Fokken op weerstand
tegen ziekten biedt bij
kippen goede
perspektieven
Agrarisch
Altena-Biesbos zet 3
juli de deur wijd open
Bezoeker
met wensen
Promovendus mw.ir. A.J. van der Zijpp:
Er zijn sterke aanwijzingen dat het mogelijk is pluimvee te fok
ken met een verbeterde afweer tegen ziektes. Mw.ir. A.J. van der
Zijpp, die op 11 juni aan de Landbouwhogeschool promoveert
heeft bij kuikens van het ras ISA Warren in het eerste nakome
lingsschap een duidelijke versterking gevonden van het vermogen
om antilichamen te produceren na inenting met rode bloedcellen
van schapen. Het vermogen om op deze voor de kip vreemde
cellen te reageren is te beschouwen als een essentieel onderdeel
van en waarschijnlijk een goede indikatie voor de algemene
weerstand tegen ziektes.
Dit resultaat is van groot belang
voor de intensieve pluimveehou
derij waar infektie-ziekten een
aanzienlijk ekonomisch risiko
vormen. Door het toedienen van
medicijnen, door vaccinatie, hy
giënische maatregelen en uit
roeiing tracht men het ziekte-ri-
siko zo klein mogelijk te maken.
Met deze beschermingsmaatre
gelen zijn hoge kosten en arbeid
gemoeid, maar ze hebben geen
blijvend resultaat, dat wil zeggen
ze moeten steeds herhaald wor
den. Verbetering van de weer
stand tegen ziekten (resistentie)
via een gericht fokprogramma
zou wél een blijvend effekt kun
nen hebben en daarmee een be
langrijke kostenverlaging kunnen
betekenen. Systematisch onder
zoek op dit gebied heeft tot voor
kort niet plaatsgevonden, maar
momenteel is de interesse daar
voor zowel bij de pluimveefok
kerij als ook in onderzoekskrin-
gen sterk aan het groeien. Dit in
verband met steeds ingewikkel
der wordende vaccinatiesche
ma's, die vooral bij het houden
van slachtkuikens op problemen
stuiten, en anderzijds door nieu
we veelbelovende ontwikkelin
gen in het immunologisch onder
zoek.
Twee wegen
In het onderzoek naar de verbe
tering van resistentie kan men
twee wegen bewandelen: fokken
op weerstand tegen verschillende
ziektes afzonderlijk ofwel fokken
op algemene weerstand tegen
ziektes. Mw. Akke van der Zijpp
koos voor de laatste opzet omdat
bij de eerste benadering grote
aantallen proefdieren ziek ge
maakt moeten worden en er
bovendien zo'n twintig belang
rijke infektieziekten bekend zijn,
die dan allemaal in de proefopzet
aan bod zouden moeten komen.
In haar algemene opzet hoeft
slechts bloed afgenomen te wor
den en er kunnen in korte tijd
zeer veel metingen worden ver
richt.
Op grond van de eerste gunstige
selektie-resultaten bij achthon
derd kuikens is mw. Van der
Zijpp nu een langdurig projekt
begonnen in samenwerking met
de veterinaire fakulteit van de
rijksuniversiteit Utrecht en de
Gezondheidsdienst voor Pluim
vee (Doorn). Dit projekt heeft
ondermeer tot doel in de praktijk
vast te stellen of de nieuwe lijnen
van op algemene ziekteresistentie
verbeterd pluimvee inderdaad
beter tegen ziekten gewapend
zijn. Een probleem bij het fokken
op weerstand tegen ziekten is dat
er wel drie soorten afweerreakties
bij kippen bekend zijn. En er zijn
aanwijzingen dat bij verbetering
van het ene type afweerreaktie
het andere achteruit kan gaan.
Van belang is dus dat de immuno
logische achtergrond van onder
meer de vorming van antilicha
men tegen rode bloedcellen van
schapen goed in kaart gebracht
wordt, zodat deze vorming van
antilichamen als selektiefaktor in
de praktijk hanteerbaar is. Uit
eindelijk zal een optimale kombi-
natie van afweervermogens ge
vonden moeten worden om voor
de pluimveeteelt tot een suksesvol
fokprogramma te komen.
Mevr. ir. A.J. v.d. Zijpp.
In het kort
Promovendus mw.ir. A.J. van der
Zijpp,' wetenschappelijk mede
werkster vakgroep Veehouderij;
tel. 08370 - 83184 (werk) of 16008
(privé)
Proefschrift "Genetic control of
immune responsiveness in the
chicken"
Promotor prof.dr. C.C. Oosterlee,
hoogleraar veeteeltwetenschap
pen
Bij het onderzoek van mevrouw v.d. Zijpp wordt getracht wegen te vinden om
de weerstand van kuikens tegen ziekten te vergroten.
