Minister de Koning komt tuinders
op aantal punten tegemoet
Weinig beleidsruimte
voor nieuwe regelingen
Krapte en overvloed
geven hoofdbrekens
Buitenstaander
Maandelijks gesprek
minister-landbouwschap
19 f- V
Na gesprek met Landbouwschap:
Hoofdbestuur KNLC
Bestuur O. en S. -fonds:
Tuinbouw
Suiker
Mestbanken
Uien
Té v
Het Landbouwschap en minister de Koning van Landbouw en Visserij
zijn het op 6 oktober eens geworden over een financiële vergoeding aan
glastuinders die deelnemen aan het sectorprogramma en die een (ver
ouderd) deel van hun bedrijf willen afbreken. De vergoeding bedraagt
12,- per m2 tot een maximum van IS procent van het glasareaal en een
limiet van 1500 m2. De regeling moet nog worden goedgekeurd door de
Europese Commissie in Brussel.
Het bedrag van 12,- is gebaseerd op
de gemiddelde werkelijke kosten van
glasafbraak. De gedeeltelijke glasaf-
braakregeling zal worden gefinan
cierd uit de 300 miljoen die be
schikbaar is voor het sector pro
gramma. Minister de Koning heeft
van het departement van Financiën
echter een extra "rugdekking" van
20 miljoen gekregen. Met de glas-
afbraakregeling komt het ministerie
tegemoet aan een herhaaldelijk
geuite wens van het Landbouw
schap. Minister de Koning wilde tot
voor kort echter niet het risico lopen
dat het sectorprogramma duurder
zou worden dan de beschikbare
300 miljoen. Het Landbouwschap
meent dat het beschikbare bedrag
ook bij uitvoering van de afbraakre
geling niet in belangrijke mate zal
worden overschreden.
Het dagelijks bestuur van het Land
bouwschap drong in het gesprek met
de bewindsman opnieuw aan op
verlaging van de 30.000 m3 grens
voor het tuinbouwgastarief. Alhoe
wel in de besluitvorming over de
tuinbouwgasprijs het standpunt van
het Landbouwschap met betrekking
tot de 30.000 m3-grens niet is geho
noreerd, is de minister alsnog bereid
deze wens van het schap opnieuw bij
de Vegin aan te kaarten. De haal
baarheid achtte hij echter niet groot.
Voorzitter Jaap van der Veen van bet
Landbouwschap noemde de 30.000
m3 vooral psychologisch een "steen
des aanstoots".
De bewindsman is ook bereid om
werknemers in de glastuinbouw die
hun werk verliezen financieel tege
moet te komen. Dat zal gebeuren op
basis van de zogenaamde Midden-
Delflaijd regeling. Volgens minister
De Koning is nu ook de achterstand
ingelopen t.a.v. de uitbetaling van
voorschotten aan tuinders die mee
doen aan het sectorprogramma. In
het bestuur van het Landbouwschap
is over de trage afwikkeling herhaal
delijk geklaagd.
De bewindsman wilde niet vooruitlo
pen op de vraag wat er moet gebeuren
als een vervangingsmiddel voor me
thylbromide niet tijdig beschikbaar
is. Het is nog steeds de bedoeling dit
grondontsmettingsmiddel op 1 sep
tember 1983 definitief te verbieden.
Het landbouwschap wil uitstel van dit
verbod als andere middelen ontbre
ken.
Het bestuur van de Stichting Ontwikkelings- en Saneringsfonds voor
de Landbouw heeft het verslag over de werkzaamheden in 1981 uitge
bracht. In totaal heeft het fonds een bedrag van 203,3 min besteed,
waarvan 1503 min voor ontwikkelings- en 53,0 min voor sane
ringsdoeleinden.
Alhoewel de budgettaire beperkingen zijn weerslag vinden in het fonds,
is toch mogelijk gebleken, te voorzien in enkele behoeften ten aanzien
van specifieke nationale probleemvelden, waaraan het bestuur priori
teit heeft toegekend. Te noemen valt bijvoorbeeld in navolging van
voorgaande jaren de verstrekking van f2 min transportkostensubsidie
voor de mestbanken.
Overigens moet worden gekonstateerd, dat de verplichtingen op grond
van bestaande regelingen een dermate groot beslag leggen op de be
schikbare middelen dat er weinig beleidsruimte voor nieuwe, specifieke
regelingen resulteert.
In het aantal aanvragen voor een
bijdrage krachtens het Beëindigings-
besluit is gedurende de laatste 3 jaar
een stijgende lijn te konstateren. Ten
opzichte van 1979 zijn er in het ver
slagjaar zelf 25% meer aanvragen
ingediend. Een vergelijking met 1980
levert weliswaar een daling op, maar
de reden daarvan is de in dat jaar
tijdelijk gegolden hebbende verdub
beling van de glasafbraakpremie en
de daardoor tijdelijk grotere belang
stelling voor de daaraan gekoppelde
volledige bedrijfsbeëindiging in de
glastuinbouw.
