Inkomensverbetering op een
akkerbouwbedrijf met leghennen
Akkerbouwbedrijf
15 -30 ha. VIII
Marktbericht Graszaden 1982 - 5
Barenbrug
Leghennen.
Afzet.
Onmisbaar.
Visie.
Dalende agrarische
uitvoer
van Frankrijk
Rassen- en
Gewassen
bijlage
Van Rijsbergen
voorzitter Europese
federatie
loonwerkers
Aardappelexport
november 1982
Op Goeree-Overflakkee heeft Koos de Wit in Achthuizen een akker
bouwbedrijf met 10.000 leghennen. Het is een niet alledaagse combi
natie. Toch blijkt deze neventak een goede aanvulling te zijn op het
inkomen. Met name de afzet van eieren aan particulieren vergt veel tijd.
Samen met zijn broer nam Koos de
Wit, die 46 jaar is, in 1960 het ak
kerbouwbedrijf over van zijn vader.
De bedrijfsovername gaf weinig
problemen, aangezien het een
pachtbedrijf was. Direkt na de over
name zijn beide broers zelfstandig
gaan werken. Het gevolg was, dat
ieder 27 ha. had. "Het voordeel is,
datje het bedrijf op je eigen manier
kan runnen. Alleen de machines
hebben we gezamenlijk", zo zegt
Koos. Een paar jaar geleden heeft hij
7 ha land aangekocht, zodat het hui
dige bedrijf 34 ha groot is. Het
bouwplan, 1 op 4 teelt, is in de loop
der jaren nauwelijks gewijzigd. De
voornaamste teelten naast consump
tie-aardappelen, bieten en winter
tarwe zijn uien en graszaad.
Samen met zijn broer en buurman
beheert hij het machinepark voor de
aardappelteelt. Een vacuümtank is
in eigendom met 4 andere boeren.
De loonwerker oogst de overige ge
wassen en zaait de bieten. De aard
appelen worden opgeslagen en afge
zet in 3 perioden om een gemiddelde
prijs te kunnen behalen.
Het idee om kippen te gaan houden
dateert van 1968. Toen waren er 100
leghennen aanwezig. Waarom juist
kippen? Om een redelijk inkomen
voor de toekomst te waarborgen
moest naar een oplossing worden
gezocht. Toen al werden de kosten
niet in de prijzen doorgerekend.
"Aan het eind van de zestiger jaren
waren op het eiland maar 5 bedrijven
met kippen. De particuliere afzet van
eieren zou weinig problemen geven.
De grond was te zwaar voor de teelt
van grove tuinbouwproducten, zoals
witlof of knolselderij. Een bijko
mend voordeel is de kippemest, die
een besparing op de bemestingskos-
ten geeft", zegt Koos. Ook de factor
arbeid speelde een rol bij die keuze.
In 1969 werd de eerste schuur ge
bouwd voor 5000 leghennen. In 1976
kwam er een tweede schuur bij,
waardoor het totaal op 10.000 leg
hennen kwam. In iedere schuur zit
ten witte en bruine kippen. Na de
eerste legperiode gaan ze in de rui,
waarna ze weer zeven maanden eie
ren leggen. Het voordeel is, dat je
weer snel aan de produktie bent en
geen jonge hennen hoeft aan te
schaffen. "Hoe heeft U de kennis
gekregen omtrent deze neventak"?
"Het is de bedrijfsvoorlichting ge
weest, die me geholpen heeft. Tevens
wist ik al iets van kippen af. Ik had er
voorheen al 100. Naast de voorlich
ting lees ik veel op het gebied van de
pluimveehouderij", zegt Koos, die
geen moeite heeft gehad zich oerrein
te verdiepen. De eerste /p dit t/jaren
zijn even lastig geweest door ziektes,
zoals Marek. Nadien zijn er geên
problemen meer geweest.
Niets gaat naar de veiling. De eie-
renverkoop is voor het grootste deel
thuis. Het overige deel gaat naar de
groothandelaar en enkele winkels in
de buurt. Zodoende krijg je meer
voor je eieren dan de veilingprijs. Er
is duidelijk ingespeeld op de be
hoefte van de consument. Te koop
zijn grote, kleine, bruine en witte
eieren. Het assortiment moet ruim
zijn. zodat de klanten blijven komen.
