Brede oriëntatie
Na rijp beraad
Kavelruil
Comité van Graanhandelaren:
Pleidooi voor zo vrij mogelijk
handelsverkeer
Wapenfeiten
J. WIERENGA
Monopolie posities
Marges
wassen niet op kontrakt en doet ook
niet mee in een pool. "Ik handel zelf
en lever aan de vrije handel. In feite
maak ik voormezelf een pool door 4
keer per jaar een deel van de aardap
peloogst te verkopen. Op deze manier
krijg je wel nooit het hoogste maar
ook nooit het laagste. Dit systeem
bevalt me goed. Maar het vraagt wel
veel aandacht natuurlijk. Je moet
steeds de kranten lezen, de beursbe
richten bijhouden en de handel bellen
om over de vereiste informatie te
kunnen beschikken. Ik vind die han
del een wezenlijk en uiterst interes
sant onderdeel van het boerenvak en
ik ben daar erg veel mee bezig. Kom
ik er niet mee uit dan vraag ik mijn
vrouw, want die leest ook veel en is
doorgaans goed op de hoogte. Samen
nemen we dan een beslissing.
De jonge Mees zag zich na de Mid
delbare Landbouwschool in Goes
overigens nog niet direkt boer wor
den. De militaire dienstplicht beviel
hem uitstekend en hij had daar ei
genlijk best willen blijven. "Ik had
ook wel willen varen. Het avontuur
lokt mij wel. Er is zo machtig veel op
de wereld te zien. Ik had best wat
meer willen reizen". Veel kontakt
met mensen -en dat hoeven beslist
geen boeren te zijn - dat spreekt hem
wel aan. "Je moet oppassen dat je
blik niet te zeer vernauwd wordt tot
alleen dat wat in het enge wereldje
van het boerenbedrijf gebeurt. Een
brede oriëntatie vind ik voor mezelf
als boer erg belangrijk.
Judoca Mees Boogerd (l.) in aktie met
de bruine band.
"Vandaar ook", licht hij toe, dat hij
een aantal funkties in het maat
schappelijk leven heeft aanvaard. In
die filosofie past ook een jaarlijks
terugkerend bezoek aan Frankrijk.
Samen met een vriend gaat hij dan
op inspektie langs de aardappelvel
den bij de rivier de Somme in
Noord-Frankrijk. "Daar léven de
mensen echt", zegt hij met een tikje
jaloezie en bewondering in zijn stem.
"Wat je daar aantreft is een stukje
levenskunst, vanuit een beschouwing
dat het leven meer is dan alleen
werken. Helaas" zegt hij spijtig,"als
zelfstandige krijg je het hier steeds
drukker en blijft er weinig tijd over
voor ontspanning." Dat is zeker zo
sinds het echtpaar Boogerd zich 14
jaar geleden op de trouwdag op de
boerderij vestigde. Aanvankelijk
werd het bedrijf gerund als maat
schap met als leden Mees zelf, zijn
*broer Donny en Vader Boogerd. La
ter stapte zijn broer uit de maatschap
en enige jaren geleden is Mees na een
financiële regeling met zijn vader het
bedrijf voor eigen rekening gaan ex
ploiteren.
De jonge boer bezocht trouw de ver
gaderingen van afdelings- en kring-
bestuur van de Z.L.M. Hij nam daar
geen blad voor de mond en liet zich
over veel zaken positief uit. "Ik zei in
de afdeling vaak wel te weten hoe de
zaken moesten worden geregeld nou
en toen zeiden ze op een zeker mo
ment probeer het dan zelf maar es. Ik
ben mijn vader toen in het afde
lingsbestuur opgevolgd. Toen ver
volgens in 1980 de voorzitter van de
kring Axel, de heer Van Hoeve, af
trad, vroegen ze mij hem op te vol
gen. Na rijp beraad en schoorvoe
tend heb ik toen ja gezegd. Iemand
moet het doen nietwaar?".
Als de agenda van het hoofdbestuur
in het kringbestuur besproken wordt,
zijn er altijd tal van kritische vragen.
Wat de kring vooral verontrust is dat
de akkerbouw met de EEG-prijs-
voorstellen steeds minder aan zijn
trekken komt. In deze problematiek
moeten akkerbouw en veehouderij
zich eensgezind opstellen. Op lange
re termijn is ook de veehouderij niet
gebaat bij een slechte situatie in de
akkerbouw immers wanneer deze
sektor te weinig verdient zal men een
aanvulling zoeken in de veehouderij
hetgeen, gezien de marktsituatie
geen goede zaak zou zijn, zo meent
kringvoorzitter Boogerd die best te
vreden is met zijn kring. De leden
zijn kritisch maar opbouwend en
eerlijk. "Als het er op aankomt zijn
ze er en staan ze achter je. Hoofd
bestuurslid en voorzitter van de
kring zijn overigens niet zijn enige
funkties. Zo zit hij ook nog in het
bestuur van de O.V.H., is hij sekre-
taris van het bestuur van de Rabo
bank in Terneuzen, hoofdingeland
van het Waterschap en lid van de
ledenraad van de Z.H.V. Al die be
sognes vragen veel werk en aan
dacht. "Het betekent voor mijn
vrouw ook nogal wat want zij moet
veel meer dan vroeger de kinderen
opvangen en allerlei zaken regelen.
