Herfstonkruidbestrijding in wintertarwe
Nieuw type dorsmachine op proef
Minder tarwe in
Frankrijk
Amerikaanse verkopen
aan de Sovjet-Unie
Konkurrentie door het gewas is de
beste methode om onkruid te bes
trijden. Een goede start van de
tarwe, kieming en de eerste groei
op een zaaibed van goede struk-
tuur is hierbij erg belangrijk.
Uiteraard is hiermee niet alles te
voorkomen. Een aanvullende che
mische bestrijding vroeger of later
zal vaak nodig zijn.
Wortelonkruiden
Klein hoefblad, akkerdistel, ak
kermelkdistel, kweek e.a. geven
bij de zaai en in de winter geen
problemen. Ze blijven meestal tot
maart weg. waardoor het graan
een grote voorsprong kan nemen.
Wanneer er wortels van deze on
kruiden in de grond zitten, komen
ze evenwel beslist. Daar zal dan in
het voorjaar en de zomer een bes
puiting tegen uitgevoerd moeten
worden.
Duist is een eenjarig grasachtig
onkruid dat op klei- en zavelgron
den voorkomt. Het zaad van duist
heeft een lange kiemingsperiode,
maar het meeste zaad ontkiemt in
de herfst en in het vroege voor
jaar. Een zware duistbezetting
kan in wintertarwe een op
brengstderving van l.(HK) kg/ha of
meer veroorzaken. De herfstkie-
mers zijn het meest schadelijk,
omdat deze tot zeer grote pollen
kunnen uitgroeien en dan veel
zaad produceren.
Windhalm is eveneens een eenja
rig grasachtig onkruid dat vrijwel
alleen in het najaar kiemt. Dit
onkruid komt niet alleen voor op
zand- en dalgronden, maar ook op
lichte zavelgronden. Wanneer
windhalm massaal aanwezig is, is
ook hier een grote opbrengstder
ving het gevolg.
Als deze beide (of één van beide!)
onkruiden aanwezig zijn, moet
een bespuiting met een bodem
herbicide uitgevoerd worden. In
verband met de kiemingsperiode
en het feit dat de herfstkiemers bij
duist de meeste schade doen, moet
een bestrijding kort na het zaaien
in de herfst uitgevoerd worden.
Er zijn ook bodemherbiciden die
in het voorjaar toegepast kunnen
worden. Wanneer de onkruiden
echter al te groot zijn (als o.a.
duist al meer dan vijf blaadjes
heeft) valt de werking tegen. Al
leen bij late zaai van de winter
tarwe komt de voorjaarstoepas
sing in aanmerking. De onkruiden
zijn dan in het voorjaar nog klein.
Duist
Toepassing bodemherbiciden
De toe te passen bodemherbiciden
werken via (ie grond. De werkzame
stof moet in het bodemvocht oplos
sen en door de kiemende onkruid
plantjes worden opgenomen.
Naarmate vroeger wordt gespoten
heeft het middel meer gelegenheid in
de grond in te dringen en op te los
sen. De meeste bodemherbiciden
hebben een lange werkingsduur. Ze
moeten kort na het zaaien van de
tarwe worden toegepast. Onder dro
ge omstandigheden dient een bes
puiting niet uitgesteld te worden.
Wanneer gewacht wordt tot er regen
is gevallen, is het risiko groot dat er
met de spuitmachine voorlopig niet
meer over het land gereden kan
worden. Als direkt vóór opkomst van
de tarwe wordt gespoten, ontstaat er
schade aan het gewas.
Bij voorkeur moet het zaaibed zo
vlak mogelijk liggen. Op een grof-
kluiterige grond ontsnappen de on
kruiden aan de werking van het
middel.
Op slempgevoelige grond mag het
zaaibed weer niet te fijn liggen. Het
zaad moet goed bedekt zijn met
grond. Bij breedwerpige zaai is er
grote kans op schade bij toepassing
van een bodemherbicide, met name
kiembeschadiging en een toenemen
de kans op uitwinteren.
Dosering: tot 20$ slib: 3 kg/ha.
20-30$ slib: 4 kg/ha en 30-50$ slib:
5 kg/ha.
chloortoluron (o.a. Dicuran)
Dit middel kan in een beperkt aantal
tarwerassen gebruikt worden, nl.
Caribo. Carimulti. Clement. Durin. -
Marksman. Okapi en Saiga. Met na
druk wordt erop gewezen dat dit
middel in andere tarwerassen (o.a.