Vandaar, dat een deel van de aard
appelen (Bintje) en uien ook aan huis
wordt verkocht. Als de vraag naar
grote eieren het aanbod overtreft.
dan zorgt de grossier voor aanvul
ling. Eigenheimers en mestkuikens
worden gekocht en toegevoegd aan
het assortiment. "Er zijn zelfs klan
ten, die uit Rotterdam komen. Je
moet het aantrekkelijk houden, de
prijs en het aantal producten spelen
hierbij een voorname rol".
"Deze vorm van afzet kost toch veel
tijd"? "Inderdaad, zonder de hulp
van mijn vrouw en kinderen was het
onmogelijk geweest. Zij sorteert de
eieren en verzorgt de verkoop zes
dagen per week", aldus Koos, die
zelf de kippen voert en de eieren
raapt. Tijdens de oogstwerkzaamhe-
den wordt extra personeel aange
trokken om dit werk over te nemen.
De twee dochters en twee zonen hel
pen in de vakantieperiode zoveel
mogelijk mee. Het ziet er overigens
niet naar uit, dat een van de kinderen
het bedrijf zal gaan overnemen.
Hiermee is rekening gehouden met
de bouw van de tweede schuur. Deze
is hoog en kan zo worden verbouwd
tot landbouwschuur. Zodoende blijft
die altijd zijn waarde behouden.
Naast de werkzaamheden op het be
drijf maakt Koos tijd voor tal van
functies. Vrijwel elke avond is hij
weg en minstens een dag per week is
hij op pad. Zo heeft hij zitting in een
plaatselijk schoolbestuur en is hij
actief in de bejaardenzorg. Tevens is
van een standsorganisatie 1 aldus
Koos, die nog tal van andere functies
bekleedt.
"Het houden van scharrelkippen zag
U niet als een rendabele exploita
tie?"
"Inderdaad, je hebt meer vierkante
meters nodig en het vergt veel meer
arbeid. Ik betwijfel of de consument
in de huidige economische situatie
meer geld voor scharreleieren wil
geven. De vraag er naar zal eerder
afnemen".
Het L.E.I. voorspelt voor de pluim--
veehouderij een slecht 1983. Het
blijkt, dat Koos het iets anders ziet.
"Het aantal uit te zetten jonge kip
pen is het komende jaar beduidend
minder dan in de afgelopen twee
jaar. Zo slecht als het dit jaar is ge
weest, zal het niet worden. Bij mij is
het rendement over de afgelopen 5
jaar goed geweest. Mede hierdoor zal
ik zeker doorgaan".
"Raad U deze vorm van 'intensive
ren' aan voor andere bedrijven"?
"In principe niet. Het is van zo veel
faktoren afhankelijk. Je moet er in de
eerste plaats interesse voor hebben.
Dan in welk gebied zit je?Kan je de
eieren partikulier verkopen? Is de
eventuele bedrijfsopvolger ook geïn
teresseerd? Als al deze faktoren gun
stig zijn en je vrouw is bereid mee te
werken, dan is het zeker een moge
lijkheid om je inkomen voor de toe
komst veilig te stellen".
Koosde Wit: "Leghennen als neventak goede aanvulling op inkomen
hij voorzitter van de Federatie Goe
ree-Overflakkee van de H.M.v.L. en
de L.T.B.
"Als boer moet je proberen invloed
uit te oefenen op de landbouwpoli
tiek. Dit is mogelijk door lid te zijn
Henri Bos,
S.E.V. - H.M.v.L.
De graszaadmarkt houdt zich goed, de groothandel heeft vertrouwen in
de ontwikkeling van de vraag, terwijl het areaal zich niet uitbreidt en
dus, afgezien van uitzonderlijk goede oogstomstandigheden, gerekend
wordt op enige teruggang in produktie in 1983.
Ook de gazon- en sportveldgrassen vertonen overwegend een iets vas
tere stemming.
De prijsindikaties door het Produktschap voor Landbouwzaaizaden voor
begin december 1982 zijn, zoals gebruikelijk, aanduidingen voor prijzen
waarvoor door de groothandel zaken zijn gedaan.
