Zuidwestelijk fruitteelt
gebied profiteert van
klimatologisch voordeel
De werkgroep Konservenpeulvruchten
Goed produkt
Vogels
Bakterievuur
Kous op de kop
Kontraktteeltkommissie van de 3 C.L.O. III
Koördinatie
Saldovergelijkingen
Voorsprong
Zoet water
Deze halve hektare zal het volgend jaar met Jonagold worden ingeplant. Rond Met kleine plankjes buigt Van Liere de zwaardere takken naar buiten om de
woning en bedrijfsgebouw ligt dan 8,5 ha aaneengesloten boomgaard. Rechts vruchten een optimale beschijning door de zon te kunnen geven,
de sorteerhal en op de achtergrond een woonflat van de stad Goes.
ni) geplant. "Toen we gingen verhui
zen gaven die al produkt, zodat de
overgang ook in financiële zin niet zo
groot was".
Twee jaar geleden werd de plantop-
stand drastisch uitgebreid met op
nieuw drie ha appels waaronder weer
Golden en Cox's maar nu ook de rode
Boskoop, Odin, Lombarts Calville,
Elstar en Karmijn. Ook vorig jaar nog
heeft hij weer een halve ha ingeplant.
Zoals het nu lijkt komt er volgend
jaar nog één keer een kleine uitbrei
ding met opnieuw een halve ha Jo
nagold omdat dat perceeltje eigenlijk
nog net over is. Daarmee komt z'n
totale plantopstand op zo'n 8,5 ha.
"Ik was eerst van plan het hele per
ceel van 10 ha te beplanten maar dat
wordt me toch te gek. Dan schiet er
geen tijd meer over om wat we ver
dienen op te maken. Bovendien wil
len we nog een goed produkt leveren
ook. Van rommel houd ik niet. Ik
sorteer ook alles zelf behalve de peer
Conference omdat die zich niet
makkelijk, laat sorteren". Van Liere
verkeert daarbij in de gunstige om
standigheid op een steenworp af
stand van de veiling te wonen. Het
ophalen 's maandags van het fruit uit
de cellen en het weer terugbrengen
naar de veiling dinsdags na het sor
teren kost hem dus maar weinig tijd.
Overigens zegt hij er steeds weer
versteld van te staan met wat voor
rommel sommige kollega's toch vaak
weer op de veiling durven te komen.
Onbegrijpelijk vindt hij. Wel toege
vend dat hij zelf ook niet altijd uit
sluitend met eerste klas waar aan
komt. Maar rommel, nee.
In de loop van de jaren zegt Van
Liere steeds meer plezier in het kwe
ken van fruit gekregen te hebben.
Daarbij komt dat hij erg veel houdt
van de natuur. "Er gaat geen zondag
voorbij dat ik niet even door de
bongerd loop. Dan zie ik, zoals in de
komende tijd, het onkruid weer op
komen, de knoppen ontluiken en de
vogels hun nestje bouwen. Ik zie en
hoor ze graag die vogels, iedere keer
bij de snoei zie je ook weer de nestjes
van de putters, de mezen, de vinken
en de winterkoninkjes. De mensen
zeggen wel dat we alles kapotspuiten
maar daar is niets van aan. Dat blijkt
immers wel als je al die vogels ziet".
Midden in de boomgaard heeft Van
Liere zelfs een hoge paal neergezet
met een nestkast er bovenin voor een
torenvalk die er het vorig jaar ook
inderdaad is gaan wonen. "Er kwa
men vijf kleintjes uit, erg leuk".
Tijdens deze wandelingen en ook bij
de pluk en snoei speuren Van Liere
en "de eerste knecht", zijn 79-jarige
maar nog zeer krasse schoonvader
P.H. Janse naar mogelijke ziektes en
andere onregelmatigheden. Vooral
bakterievuur vrezen ze zeer. Geluk
kig is die aantasting in zijn peren bij
hem tot nu toe beperkt gebleven tot
een paar takken maar hij kent kolle
ga's die hele zaterdagmiddagen zoet
zijn geweest met het opruimen. "Als
de fruitkwekers, de boomkwekers en
de milieumensen niet oppassen" zo
waarschuwt hij "dan gaat de peren
teelt en gaan alle meidoorns in onze
provincie er aan. Ook de teelt van
waardplanten (cotoneasters bijv), zal
kapot gaan. Een ernstige zaak"
meent Van Liere, "die alle aandacht
verdient van alle betrokken instan
ties, partikulieren en overheden".