Evenals in voorgaande jaren is en in
1981 voor de regeling van de be
drijfsbeëindiging op termijn nauwe-
Krapte aan geld is er op vele fronten binnen onze samenleving. De
tekorten van de overheid nemen dramatische vormen aan, maar even
zeer kampen zelfstandige ondernemers in land- en tuinbouw -zeker in
de glastuinbouw- met krapte aan liquide middelen om broodnodige
investeringen te doen. Het hoofdbestuur van het Koninklijk Neder
lands Landbouw Comité (KNLC) besteedde er in de vergadering van
dinsdag 5 oktober aandacht aan. Dat gaf hoofdbrekens, evenals trou
wens de overvloed van bepaalde agrarische produkten dit jaar zoals,
o.a. de suiker.
Het oordeel van het hoofdbestuur
over de begroting van Landbouw
1983 was: Het had slechter kunnen
uitpakken. Onderschreven werd de
noodzaak van overheidsbezuinigin
gen. De investeringen moeten gesti
muleerd worden, ook in land- en
tuinbouw. Dat betekent een terug
dringen van de "consumptieve uit
gaven" van zowel overheid als parti
culieren. Geconstateerd werd dat er
in de landbouwbegroting wel sprake
is van verborgen bezuinigingen op
het vlak van ruilverkavelingen, Ont
wikkelingsfonds, evenals bijdragen
in bepaalde keuringskosten. Er werd
getwijfeld aan 's ministers stelling
dat het drieluik "onderzoek, onder
wijs en voorlichting" onaangetast
overeind is gebleven.
Het belang van een goed draaiende
land- en tuinbouw is in een vroeg
stadium onder de aandacht van ka
binetsformateur Van Kemenade ge
bracht. De desbetreffende brief van
het Landbouwschap maakt deel uit
van het dossier dat nu bij informa
teur Scholten op tafel ligt. Vanuit het
hoofdbestuur werd nog weer eens op
een aantal onvervulde wensen van
zelfstandigen in land- en tuinbouw
gewezen, zoals o.a. de bedrijfsover-
dracht.
Met klem werd er ook voor gepleit
dat de uitvoering van de Deltawet
onverminderd moet doorgaan. De
verbetering van de dijken tot Delta
hoogte mag niet uitgesteld worden.
Dat is zeker voor de plattelanders
van belang, zo werd er gezegd.
In het hoofdbestuur werd even na
gekaart over de demonstratieve
tuinders-bijeenkomst in Emmeloord
vorige week. Deze wordt als een on
dersteuning gezien van het werk van
de standsorganisaties en het Land
bouwschap. Benadrukt werd dat de
tuinbouw eensgezind moet blijven
optreden. Vanuit andere geledingen
binnen de organisatie werd alle steun
toegezegd. Vanuit het Landbouw
schap zal er nauwlettend op worden
toegezien dat Borgstellingsfonds en
Rijksgroepsregeling Zelfstandigen
goed met elkaar sporen om glastuin
ders daadwerkelijk te helpen. Zodra
blijkt dat dit niet het geval is zal er bij
de minister aan de bel getrokken
worden. In het hoofdbestuur werd
verder gepleit voor een makkelijker
regeling betreffende aflossingsver
plichtingen, partiële glasafbraak,
verlaging keuringskosten, betere af
vloeiingsregeling en verlaging van de
30.000 m2 -grens. Vanuit Brussel
bestaan geen bezwaren tegen deze
drempelverlagingen en voor de tuin
ders betekent het een directe inko
menssteun. De voorzitter onder
schreef dit, maar wees erop dat in de
totaliteit van de problematiek deze
drempelverlaging de glastuinders
maar heel weinig oplevert.
Het hoofdbestuur ziet op dit moment
geen bijzondere voordelen aan het
instellen van een noodfonds, zoals
bepleit door de Westlandse stand
sorganisaties en veilingen. Eerst
moeten de huidige maatregelen vol
ledig uitgebuit worden.
In het Hoofdbestuur kwam grote
zorg naar voren over de ontwikkeling
op de suikermarkt. Er is een grote
suikervoorraad in de EG ontstaan.
Nu al wordt een deel van de C-suiker
"overgeheveld" naar volgend jaar. In
De heer ir. Luteijn is di-sdag 12 oktober voorzitter geworden van de
Nationale Coöperatieve Raad. Hij volgt de C.G.A. Mertens op. Op bij
gaande foto ziet u in het midden de heer Luitjens met rechts de heer
Mertens en links de nieuwe voorzitter Luteijn.
eigen land is de suikerindustrie be
gonnen met het beschikbaar stellen
van de bieten voor veevoer, De grote
vraag bij de stijgende produktie is of
de opbrengstverhoging van de laatste
jaren permanent is of een incidenteel
karakter heeft. De afgelopen twee
jaar lag de opbrengst 20% boven het
gemiddelde. In de EG is het areaal
met 7% teruggelopen. Aangedrongen
werd op overleg met de suikerindus
trie in ons land.
lijks enige belangstelling.