Deze prijsindikaties zijn:
Engels raaigras weidetype 3,50 a 3,90
Engels raaigras laat hooitype 3,60 a 4^00
Engels raaigras vroeg hooitype circa 3,00
Engels raaigras gazon- en sportveldtype 3,75 a 4,50
Italiaans raaigras 3^60 a 3.75
Westerwolds raaigras 3,00 a 3.10
Roodzwenkgras uitlopervormend 3,25 a 3,75
Roodzwénkgras en met fijne
uitlopers vanaf 4,75
Veldbeemdgras 3,40 a 4,00
Beemdlangbloem weidetype is zeer schaars en duur op 5,50 en meer.
Beemdlangbloem hooitype is schaars en ook goed geprijsd op circa 5,00.
Het Franse Statistiekbureau (IN-
SEE) meldt een dalende agrarische
uitvoer.
In het tweede kwartaal van dit jaar
daalde de agrarische uitvoer met
16,4%, bij een totale daling van de
Franse uitvoer met slechts 4%. In het
eerste kwartaal van dit jaar bedroeg
de teruggang 7,4%, en in het laatste
kwartaal van 1981 ongeveer 3,5%.
De ontwikkeling geeft voldoende
zorg aan de Franse regering, die toch
reeds kampt met een negatieve han
delsbalans.
Op vrijdag 21 januari 1983 ver
schijnt uw ZLM Land- en Tuin
bouwblad weer met een uitvoerige
bijlage over RASSEN EN GE
WASSEN!
De heer M. van Rijsbergen te Bad
hoevedorp, voorzitter van de afde
ling Landbouwambachten van het
Landbouwschap, is voorzitter ge
worden van de Europese Federatie
van agrarische loonbedrijven
(CEETTAR). Tijdens een bijeen
komst in het Europese Huis voor de
Landbouw te Brussel werden voorts
de Westduitser H. Meyer en de Belg
E.Tessier gekozen tot respectievelijk
vice-voorzitter en secretarispenning
meester. De heer J. Bamps (COP-
A/COGECA) treedt op als adviseur.
In de nieuwe statuten wordt ervan
uitgegaan, dat elke lidstaat in de al
gemene vergadering twee personen
met stemrecht kan afvaardigen. De
nieuwe federatie komt tijdens de
werktuigendagen in Liempde (mei
'83) weer bijeen. Bedoeling van de
federatie is onder meer dat de plan
nenmakers in Brussel bij het ont
werpen van bijvoorbeeld nieuwe
richtlijnen ook zoveel mogelijk reke
ning houden met de belangen van
loonwerkers.
r
Barenbrug heeft een goed verzorgde
uitgave het licht doen zien waarin
een en ander van het bedrijf uit de
doeken wordt gedaan.
"Buitenstaanders hebben er zelden
een idee van wat zoal in een gras-
zaadbedrijf als het onze omgaat.
Maar ook voor insiders kan het ple
zierig zijn de diverse aktiviteiten eens
op een rijtje te zien. Wij hopen erin
geslaagd te zijn met deze brochure
beide kategorieën aan te spreken",
aldus de motivatie van het bedrijf om
de brochure uit te geven.
Volgens het Produktschap voor
Aardappelen is in de maand november
157.000 ton konsumptie- en indus
trieaardappelen uitgevoerd. Hiervan
was 15.000 ton bestemd voor de zet-
meelindustrie.
Hierdoor is de totale export van
oogst 1982 op 428.000 ton gekomen.
Van de vorige oogsten is tot 1 de
cember uitgevoerd:
oogst 1981 418.500 ton
oogst 1980 380.000 ton
oogst 1979 244.000 ton
oogst 1978 221.000 ton
De bestemmingen van de novem-
ber-uitvoer zijn:
West-Duitsland 66.500 ton
Italië 19.000 ton
België 5.000 ton
Ierland 2.500 ton
Ver. Koninkrijk 2.500 ton
Frankrijk 500 ton
EEG.
96.000 ton
EEG.
96.000 ton
Rest Europa
3.000 ton
Algerije
40.000 ton
Rest-Afrika
9.000 ton
Azië
6.500 ton
Amerika
2.500 ton
Totaal
157.000 ton
In de kalenderweek van 29 novem
ber t/m 4 december is 31.000 ton
konsumptie- en industrieaardappe
len uitgevoerd.
De invoer van konsumptie- en in
dustrieaardappelen bedroeg in de
maand november 23.000 ton. waar
van 16.000 ton uit West-Duitsland.
voornamelijk bestemd voor de zet-
meelindustrie.
