Vraagtekens bij huidige koppeling
prijs zware stookolie aan gasprijs
kas\
In de olie (III)
A.
weekstaat energieverbruik
Noodvoorraden
Lagere prijs
Vraagtekens
Dollarkoers
««PS
De verbruikersprijs van de zware stookolie is opgebouwd uit verschil
lende onderdelen. Het grootste deel wordt gevormd door de inkoopprijs
van de olie, die zoals eerder in deze rubriek is uiteengezet, een nauwe
relatie heeft met het prijsverloop op de wereldmarkt. In Nederland is
men niet vrij in de keuze van de zware stookolie omdat het zwavelper-
centage hierbij een rol speelt. Uit milieu-overwegingen is vanaf no
vember 1974 het toegestane zwavelpercentage voortdurend omlaag
gebracht van 3,5% toen naar 2% nu.
Enkele elektriciteitscentrales en gro
te industriën in het westen van het
land hebben zelfs met een norm van
1% te maken. Het gemiddelde zwa
velpercentage van de zware stookolie
waaraan de grootverbruikersgasprijs
.is gekoppeld, ligt daardoor op onge
veer 1,5%. Laagzwavelige olie is
duurder dan hoogzwavelige en ge
middeld "kost" een procent zwavel
zo'n 20,— a 25,— per ton stook
olie. Het in Nederland gevoerde
zwavelbeleid heeft de zware stook
olie/45,— a 50,— per ton duurder
gemaakt (verschil tussen 3,5% en
1,5% S) en daarmee vanzelfsprekend
ook het gas.
De luchtverontreinigingsheffing en
de accijns zorgen tezamen voor nog
eens een belasting van ƒ11,11 per
ton.
Een merkwaardige eend in de bijt is
de zogenaamde ICOVA-heffing. De
Stichting Interim Centraal Orgaan
Voorraadvorming heeft tot doel
noodvoorraden aardolieprodukten
aan te houden en staat onder recht
streeks toezicht van de minister van
Ekonomische Zaken (EZ). De kosten
van deze voorraadvorming worden
op de verbruikers van de oliepro-
dukten afgewenteld. Bedroeg de af
dracht voor deze voorraadvorming
aanvankelijk 0,20 per ton zware
stookolie, later liep deze zeer snel op:
juli 1980/ 1,80; oktober 1980/6,-
april 1981 ƒ5,— en februari 1982
10,-
Als reden voor de recente verdubbe
ling van de afdracht werd door EZ
onder meer aangevoerd, dat er een
afname was in het verbruik van de
produkten waarop de afdrachten
rusten! De door de overheid zo ge
stimuleerde energiebesparing wordt
eigenlijk "afgestraft" door de ver
hoogde afdracht voor voorraadvor
ming. Een schaduwkant dus van de
energiebesparing (de afdracht van
10,— per ton zware stookolie komt
ongeveer overeen met 0,8 ct per m3
gas). Accijns, kosten van het milieu
beleid en andere heffingen werken
geheel door in de prijs van het scho
ne gas. Een energiedrager waarvoor
uiteraard geen noodvoorraden be
hoeven te worden aangelegd, omdat
er in Slochteren zeker voor 20 jaar en
mogelijk zelfs voor 30 jaar gas in de
aardbodem zit.
Op het terrein van het milieu is in de
EG nauwelijks iets gemeenschappe
lijk geregeld. Nederland loopt met de
milieu-eisen voorop. De kostenver
hogende werking op de zware stook
olie daarvan werkt geheel door in het
gas. Aardig voor de schatkist, slecht
voor de energie-intensieve sektoren
die met hun produkten in het buiten
land moeten konkurreren. Zo is het
bijvoorbeeld in ons buurland België
mogelijk accijnsloze zware stookolie
van 3,5% S te verstoken.
De overheid krijgt te maken met
sterk teruglopende aardgasverkopen.
Vooral de verkopen aan het buiten
land nemen sterk af. De slechtere
konkurrentiepositie van ons gas ten
opzichte van energiedragers in het
buitenland (zwavelrijke zware stook
olie, steenkool, bruinkool, kernener
gie) zou daar niet vreemd aan zijn.
Geschrokken door de sterk teruglo
pende aardgasinkomsten gaat de
overheid eerder gekozen beleidsuit
gangspunten doorbreken. Het gas
dat wordt verbruikt om stroom op te
wekken voor de zeer grote elektrici
teitsafnemers, kan nu plotseling
tegen een aanmerkelijk lagere prijs
worden geleverd. Een beleid dat na
tionaal en in EG-verband uiterst
merkwaardig aandoet, vergeleken
met wat de glastuinbouw te slikken
heeft gekregen. Beleidsmatig even
verwonderlijk is de verplichting voor
de elektriciteitscentrales die nu zwa
re stookolie verbruiken, om in de
komende jaren zoveel mogelijk gas
af te nemen. Van de ene op de an
dere dag blijken de reserves aan
zienlijk toe te kunnen nemen.
