uit de
praktijk
rondde
s&s-
sch
eldes
De laatste loodjes wegen dit jaar
niet zwaar
Hoe krijgen we een gelijkmatig
aanbod van uien?
Rentevoet en inflatie nagenoeg
gelijk
Ook in de kop van de biet zit suiker
A
Terugblikkend kunnen we in WEST
ZEEUWS-VLAANDEREN
stellen dat ook tijdens herfst en na
jaar de oogstomstandigheden gunstig
zijn verlopen. Dit werkt naar vele
kanten in het voordeel en is tevens
een goede start voor het volgende
jaar. Zo is over het algemeen de
grond onder goede omstandigheden
geploegd kunnen worden. De winter
tarwe is tijdig gezaaid en staat vrijwel
overal boven. Gezien het aantal
planten is de veldopkomst goed ge
weest.
Er is minder breedwerpig gezaaid.
Steeds meer tarwetelers, halveren
verder de voorheen veel gebruikte
rijafstand van 22 of 25 cm. Op een
De laatste 2 weken zijn ook op
THOLEN EN ST. PHILIPSLAND
de werkzaamheden vlot verlopen. De
maand oktober was erg nat en het
leek er toen op dat het werk op het
land weer laat geklaard zou zijn.
Ploegen en zaaien was praktisch on
mogelijk en slechts met veel moeite
konden de rooikombinaties voldoen
de bieten boven de grond krijgen. Nu,
na enkele weken goed weer, is het
rooien op enkele dagen na gebeurd.
Hopelijk gaat de weersomslag van dit
weekend niet al te veel regen brengen,
zodat het oogsten half november ge
daan is. Dan is het uiteraard ook weer
wel tijd.
Het prille groen van de tarwe gaat de
polders weer wat meer kleur geven.
In onze streek was relatief weinig
tarwe gezaaid eind sept. begin okt.
Wel lag al heel wat geploegd. En juist
deze vroeg geploegde percelen op de
wat lichtere gronden bleven heel
lang nat en onberijdbaar en zijn
veelal het laatst ingezaaid. Dit najaar
heeft ons weer duidelijk geleerd, dat
je zwaardere grond wel kunt laten
verweren alvorens ze te bewerken en
in te zaaien, maar dat je lichtere
grond die z.g. "kort valt" direkt na
het ploegen moet zaaien. Omdat an
ders het risiko van niet meer kunnen
zaaien wel erg groot wordt.
Het ploegwerk is uiteraard ook vlot
verlopen en wat nu nog geploegd
moet worden zijn veelal groenbe-
mesters. Waarmee we niet willen
zeggen dat daar ingeknoeid mag
worden. Maar wel, dat je in een
groenbemester veel langer goed werk
kunt verrichten dan in bewerkte
grond.
Waren de kg-opbrengsten van oogst
'82 gemiddeld goed te noemen, heel
anders is het helaas met de prijsvor
ming. Deze laat op alle fronten te
wensen over. De tarwe afzet verloopt
moeizaam om van de suiker maar
niet te spreken. Terwijl de garantie
prijzen voor deze produkten aan
vankelijk in E.G.-verband bedoeld
was om de agrarische ondernemer
een basis inkomen te garanderen, is
en wordt het risiko steeds meer op de
boer afgewenteld. We moeten helaas
konstateren dat alle inzet en inspan
ning van de teler om tot hogere kg-
opbrengsten te komen financieel niet
gehonoreerd wordt.
In het Landbouwblad lazen we een
ingezonden artikel waarin geklaagd
werd dat de telers niet bereid zijn
voldoende uien te verkopen tegen de
huidige prijs van 13 k 14 cent.
Begrijpelijk dat de individuele teler er
weinig voor voelt om nu al met verlies
te verkopen. Wel zijn we het met de
strekking van het artikel eens dat de
totale oogst over het gehele seizoen
gelijkmatig verdeeld afgezet dient te
worden. Zou meer paalvorming door
groepen telers daar geen verbetering
in kunnen brengen?
Me dunkt een onderwerp om deze
winter eens over na te denken.
Nog even en de rust op de akkers van
HET LAND VAN HULST is weer
gekeerd. De droogte maakte van
iedere dag weer een nuttige werkdag,
en dat is met de kapaciteit van de
huidige machines goed te merken.