Maar we hebben wel alles goed met
elkaar doorgesproken. We weten wat
we aan elkaar hebben!".
Telkenjare doet het echtpaar Boog
erd met de twee kinderen Anne Ma
rie (6) en zoon Marinus (10) mee aan
het dorpsfeest in Zaamslag. Boogerd
laat dan in een naburige molen graan
van "eigen bodem" malen. Een be
vriende plaatselijke bakker bakt er
brood van en die vliegen inderdaad
letterlijk en figuurlijk als broodjes de
deur uit. "Wie durft nog te zeggen
dat onze tarwe geen bakkwaliteit
heeft?"
Midden-Zeeuws-Vlaanderen is
landbouwkundig gezien slecht ver
kaveld. Er zijn veel te veel kleine
kavels en ze liggen bovendien te zeer
verspreid. Dat daar tot nu toe nog
niets aan is gebeurd is te wijten aan
het feit dat er in het gebied al lang
plannen bestaan voor een nieuw ka
naal naar Sas van Gent en dat er
enige industriegebieden waren ge
pland. "Daar hebben we op gewacht
maar nu dat allemaal niet doorgaat
wordt de landbouw met een flinke
achterstand gekonfronteerd. Van
daar ook dat de georganiseerde
landbouw", zo vertelt Boogerd „Zo
gauw mogelijk aan de slag wil".
Daarbij wordt kavelruil best als een
doeltreffende methode gekwalifi
ceerd. Vooral ook omdat het water
beheer onder het recent opgeheven
De heer Boogerd op het gazon voor het
Waterschap Axeler Ambacht nogal
verbeterd is zodat het waterhuishou
den volgens hem thans redelijk is.
Daar komt natuurlijk bij dat kavel
ruil veel goedkoper is. Volgens gege
vens staat 2.000 ha kavelruil qua
kosten gelijk aan ca. 500 ha ruilver
kaveling. Overigens zijn er in
Zeeuws-Vlaanderen over ruilverka
veling of kavelruil nog geen defini
tieve besluiten genomen. Trouwens,
in kringen van het Landbouwschap
studeert men nog op komplikaties
die met wettelijke kavelruil samen
hangen.
voor onze eerste levensbehoeften.
Tenminste, als we niet overgeleverd
willen worden aan buitenlandse pro
ducenten. Want" waarschuwt hij "als
het buitenland monopolieposties
krijgt dan gaan de prijzen flink om
hoog. Hij verwijst daarbij naar de
OPEC-landen m.b.t. de olie -en naar
de situatie in Polen in welk land de
landbouw volkomen verwaarloosd is
met alle nare gevolgen vandien.
Daarom ook" zo meent hij "moet een
land zijn eigen landbouw nooit in de
steek laten. Ook moeten we niet ver
geten dat in een agrarische sektor die
Het handhaven van een zo vrij mogelijk handelsverkeer in grondstoffen
zowel binnen de Gemeenschap als op de Wereldmarkt is van het groot
ste belang voor het bedrijfsleven, aldus ir. K.K. Vervelde, voorzitter van
het Comité van Graanhandelaren.
Als de invoer van tapioca beperkt wordt, zal een verschuiving in de
richting van andere grondstoffen plaatsvinden, aldus Vervelde. Zelf
beperkingsovereenkomsten zoals die met Thailand zijn tot stand ge
komen leveren geen bijdrage tot een oplossing voor de Europese
landbouwproblemen en geven integendeel aanleiding tot concurren
tievervalsingen en leiden tot inflexibiliteit in de handelspatronen.
Zou ingrijpen in de import van veevoedergrondstoffen noodzakelijk
zijn, dan zou de voorkeur gegeven moeten worden aan een beperkt
heffingensysteem, ondanks de bezwaren daartegen. De graanhandel is
overigens voorstander van een structurele en dus ingrijpende veran
dering in het europese landbouwbeleid, doch houdt rekening met wat
in de politieke constellatie van het moment mogelijk is.