Wat de ontwikkelingsaktiviteiten
van het fonds betreft, deze zijn
hoofdzakelijk via het rentesubsiclie-
beleid gericht geweest op middel
grote bedrijven. Een belangrijk be
sluit is de aanpassing geweest van de
rentesubsidieregeling in verband
met de door de EG-Raad besloten
beperking van de investeringssteun
voor de varkensproduktie en voor de
melkproduktie.
In de algemene ekonomische om
standigheden van vooral stijgende
kosten en verslechterend investe
ringsklimaat kan de oorzaak worden
gevonden van de sterke daling in het
aantal aanvragen voor rentesubsidie.
De belangstelling voor de overige
ontwikkelingsregelingen is ongeveer
op hetzelfde niveau als in 1980 geb
leven.
Voor bijdrageverlening was in 1981
2 min beschikbaar. De bijdrage in
de vervoerskosten van dunne mest
bedroeg per ton 1,50 bij vervoer
over 20 - 50 km; 4,— bij vervoer
over 50 - 100 km en 6,— bij vervoer
over meer dan 1Ó0 km.
De totale transportbemiddeling der
mestbanken had in 1981 betrekking
op 166.178 ton in Gelderland,
131.702 ton in Noord-Brabant en
117.779 ton in Limburg.
Voor de regeling Bijdrage bij uit
breiding mestopslagkapaciteit bes
tond in het verslagjaar weinig be
langstelling; 33 aanvragen werden
ingediend. Het totaal aantal aanvra
gen uit hoofde van deze regeling is
hiermede gekomen op 850 stuks.
Ty j gelijkertijd kun je Zelf best wat
±J UrgeïVleestev uien gebruiken v°°r de komende
O winter. Toch maar oprapen? Staat
Zeer ontstemd was het hoofdbestuur
over het besluit van het Produkt-
schap Groenten en Fruit nog geen
maatregelen te nemen die tot kwali
teitsverbetering van Nederlandse
uien op de buitenlandse markten
kunnen leiden. Gesteld werd dat an
ders de prijs van de uien met 5 cent
per kg. zou kunnen stijgen.
Opnieuw werd vanuit het hoofdbe
stuur aangedrongen op een versoepe
ling van de procedure bij interven
tie-aanbiedingen van tarwe. Verge
leken bij het buitenland wordt er in
ons land zeer omslachtig gewerkt,
wat een druk geeft op de prijs. Ver
ontrust is het hoofdbestuur over de
problematiek van het pachtersvoor
deel. In een aantal gevallen hebben
aanslagen van de Fiscus de mensen in
grote Financiële moeilijkheden ge
bracht. Van het groot aantal onder
werpen dat aan de orde kwam in de
ze vergadering zij tenslotte vermeld
dat het hoofdbestuur achter de posi
tieve houding van het Landbouw
schap staat betreffende een adminis
tratieve ruilverkaveling.
Soms denk ik burgemeester van
een kleine plattelandsgemeente,
dat lijkt me wel wat. Sinds kort ben
ik daar niet meer zo zeker van. Het
is begonnen op een verkiezings
avond enkele weken geleden voor
de televisie. Cees Sorgdrager van
Den Haag Vandaag vroeg aan het
kamerlid van der Spek van de
P.S.P. of zijn partij geen burge
meesters zou willen leveren net als
(sinds kort) de C.P.N.. Van der
Spek haalde daarop fel uit naar de
interviewer: "Wat denk je wel
-burgemeesters zijn de opdracht
gevers van de Mobiele Eenheid en
zetbaas van de Binnenlandse Vei
ligheidsdienst. Ons niet gezien".
Toen begon ik al een beetje te
twijfelen, maar sinds vanmorgen
weet ik het zeker.
Een paar weken geleden zijn de
uien gerooid en hebben sindsdien
liggen drogen. De afgelopen dagen
zijn ze van het land gehaald, maar
zoals gebruikelijk bleven er nogal
wat liggen. Als buitenstaander
weet je dat buurman-boer de boel
gauw zal onderploegen, maar te-
oprapen?
dat niet wat armoedig?
Vanmorgen was het opnieuw zulk
prachtig en kalm weer, waarmee
we deze nazomer zo rijkelijk be
giftigd zijn geweest. Met een em
mer en een kist ga ik het land op,
hoewel ik het niemand gevraagd
heb. Een beetje onzeker voel ik me
daardoor wel. Het is een echt
heerlijk en ontspannend werkje
om in alle rust over het lege land te
banjeren, hier en daar een ui op
rapend. De mistflarden, die over
het land trekken, maken het alle
maal nog mooier en herfstiger.
Bovendien voel ik me er een beetje
door beschermd tegen verbaasde
blikken van mogelijke voorbijgan
gers: "zie je hem lopen, hij heeft
toch goed zijn brood?". Nee, een
burgemeester kan zo iets niet doen,
waarom ik dan wel? Omdat ik het
zonde vind als al dat voedsel zo
maar ondergeploegd wordt. Daar
bij moet ik onwillekeurig denken
aan de zomer van 1944 toen ik als
klein kind met mijn moeder aren
raapte in de Haarlemmermeer
Daarom dus.
Buitenstaander
4
