De melkveehouderij volop
vertegenwoordigd op
Manifestatie
De rundvleesproduktie is in
Zeeland een tak die meetelt!
Informatie over nieuwste ontwikkelingen
Keuring luxe vleesvee op manifestatie
De melkveehouderij mag met recht
een dynamische bedrijfstak genoemd
worden. Niet alleen binnen de Ne
derlandse landbouw, maar ook bin
nen de gemeenschappelijke landbouw
van de E.G. vormt de melkveehoude
rij de belangrijkste sektor. De pro-
duktiewaarde is sinds 1970 in Neder
land meer dan verdubbeld, terwijl het
aandeel in de Gemeenschap der Ne
gen van de Nederlandse melkproduk-
tie is gestegen van 9 naar 11%. Qua
melkproduktie per koe is ons land in
de E.G. al jaren koploper. Tevens is
ons land de grootste exporteur van
boter, kaas, condens en niet-mager
melkpoeder.
Onze konkurrentiepositie is dan ook
goed te noemen dank zij:
het vakmanschap van de melk
veehouders, ondersteund door
onderzoek, onderwijs en voorlich
ting,
een hoge mate van specialisatie en
organisatie,
een gunstige ligging, qua klimaat,
aanvoer van grondstoffen en af
stand tot het afzetgebied.
De achter ons liggende periode laat
een toename van de melkveestapel
en een afname van het aantal be
drijven met melkvee zien. Daarnaast
is er sprake van een voortgaande
ontmenging op bedrijven met
grondgebonden produktietakken.
De afname in het aantal bedrijven
De productie per koe in ons land is al jaren de hoogste in de EEG! Dit dankzij
vakmanschap van de veehouders en ook zij de gunstige ligging van ons land
waaraan wij ons gunstig klimaat te danken hebben.
met melkvee was van alle provincies
relatief het grootst in de provincie
Zeeland. Intussen worden in Neder
land gemiddeld 40 melkkoeien per
bedrijf gehouden. (Noord-Brabant:
43!4, Zeeland: 30).
Rentabiliteit
De rentabiliteit is met name op de
kleinere bedrijven geruime tijd vrij
ongunstig geweest. De stijgende lijn
van einde jaren zeventig heeft zich in
de afgelopen beginjaren 1980 door
gezet. Op de kleinere bedrijven leg
gen de arbeidskosten een sterke druk
op de bedrijfsresultaten.
De stijging van de arbeidskosten
heeft de mechanisatie een sterke im
puls gegeven. Na de arbeidskosten
vormt het veevoer de belangrijkste
kostenpost. De investeringen die no
dig zijn voor een melkveehouderij
bedrijf zijn hoog. Een gemiddeld
balanstotaal hoger dan 1 miljoen
gulden is, zeker op de wat grotere
bedrijven, meer regel dan uitzonde
ring.
Arbeid
Het benodigd aantal arbeidsuren is
o.a. afhankelijk van de oppervlakte,
verkaveling, huisvesting en mecha
nisatie. Gemiddeld wordt tussen de
2500 en 3000 manuren per jaar ge
werkt. Na aftrek van 2 vakantiewe
ken betekent dat dus werkweken van
gemiddeld 5060 uur.
Het zal duidelijk zijn dat, gezien het
geïnvesteerde vermogen enerzijds en
gezien de benodigde arbeid ander
zijds, het nodige van de melkvee
houder geëist wordt. Temeer omdat
voor het bereiken van voldoend ar
beidsinkomen goede technische re
sultaten noodzakelijk zijn. Hierbij
gaat het met name om:
het aantal kg melk per koe en per
ha,
het aantal geboren en gestorven
kalveren per koe per jaar,
de ruwvoederproduktie per ha
voedergewas,
de ruwvoederbenutting per ha
voedergewas,
de benodigde kg krachtvoer per
koe en per ha.
Naast (middel)lange termijnbeslis
singen met betrekking tot een goede
en liefst goedkope huisvesting en een
verantwoord peil van mechanisatie,
gekombineerd met loonwerk, zal de
melkveehouder een groot aantal
korte termijnbeslissingen moeten
nemen die zullen moeten leiden tot
goede technische resultaten.
