Varkensprijzen vrij
stabiel - krappe markt
slachtvee
"Kommissievoorstellen ramp
voor de melkveehouders"
Progressieve melkheffing met jaarlijkse
verhoging melkprijs oplossing
budgettaire problemen
Ir. A.J. Oskam:
E.P. Woltjer (lid P.v.d.A. Europees Parlement):
Produktschap voor Vee en Vlees
Slachtrundermarkt
Mestkalverbesluit ontmoet
kritiek
Alternatief varkensvlees
Prijsnoteringen
slachtvarkens
Notering slachtlammeren
Zware druk
De heer E.P. Woltjer heeft als lid van het Europees Parlement
(P.v.d.A.) middels een ontwerp resolutie (22/1/81) een aantal maatre
gelen bepleit tot herstel van het marktevenwicht in de melksektor.
Tijdens een woensdag 17 maart j.I. gehouden perskonferentie is dit zgn.
"Plan Woltjer" toegelicht.
Bij het formuleren van dit voorstel tot regulering van de melkproduktie
is door Woltjer uitgegaan van de noodzaak tot verlaging van de bud
gettaire lasten in deze sektor. Tevens is hoge prioriteit gegeven aan
o.m. de volgende beleidsdoelstellingen:
Behoud van zoveel mogelijk arbeidsplaatsen; positieve effekten op het
milieu zowel voor intensieve als extensieve gebieden, een betere ver
deling van het arbeidsinkomen in deze sektor en het ontzien van de
zwakkere positie van het kleine bedrijf.
In zijn voorstel wil de heer Woltjer
een beperking van het surplus door
een kontingenteringsstelsel met een
heffing ter grootte van het verschil
met de wereldmarktprijs bij over
schrijding. (De kontingenten mogen
niet verhandelbaar zijn). De kontin
genten (produktie 1980 of 1981)
worden gedurende 5 jaar met 3% per
jaar (1982-1987) verminderd, met
uitzondering van de kontingenten
kleiner dan 60.000 liter.
De daling van de producenteninko
mens worden beperkt door een reeë-
le prijsverhoging van 1% per jaar ge
durende deze periode.
De herverdeling van de produktie-
kontingenten moet dan als volgt:
Toedeling van vrijkomende kontin
genten o.m. uit bedrijfsbeëindiging
en omschakeling 2% per jaar,
vindt plaats aan die bedrijven die
voldoen aan de volgende kriteria:
Reeds toegewezen kontingent
moet kleiner zijn dan 150.000 liter
melk per volledige arbeidskracht,
en mag daar na toewijzing ook
niet overheen komen.
Het bedrijfshoofd moet meer dan
50% van zijn arbeidstijd werk
zaam zijn in de melkveehouderij.
De produktie per hektare (gras
land voedergewassen) mag
niet boven de 15.000 kg komen.
Van de totaal vrijkomende kon
tingenten wordt 5% door de
Kommissie toegewezen aan ge
bieden, die een duidelijke struk-
turele achterstand hebben, maar
overigens geschikt worden
beoordeeld voor de melkproduk
tie (met name Ierland). De ver
dere verdeling van vrijkomende
kontingenten wordt door de na
tionale overheden geregeld vol
gens bovenstaande kriteria.
Stimulering van bedrijfsbeëindi
ging door verbetering van de be
drijfsbeëindigingsregeling voor
boeren ouder dan 55 jaar, waarbij
Woltjer
rekening wordt gehouden met de
fiskale verschillen per land en te
vens met de vermogenspositie
van de betreffende persoon.
Inkomensverdeling
Inkomensverdeling zegt het plan
Woltjer het volgende:
- Het uitgangspunt blijft, dat de
prijzen voor landbouwprodukten
jaarlijks zodanig aangepast die
nen te worden, dat het arbeidsin
komen van het gezinsbedrijf ge
lijk loopt met de inkomensont
wikkeling in de andere ekonomi-
sche sektoren.
- Er dient een progressieve heffing
te komen in plaats van de huidige
medeverantwoordelijkheidshef
fing op de geleverde melk, welke
als volgt wordt berekend:
- 0% over de bedrijfsproduktie
tot 200.000 liter
- 1% over de bedrijfsproduktie
van 200.000 - 300.000 liter
- 2% over de bedrijfsproduktie
van 300.000 - 400.000 liter
- 4% over de bedrijfsproduktie
boven 400.000 liter
De administratieve uitvoerbaarheid
wordt vaak als argument tegen kon-
tingentering aangevoerd. Dit be
zwaar kan volgens Woltjer worden
ondervangen door de melkfabrieken
met de uitvoering van punt a. en c. te
belasten.
In feite is dit kontingenteringsstelsel
dus gericht op afgeleverde melk
92% van de totale melkproduktie).
Boeren, die zelf geheel of gedeeltelijk
hun produkt afzetten c.q. verwerken
(boerenkaas etc.), worden hierdoor
niet of minder getroffen. Aan de
Kommissie zou tevens gevraagd
moeten worden om een erkennings
beleid voor zuivelfabrieken in te voe
ren, met daaraan gekoppeld een
maximum aan de interventielevering
van magere melkpoeder en boter. Een
aanvang hiertoe wordt mogelijk door
de verplichting tot afdracht van de
medeverantwoordelijkheidsheffing
door de melkfabrieken aan de Kom
missie afhankelijk te stellen van de
interventie aanbieding door de be
treffende fabriek.
