„Eerdat alle mannen in Brussel ieder
zijne zeg daarover gehad hebben..."
Op goed geluk reed ik ergens tussen Bergen op Zoom en Antwerpen een
boerenerf op. Mijn opdracht was er achter te komen hoe de Belgische boer
over de EG denkt. Een bijna onmogelijke opgave, want er zijn zoveel boeren
in even zovele verschillende omstandigheden. Toch meen ik dat het echt
paar Willemen op z'n minst een goede Belgische agrarische „familie Door
snee" is. Bij hen was ik terechtgekomen, aan de 's Hertogendijk in de ge
meente Stabroek, 15 km ten noorden van de grote havenstad Antwerpen.
„Aan alles zitten goede en kwade
kanten," zegt mevrouw Willemen
bedachtzaam na haar man enige
tijd zwijgend en afwachtend te
hebben aangekeken. „Is het niet
waar, pa," vraagt ze hem dan. Hij
lemen sr. is 64 jaar en heeft zijn be
drijf vier jaar geleden overgedaan
aan zijn enige zoon Herman, die
met zijn gezin in de andere helft
van het huis woont. Toen Wille
men sr. in 1947 trouwde en het be-
Het Brussels Manneke gaat door...
Symbool voor overvloedige woor
denstroom? Voor alle mannen hun zeg
je hebben gedaan, is de boer er al veel bij
ingeschoten,zegt het echtpaar Wille
men.
zit tegenover haar aan tafel en
strijkt kalm door zijn haar. Wille
men volstaat met een korte knik.
Stilte. Dan herhaalt haar echtge
noot de vraag nog es hardop: „Hoe
denkt u over de EG en wat heeft de
EG voor u en uw bedrijf betekend?
Een moeilijke vraag waar ik zo di
rect toch geen antwoord op zou
weten. U overvalt ons er een beetje
mee, ziet u." Zijn vrouw wil er wel
iets over zeggen: „Ik denk toch dat
de EG ons meer goede dan kwade
dingen heeft gebracht. Het is toch
goed dat de produkten nu een veel
regelmatiger prijs blijven houden
dan vroeger toen we pas getrouwd
waren? Toen speelden vraag en
aanbod in je onmiddellijke omge
ving een veel grotere rol en als de
markt dan in elkaar zakte dan kre
gen we niks voor onze produkten.
Dat heeft natuurlijk ook met de
import en export te maken die
gaan nu veel gemakkelijker." En
ze gaat in een adem door: „Neem
nou die wijnboeren, die zitten ook
in de EG. Vroeger moesten ze de
slechte prijzen maar slikken, maar
nu gaan ze de straat op. Dat heb
ben we toch gezien. En nu wordt er
toch iets aan gedaan, nietwaar?
Echt, vinde kik, er zitten maar wei
nig slechte kanten aan de EG."
Niet breed
Het echtpaar A. Willemen woont
in een eigen vrij modern en een
voudig ingerichte boerenwoning
aan de 's Hertogendijk in de ge
meente Stabroek ongeveer 15 km
ten noorden van Antwerpen. Wil-
drijf van zijn vader overnam, had
het jonge gezin het niet breed, net
zomin als de honderden andere
vrijwel uitsluitend kleine pach
ters in de streek. Hij begon toen
met 12 melkkoeien en 40 fokzeu-
gen, waarvoor het voer vrijwel ge
heel van het eigen 18 ha omvat
tend bedrijf kwam. Al generaties
lang eigendom van een groot-
grondbezittende graaf die een of
twee keer per jaar bij de pachters
op bezoek komt en waarvoor de
Willemens veel respect hebben.
Een goede verpachter die, en ze
hebben daar wel begrip voor, de
modernisering van de bedrijfsge
bouwen helaas niet kan financie
ren.
Loonwerk
Na zijn hele leven hard gewerkt te
hebben, kon Willemen zich bij de
bedrijfsoverdracht eigenaar noe
men van enige contanten, een
groot modern huis en van een vee
stapel die bestond uit 30 melk
koeien, 70 stuks jongvee en een 40-
tal fokzeugen. Zijn zoon heeft de
varkens verkocht en het bedrijf
verder op dezelfde voet voortge
zet. In voor- en najaar doet hij er
wel veel loonwerk bij. Voor colle
ga's in de omtrek verzorgt hij het
zaaien en hakselen van mais. Va-
Twee tevreden mensen
37