Op dat moment gaat de genoemde
dynamiek in de huidige melkvee
houderij en de kennis en onderne
mingsgeest van de melkveehouder
een rol spelen. Er is natuurlijk de er
varingskennis in de praktijk overge
dragen van vader op zoon.
Computer
Daarnaast stijgt het opleidingsni
veau van de melkveehouder van
vandaag. Aan de andere kant gaan
de ontwikkelingen door. Het onder
zoek in binnen- en buitenland levert
een kontinue stroom van gegevens
en informatie en meer en meer in
formatie van de bedrijven wordt
vastgelegd door bijvoorbeeld vee-
verbeteringsorganisaties, de Ge
zondheidsdienst, het boekhoudbu-
reau, het projekt koppeling melk-
kontrole - veevoeding e.d. Hier en
daar doet de bedrijfscomputer al zijn
intrede, niet alleen als het gaat om
berekening van de krachtvoergift per
koe maar tot komplete bedrijfsbe-
heerssystemen toe. In de V.S. wordt
verwacht dat in 1990 de helft van de
bedrijven een micro-computer zal
gebruiken. Experts nemen aan, dat
de aansluiting ervan op centrale
computers van databanken en
dienstverlenende instellingen hierbij
een rol van betekenis gaat spelen.
De Rijkslandbouwvoorlichtings-
dienst speelt haar rol mee als het
erom gaat de melkveehouder, maar
ook de leraar aan de landbouwschool,
de onderzoeker of de bestuurder te
informeren en te adviseren. Daarbij
wordt meer en meer samengewerkt
met bijvoorbeeld S.E.V. van de
standsorganisaties, Gezondheids
diensten voor Dieren, veeverbete-
ringsorganisaties etc.
De komende Z.L.M.-tentoonstelling
wordt weer een trefpunt waar ver
schillende geledingen afkomstig uit
of in relatie met name de melkvee
houderij van Noord-Brabant en Zee
land zich kunnen presenteren. Als
zodanig is dat een waardevol gebeu
ren dat hopelijk nog lang mag worden
vervolgd.
De ingenieur voor de Rundveehoude
rij, R.A. Molhoek
De vleesveehouderij is in de pro
vincie Zeeland een belangrijk on
derdeel van de gehele veehouderij.
Men kan de vleesveehouderij, qua
bedrijfsvoering onderscheiden in 2
methoden van afmesten te weten
de intensieve en de extensieve
methode.
De intensieve methode van het hou
den van vleesvee is erop gericht in
een periode van 16 maanden het
stierkalf uit te laten groeien tot
540 kg levend gewicht. Dit kan be
reikt worden wanneer de dieren een
voederrantsoen krijgen dat veel
energie bevat. In de praktijk geeft
men naast krachtvoer als ruwvoer
hoofdzakelijk snijmais. De teelt van
snijmais is dan ook op een akker
bouwbedrijf met vleesstieren een
onderdeel van het bouwplan. Bij
uitbreiding in deze sektor is dat
bouwplan mede van belang. Er zou
den bijvoorbeeld geen gewassen met
een hoog saldo per ha zoals suiker
bieten en aardappelen uit dit bouw
plan moeten om plaats te maken
voor snijmais. Als dit wel het geval
zou zijn betekent dit dat er gezocht
moet worden naar alternatieven voor
snijmais. We zie'n de laatste jaren wat
dat betreft meer belangstelling voor
het produkt perspulp.
Naast het ruwvoer wordt er kracht
voer verstrekt, afhankelijk van de
leeftijd van het dier is dat 2,5 - 3 a 3,5
kg/dag.
Huisvesting
De huisvesting van deze vleesstieren
1 7 juni 1 983 Manifestatiebijlage
is erg belangrijk. Naast arbeidsver-
lichting en -vermindering speelt ook
de gezondheidstoestand van de die
ren een erg grote rol. Daü heeft tot
gevolg dat de huisvesting de laatste
jaren nogal wat is aangepast. In de
2-rijige roostervloer-afmeststal met
brede voergang heeft men gezorgd
voor veel m3/dier. Dit door het ver
hogen van'de muren van 2.50 meter
naar 3.00 meter, terwijl ook de dak-*
helling van 20 graden naar 30 graden
is gegaan.
