Spruitkoolcommissie N.T.S.
Nieuw koelsysteem maakt langere bewaring
bloemen en groenten mogelijk
Kwaliteitskontrole groenten
en fruit moet anders geregeld
Ontwikkeling van objektieve
kwaliteitskriteria fruit
de nar^/ kas\
weekstaat energieverbruik
Kleur steenwolplanten mooier
door lager E.C.
Uitslag Fruitteelt
ontwikkelingsdag
Nijssen Koeling BV te Zoeterwoude is medio vorig jaar op de markt
gekomen met een nieuw koelsysteem het zgn. "Filacell-voorkoelsys-
teem", de vondst van een Amerikaanse onderzoeker. Dit "Filacell"-
systeem, waarvan kenmerkend is dat de temperatuur van het te kon-
serveren produkt onder zeer natte omstandigheden snel tot iets boven
het vriespunt wordt gebracht, vindt al toepassing in het bloementran-
sport. Het Sprenger Instituut te Wageningen onderzoekt thans in
hoeverre dit systeem ook van toepassing zou kunnen zijn op groenten.
Daarbij zijn de resultaten tot nu toe bepaald hoopgevend. Mocht het
systeem bij groenten inderdaad voldoen dan betekent dit o.m. dat onze
exportgrenzen van groenten kunnen worden verlegd tot zelfs de verre
markten zoals Amerika en Azië.
Na de oogst neemt de hardheid
van fruit af en lopen ook het zuur-
en het suikergehalte terug. Dit
gegeven zou mogelijk kunnen lei
den tot de ontwikkeling van een
objektieve en praktisch uitvoer
bare keuringsmethode voor het
vaststellen van de rijpheid van het
op de veiling aangevoerde fruit.
Meer gegevens in deze richting
worden momenteel verzameld bij
de veiling te Geldermalsen.
Kampen, Grubbenvorst en Ka-
pelle. Maandelijks worden hier
van de aangevoerde Golden De
licious appelen steekproefsgewijs
de hardheid, het zuurgehalte en
het suikergehalte gemeten. Ook
wordt van de telers van de des
betreffende partijen informatie
gevraagd over de bewaarduur en
de gevolgde bewaarmethode. Op
deze wijze hoopt men meer in
zicht te krijgen in het kwaliteits
verloop. Het onderzoek, dat mo
gelijk is gemaakt dankzij een fi
nanciële bijdrage van het Cen
traal Bureau Tuinbouwveilingen,
wordt uitgevoerd door veiling-
kontroleurs en kontroleurs van
het Kwaliteitskontrolebureau.
Het Sprenger Insituut begeleidt
dit onderzoek en zorgde tevens
voor de meetapparatuur.
De op grond van een EG-regeling verplichte kwaliteitskontrole voor
groenten en fruit zal in het vervolg anders georganiseerd moeten wor
den. Dit is het gevolg van een uitspraak van het Hof van Justitie van de
Europese Gemeenschap. In antwoord op een prejudiciële vraag van het
kollege van beroep voor bedrijfsleven stelde het Hof dat de huidige
vorm van kontrole door middel van kwaliteits kontrole bureaus (kcb)
strijdig is met het EG-recht.
Belangrijk voordeel ervan is ook dat
het de bewaarbaarheid van agrari
sche produkten sterk kan verlengen.
Ook het doordraaien bij plotselinge
zeer grote aanvoeren op de veiling
zou sterk teruggedrongen kunnen
worden, omdat meer gespreid kan
worden aangeboden.
Bij het "FilacelF'-systeem wordt de
temperatuur van de produkten al op
de veiling dus voor het transport snel
tot bij nul graden gebracht. Tijdens
het koelproces wordt het vochtverlies
sterk beperkt vergeleken met be
staande koelsystemen. In het jaarver
slag óver 1981 van het Sprenger In
stituut wordt de stand van zaken met
betrekking tot het onderzoek van dit
nieuwe systeem weergegeven:
Bewaring bij hoge
luchtvochtigheid
Voor het derde achtereenvolgende
jaar is onderzoek uitgevoerd aan
koelcellen voorzien van een natte
luchtkoeler. In een natte luchtkoeler
wordt de koelcellucht gekonditio-
neerd door deze lucht intensief in
kontakt te brengen met koud water.
Hierdoor vindt afkoeling van de
lucht en bevochtiging van deze cir-
culatielucht plaats praktisch tot het
verzadigingspunt. De kenmerkende
eigenschappen van een dergelijk
systeem zijn een zeer stabiele lucht
temperatuur even boven het vries
punt en een zeer hoge konstante re
latieve vochtigheid nl. ca. 98% of
hoger.