Werking van de middelen
In onderstaand schema is aangege
ven hoe de genoemde middelen op
de diverse onkruiden werken.
x mogelijkheid van toepassen
o geen mogelijkheid van toepas
sen
gevoelig
- ongevoelig
Schema van duist- en windhalmbestrijdingsmiddelen in wintergranen
Middelen
Gewas
Gevoeligheid onkruiden
berfat
winter
wlnter-
winter
duist
wind-
straat
■uur
kamille
kleef
ere
tarwe
gerst
rogge
bili
gras
kruid
prijs
aethabenztblazuron
X
z
O
-
J
chloortoluron
*D
z
X
-
-
trlfluralln/llnuron
x
z
X
-
j Isoproturon
z
z
z
-
-
I terbutryn
z
z
X
-
-
I diethaclne-ethyl/
z
O
O
-
llnuron
tri-allaat
z
z
X
Iniet in alle rassen!
Kweek
Bodemherbicide-middelen
Methabenzthiazuron (o.a. Tribunil)
De werking valt in de regel tegen op
gronden met meer dan 50$ slib
en/of 5$ humus en wordt daar dan
ook niet geadviseerd. Met name on
der droge omstandigheden kan duist
eerst bovengronds komen en pas in
de loop van de w inter of in het voor
jaar afsterven. Eventueel kan. uit
sluitend in wintertarwe, na opkomst
worden gespoten mits het gewas ten
minste 2 blaadjes heeft.
8
Arminda) meer of minder ernstige
schade kan geven.
Dosering: minder dan 35 slib en/óf
minder dan 5$ humus: 2 kg of 4
ltr/ha en op gronden boven 35$ slib:
3 kg of 5 Itr/ha.
trifluralin/linuron (Chandor)
Het middel Chandor moet worden
toegepast kort na zaaien tot uiterlijk
drie dagen daarna, omdat er anders
schade kan optreden. Er is kontakt-
sehade te verwachten aan het kie
mende zaad indien er een grondbe-
dekking is van minder dan 2 a 3 cm.
Dus niet bij breedwerpige zaai toe
passen!
Dosering: 20-30$ slib en/of 2-3$
humus: 4 4-5 Itr/ha en 30-50$ slib
en/of 3-5$ humus: 5 4-6 ltr/ha.
isoproturon (o.a. Arelon en IP 50)
Direkt na zaaien of wanneer de
graanplanten minstens twee blade
ren hebben, moet dit middel toege
past worden.
Dosering: afhankelijk van het merk:
isoproturon 80$2 4-3 kg/ha
isoproturon 50$4 - 4 4 kg/ha
Op gronden met meer dan 35$ slib
en/of 5$ humus moet de hoogste
dosering gebruikt worden,
terbutryn (o.a. Igran 50)
Met name onder droge omstandig
heden kan de duist eerst boven
gronds komen en pas in de loop van
de winter of het voorjaar afsterven.
Op gronden met meer dan 50$ slib
valt de werking tegen.
Dosering: 3-4 kg/ha. de hoogste do
sering op gronden met meer dan 6$
humus en/of 40$ slib.
diethacine-ethyl/linuron (Asepta-
Antrolin)
Dit middel moet kort na zaaien ver
spoten worden.
Dosering: minder dan 20$ slib of 2$
humus: 6 ltr/ha en 30-50$ slib of
boven 5$ humus: 8 ltr/ha.
tri-allaat (o.a. Avadex B.W.)
In tegenstelling tot de voorgaande
middelen moet dit middel worden
toegepast vanaf een week na het
zaaien tot het moment dat de eerste
duistplantjes boven komen.
Inwerken is niet noodzakelijk. Het is
wel gewenst dat de grond vochtig is
en de temperatuur niet te hoog. Het
heeft een vrij korte werkingsduur.
Dosering: 4 ltr/ha.
Andere onkruiden
Naast genoemde onkruiden komt in
wintertarwe nog een aantal andere
onkruiden voor. zoals o.a. kamille.
muur. kleefkruid en ereprijssoorten.
Deze onkruiden zijn in principe in
het voorjaar met chemische midde
len te doden. Toch laat het resultaat
op deze onkruiden in het voorjaar
nogal eens te wensen over. De om
standigheden tijdens de toepassing
van deze middelen zijn niet altijd
ideaal. Soms is de grond te nat en
zodra het land weer berijdbaar is.
zijn de onkruiden al te fors ontwik
keld.
Het is raadzaam om deze onkruiden
zo vroeg mogelijk te bestrijden. Dit
houdt in. dat vroege bespuitingen
met kleurstoffen als DNOC en Her-
bogil vloeibaar of een kombinatie als
DM 68 heel effektief kunnen zijn.
Deze middelen zijn ook in de herfst
te gebruiken, hetgeen in de herfst
van 1982 nog eens bewezen is.
Kleurstoffen kunnen worden toege
past als de tarwe 3-4 blaadjes heeft.