Tarwe is er de afgelopen tijd meer dan
genoeg gezaaid.
Het lijkt wel dat iedereen er nog vlug
een stukje bijzaait. De bieten zijn.
bijna allemaal gerooid. Dit is onder
goede omstandigheden gebeurd.
Niettemin is de tarra hoog. Dit zal
wel v.n.l. kop tarra zijn. Er zal toch
iets beters moeten komen voor die
energie verslindende hakselaar, die
bijna alles op dezelfde hoogte ver
nietigt De opbrengsten zijn gemid
deld aan de zeer hoge kant, echter
het zal toch wel onder de 65 ton blij
ven. Ook het suikergehalte blijft
maar rond de 15% hangen. De bieten
zijn wel goed, maar niet zo goed als
overal verteld wordt. De bieten kun
nen er dan wel ver uit zijn, wanneer
ze op de fabriek zijn zal toch nog wel
even duren, met alle verliezen van
dien. Het is nog maar de vraag of ze
tot lang in december bewaard moe
ten worden.
De knolselderij is ook nog niet alle
maal gerooid. Hierbij kan men geen
vorst gebruiken. De aardappel- en
uienbewaarders kunnen nu best een
paar koude nachtjes gebruiken, om
dat het produkt toch wel warm zit.
De prijzen zijn niet slecht voor de
aardappelen en de uien, hoewel de
meesten op hogere prijzen zitten te
wachten.
We hebben een paar grote export
orders nodig om hierin wat leven te
krijgen.
Afgelopen weken zijn we opgeschrikt
door het openbaar verkopen van ver
pachte grond. Als pachter kom je dan
wel in de problemen. Diegenen, die
dit ook zou kunnen overkomen, en
dat zijn er vast vele, hebben dan ook
zeer meegeleefd. Toch is en blijft de
pacht onmisbaar voor de landbouw.
Interessant is, dat de rente van een
hoog percentage naar 7% gezakt is,
voor hen die geld nodig hebben en
voor de zakenmensen. Het beste lijkt
investeren, nu de rente en de inflatie
nagenoeg hetzelfde percentage be
reikt hebben.
Voor hen die geld teveel hebben is het
met recht klagen. Ik steek het maar in
een wijntje, dan heb ik tenslotte zeker
12%.
flink aantal percelen kon niet tijdig
een bespuiting met een duistmiddel
worden uitgevoerd. Hier zal gewacht
moeten worden tot zo'n 4 5 weken
na opkomst, als de tarwe 3 blaadjes
heeft, om dan te spuiten met isopro-
turon. Dit bleek vorig jaar goed te
werken. Als er gewacht wordt tot in
het voorjaar is inzaaien van groen-
bemesters niet meer mogelijk.
De bieten zijn nu een heel eind ge
rooid. De tarra-cijfers liggen de laat
ste tijd rond de 18%. Omdat na de
regen van oktober geen hergroei op
trad, mogen we aannemen dat de
stikstof ver was opgebruikt. Dit
wordt ook bevestigd door het gehal
te. Half november zullen de meeste
kollega's de veldwerkzaamheden
hebben afgerond. Dit is vroeg.
De laatste loodjes hebben nu eens
een keer niet al te zwaar gewogen.
Het afspuiten en nazien van machi
nes kan nu, of is al begonnen. Het
gebeurt niet vaak dat er zo weinig
grond en slik aanzit. We zagen ook
de drainreinigers al weer druk doen
de. Een goede zaak, maar ze hebben
nog te weinig werk. Met de prijzen
van aardappelen en uien wil het nog
niet vlotten. Gevreesd moet worden
voor prijzen beneden de kostprijs.
Ook de tarweprijs is niet goed. De
zelfbewarende boeren kost dit veel
geld. Bewaarkosten en renteverlie
zen zijn niet gering.
Het door de boeren zelf meebetalen
aan EEG-overschotten van suiker,
tarwe en melk zal op de komende
vergaderingen van de standsorgani
saties als de Z.L.M., vaak aan de or
de komen. Voor de akkerbouwers
dreigen twee belangrijke inkomens
bronnen aangetast te worden t.w. de
tarwe en suiker. Een verontrustende
ontwikkeling, die boven ons hoofd
hangt. Echter, binnen een paar jaar
kan dit er best weer heel anders uit
zien. De wereldmarkt heeft op wat
langere termijn gezien nogal een
grillig verloop.
