Bedrijfsopvolging in de
land- en tuinbouw
-Buitenstaander-
BIREF
Handel in UIEN zeer
levendig maar teler wordt er
niet beter van
Cursus "Bedrijfsoverdracht door
boer en boerin".
Prijzen lopen iets op
Kaasexport derde
landen omlaag
Er is veel verstouwd
Bond van
Landpachters en
Hypotheekboeren in
Zuid Nederland
groeit
Opening
"Infocentrum
Barneveld"
Devaluatie "Groene Koersen" van
Frankrijk, België en Luxemburg
Jaarlijks vinden er in de Nederlandse land- en tuinbouw tussen de
1.500 en 2.000 bedrijfsopvolgingen plaats. Bij zo'n bedrijfsopvolging
zijn vaak grote bedragen in het geding. Het geïnvesteerde vermogen
van een gemiddeld agrarisch bedrijf bedraagt al gauw circa 1 mil
joen. Dat is een vervijfvoudiging vergeleken met 10 jaar geleden. Een
jonge boer moet zich doorgaans diep in de schulden steken om de start
te kunnen maken. Mede onder invloed hiervan en van de voort
schrijdende schaalvergroting en de daarmee gepaard gaande daling
van het aantal land- en tuinbouwbedrijven, neemt het aantal bedrijf
sovernames de laatste jaren gestadig af. Desalniettemin gaat het nog
steeds om een respectabel aantal.
Bij de bedrijfsopvolging doen zich
niet alleen financiële problemen
voor, maar ook ingewikkelde vraag
stukken op sociaal, economisch, ju
ridisch en fiscaal gebied komen aan
de orde. Om hierin op praktische en
duidelijke wijze een inzicht te ver
schaffen, heeft Rabobank Neder
land een brochure uitgebracht onder
de titel 'Bedrijfsopvolging in land- en
tuinbouw'. Deze brochure kwam tot
stand in nauwe samenwerking met
de sociaal-economische voorlich
tingsdiensten van de landbouworga
nisaties.
Het boekje gaat o.a. in op vragen als:
- op welk moment vindt opvolging
plaats?
- welke overdrachtsvorm is de be
ste?
- hoe kan men nadelige fiscale ge
volgen beperken?
- wat gebeurt er met het vrijko
mend vermogen?
Bovendien wordt uitvoerig ingegaan
op de financiering van de overname,
zojuist verschenen
waarbij een uitgewerkt voorbeeld
van een investerings- en financie
ringsplan in de tekst is opgenomen.
De Rabobank benadrukt vooral de
noodzaak van een goede voorberei
ding indien een bedrijfsopvolging
zich aandient.
De Rabohypotheekbank heeft ter
verlichting van de financiële lasten
van de bedrijfsovername een aange
paste regeling geïntroduceerd ten
behoeve van leningen bij bedrijfso
vername in familieverband. Indien
een kind het bedrijf van zijn/haar
ouder(s) overneemt, kan hij/zij de
aan de ouder(s) verstrekte lening
onder dezelfde condities overnemen.
Dit betekent onder meer dat men tot
aan de vervaldatum voor de vastge
stelde rente in aanmerking komt.
Vooral bij een stijgende rente, zoals
vanaf begin 1979 het geval is, kan dit
voor de jonge ondernemer een voor
delige zaak zijn. Voor het te herfi
nancieren bedrag zal bovendien
geen afsluitprovisie in rekening wor
den gebracht. Wel moet men
250,— administratiekosten beta
len. Rabobank Nederland heeft de
bij haar aangesloten zelfstandige
Rabobanken geadviseerd bovenge
noemde regeling te hanteren bij door
deze banken zelf verstrekte financie
ringen voor bedrijfsovername in fa
milieverband.
Het ruim 40 pagina's tellende boekje
is zowel bestemd voor agrarische
jongeren als voor hun ouders en
overige gezinsleden. Bovendien wordt
deze publicatie aan het onderwijs be
schikbaar gesteld. Voor belangstel
lenden is de brochure gratis verkrijg
baar bij de plaatselijke Rabobanken.
Bedrijfsopvolging en bedrijfsoverdracht zijn zaken waarover men zich niet goed
genoeg kan laten informer. Daarvoor bestaan veel goede bronnen w.o. de So
ciaal-economische Voorlichtingsdiensten. De Rijks Middelbare Agrarische
School in Schoondijke geeft er een cursus over.
De Rijks Middelbare Agrarische School te Schoondijke organiseert in sa
menwerking met de sociaal economische voorlichting van de drie standsorga
nisaties een cursus voor hen die hun bedrijf binnenkort of op wat langere
termijn overdragen aan een opvolger. De cursus is zowel voor boeren als
boerinnen bestemd. Gedacht wordt aan een leeftijd tussen 50 en 65 jaar.
Vorig jaar is de cursus in Schoondijke geweest. Dit jaar zal ze in Axel worden
gehouden.
Voor degenen die het bedrijf overnemen wordt al jaren een cursus georgani
seerd (E.V.T.O.) Echter ook zij die het bedrijf willen overdragen weten vaak
niet hoe dat het beste kan en wat het meest reeël is, vooral ten opzichte van
andere kinderen en welke problemen er daarna nog kunnen volgen.