We zijn enige tijd stil geweest met
onze pen, maar de drukte op het be
drijf liet niet toe dat we ook nog wat
neerschreven. Overigens gaat hier in
Tanzania alles naar wens. Ons maïs-
bedrijf begint een steeds grotere'-be-
kendheid te krijgen in het land. Het
wordt een soort paradepaardje dat
steeds vaker op moet draven als men
de hoogwaardigheidsbekleders wat
moois en indrukwekkends wil laten
zien. Daar kunnen we blij mee zijn,
want een beter stuk reclame tot bij de
hoogste bazen kunnen we ons niet
bedenken. Het is mede reklame voor
onze Nederlandse kennis van de
landbouw. Ons bedrijf en ons land
kan er wel bij varen. Nu moet U niet
minachtend snuiven, en smalen dat
we daar toch geen bliksem mee op
schieten omdat ontwikkelingshulp
er alleen maar op neer komt dat we
handenvol geld weggeven dat we ei-
gelijk zelf schreeuwend hard nodig
hebben. Een groot gedeelte van dat
De 3 Centrale Landbouw Organisaties in het agrarisch beleid Altena-
Biesbosch organiseren op zaterdag 3 juli voor het tweede jaar in suk-
sessie een "Open Dag" op een tiental bedrijven uit de diverse agrari
sche sektoren. De boeren spannen zich daarmee eendrachtig in om de
buitenwereld duidelijk te maken dat de boer het milieu, anders dan vaak
gedacht wordt, bepaald met veel respekt tegemoet treedt. Tevens wil
men de gevestigde mening dat de ruilverkaveling uit de zestiger jaren
het gebied danig verarmd zou hebben, logenstraffen. Bij een groot
aantal VW-kantoren en Rabobanken tot ver in de omtrek heeft de
"Open Dag"-organisatie folders en kaarten klaar laten leggen zodat de
weg naar de verschillende deelnemende bedrijven vanuit de diverse
invalswegen vrij gemakkelijk te vinden zijn.
Een opname van de Hydrokultuurkwekerij "Nieuwkoop" te Andel
Op een perskonferentie donderdag
10 juni in Dussen werd een en ander
bekend gemaakt. Daar vertelden
voorzitter en sekretaris van de "Open
Dag"-organisatie de heren H. Koek
koek en A.A. van Vugt ook geleerd te
hebben van de "Open Dag" vorig
jaar. Zo bleken veel van de 4000 be
zoekers vorig jaar een bewegwijze
ring gemist te hebben. Daarvoor is
nu wel gezorgd: Er is een duidelijke
kaart van het gebied gemaakt die aan
de bezoekers beschikbaar wordt ge
steld. Oplage: 2000 exemplaren.
Voorts zijn op enige bedrijven sani
taire voorzieningen aangebracht en
kan men "en route" ook een versna
pering krijgen. De deelnemende be
drijven zijn o.m. herkenbaar aan de
nationale driekleur die aan de weg
zal wapperen. Aan reklame mate
riaal is totaal voor 226 kg ingeslagen
zodat de P.R.-aktiviteiten goed tot
z'n recht kan komen. De kosten van
de "Open Dag" die door de organi
satie worden geraamd op 4000,—
ziillen door de 3 C.L.O.'s zelf wor
den opgebracht.
De bedrijven die meewerken aan de
"Agrarische Open Dag" op zaterdag 3 juli
zijn:
Akkerbouwbedrijf Dhr. G.J. de Jager,
Galeiweg 4, 4251 MZ Werkendam.
Kaasboerderij "De Lange Hoeve" Klei-
bergsestraat 2, 4265 GB Genderen. Stie-
renmesterij Dhr. P.H. van Strijdhoven,
Hilsestraat 52, 4271 LP Dussen. Hydro
kultuurkwekerij "Nieuwkoop" Duizen-
morgen 6, 4281 ND Andel Champig
nonkwekerij "Den Eijer" Gebr. J. en C.
Spuijbroek, Kruisstraat 40, 4267 EV
Drongelen. Fruitteeltbedrijf Dhr. J. van
Andel, Middenweg 4, 4281 KH Andel.
Tuinbouw en bloemenbedrijven aan de
Kooikamp te Sleeuwijk. Groenteteelt
Dhr. J.W. Rietveld, Kooikamp 8,4254 LJ
Sleeuwijk. Rozenkwekerij "Tetap Hi-
doep" Kooikamp 2, 4254 LJ Sleeuwijk.