Daarom dienen we als individuele
boer, gewoon door te gaan en te
streven naar zo hoog mogelijke op
brengsten. Daarbij de kosten, overal
waar mogelijk is te drukken. Zolang
die opbrengst dan ook nog van goede
kwaliteit is, hebben we altijd weer
iets voor op het buitenland.
Laten we echter goed in de gaten
houden dat men, zoals we deze zomer
zelf konden ervaren, in o.a. Engeland
en Frankrijk ook niet stil zit. Daar
hebben ze bovendien een belangrijke
faktor voor op ons; grote bedrijven!!
De polders in onze WESTHOEK be
ginnen op een dambord te lijken.
Bruin geblokt met groen. Het bruin
van de vers geploegde grond die nu
rust krijgt. Rust tot het voorjaar. Ook
dan zal aan deze bruine vlakken zaad
toevertrouwd worden en tot leven
komen. Het vele groen is voor het
grootste gedeelte te danken aan de
vele wintertarwe. Er staan al veel
blokken te pronken met weelderig
groen. De vroeggezaaide wintertarwe
staat er voor 100% zoals het zich laat
aanzien. En nog steeds wordt er ge
zaaid. Bieten uit, omploegen, zaaien.
Vooruit.
Het werk vordert goed. De suikerfa
brieken kunnen de boeren niet bij
houden, dus zal er gewacht moeten
worden. Wachten tot het je beurt is.
Dit is niets nieuws onder de zon. Het
is ieder jaar zo. In ons gewest werken
we met een gezamenlijke aflevering
Je bent dan ook wel eens bij de
allerlaatste. Toch kijkje dan wel eens
bedenkelijk maar die velden bieten
die nu nog prima in de grond staan.
Een klein nachtvorstje is geen pro
bleem, wel een paar dagen flinke
vorst. Ook dit is mogelijk, we weten
het. Het risiko is tenvolle voor de
boer. We schreven in 1981 dat we die
tien procent tarra alleen door de boer
te dragen niet eerlijk vonden.
Ik hoorde deze week een jonge boer
zuchten dat bieten dit jaar gewoon,
"werken voor noppes" was. Dat de
10 procent tarra die de fabriek extra
erbij neemt verkeerd is, omdat zowel
grond- als koptarra daar onder val
len. Grond is grond, dat is duidelijk.
Maar de kop van de biet die ook on
der de tarra valt, levert wel degelijk
suiker en veevoer op. Waar blijven
deze? Dit is een vraag uit de praktijk.
Niet van één boer, maar van velen.
Die hoe meer ze gaan rekenen, hoe
meer ze tot de konklusie komen dat
de geweldige bietenoogst van het
jaar 1982 weinig geld in het laatje zal
brengen. Ik dacht dat het een goede
zaak zal zijn om te proberen het
mengprijssysteem weg te krijgen.
In onze polders zijn ze aan de laatste
oogst begonnen, namelijk de knol
selderij. Niet dat daar nu zoveel
hektare mee beteeld zijn, maar toch
wel de moeite om er wat regels aan te
wijden. Heel de zomer heeft vanwe
ge de droogte dit gewas hol gestaan.
Als je er langs fietste zag je steeds de
grond. Dat deugt niet. De knollen
hebben het weer wel mee gehad en
zijn nog geweldig gegroeid. Alleen
de prijs, die is niet best. Wat dat be
treft vallen ze niet op.
Zo gaan we naar St. Maarten. De
kinderen komen weer zingen aan de
deur. We hopen dat ze blij zullen zijn
met de appel of peer die ze krijgen.
Een bekend beeld: de gerooide suikerbieten moeten wachten tot ze door de
fabriek afgenomen kunnen worden.
l meerdere jaren zaten we te zoe
ken naar een oplossing van het tarra-
probleem bij de oogst van suikerbieten
en van het aardappelopslagprobleem
in diverse volggewassen. Uit het ver
leden is ons bekend het "ei van Co
lumbus", wat in wezen een oplossing is
van een moeilijkheid welke zeer een
voudig is als men er maar eenmaal op
is gekomen. Wie echter zijn ogen goed
dé kost heeft gegeven tijdens het rooi
en van zijn aardappelen, heeft kunnen
ontdekken, dat er weinig "kriel" zat in
het te oogsten produkt en daardoor
ook weinig doorval te velde. Nu we de
aardappelen uit de cel afleveren zien
we hetzelfde en nog wat anders is, dat
beneden de 40 mm door de handel niet
wordt betaald. Door die rommel lopen
we de kans kontinu aardappelen te te
len met op den duur alle nare gevolgen
van dien. Mechanisch en chemisch
zijn er al heel wat proeven genomen
om dat euvel te lijf te gaan, maar het
sukses blijft erg wisselend.