Na de scherpe prijsdaling in de tweede helft van januari en begin
februari is de varkensprijs in de afgelopen vier weken op een relatief
stabiel niveau gebleven, aldus drs. S.B.M. Jongerius tijdens de open
bare bestuursvergadering van het Produktschap voor Vee en Vlees op
woensdag 10 maart in Rijswijk.
Overigens is de varkensmarkt nog sterk in beweging en van een even
wichtige situatie is nog geen sprake.
Door de onderlinge konkurrentie van de slachterijen op de inkoop-
markt staan de marges voor de bedrijven nog steeds onder druk. In de
groothandelsprijzen voor varkensvlees kwam weinig verandering. Wel
zijn de baconprijzen in Engeland verder gedaald.
Bij een wat krapper aanbod liggen de biggenprijzen momenteel rond de
120 tot 125 per stuk, voor biggen van 22 kg.
Op de Landbouw Hogeschool te Wageningen is onlangs door Ir. A.J.
Oskam een vergelijking gemaakt voor de zuivelsektor tussen het plan
"Woltjer", de kommissievoorstellen ter hervorming van het landbouw
beleid en de prijsvoorstellen 1982/1983. Tevens is in de beschouwing
betrokken de waarschijnlijke uitkomst van het debat over de prijzen in
de ministerraad. De voor-onderstelling wordt in de studie van Oskam
de beleidsprojektie van de ministerraad genoemd. De verschillende
beleidsopties zijn vergeleken over de periode 1982-1988.
De markt voor slachtvee is over het
geheel wat krapper voorzien. In fe
bruari bleef de aanvoer op de grote
veemarkten ongeveer 11% bij vorig
jaar achter. De handel heeft een vlot
verloop op een wat hoger prijsni
veau. Dat geldt niet alleen voor stie
ren maar ook de verschillende kate-
goriën koeien.
Per 1 maart is de regeling slachting
en weging van kracht geworden. Dat
zou moeten resulteren in een prijs
verhoging. Ruim aanbod deed de
prijzen van nuchtere kalveren wat
dalen. De afzet van kalfsvlees blijft
goed lopen. Italië neemt ongeveer de
helft van de export op.
Op de Franse en Duitse markt staan
de prijzen wat onder druk, met name
van de achterspannen.
De markt voor slachtlammeren liep
verder op tot gemiddeld ruim
11- per kg.
Er is kritiek op het mestkalverbesluit,
doch om de gehele affaire opnieuw
aan te kaarten bij het ministerie van
Landbouw werd toch niet wenselijk
geacht.
De heer W. ter Beest zag de moge
lijkheid, dat door zwaarder voor
waarden in Nederland, de mestèrij
zich wel eens kon gaan verplaatsen
naar over de grenzen, waar de voor
schriften niet zo streng zijn.
De heer de Wijze zag ook nogal
wat gevaar in de voortrekkersrol van
Nederland, dat zo graag voorop wil
lopen. Op een gegeven moment ben
je zo eenzaam, als de ander niet
volgt.
Hij pleitte overigens voor harmoni
satie van de voorschriften in Brussel.
De heer Oostrom voerde aan dat de
mesthokken de laatste jaren toch al
groter geworden zijn. Het belang van
de producent zowel als van het dier
dient in acht genomen te worden.
De thans voorgeschreven regelingen
geven sterk de indruk dat ze ontwor
pen zijn door mensen die niet in de
praktijk staan.
Belangrijk punt voor de mesters is de
financiering van de nieuwe mest
hokken.
Alternatief varkensvlees, zoals
bedoeld in de koncepten die op
gesteld zijn om tot een regeling te
komen inzake produktie van dat
vlees, wordt in Nederland mo
menteel (nog) niet geproduceerd.
Inmiddels zal worden voortgegaan
met het werk aan de totstandko
ming van een regeling, waarbij
aan de betreffende werkgroep is
opgedragen, ook de fokkerijfase
in de regelingen te betrekken.
Er is een notitie opgesteld inzake
prijsnoteringen van slachtvarkens,
levend versus geslacht.
Gekonkludeerd wordt dat voor de
varkenshouders de markt voor het
afleveren van slachtvarkens weinig
doorzichtig is. Gesteld wordt dat de
handel op basis van levend gewicht
minder doorzichtig is door de ver
schillende verkoopkondities. Dit
werd fel bestreden door de verte
genwoordiger van de veehandel J.
Oostrom.
Hij bestreed ook de konklusie dat de
prijsnoteringen op basis van per kg
slachtgewicht niet helemaal door
zichtig zou zijn. Hij vond dat het juist
helemaal niet doorzichtig was, zoals
die prijzen tot stand komen.
Een wat uitvoerige diskussie mondde
toch hierin uit dat het produktschap
in het kader van het informatienet
zal blijven werken aan het doorzich
tiger maken van de genoemde prijs
noteringen.
