zullen sommige
leerlingen dan eventueel verder van
huis moeten om de studie voort te
zetten.
Dat er scholen zullen verdwijnen lijkt
onvermijdelijk. De Raad verwacht
echter, dat zijn voorstellen ertoe zul
len bijdragen, dat de spreiding van het
scholennet niet te gering wordt en dat
er tegelijk onderwijskundige winst
wordt geboekt in de onderbouwjaren.
leerlingen die problemen hebben
met de leerstof van de lagere agrari
sche school.
Er wordt gewerkt in kleine groepen
en er is intensieve begeleiding door
zowel de leerkrachten als door een
psycholoog.
Deze afdeling wordt bij ons geleid en
gekoördineerd door de adjunkt-di-
rekteur de heer J.C. Kouwer; hij
verstrekt U graag nadere inlichtin
gen.
Wat de vakscholen betreft zijn we
erg blij met de duidelijke uitbreiding
van het aantal leerlingen.
Vakschool akkerbouw; vorig jaar 16
aanmeldingen, dit was al veel meer
dan voorafgaande jaren.
Dit jaar 30 aanmeldingen!! We.heb-
ben de eerste klas zelfs in tweeën
moeten splitsen!! Omdat dit een op
leiding op basis van het leerlingstel
sel is, moeten de jongelui minstens 3
dagen fier week op een akkerbouw
bedrijf werken.
Velen werken thuis, de anderen zijn
er gelukkig in geslaagd een baas te
vinden. Plezierig voor de baas is dat
hij nu het eerste opleidingsjaar een
subsidie krijgt van: 2.000.— en het
tweede leerjaar van minimaal:
1.500,-.
Vakschool hoveniers: ook deze vak
school is weer met een groep kunnen
starten. Het vinden van een leerbe
drijf wordt echter ieder jaar moei
lijker, de gemeenten hebben minder
vakatures en ook de partikuliéfe be
drijven nemen weinie. of geen nieuw
personeel meer aan.
Gelukkig hebben de meesten nu
werk en kunnen dus de opleiding
blijven volgen.
Ook zijn we dit jaar weer met een
nieuwe klas gestart van de fruitteelt
vakschool. Ook hier 30 leerlingen.
Er is zelfs een wachtlijst aangelegd.
We zijn erg blij. dat de medewerkers
voor de tuinbouwvoorlichtings-
dienst. die de lessen verzorgen, niet
voor het grote aantal deelnemers zijn
terug geschrokken en met enthou
siasme aan het karwei zijn begonnen.
U ziet we kunnen over het begin van
het schooljaar dik tevreden zijn.
Tot de volgende maand,
L. Burger, direkteur
MAATSCHAP Pl|
LANDBOUW en VEETEELT i n ZEELAND
Tj. B E KIEI.STKA
Bureau Zceuwsch Landbouwhui»
Geopend van
Postgirorekening No. 3727.
No. 10d/593
GOES 14 April ICC»..
Rekening en verantwoording
cursus verzorging van het
Jonge kind.
(Vt'iotke hi, beantwoording nummer en tingtee-
kening ven dit kchrijeen te vermeiden
Aan Mevrouw A.G.v.d. HAVE-LUCIEKR
t e
KAPEHE.
C/P
Coll.
Naar aanleiding van het verslag van den door U gehouden cursuB te
Rape 11e hebben wij do eer U hlerb'J een aan de hand van dit verslag opge
maakte rekening en verantwoording te doen toekomen.
Indien U hiermede accoord gaat, zou U te vorderen hebben 116.-.
Wij verzoeken U ona bij accoord be vinding iwsl een door U geteekende
quitantie voor 110.75 en door de betrokken personen geteekende
qultantles of andere bewijzen van betaling voor 2.75 en 2.50 te
doen toekomen.
Dat lf niet ten volle. 4.- per lesuur kan worden uitbetaald, komt
omdat U 28 uren hebt lesgegeven en slechts 20 lesuren begroot zijn.
Na ontvangst hiervan dal de subsidie door ons uitbetaald worden.
Hoogachtend,
de Secretaris der Z. L. iu.
Dat het wat grasduinen in oude archieven tot aardige ontdekkingen kan
leiden zien we in deze stukken, door de heer D.J. van der Have te Kapelle
opgediept uit het familiearchief. Het betreft een kursus "Verzorging van het
jonge kind", waaraan zijn moeder in 1922 les heeft gegeven. De begroting
geeft een aardig inzicht in de tarieven van die tijd. En bekijkt U ook eens de
kantoortijden, vermeld in de linkerbovenhoek van de brief
Rekening en ver ant .joording van het Rijkssubsidie voor den
cursus voor nelsjes in verzorging en voeding van het jonge
kind te Kapelle.
ONTVANGSTEN!
11 leerlingen 4/1
RSJk86ubsldle
UITGAVEN:
Docente
X lessen 4 1 uur
Leernlddelen;
1.1 handleidingen 4/0.26
Vergoeding aan een moeder voor
het afstaan van een kind
11-
105
116
110.75
2.75
116
Door het openen van mogelijkheden tot het vormen van een nieuw
soort scholengemeenschap, kan de overheid bevorderen, dat vooral
onderwijskundige knelpunten in het voortgezet onderwijs maar ook
knelpunten bij de spreiding van scholen beter worden aangepakt.
Daartoe moeten dan wél enkele kondities worden vervuld, die nieuw
zijn in het voortgezet onderwijs. Nieuwe scholengemeenschappen
moeten een meer gestandaardiseerde opbouw krijgen. In de 2 eerste
leerjaren moeten in principe alle basisschoolverlaters terecht kunnen,
ook zij die zullen doorstromen naar schoolsoorten die de scholenge
meenschap niet in huis heeft.
