Lonen agrarische
sector omhoog
Is samenwerking een modewoord
of noodzakelijkheid
over geld
en goed
De overheid en het rentepeil.
Voorziening agrarische
werknemers bij
gedeeltelijke
glasafbraak
Agrarische export speerpunt in Frans
Economisch beleid
Bureau Beheer
Landbouwgronden
opvoler S.B.L.
Beheerregelingen worden
meer flexibel
Ervaring
Meer flexibele aanpak
In de achter ons liggende tijd hebben
we gezien dat de werktuigen en ma
chines steeds groter werden, dat
daardoor de kapaciteit toenam en dat
het heel vaak niet meer mogelijk was
en is om op één bedrijf de werktuigen
op rendabele wijze te exploiteren.
Hier kwam nog bij dat de kosten van
werktuigen en de daarbij behorende
brandstoffen zeer sterk stegen en
stijgen (zie tabel).
Men was en is dus genoodzaakt de
kapitaalsinvestering per bedrijf te
verlagen en de werktuigen doelmati
ger te gebruiken. Verschillende
werkzaamheden zijn alleen niet rond
te zetten denk maar eens aan de
aardappel- bietenoogst en vele an
dere werkzaamheden.
In de praktijk bestaan er zeer veel
samenwerkingsvormen wat betreft
de oogstmachines. Doch samenwer
king met traktoren, zaai- en poot-
machines en grondbewerkingswerk
tuigen en spuitmachines zie je veel
prijs indexcijfer van werktuigen en brandstoffen 1975 - 100
1976
1977
1978
1979
1980
1981
werktuigen
109
117
123
130
138
146
brandstoffen
116
127
136
160
207
261
Bron: Statistiek van de Land- en Tuinbouw.
minder. Toch zijn door samenwer
king hiermee op veel bedrijven de
werktuigkosten in de hand te houden
of te verminderen, dat staat vast en
wordt bij sommigen in de praktijk
bewezen. We zouden de antwoorden
wel eens willen horen over het waar
om met deze werktuigen nog zo wei
nig wordt samengewerkt.
Onze gedachten zijn dat de ant
woorden praktisch allemaal in het
menselijk vlak zullen liggen, name
lijk: "We willen nog een klein beetje
zelfstandigheid bij onze beslissingen,
en het ekonomisch motief hoeft toch
niet voor alles te gelden". Met dit
laatste ben ik het eens wanneer het
niet nodig is.
Wanneer het echter nodig is of je ziet
aankomen dat het nodig wordt zul je
gewoon samen moeten gaan bekij
ken of er door iets gezamenlijk te
doen met alle werktuigen, je geza
menlijk voordeel kan halen uit een
meer uitgebreide samenwerking.
De wintermaanden zijn er voor: om er
onder elkaar eens over te praten, om
je licht eens op te steken bij kollega's
die het steeds doen. Bij dit alles mag je
dit niet vergeten: Verstaan we elkaar
op MENSELIJK en ZAKELIJK ni
veau. Als je elkaar verstaat kan er
veel.
J. Markusse
Ruim een jaar geleden was de rente op haar hoogtepunt. Er werd toen
een staatslening uitgegeven tegen 123/4% rente. Velen waren van mening
dat de overheid door haar bijzonder omvangrijke beroep op de kapi
taalmarkt als marktleider zou fungeren en daarbij de rente op een
bijzonder peil zou brengen (en houden). Het beroep van de overheid op
de kapitaalmarkt was noodzakelijk vanwege de tot grote hoogte geste
gen financieringstekorten.
Inmiddels is de laatste staatslening
van 1982 uitgegeven tegen een rente
van 7 3A%, hetgeen een daling bete
kent met een volle 5%. Zouden wij
dan ook mogen constateren dat de
tekorten van de overheid zijn ge
daald? Integendeel. Het tekort is al
leen nog maar gestegen. En waarmee
dan tevens is komen vast te staan dat
de overheid niet (alleen) verant
woordelijk is voor een wijziging in
rentepercentage.