Ter verschaffing van een groter in
zicht van de veehouders in de note
ringen van slachtlammeren op de
markten en ter kontrole van de
slachterij werden voor een proefpe
riode van één jaar de noteringen van
de veemarkten in Utrecht, Sneek en
Purmerend officieel vastgesteld.
Gebleken is dat de noteringen weinig
verschil toonden met die van de
slachterijen, zodat besloten werd de
officiële noteringen niet voort te zet-,
ten.
Het was de heer J. Oostrom die hier
tegen ernstig bezwaar maakte. Hij
stelde vast dat producenten wel
waarde hechtten aan de notering.
Het bestuur besloot echter de note
ringen niet voort te zetten.
De gedaalde export van schapevlees
uit Nederland is gepaard gegaan met
een toename van de levende export.
Oorzaak dat de uitvoer van geslachte
dieren is gedaald ligt o.a. in de ver
schillen in slacht- en keuringskosten,
alsmede in de voorkeur bij de afne
mers voor warm ter plaatse geslacht
vlees, terwijl er bovendien verschillen
zijn in veterinaire voorschriften in de
verschillende staten. Op korte ter
mijn lijkt er geen mogelijkheid de
positie van de Nederlandse slachte
rijen te verbeteren. Met name de ve
terinaire keuringskosten dienen ver
laagd.
vdW.
Oskam konkludeert dat het hervor
mingsvoorstel van de Kommissie en
in mindere mate ook de recente
prijsvoorstellen wel effektief zijn om
te komen tot een afremming van de
zuivelproduktie en een vermindering
van de budgettaire lasten, maar des
astreus voor de producenteninko
mens en de werkgelegenheid. Ook
ten aanzien van de effekten op na
tuur en milieu moeten de kommis
sievoorstellen negatief beoordeeld
worden.
Bij de te verwachten besluiten in de
ministerraad zullen zowel de over-
schotproduktie als de budgettaire
lasten blijven stijgen. Bij dit vooruit
schuiven van de problemen zullen
vooralsnog de producenteninko
mens en de werkgelegenheid onder
minder zware druk komen te staan,
echter zo'n beleid kan nooit gekonti-
nueerd worden, als de wereldmarkt
prijs iets gaat dalen, en dientenge
volge de budgettaire lasten niet meer
te overzien zijn. Temeer, daar nu
reeds, volgens de laatste berichten,
meer dan 95% van de beschikbare
financiële middelen wordt gebruikt.
Ook neemt in een aantal lidstaten de
politieke bereidheid af, om mee te
werken aan een beleid dat de huidige
overschotproduktie in stand houdt,
en niets doet ten gunste van de
zwakke regio's in de gemeenschap.
Oskam konkludeert, dat bij de uit
voering van het plan Woltjer daar
entegen een spektakulaire vermin
dering van de overproduktie gereali
seerd kan worden.
Hoewel bij dit plan de konsument
meer moet gaan betalen, is er echter
volledige kompensatie te verwachten
in de belastingsfeer. Dit is mogelijk
omdat uitvoering van Woltjer's plan
tot de sterkste verlaging van de bud
gettaire lasten zal leiden en tot een
forse stijging van het EG inkomen.
Deze positieve effekten kunnen di-
A.J. Oskam
rekt de konsument ten voordele ge
bracht worden.
Zéér positieve effekten heeft dit
plan, in tegenstelling tot de kommis
sievoorstellen, op de inkomensont
wikkeling voor de producenten. Bij
uitvoering ervan zal rond 1988 de
melkprijs ongeveer 21% hoger liggen
dan bij realisering van de beide
kommissievoorstellen.
Andere voordelen van het plan
Woltjer ten opzichte van de overige
beleidsvoorstellen zijn de bevorde
ring van een gelijmatige inkomens
verdeling tussen de melkveehouders,
een vermindering van de regionale
specialisatie ten voordeel van de
achtergebleven gebieden en een
gunstige uitwerking op natuur en"
milieu in intensief gebruikte gebie
den. Ook op het vlak van de werk
gelegenheid (in Nederland) skoort
het plan goed. Het verloren gaan van
enige arbeidsjaren (géén arbeids
plaatsen!!) t.g.v. de verminderde
overproduktie, zal niet leiden tot een
toename van de werkeloosheid in de
landbouw, maar uitsluitend tot een
verkorting van de huidige, asociaal
lange, werkdagen op het landbouw
bedrijf. De administratieve uitvoe
ring van het plan kan wel grote pro
blemen opleveren, zo stelt Oskam.
Door de politieke onwil van de lid
staten om de problemen in de melk
sektor gemeenschappelijk op te los
sen, dreigen de melkveehouders het
slachtoffer te worden. Gezien onze
grote belangen zou een meer kon-
struktieve en initiërende houding van
Nederland verwacht mogen worden.
Het gevaar dat nu door eenzijdige
maatregelen, voorgesteld door ande
re regeringen, de melkveehouders
nog verder worden opgezweept in de
doelmatigheidsrace zonder finish, is
levensgroot aanwezig.
6