Het Landbouwbeleid dient gericht op reëele exportmogelijkheden voor
overschotprodukten en vrije importen, aangevuld met een realistisch
opsiagbeleid, waarbij ook voorraden in West-Europa aangehouden
moeten worden. Als de Amerikanen vrije toegang tot de EG markt
willen hebben, zullen zij ook rekening moeten houden met de Europese
wensen, aldus de opvatting van het Comité.
gen beperkt hij zich tot zaken die
naar zijn inzicht van belang zijn. Za
ken die hij op zijn hart heeft brengt
hij zeer pertinent naar voren: met een
enigszins geëmotioneerde stem,
krachtig in korte, snelle bewoordin
gen. Een humoristische reaktie van
een medebestuurslid doet zijn gezicht
van oor tot oor lachen. Ook dat. Hij
is goed met de gang van zaken op de
hoogte, en lacht veel. "Ik wil precies
weten wat er om gaat. Dat geldt ten
aanzien van zaken op het hoofdbe
stuur, maar ook op het bedrijf en in het
gezin.
Zij doen dat er gewoon even bij en
datzelfde geldt ook voor andere gro
ve tuinbouwprodukten als spruiten
en witlof. Omdat er voor deze pro-
dukten maar een betrekkelijk kleine
markt is,is er nu vaak overproduktie.
In feite ontneemt de akkerbouw de
tuinbouw daarmee een stuk inko
men. Dat gebeurt overigens ook op
andere terreinen. Zo zijn veel akker
bouwers wel gedwongen mestvee te
houden, bieten te rijden voor een
ander of hij wordt part-time vracht
wagenchauffeur, neemt kippen of
varkens of gaat in het fruit. Dat alles
omdat in de eigenlijke akkerbouw te
weinig wordt verdiend.. De marges
zijn te klein. Gevolg van deze nare
ontwikkeling is wel dat de konsu-
ment de lachende derde is". Maar
welke oplossing ziet Boogerd hier
voor?
De oude schuur voor het materieel. Nu een domein voor kippen
Dat de landbouworganisaties van
groot belang zijn voor de boeren
staat bij Boogerd buiten elke twijfel.
"Alleen is het jammer dat de leden
daar vaak niet zoveel van merken.
Belangrijk wapenfeit dat in ieder ge
val wel opgemerkt is, is dat najaren-
lange druk van de organisaties de
overheid eindelijk iets gedaan heeft
aan de onbillijkheden bij de opvol
ging: met het zogenaamde pachter
voordeel, zij het dat men nog niet
helemaal tevreden is. De organisaties
gaan via het Landbouwschap door
tot alle onrecht uit deze regeling is
opgeheven. Zo zijn er natuurlijk wel
meer konkrete wapenfeiten te noe
men. Boogerd zou het evenwel een
goede zaak vinden wanneer aan de
resultaten wat meer bekendheid zou
worden gegeven in de geest van: "Dit
deden de standsorganisaties voor u.
De leden moeten weten waar we mee
bezig zijn..."
"Erg belangrijk is" zegt hij "dat we
als volk, net als in het verleden, weer
meer geld over zullen moeten hebben
Medewerker Jan de Pooter en dochter A nne Marie
Mees Boogerd denkt tijdens zijn
werkzaamheden dikwijls na over de
ontwikkeling van de landbouw in het
verleden en over de toekomst van
deze voor onze ekonomie zo belang
rijke sektor. Hij brengt zijn ideeën
daarover vlot onder woorden. Eerst
even een blik terug. "Twintig jaar
geleden waren er erg veel kleine be
drijfjes van zo'n 5 ha waarop een ge
zin met de teelt van bijvoorbeeld
uien een bestaan had. Dat werd
veelal met de hand gedaan en zo
doende waren er erg veel mensen bij
de landbouw betrokken en vonden
er een bestaan. Wat gebeurde? De
verdiensten in de akkerbouw liepen
steeds maar terug en om het inko
men weer wat op peil te brengen en
te houden namen veel akkerbouwers
een stuk uien in hun bouwplan op.
het slecht gaat, ook niet meer in
sterke mate wordt geïnvesteerd, het
geen weer gevolgen heeft voor de
werkgelegenheid.
Mees Boogerd, die Nederlands Her
vormd is, beschouwt de standsorga
nisaties als de behartigers van de
stoffelijke belangen van de boeren.
De kerk is er zijns inziens voor de
behartiging van de geestelijke belan
gen. Hij is van mening dat de 3
standsorganisaties bij elkaar zouden
moeten want nu gaat er veel kracht
verloren. Maar ik weet en begrijp dat,
dat stuit op veel persoonlijke gevoe
lens".
Hij is geen man van lange en uitvoe
rige beschouwingen over wat dan
ook. In de hoofdbestuursvergaderin
13