Het rentepercentage is de uitkomst
van vraag en aanbod op de kapitaal
markt. Evenals dit op de goederen
markt gebeurt, wordt de prijs be
paald op een niveau waarbij er
evenwicht is tussen aanbieders en
vragers. Doordat er weinig vraag van
het bedrijfsleven valt te constateren,
zou de rente door het wegvallen van
een deel van de vraagzijde naar be
neden zakken. Toch heeft het nog tot
in begin 1982 geduurd voordat de
daling ook reëel begon. Daaruit volgt
dat Nederland beslist niet op zich
zelf staat, maar voor een groot deel
afhankelijk is van het beleid in het
De "Beschikking Bedrijfsverkleining
glastuinbouw" waarvan de glastuin
ders gebruik kunnen maken om een
deel van hun glasopstanden af te
breken, kan gevolgen hebben voor
eventuele werknemers. Het Land
bouwschap en de Minister van
Landbouw zijn overeengekomen,
dat werknemers aanspraak kunnen
maken op een financiële tegemoet
koming als ze door de bedrijfsver
kleining hun werk verliezen. De bij
drageregeling zal het karakter dra
gen van de zogenaamde Midden-
Delfland regeling.
De regeling komt neer op een aan
vulling op de W.W. uitkering voor
werknemers, die aan een aantal
voorwaarden voldoen.
Gegadigden voor deze werknemers-
regeling kunnen zich rechtstreeks
melden bij het Ministerie van Land
bouw. bij het Hoofd van de Afdeling
Sociale Regelingen. Directie Be-
drijfsstructurele Aangelegenheden,
Bezuidenhoutseweg 73. Den Haag.
(De heer J. van Briemen. tel. 070-
792778).
In het Franse economisch beleid
in de komende jaren zal sterk de
nadruk worden gelegd op de ex
port van landbouwprodukten.
kunstmest en landbouwmachi
nes. Op een persconferentie in
Londen, zei premier Pierre Mau-
roy dat de landbouw dit jaar een
belangrijke bijdrage heeft gele
verd aan de Franse economische
groei. De produktie nam toe met
4.5% terwijl in veel andere secto
ren in het geheel geen groei
plaatsvond.
Intussen heeft minister van land
bouw. Edith Cresson. gezegd dat
een van de prioriteiten tijdens de
debatten over de nieuwe land
bouwprijzen zal zijn een verla
ging van de monetair compense
rende bedragen (MCB's) van het
Verenigd Koninkrijk. West
Duitsland en Nederland.
(Commodity Week).
Op 1 januari 1983 wordt de
Stichting Beheer Landbouw
gronden (SBL) opgeheven. Met
ingang van die datum worden al
le taken van de SBL overgeno
men door het Bureau Beheer
Landbouwgronden (BPL). Het
bureau krijgt daarnaast een aan
tal nieuwe taken uit te voeren op
grond van de Wet Agrarisch
Grondverkeer.
Het bestuur van de SBL maakt
plaats voor de Commissie Beheer
Landbouwgronden. Deze com
missie heeft o.a. tot taak het ge
ven van algemene leiding aan het
bureau en het houden van toe
zicht op de werkzaamheden van
het bureau.
De lonen in de agrarische sector gaan met ingang van 1 januari 1983
omhoog met 1 tot 2,5%.Daarmee wordt in de agrarische cao's geen
gevolg gegeven aan de aanbeveling van de Stichting van de Arbeid van
24 november vorig jaar. De cao-partners werd toen in overweging
gegeven de prijscompensatie per 1 januari 1982 te bestemmen voor
maatregelen voor uitbreiding van de werkgelegenheid. De hiervoor
noodzakelijke unanimiteit was bij de cao-partijen echter niet aanwezig,
zodat de prijscompensatie per 1 januari 1983 normaal wordt toegepast.
buitenland en met name van Duits-
land en de Ver. Staten.