Onlangs gaf een topambtenaar van
EZ te kennen dat op korte termijn
ook de gasexport extra zal worden
"gestimuleerd". Welke manier hij
daarbij voor ogen had, laat zich ra
den. Niet lang daarna werd dit weer
tegengesproken door zijn baas, mi
nister Terlouw van EZ. Duidelijk te
kenen van verwarring bij de over
heid over het te voeren gasbeleid.
Een verwarring die wordt veroor
zaakt door pijn in de knip van de
overheid. Voor veel energie-inten
sieve bedrijfstakken komt "de zorg"
van de overheid echter te laat. In
haar ijver om zoveel mogelijk geld
uit het gas te halen, is de overheid te
ver doorgeschoten met alle gevolgen
voor de ekonomische basis van Ne
derland.
Er zit een niet onbelangrijk aspekt
aan de extra gasinzet voor de elek
triciteitscentrales. De "P" wordt voor
zo'n 90% bepaald door de zware
stookolie prijzen die door de elektri
citeitscentrales zijn betaald. Enkele
grote industriën (zoals Hoogovens en
AKZO) spelen daarbij slechts een
geringe rol. Het aanzienlijk terug
dringen van het gebruik van zware
stookolie door de elektriciteitscen
trales heeft tot gevolg dat de prijs van
Onlangs heeft ex-minister van Ekonomische Zaken, dr. J. Terlouw, aan Melk
unie Holland b. v. te Woerden een energiebesparingstrofee uitgereikt. De heer B.
Konijnenberg van de Melkunie neemt de trofee in ontvangst. Toch roept het
overheidsbeleid inzake de energie op z'n zachtst gezegd vragen op....
Gewasbeschermingscommissie N.Ï.S.
De Gewasbeschermingscommissie
NTS wil zich het eerst jaar wat
oriënteren bij onderzoek instanties
welke zich onder meer bezighouden
met gewasbescherming. Zo is in mei
een bezoek gebracht aan het Proef
station voor de Bloemisterij en on
langs aan het Proefstation voor de
Akkerbouw en de Groenteteelt in de
Vollegrond (PAGV).
Op het programma staat nog een
bezoek aan het Proefstation Voor de
Tuinbouw onder Glas. Tijdens de
gehouden bezoeken aan beide
proefstations viel het de commissie
op dat de gewasbescherming veel
aandacht krijgt.
Een geheel nieuw project op gewas-
beschermingsgebied bij het PAGV is
het zgn. Epipré. De bedoeling van dit
project is dat de teler in zijn gewas
een aantal waarnemingen verricht
over o.a. de stand, welke ziekte en/of
plagen komen voor, de verwachte
oogstdatum, enz. Dit doet hij iedere
twee weken. De verkregen gegevens
stuurt de teler zo snel mogelijk naar
het PAGV. Met behulp van een
computer wordt bepaald of een bes
trijding financieel verantwoord is en
zo ja, met welk middel dit het best
kan gebeuren. Zonodig nog dezelfde
dag weet de teler dit.
Dit Epipré-project is nog in een
proef— fase. De eerste ervaringen bij
tarwe zijn goed. Bekeken gaat wor
den of groentegewassen zich ook
voor deze aanpak lenen.
een zeer geringe hoeveelheid zware
stookolie bepalend wordt door de
grootverbruikersgasprijs. De in-
kooppolitiek van een enkele elektri
citeitscentrale en een grote industrie
gaat dan doorwerken in de grootver
bruikersgasprijs. Ook de vraagtekens
die kunnen worden gezet bij de
doorwerking van de last van het mi-
lieu-beleid in de gasprijs, worden
daarmee steeds groter.
Een voordelig aspekt kan zijn dat het
gewicht van de industrie in de "P"
groter gaat worden. De afgelopen
periode is namelijk gebleken dat de
grote industriën goedkoper hebben
kunnen inkopen dan de centrales.
De door Piatt's Oilgram genoteerde
prijzen voor de zware stookolie op de
Rotterdamse vrije markt (2% S) zijn
(omgerekend in guldens) aanvanke
lijk in augustus nog verder gedaald.