Deze eigenschappen maken het nat
te koelsysteem zeer geschikt voor de
bewaring van veel tuinbouwproduk-
ten en met name die produkten, die
gevoelig voor uitdroging zijn. Uit de
vergelijkingen tussen de bewaarre-
sultaten onder meer van groenten in
konventionele koelcellen en koelcel
len met natte koeler blijkt steeds, dat
de gewichtsverliezen van het produkt
in dezè ruimten lager zijn.
Na een eerdere bewaarproef met
witlofwortelen, winterpeen, rode en
witte kool, knolselderij en kroten
heeft dit jaar een herhaling plaats
gevonden met een aantal van deze
produkten. Onder meer wordt hier
bij het luchtdebiet en de luchtgelei-
ding gevarieerd. De volgende tabel
geeft een indruk van de gewichts
verliezen. die tevens in de kwali
teitsverliezen tot uiting komen.
Door technische oorzaken zijn he
laas temperatuureffekten en effekten
van luchtstroming door of langs de
kisten enigszins verstrengeld. Voor
lopig kan echter wel gekónkludeerd
worden, dat de natte koeling voor
delen biedt boven konventionele
koeling en dat de luchttemperatuur
zo dicht mogelijk bij 0 gr.C. dient te
liggen. Het luchtdebiet en de lucht-
weerstand in de kist en de eventuele
omstroming van de kist verdient
verdere aandacht.
De uitspraak betreft de zaak tegen de
bv Van Luipen. Van Luipen was
door een tuchtgerecht veroordeeld
tot 4.000 gulden boete aangezien een
partij tomaten niet voldeed aan de
geldende kwaliteitseisen. Deze kwa
liteitskontrole wordt uitgevoerd door
het kwaliteits kontrole bureau voor
groenten en fruit. Dit bureau is, naast
een tuchtgerecht, onderdeel van een
door de overheid opgerichte privaat
rechtelijke instelling die de in EG-
verband vastgestelde normen voor
groenten en fruit kontroleert. Pro
ducenten in de sektor groenten en
fruit kunnen de vereiste kontrolebe-
wijzen voor hun produkten slechts
verkrijgen als zij aangesloten zijn bij
deze instelling. Aangezien de kon-
trolebewijzen noodzakelijk zijn bij
de verhandeling van produkten
blijkt dit lidmaatschap in de praktijk
verplicht.
Van Luipen stelde dat een dergelijke
aansluitingsplicht in strijd is met ar
tikel 34 EG-verdrag waarin handels-
belemmerende maatregelen worden
verboden. De Nederlandse regering
voerde als verweer aan dat een aan
sluitingsplicht de en enige mogelijk
heid is om juridische zeggenschap
over de bedrijfsgenoten te krijgen,
deze zeggenschap is noodzakelijk om
de EG-normen in de praktijk te doen
toepassen. Het Hof verwierp dit ver
weer en stelde vast dat het strijdig is
met het gemeenschapsrecht wanneer
een privaatrechtelijke instelling die is
aangewezen als enige kontrole-in-
stantie slechts kontrolebewijzen af
geeft aan degenen die bij de vereni
ging zijn aangesloten.
"Nederland zal alles doen om de
kwaliteits kontrole bureau's te be
houden". Dit heeft een woordvoerder
van het ministerie van landbouw en
visserij in Den Haag vrijdag meege
deeld. Hij wees er ook op dat hij deze
bureau's ongeveer 200 mensen werk
zaam zijn.
De door de regionale Veiligheids
kommissie van het Landbouw
schap in samenwerking met de
Arbeidsinspektie en het Konsu-
lentschap voor de Tuinbouw
"Zuid-West-Nederland" georga
niseerde Veiligheidswedstrijd is
gewonnen door de heer C.A.
Nieuwdorp te Kapelle.
Hij werd de gelukkige eigenaar
van een Van de Grinten verse-
luchtinstallatie t.w.v. 800,-
De 2e prijs, een veiligheidspakket
bestaande uit: gehoorbescher-
mer, halfmasker, 2 filters, lasbril,
laskap, elektpodenhouder, veilig-
heidsbril, 1 paar handschoenen,
dit alles met een waarde van
160,— kwam toe aan de heer
M.A. Tolhoek te 's Heer Arends-
kerke.
De heer D.A. v.d. Woerd te
Zwolle kan zich eigenaar noemen
van de als 3e prijs beschikbaar
gestelde spuitoverall t.w. van
70.-
Deze uitslag was het resultaat van
de loting tussen degenen die de 10
vragen foutloos hadden beant
woord, welke loting verricht werd
door de voorzitter van de regio
nale Veiligheidskommissie, de
heer M.C.J. Kosten te Tholen.