Toch heeft het financieringstekort
nog wel enige binding met het ren
tepeil. Kijken wij naar landen als
België, Denemarken en Italië dan
zien we daar rentestanden van 13 tot
bijna 20 procent.bij een financie
ringstekort volgens de EG-definitie
van 12 tot 15 procent. In ons land is
de rente nog geen 8 procent bij een
financieringstekort naar de zelfde
EG-maatstaven van 8,5 procent.
Waar precies de grens ligt dat een
financieringstekort begint door te
werken in de rentestand is niet pre
cies aan te geven, temeer daar ook
andere oorzaken hun invloeden
doen gelden.
Hoe het ook moge zijn, laten wij op
dit moment blij zijn met de gedaalde
rente. De rentelasten bij overheid en
bedrijfsleven begonnen gigantische
vormen aan te nemen. Zoals uit de
Miljoenennota 1981 blijkt betekent
elk procent rentedaling voor het be
drijfsleven een lastenverlichting van
één miljard. Indien vervolgens de
overheid gaat zorgen voor beperking
van haar tekorten dan ontstaat er de
mogelijkheid dat het bedrijfsleven
weer op de kapitaalmarkt terecht
kan. indien het herstel zich gaat
aandienen.
Ik wens U tenslotte een gezond en
werkzaam 1983 toe.
Veerbeek
Voor vaste werknemers gaan de
bruto-lonen in de agrarische cao's
met 2,1% omhoog en voor de losse
werknemers met 2,5%. Het verschil
wordt veroorzaakt doordat het
werknemersaandeel in de wacht
geldpremie Werkloosheidswet
(WW) voor losse werknemers met
0,5% is gestegen en dat voor vaste
werknemers met 0,1%. Een afwij
kende loonsverhoging geldt voor de
lonen, die zijn afgeleid van het wet
telijk minimumloon. Dat minimum
loon is namelijk met slechts 1% ver
hoogd. Dat houdt in dat de bruto
lonen voor vaste werknemers met 1%
en voor losse werknemers met 1,4%
omhoog gaan.
In de meeste agrarische cao's is voor
de hoogte van de vergoeding van het
woon-werkverkeer een koppeling
gelegd met het onderdeel verkeer
van het prijsindexcijfer. Op basis
hiervan volgt per 1 januari 1983 een
aanpassing van de vergoedingsbe
dragen met 2,4%. Voor 1983 be
draagt de vakantietoeslag weer 8 'A%
en geldt de minimum vakantietoe
slag, zoals deze bij het cao-overleg is
overeengekomen. De beperkingen
door het Besluit loonvorming 1982
zijn niet meer dan toepassing.
V erzekeri ngsprem ies
Met ingang van 1 januari 1983 wordt
ook een aantal premies voor de so
ciale verzekeringen gewijzigd. Dit
heeft gevolg voor de inhoudingen op
het bruto-loon en dus ook op de net
to-lonen.
Bij de BVAB (Bedrijfsvereniging
voor het Agrarisch Bedrijf) bedragen
deze premies per die datum:
(Zie onderstaande tabel).
Bij de WAO geldt een franchise, (een
voor premieheffing vrijgesteld be
drag) van 94, per dag voor vaste
werknemers en van 106,70 per dag
voor losse werknemers die vakantie
bonnen ontvangen.
Loonbelasting en volksverzekering
In de tot nu toe gebruikelijke witte
tabellen voor loonbelasting en pre
mie volksverzekeringen was al reke
ning gehouden met de verschuldigde
werknemerspremie in de ZW, WW
en WAO en met het werkgeversaan
deel in de ZWF-premie. Met ingang
van 1 januari 1983 is dit niet meer het
geval. Vanaf die datum moet de in-
houdingsplichtige zelf het belastbare
bedrag vaststellen. Hiervoor moet bij
het loon plus toeslagen en eventueel
60% van de vakantiebonwaarde bij
geteld worden het werkgeversaan
deel (4,9%) in de ZFW-premie en
afgetrokken de inhoudingen op het
loon van de werknemer van de pre
mie voor de ZW, WW en WAO.