In september en oktober zijn de
prijzen weer flink gestegen. Dit is
zowel een gevolg van de noteringen
op de Rotterdamse markt in dollars
als van de, tegen de verwachting in,
verder aangetrokken dollarkoers.
De laatste kolom geeft aan op welk
niveau de prijzen van de zware
stookolie (zwavelgehalte 2% en leve
ring per tanklichter van 300 ton of
meer, in het westen van het land)
zich de afgelopen maanden hebben
kunnen bewegen. Zoals bekend is
het maximumprijzensysteem per 1
augustus j.l. afgeschaft. Helaas zijn
we nog niet in staat de daadwerkelijk
betaalde zware stookolieprijzen in
Nederland te vergelijken met de
ontwikkelingen op de vrije markt.
Hopelijk kan dat een volgende keer
wel het geval zijn.
Prijsverloop zware stookolie
Rotterdamse vrije markt
drs. P. van der Struijs
(Jit welke elementen is de zware
stookolieprijs (de zg. "P") sa
mengesteld, die bepalend is voor
de grootverbruikersgasprijs? De
ze vraag staat centraal in de derde
aflevering van "In de olie", een
tweemaandelijkse rubriek, die
wordt samengesteld door de heer
drs. P. van der Struijs. Hij werkt
op het sekretariaat van de hoofd
afdeling Tuinbouw van het Land
bouwschap.
In de eerste aflevering ging hij wat
dieper in op de maximumprijzen
van zware stookolie en de vorige
keer heeft hij uitgelegd, hoe het
zit met de berekening van de
tuinbouwgasprijs per 1 april a.s,
Ook in dit artikel gebruikt hij en
kele termen en begrippen, waar
van de inhoud in eerdere afleve
ringen uit de doeken is gedaan
Belangstellenden kunnen deze
opvragen bij het Landbouwschap,
Prinsevinkenpark 19, 2585 HK
Den Haag (tel. 070 - 656920 toe
stel 12). U krijgt de artikelen dan
gratis toegestuurd.
accijns,
heffingen en
handelsmarge
1982
in
koers
in
in
totaal
in gld/ton
le helft
aug.
165,5
2,75
455
35
490
2e helft
aug.
165,8
2,70
448
35
483
le helft
sept
169,6
2 r73
463
35
498
2e helft
sept
174,0
2,75
479
35
514
le helft
okt
180,0
2,77
499
35
534
Dit is alweer de laatste weekstaat van de herfstkomkommers bij Denarkas.
Ofschoon het prijsnivo van de komkommers vooral in de beginperiode matig
was, is de teelt op zich goed verlopen. Door het ontbreken van storende
invloeden en het feit dat dit alweer de derde teelt herfstkomkommers was, zijn
de gegevens behoorlijk betrouwbaar.
Bij het zien van de produktiecijfers moet men wel bedenken, dat de steen-
wolplanten twee dagen later gezaaid en geplant zijn dan de grondplanten,
maar ondanks dit feit ligt de produktie in kg, en stuks vóór op die van de
grondteelt. De produktie in de standaardkas (zowel in de grond als op de
steenwol) lag in kilo's zo'n 7% hoger dan in de geïsoleerde kassen, terwijl de
kwaliteit - die overigens in zijn geheel goed was - in de standaardkas een
fraktie beter was.
Het energieverbruik was laag voor een teelt met een gemiddelde kaslucht-
temp. van 20 gr.C. De energieverbruikverschillen zijn bij het gebruik van het
energiescherm in de standaardkas klein geworden. Omgerekend bespaarde
het energiescherm 25% aan energie t.o.v. de ongeschermde situatie en be
spaarde de substraatteelt gemiddeld 5% energie extra. Meer gegevens in het
eindrapport.
Het energieverbruik bedroeg deze week 5446 m3 gas bij een bedrijfsomvang van 10.000 m2. Het gasverbruik is als volgt
te verdelen:
Week no.: 44. 29/10-5/11
verbruik in m3/l00 m2 deze week
energieverbruik in m3/100 m2
vanaf 11-8-1982
energiebesparing t.o.v. kontróle (grond)
oogst in st./100 m2
gemiddeld vruchtgewicht in gram
De buitenomstandigheden waren deze week:
gemiddelde buitentemperatuur 11.9 gr. C.
gemiddelde windsnelheid 2.1 m/sek.
SDP-acrylplaten futurist, kas
kontróle-objekl
grond
steenwol grond
steenwol
grond
steenwol
51
50 56
58
50
57
619
565 666
648
710
647
13$
20% 6%
9%
5%
1816
2032 1826
191?,
2031
2086
433
422 430
434
415
432
DENAR-KAS
L. Koop
15