De vergroting van de inhoud van de
stal is gunstig voor het gehele stal-
klimaat en dus ook voor de gezond
heid van het dier.
Een andere oplossing is de zoge
naamde open-frontstal met rooster-
vlöer (en/of met ingestrooide lig-
ruimte voor de jongere dieren).
Deze stal die aan de zuidoost- of
zuidkant geheel open is, voldoet
goed in de praktijk. Vooral m.b.t. de
gezondheid van de dieren worden in
deze stal positieve resultaten ge
boekt.
Beloning
Voor de intensieve methode van vlees
veehouderij is veel vakmanschap no
dig. Dat'komt dan tot uiting in het
arbeidsinkomen.
Uit L.E.I. -cijfers blijkt dat in de af
gelopen 5 jaren gemiddeld een ar
beidsinkomen van f200,— per afge
leverde stier is behaald. (Variatie:
f41,- in 1980 - 440 in 1982). Dat be
tekent, dat wanneer men gemiddeld
zo'n 50 stieren per jaar aflevert, en
daarvoor zo 'n 5 ha snijmais teelt, men
Deze stieren hebben de eerste 8 a 9
maanden bij de moeder gelopen en
zijn daarna op stal afgemest.
Het eerste wat direkt opvalt is, dat
wanneer de dieren vanuit de wei
naar de stal gaan de groei enige we
ken nihil is. Desondanks bleek dat de
gemiddelde groei 1150 gram per
dag was.
Het aanhoudingspercentage is zo'n
66%, wat vooral voor de slager een
gunstig rendement is.
De indruk bestaat dat het type dier
een grote rol speelt. Een beknopt dier
is voor het oog wel wat aantrekkelijk,
maar het resultaat kan op den duur
negatief worden beïnvloed.
De rentabiliteit in deze extensieve
vleesveehouderij wordt sterk be
paald door de kosten van het gras
land. De kosten van onscheurbaar
grasland zijn erg laag. Daarnaast is er
een wat hogere prijs per kg geslacht
gewicht bij dit luxe vleesvee. Al met
al kan dit nog een redelijk saldo per
hektare opleveren.
Organisatie
Ook op organisatorisch gebied is de
vleesveehouderij in Zeeland een tak
geworden die volledig meetelt. Een
belangrijk historisch moment is wel
de oprichting van de "Kring Vlees
veeproducenten" van de V.V.B.-
Zeeland geweest. Deze Kring heeft
tot doel om de technische en ekono-
mische belangen van haar leden te
behartigen. Twee bestuursleden van
deze Kring hebben zitting in een
landelijke gespreksgroep vleesvee
houderij. Deze gespreksgroep pleegt
overleg met en adviseert het Land
bouwschap, P.V.V. e.d.
Daarnaast is deze Kring vertegen
woordigd in de Gezondheidsdienst
voor Dieren West- en Midden-Ne
derland.
Op deze Z.L.M.-manifestatie heeft
de Kring voor haar leden een keuring
van luxe vleesvee georganiseerd. U
kunt dan zelf zien welke kwaliteit
vleesvee hier aanwezig is.
Ing. M. Westhuis
11
Luxe vleesvee bij de boerderij
een gemiddeld arbeidsinkomen van
f 10.000,-/ jaar heeft; dat is dus de
beloning voor het geleverde werk aan
de vleesstieren. Het aantal hiervoor
benodigde uren bedraagt 500 per
jaar.
Extensieve vleesveehouderij
Op onscheurbaar grasland e.d.. waar
men op een extensievere methode
vleesvee houdt, heeft men steeds
meer gekozen voor het luxere vlees
vee. Het gaat hier om het houden van
zoogkoeien en het afmesten van dik-
bilstiertjes. Daarnaast zien we ook
een toenemende belangstelling voor
het houden van specifieke vleesvee
rassen zoals de Limousin.
Momenteel wordt in samenwerking
met het Proefstation voor de Rund
veehouderij en het L.E.I. gekeken
naar de technische en ekonomische
mogelijkheden van deze methode
van vleesveehouderij. In dit kader
zijn er een aantal wegingen verricht
bij Limousin stieren.