Eigenlijk zitten we ons zelf voor de
gek te houden door traditioneel aard
appelen te blijven telen. Een toene
mende schaalvergroting bespeuren we
door de gehele landbouw op het gebied
van trekkers, machines, wagens en
vooral van banden waarmee deze zijn
uitgerust. De oplossing van de kluit-
loze aardappelruggen is in Zeeland
gevonden en ook die van het voorko
men van aardappelopslag is al heel
dicht bij. Doodeenvoudig dienen we er
voor te zorgen, dat we grove aardap
pels oogsten en dat kan. Deze winter
komen er aardappel-studiedagen en
daar moet dit punt voorrang krijgen.
Wanneer we van twee aardappelrug
gen één rug maken van in totaal 1 V2
meter breed, dan raken we een plek
waar we immer veel knollen verliezen
kwijt. Tevens krijgen we minder groe
ne knollen en de kwaliteit van het
loofklappen zal er geweldig door ver
beteren. Gelukkig, dat het C.A.R. en
de verenigingen voor bedrijfsvoorlich
ting het gewas aardappelen, wat in
wezen een duur gewas is, in alle facet
ten eens nader gaat bekijken en be
praten. Jammer, dat 40% van de boe
ren nog geen lid zijn van genoemde
verenigingen en die boeren moeten we
jammer genoeg missen op zulke stu
diedagen. "Hoe krijg je ze er bij?", is
een klemmende vraag in Zeeland. Dat
kleine groene stipje op de wereldkaart
mag niet achter blijven.
Dat tarraprobleem bij de oogst van
suikerbieten schijnt akuut opgelost
te zijn. A ndere jaren hoorden van alles
over kwaliteit, over borstelmachines,
over bietereinigers en nu is het stil.
Buurman vermoedt, dat die tarrades-
kundige bij de fabriek met pensioen is.
Z) eze herfst heeft het toch genoeg
geregend, dus schijnen we het als te
lers nog aardig goed te doen. Daarbij
hebben we echter wel de steun gehad
van "MOEDER NATUUR", want zij
heeft mede gezorgd voor een geweldige
groei der bieten. Aan grote bieten zit
procentueel minder grondtarra dan
aan kleine bieten. Het koptarraper-
centage en het kopverlies zijn daaren
tegen in een grof gewas erg wisselend.
Toch hebben we deze bamis weer on
bewust wat geleerd. De huidige rooi-
machines zijn op dergelijke grote bie
ten niet meer berekend, want deze
bieten passen niet meer tussen de
rooischaren. Door echter van alle
rooielementen om beurten het linker
of rechter gedeelte te verwijderen,
ontstaat er een ruimte waarin verstop
pingen niet meer voorkomen. Bekend
is, dat we in andere jaren ook wel eens
een rooischaar verliezen en dat mer
ken we eigenlijk niet direkt,want de
betreffende rij bieten wordt dan toch
door de overgebleven helft van het
rooielement nog goed gerooid. Inder
tijd had de Zeeland bietenlichter per
rij bieten ook maar één poot en daar
mee leverde ze prima werk met weinig
grondtarra. Van uitzonderingen op de
regel valt dikwijls veel te leren, want
die komen er in de landbouw nogal
eens voor. Naar 120.000 planten per
ha moeten we maar nooit meer stre
ven, want het gaat in de kampagne
niet alleen om de oogst te velde, maar
tevens om de verwerking op de fabriek.
Het dwingt werkelijk respekt af hoe ze
daar van ons slikkerig produkt nog
witte suiker weten te maken.
Of Gij het land bebouwt,
of handelt in produkten,
hoe wijs ook uw beleid,
toch hoor je een boer nog weieens
zuchten.
6