De cursus heeft dan ook als leerdoel:
Het verkrijgen van inzicht in de so
ciale en economische aspecten van
het bedrijf bij en na overdracht aan
de volgende generatie.
Het programma bestaat uit 9 midda
gen en ziet er globaal als volgt uit:
1. introductie; economische begrip
pen; 2. beloningsvormen opvolger;
3. juridische aspecten van de samen
werking; 4. pacht, erfpacht en ver
koop; 5. erfrecht, testament enz.; 6.
fiskale aspecten; 7. fiscale aspecten;
8. de financiële positie na over
dracht; 9. de sociale aspecten van de
overdracht.
Aantal deelnemers(-neemsters)
maximaal 26; minimaal 16.
De kursus wordt gehouden in de
L.H.N.O.-school te Axel van 13.30 -
16.15 uur op de volgende dinsdag
middagen: 30 november, 7, 14 21
december, 4, 11, 18, 25 januari en 1
februari. De docenten zijn sociaal
economische voorlichters van de or
ganisaties en een accountant, de
kursusleider is Ir. J.Salomons. Op
gave: zo spoedig mogelijk bij de
cursusleider: tel. school 01173-1313.
Privé 01170-4173.
De afgelopen maanden zijn er in ons land meer uien verhandeld dan
ooit tevoren. Het areaal tweedejaarsplantuien was van recordomvang
en het aanbod van zaai-uien is ook vrij groot geweest. De laatste weken
blijft het aanbod echter achter bij vorig jaar. Op de uienbeurs in Goes
zijn de prijzen iets opgelopen. De prijzen van het Nederlandse produkt
bij onze belangrijkste afnemers, West-Duitsland en Engeland, zijn
echter stabiel. Dit in tegenstelling tot de Spaanse uien. Die stijgen in
prijs. Mogelijk een eerste voorbode voor de komende tijd want tenge
volge van de droogte is de oogst van het Spaanse bewaaruienras Grano
klein.
Nadat de uienprijzen op de beurs in
Goes tot begin oktober 11 12 ct per
kg veldgewas hebben bedragen, zijn
ze daarna met een paar cent geste
gen. De oorzaak hiervan moeten we
zoeken in het aanbod. Dat is vanwe
ge het zeer grote areaal plantuien
aanvankelijk erg groot geweest.
De kaasexport uit de Gemeenschap
naar derde landen zal dit jaar, aldus
Prof. dr. Hülsemeyer van de Bunde-
sanstalt für Milchforschung in Kiel,
naar verwachting 30% kleiner uit
vallen dan vorig jaar. Deze ontwik
kling kan niet uitsluitend aan de
economische recessie toegeschreven
worden, aldus Prof. ülsemeyer. Bij
memoreerde hoe in Saoedi-Arabië
de melkproductie in dat- land thans
ongeveer 90% van de eigen behoefte
dekt. Deze koeien worden o.a. ge
voerd met magere melkpoeder dat,
met restiuties, uit de Gemeenschap
aan Saoedi-Arabië geleverd wordt.
vdw
Vorig jaar om deze tijd schreven we
dat de uienmarkt heel wat te ver
stouwen had en zoals uit de cijfers
blijkt is er heel wat verstouwd, met
name naar het buitenland. Dat is,
gezien de grote oogst, gebeurd tegen
prijzen waarbij de telers gemiddeld
ongeveer quitte gespeeld zullen heb
ben. Gemiddeld over het hele sei
zoen moeten we voor zaai-uien re
kening houden met een kostprijs van
ca. 14 ct voor een kg veldgewas. Dit
varieert, i.v.m. de bewaarverliezen
en de bewaarkosten, van 11 ct in
september' tot 20 ct in april. Op de
beurs in Goes brachten de uien vorig
seizoen dooreengenomen 16 ct op.
Alle kosten zijn dus goedgemaakt,
maar winst gemaakt werd er niet of
nauwelijks en dat is om als bedrijf
mee te kunnen eigenlijk niet vol
doende. Om bij te blijven moet er
winst gemaakt worden. Die werd er
wel gemaakt in de seinl. resp. 25 en
30 ct per kg, maar hierbij moet wel
aangetekend worden dat de beide
seizoenen die er aan vooraf gingen
zeer slecht waren. Er werd toen op de
uienbeurs nog minder dan een stui
ver per kg betaald.
In de onder leiding van dhr. M.D.
Waverijn in de "Caisson" te Bieze-
linge gehouden gewestelijke hoofd
bestuursvergadering is door de secre
taris meegedeeld, dat in 1981 weer
een grote ledenwinst is gemaakt. To
taal zijn in dit verslagjaar 49 bedrij
ven met in totaal 1612 HA tot de
Bond toegetreden. Gemiddelde op
pervlakte van de nieuw toegetreden
edrijven is 37.44 HA.
Aan verscheidene tientallen bedrij
ven werd de afgelopen periode een
advies gegeven.