Bij voorkeur moeten ze verspoten
worden bij een bedekte lucht en hoge
relatieve luchtvochtighéid. Voor een
goed effekt moeten onkruiden als
muur. kleefkruid, kamille en ereprijs
nog in een zeer jong stadium verke
ren. Het gebruik van veel water en
een grove druppel komt het effekt ten
goede. Wanneer enkele dagen na de
bespuiting vorst optreedt, neemt de
kans op gewasschade toe.
Naast deze middelen zijn nog een
groot aantal groeistoffen en kombi-
'naties in de handel die in het voor
jaar ingezet kunnen wórden.
Konklusies
De onkruidbestrijding in de herfst is
erg belangrijk. Als duist en/of wind
halm aanwezig is moet een bodem
herbicide gebruikt worden. De keuze
en de dosering van deze middelen
hangt van een aantal faktoren af.
zoals grondsoort, ras en zaaimetho-
de. Zoals altijd geldt ook hier: lees
voor het gebruik eerst de gebruik
saanwijzing op de verpakking.
Voor de bestrijding van de twee-
zaadlobbige onkruiden behoeft lang
niet altijd tot het voorjaar gewacht te
worden. Benut ieder goed moment!
Namens de Zuidwestelijke konsu-
lentschappen.
de gewasbeschermingsspecialist.
Ing. L. Zwemer, C.A. Barendrecht.
Met toestemming van de RIJP wordt
in Zuidelijk Flevoland door de fa
brikant Votex eeYi niéuw soort dors
machine in koolzaad en granen be
proefd. Dit prototype, de Twinstar
500. heeft slechts drie bewegende
delen: twee dorstrommels en een ge
combineerde opvoer- en reinigings
vijzel.
Het bijzondere van deze konstruktie
is dat de dorstrommels tevens als
ventilator zijn uitgevoerd door
plaatsing van dwarsstroomschoepen
tuss'en de slaglijsten. Het gewas
wordt met de hand bij de eerste
trommel ingevoerd. Lucht wordt in
gezogen via de invoeropening van
het gewas en via de korreluitlaten
onder de dorskolven. en verlaat het
dorsgedeelte door de stro-uitlaat. De
zaadkorrels vallen door de opstij
gende luchtstroom en worden al val
lend geschoond. Kaf en kortstro
worden door de opstijgende lucht
met het stro afgevoerd. Het zaad
komt redelijk schoon in de zak en de
korrelverliezen zijn gering. Votex
hoopt met de proèven de produktie
van gemiddeld 750 kg per uur te
rm- wax"
Proef met een eenvoudige dorsmachine op kavel EZ 24 in Zuidelijk Flevoland.
kunnen verhogen en de verliezen te
verkleinen. De ontwikkeling is in
eerste instantie gedacht voor mecha
nisering van kleine boerenbedrijven
in ontwikkelingslanden, maar het
principe leent zich eventueel ook
voor toepassing in grote maaidorsers.
(Uit Cultuur rijp)
Volgens het Franse tarwebureau
ON IC zal de produktie van zachte
tarwe in Frankrijk dit jaar met 24,0211
ton ongeveer 5% achterblijven bij de
produktie van vorig jaar die 25,228
miljoen ton bedroeg.
Men rekent met een aflevering van
20,711 miljoen ton tegen 21,8 mil
joen ton vorig seizoen.
ONIC raamt de met tarwe beteelde
oppervlakte op 4,709 miljoen ha
vergeleken met 4,746 miljoen ha vo
rig seizoen, waarbij de gemiddelde
ha-opbrengst geraamd wordt op
4100 kg tegen 5320 kg vorig seizoen.
Vooral de opbrengst van de zomer-
tarwe zal lager uitvallen dan vorig
jaar. Geraamd wordt een produktie
van 2,161 miljoen ton, dat is 40%
minder dan vorig jaar.
De produktie van gerst zal naar ra
ming dalen van 10,069 miljoen ton
tot 8,707 miljoen ton. Het areaal liep
terug van 2,410 miljoen ha tot 2,149
miljoen ha. De gemiddelde ha op
brengst raamt het ONIC op 4050 kg
tegen 4180 kg vorig jaar.
Per 1 oktober treedt de overeen
komst in werking, waarbij Sovjet-
Unie met de Ver. Staten overeenge
komen is per jaar minstens 6 miljoen
ton tarwe en mais af te nemen.
Voorts kan de Sovjet-Unie 3 miljoen
ton sojabonen kopen, zonder tussen
komst/goedkeuring van de Ameri
kaanse regering. In het kader van de
nieuwe overeenkomst heeft de Sov
jet-Unie tot nu toe 950.000 ton tarwe
en 1.64 miljoen ton mais en 390.000
ton sojabonen aangekocht.
7 oktober 1983