Begin januari 1983 komt de zoge
naamde ioonkrant gereed. Hierin
zijn bovenstaande veranderingen
opgenomen. Deze loonkranten wor
den via de landbouworganisaties en
de voedingsbonden verspreid. Na 15
januari zijn zij tevens verkrijgbaar bij
het Landbouwschap.
Premie
Totaal
Wkg.deel
Wkn.deel
Ziektewet (ZW)
6.35%
5,35%
1,00%
Ziekenfondswet (ZFW)
9.80%
4,90%
4,90%
WW vaste werknemers
4,80%
0.25%
4,55%
WW losse werknemers
12.70%
4.20%
08.50%
Wet Arbeidsongeschiktheid
20.90%
3,65%
17,25%
Het bestuur van de Stichting Beheer Landbouwgronden (SBL) heeft
besloten een aantal wijzigingen door te voeren met betrekking tot de
uitvoering van de beheerregelingen. Met deze wijzigingen wordt het
mogelijk het stelsel van beheerregelingen meer af te stemmen op de
specifieke situatie van de verschillende landbouwbedrijven. Ook biedt
een meer flexibele aanpak mogelijkheden om in te spelen op specifieke,
meer plaatsgebonden kwaliteiten van natuur en landschap.
De Beschikking Beheersovereen
komsten. met de uitvoering waarvan
het bestuur van de SBL is belast,
geeft de uitgangspunten van het be-
heerregelingenbeleid aan. In aange
wezen beheer- en reservaatgebieden
kunnen boeren, die de bedrijfsvoe
ring mede willen richten op doelein
den van natuur- en lanschapsbeheer.
beheerovereenkomsten afsluiten op
basis van op te stellen beheerplan-
nen.
Na enkele jaren ervaring heeft het
SBL-bestuur onlangs onderzocht
hoe deze uitvoering in de praktijk
functioneert. Daarbij is gebleken dat
het stelsel van beheerregelingen
flexibeler moet kunnen worden toe
gepast. Er kan te weinig rekening
worden gehouden met de specifieke
situaties op de bedrijven. Ook kan
niet altijd in voldoende mate worden
ingespeeld op de verscheidenheid in
natuurwetenschappelijke en land
schappelijke waarden, die zich bin
nen een beheer- of reservaatgebied
kunnen voordoen.
Gezien deze ervaringen heeft het
SBL-bestuur. na intensief overleg
tussen vertegenwoordigers van de
landbouw- en natuurbeschermings
organisaties, besloten een meer flex
ibele aanpak bij het opstellen van
beheerplannen en het afsluiten van
beheerovereenkomsten mogelijk te
maken.
Met handhaving van de doelstellin
gen en uitgangspunten van de Rela
tienota komen de belangrijkste wij
zigingen op het volgende neer:
de beheerplannen zullen meer
keuzemogelijkheden bevatten
voor de invulling van de afzonder
lijke beheerovereenkomsten;
de ondernemer zal vrijer kunnen
bepalen welke oppervlakte van
zijn bedrijf hij voor een beheero-
vereenkomst in aanmerking wil
laten komen;
de betreffende ondernemers zul
len nadrukkelijker worden be
trokken bij de voorbereiding van
beheerplannen en krijgen meer
mogelijkheden om zelf mede de
inhoud van de beheerovereen-
komst te bepalen.
Door middel van wijzigingen in de
uitvoeringsregels kan een grotere ac
ceptatie van de beheerregelingen
worden bereikt. Het uitgangspunt
blijft dat met de beschikbare geld
middelen zo goed mogelijk aan de
gestelde doeleinden van natuur- en
landschapsbeheer tegemoet wordt
gekomen.
3