Vanwege de in 1981 door de Bond
behaalde grote successen in Liemp-
de, werd door verschillende bestuur
sleden aangedrongen om ook in 1983
weer op deze tentoonstelling aanwe
zig te zijn.
Na onderlinge besprekingen van de
Zuid-Nederlandse BLHB besturen,
is de splitsing van dit gewest in ener
zijds de provinciale afdeling Zeeland
en anderzijds de gewestelijke afde
ling Noord-Brabant/Limburg vol
tooid.
Mede door een toenemend ledental
in Noord-Brabant/Limburg is deze
afsplitsing mogelijk geworden.
Het landelijk kontakt met het d.b.
van de Commissie Grondgebruik
van het Landbouwschap werd wel op
prijs gesteld. Nog belangrijker vond
men echter het regelmatig kontakt
mefde vaste Commissie voor Land
bouw van de Tweede Kamer.
'Dr. ir. M.P.M.Vos, plv. directeur-ge
neraal voor Landbouw en Voedsel
voorziening van het ministerie van
landbouw en visserij, heeft 20 okto
ber j.l. het "Infocentrum Barneveld"
geopend.
In dit informatiecentrum, dat ge
koppeld is aan de praktijkschool
voor de dierveredeling, dierverzor
ging en mengvoedertechnologie te
Barneveld, staan diverse systemen
van bouw en inrichting van varken-
sen pluimveestallen tentoongesteld.
Zowel onderwijs als voorlichting
kunnen er gebruik van maken om
hun boodschap te illustreren, terwijl
bezoekers tevens de gelegenheid
hebben met de apparatuur om te
gaan.
De EG-Raad van Ministers (Landbouw) heeft in de vergadering van 18 en 19
oktober j.l. te Luxemburg besloten tot devaluatie van de zgn. "groene Koers"
(De monetair compenserende bedragen overbruggen het verschil tussen de zgn.
groene koers en de EMS-middenkoers. De groene koers wordt gebruikt om de
landbouwprijzen, die zijn uitgedrukt in ECU's om te rekenen in de nationale
valuta.), van de Franse franc met ca. 2,8% en van die van de Belgische en
Luxemburgse franc met ca. 4,4%.
De koerswijzigingen zullen ingaan:
- voor varkensvlees en olijfolie per 1 november 1982;
- voor wijn per 16 december 1982;
- voor visserijprodukten per 1 januari 1983.
De koerswijziging voor alle overige produkten zal voor de Franse Franc
ingaan bij het begin van het verkoopseizoen 1983/1984 van de betreffende
produkten. Voor België en Luxemburg zal de aanpassing voor alle overige
produkten plaatsvinden m.i.v. het nieuwe melkprijsjaar (in principe 1 april
1983).
Bij het van kracht worden van de koerswijzigingen zullen de door Frankrijk,
België en Luxemburg in het internationale agrarische handelsverkeer gehan
teerde negatieve monetair compenserende bedragen (m.c.b.'s) als volgt wor
den herzien:
M.C.B. huidige situatie nieuwe situatie
Frankrijk -5,3% -2,3%
België/Luxemburg - -3,1% nihil
Boter
Europees commissaris Dalsager heeft in de Raad toegezegd, dat de Commissie
dezer dagen met een programma komt voor boterafzet binnen en buiten de EG.
Hij haakte daarmee in op een wens van minister de Koning, die brede steun
kreeg in de Raadsvergadering voor zijn pleidooi voor een algemeen afzetpro-
gramma. "Zo'n programma moet er snel komen om in 1983 met een schone
markt te kunnen beginnen en om wille van een gezond el beheer", aldus de
bewindsman.
Beste boeren,
Als plattelandsbewoner van stede
lijke snit ben ik bereid veel van
jullie te slikken, maar er zijn
grenzen. Het hele jaar door heb ik
geen enkele moeite met jullie,
maar in het najaar ligt dat een paar
weken wat anders.
Natuurlijk, ik begrijp best dat de
peeën van het land moeten en ik zie
ook wel in, dat dit niet kan zonder
het nodige slik op de weg. Maar
het minste dat jullie in zo'n geval
zouden kunnen doen, is het plaat
sen van een waarschuwingsbord.
Om zoals de burgemeester van
Tholen te eisen, dat na elk ritje
over de weg de kluiten opgeruimd
worden, vind ik ook teveel ge
vraagd, maar zou het niet fatsoen
lijk zijn om dat êén keer per dag
wèl te doen, bijvoorbeeld tegen het
vallen van de avond?
En nu kunnen jullie wel stellen,
dat automobilisten in Zuid-West
Nederland maar rekening moeten
houden met dit jaarlijkse ongerief,
maar dat gaat me toch net even te
ver. Van een vreemde in onze kon-
treien mag je veel verwachten,
maar niet dat hij of zij voorbereid
is op deze levensgevaarlijke slik-
toestanden.
Als volgend jaar de binnenwegen
weer zo verraderlijk glad zijn als
deze herfst, houd ik op met het
schrijven van aardige stukjes over
jullie. Met vriendelijke groeten,
Buitenstaander.
4