Groenten- en bloementeelt Dhr. C. Los
Zn., Kooikamp 6, 4254 LJ Sleeuwijk.
Gerberakwekerij Fa. H.J. de Wit Zn.,
Kooikamp 8b, 4254 LJ Sleeuwijk.
J. Wierenga
geld komt toch weer terug in Neder
land, maar het heeft dan wel zijn
goede werk gedaan.
't Is waar, dat Mbozi maïsbedrijf is
een voorbeeld voor het land. Ner
gens anders in dit 27 maal grotere
land dan Nederland is een dergelijk
fraai bedrijf te vinden. Indrukwek
kend om er te arriveren. Tegen en op
de heuvels liggen nu 860 ha. maïs,
sommige velden zijn nu oogstrijp
anderen hebben nog een maandje de
tijd, daarnaast hebben we nog een
areaal van 120 ha beste bonen.
Iedereen met een beetje boerenhart
kan zich hier zielsgelukkig voelen.
Mbozi Maize Farm heeft al twee jaar
achtereen de eerste prijs gewonnen
in een competitie die door de Staat is
opgezet onder de staatsbedrijven.
D&érvoor komt er een kommissie de
ronde doen en de bedrijven inspec
teren. Ook dit jaar weer. Maar deze
keer was de kommissie lastig, althans
de voorzitter. Een korrupte lummel
die in de eerste plaats probeerde om
zo veel mogelijk eigen voordeel te
behalen. Hij wilde de manager er toe
overhalen om straks een wagen maïs
naar zijn woonstreek te laten bren
gen, zo'n 1700 kilometer bij ons
vandaan. Hij liet door schemeren dat
zoiets bijzonder bevorderlijk kon
wertfen op het verkrijgen van een
eerste prijs. De manager kon een
uitstekende uitvlucht bedenken waar
die kommissievoorzitter geen vinger
tussen kon krijgen. Niettemin wer
den hij en zijn medelopers vol ge
goten met bier dat wij op ons bedrijf
altijd volop voor handen hebben.
Nou ja zo gek zijn we ook weer niet
dat we de kommissie moedwillig
tegen de kroeshaartjes in strijken.
Maar 't werd toch te absurd toen de
voorzitter, weliswaar discreet, aan de
manager liet vragen of hij die nacht
mooi vrouwelijk gezelschap in bed
kon krijgen. Hij twijfelde er niet aan
of deze wens zou worden ingewilligd.
Vergenoegd zat hij al op het ant
woord te wachten. Het antwoord
luidde echter dat wij daar op óns be
drijf niet aan konden beginnen. Hij
verslikte zich in zijn bier, zijn met
bloed doorlopen bolle ogen puilden
uit de oogkassen en zijn gezicht be
gon op een vreemde manier te glim
men. Hij wilde kwaad opstappen en
hij liet weten dat hij eigenlijk zijn
keuze al had gemaakt. Maar je bent
nog niet eens het bedrijf gaan bekij
ken protesteerde de manager die nu
ook zijn borst opzette. Als dat zo
moet, dan denk ik dat ik daar toch
eens een informatief briefje over ga
schrijven naar Uw superieuren in
Dar es Salaam. De voorzitter klokte
nog een halve liter bier naar binnen
en verliet het gezelschap.
De andere morgen echter toen hij de
wereld inkeek met een kater van je-
iwelste en met de wetenschap dat zijn
gedrag niet onopgemerkt aan Dar er
Salaam voorbij zou gaan toonde hij
zich iets inschikkelijker en besloot
toch maar de velden te gaan bekij
ken. Hij kwam met zijn klubje toch
onder de indruk. Hoe het verder af
zal lopen nu dat moeten we maar
afwachten. Het is twijfelachtig of we
dit jaar de eerste prijs halen. Hij
heeft geen maïs gekregen, geen
vrouw in bed, en misschien heeft hij
dat op andere bedrijven wel losge
peuterd. Inmiddels hebben we nog
een parlementaire missie op bezoek
gehad, de president van het socia
listische buurparadijs Mozambique
de heer Samora Machel en vandaag
terwijl we dit schrijven zijn we in af
wachting van zijne excellentie de
heer Msyua, de eerste minister
van dit vriendelijke land. Het hele
bedrijf staat erdoor op zijn kop, want
als je hier iets bent dan willen ze dat
ook zelf merken....!
SCHRIJFKOUTER
17