De prijswinnaars zijn inmiddels
van deze uitslag op de hoogte
gesteld.
De heer C.A. Nieuwdorp (r) te Kapelle neemt de eerste prijs, een verse
luchtinstallatie in ontvangst.
"Het jaar 1982 had een goed begin, maar slecht einde. Als de prijs
slecht is, betekent dat niet dat de gewasverzorging vergeten moet
worden. We moeten ook dan zeer alert zijn op de gewasverzorging en
dat is iets wat het afgelopen jaar lang niet altijd is gebeurd". Met deze
woorden opende de voorzitter van de Spruitkoolcommissie N.T.S., de
heer A. Noordam, de eerste vergadering van deze commissie in 1983.
Verder wees de voorzitter erop dat we als telers weinig aan de prijs
vorming kunnen doen. Als telers kunnen we wel wat aan de kostenkant
doen en die moeten we zeker in een slecht jaar zeer goed in de gaten
houden.
Sorteerindelingen
Om te komen tot een goede afzet van
de spruitkool moeten we als teelt-
technische organisatie in nauwe sa
menwerking met andere instanties
inspelen op de behoeften die er zijn.
Eén hiervan is een fijnere sorteerin-
deling. In plaats van sorteringen per
10 mm zou men kunnen denken aan
8 mm. Hiermee zijn dit seizoen op
verzoek van een exporteur een aantal
proeven genomen. Dit gaf een mooie
en uniformere partij spruiten té zien.
Aan de hand van monsters en dis
cussie heeft de commissie een voor
stel opgesteld voor een maat-inde-
ling, wat er als volgt uitziet:
D 16-23 mm rond
A 23-31 mm rond
B 31 -39 mm rond
C 39 mm .en op rond.
Als met roosters met vierkante ma
zen wordt gesorteerd, kan deze in
deling worden gerealiseerd met de
roosters 15, 22, 30 en 38 mm.
Aan de vertegenwoordigers is ge
vraagd dit voorstel te bespreken.
Wanneer dit is gebeurd wil de com
missie namens de spruitkooltelers
een sorteerindelings-advies opstellen
en dit bij het C.B.I. deponeren. Heeft
u dus opmerkingen over dit advies
dan kunt u deze via uw studieclub
vertegenwoordiging naar voren
brengen.
Het energieverbruik bedroeg deze wee
te verdelen:
Week no. 5, d.d. 28/1-4/2
verbruik in m3 deze week
energieverbruik in m3/100 m2
vanaf 28-12-1982
oogst in kg/100 m2
gemiddeld vruchtgewicht in gram
De buitenomstandigheden waren de2
gemiddelde buitentemperatuur
gemiddelde windsnelheid
Het typisch Hollandse weer van de afgelopen week; veel zon, veel wind en
regenbuien, zorgt ervoor dat het beeld van de gewassen in alle kassen goed is.
De steenwolplanten zijn dinsdag 1 februari op de mat (3,5 E.C.) gezet. Het
nivo van het druppelwater in de grondteelt is nu 4,5-5 E.C. en gezien de
gewasontwikkeling is dat juist.
De tweede tros staat nu in bloei en de derde tros begint. De zetting laat niets te
wensen over. Wat opvalt is dat de kleur van de steenwolplanten mooier is dan
we gewend waren: de planten zijn ook wat forser, wat ook weer zijn invloed
heeft op het energieverbruik van de steenwolplanten. De betere kleur zal door
de wat lager aangehouden E.C. veroorzaakt kunnen zijn.
De verschilletjes in de gewasontwikkeling zijn deze week kleiner geworden.
De CO2 behoefte werd groter. Op de zonnigste dag van de week heeft de ketel
één uur speciaal ten behoeve van de CO2 produktie moeten draaien om het
nivo op 800 ppm te houden, maar dat ging probleemloos.
Stooktemperatuur op de dag is 19 gr. C. in de geïsoleerde kassen en 20 gr.C. in
de standaardkas; nachttemp. is 15,5 gr.C. Bij zonnig weer is er een lichtver-
hoging van 3 gr.C. en bij donker weer een temperatuurstoot van 2 gr.C. tussen
10 en 12 uur.
11.350 m3 gas bij een bedrijfsomvang van 10.000 m2. Het gasverbruik is als volgt
GRONDTEELT STEENWOLTEELT
SDP FUT. Kontrole SDP FUT. Kontrole
acrylpl. m.scherm acrylpl. m.scherm
98 118 107 95 U8 12H
489 580 529 437 536 582
week:
6,3 gr.C. DENAR-KAS
9,3 m/sek. L. Koop