Ongemerkt zijn we tenslotte bij de
nieuwe aanplant aangekomen. Deze
nieuwe uitbreidingen zijn net als de
oudere plantopstand in het 1-
rijensysteem neergezet. Niet omdat
Van Liere tegen het meerrijig sys
teem is maar twee verschillende sys
temen ziet hij niet zitten. Dit vereist
een aantal aanpassingen en waarom
als het zo ook goed gaat? Vooral de
nieuwe aanplant Lombarts heeft het
het tweede jaar al goed gedaan merkt
hij tevreden op. Van 40 are trok hij 4
ton van een leuke kwaliteit en een
goede prijs. "Daarmee heb ik een zeer
groot deel van de investeringen in
boom en paal alweer terugverdiend"
zegt hij zeer kontent.
Over de toekomst is Van Liere niet zo
optimistisch: "Er valt geen lijn op te
trekken" aarzelt hij. "Ik heb het ge
voel dat we het volgend jaar de kous
op de kop krijgen. De produktie per
ha neemt nog steeds toe en in een jaar
waarin alles normaal gaat komen we
in de EG nu een keer met een flinke
overproduktie te zitten".
J. Wierenga
Meer dan in het recente verleden
krijgen boer en tuinder de gele
genheid om met afnemers kon
trakten af te sluiten voor de teelt
en/of afzet van bepaalde agrari
sche produkten. De graszaad en
peulvruchten-teelt wordt nage
noeg geheel beheerst door kon
trakten, bij andere gewassen zijn
kontrakten veel voorkomend,
zoals bij knolselderij. De afzet van
aardappelen en uien verloopt
veelvuldig via prijsegaliserende
kanalen als pooling en kontrak
ten.
De onder de Kommissie Kontrakt-
teelt funktionerende werkgroep Kon-
serven-peulvruchten houdt zich bezig
met de belangen van de telers van
peulvruchten voor verwerking door
de konservenindustrie. De belang
rijkste produkten hierbij zijn doperw
ten, sperziebonen, tuinbonen en ka
pucijners, waaf de laatste jaren bui
ten de peulvruchten om ook knolsel
derij en spinazie zijn bijgekomen. De
Knolselderijtelersvereniging Zuid
West Nederland, die naast de Kon
traktteeltkommissie funktioneert,
richt zich speciaal op de belangen van
de teelt van knolselderij. De naam
van de werkgroep is daarom toch niet
geheel juist. Daarbij komt dat niet
alle groenten gekonserveerd worden
in blik of glas, maar voor een deel als
diepvriesprodukt worden verwerkt.
Over de naam zullen we nog eens na
moeten denken, maar daar gaat het
nu niet om.
In het Zuid-Westen zijn ongeveer 10
bedrijven, die groenten op kontrakt
laten telen. Sommige verwerkende
bedrijven kontrakteren direkt bij de
telers, andere doen dat via een ver-
zendhandelaar.
Beide vormen komen voor in het
Zuid-Westen.
In de overlegvorm tussen deze fir
ma's en de telers bestaat in principe
geen verschil. Bij de meeste firma's
funktioneert een vertrouwenskom-
missie, waarin een aantal veelal vaste
telers van de betreffende firma zit
ting hebben. De vertrouwenskom-
missie onderhoudt de kontakten tus
sen telers en de firma en treedt bij de
jaarlijkse besprekingen over de kon
trakten op als onderhandelingspart
ner namens de telers.
Zelfrijdende erwtenlader aan het werk.
Bij de 3 zuidwestelijke landbouw
organisaties fungeert sedert 1977
de Kontraktteeltkommissie van
de 3 C.L.O. Van verschillende zij
den is er op aangedrongen om
over bestaan en funktioneren
meer te publiceren. Daarmee
moet de bestaande onbekendheid
wat worden teruggedrongen. De
redaktie wil daaraan graag haar
medewerking verlenen, i Het derde
van enige artikelen over aard,
doelstelling en werkwijze van de
Kontraktteeltkommissie treft u
hierbij aan.
De werkgroep Konserven-peul-
vruchten koördineert de aktiviteiten
van de vertrouwenskommissies.
Vanuit elke vertrouwenskommissie
hebben één of meer vertegenwoor
digers zitting in de werkgroep.
Op die wijze wordt voorkomen dat
iedere vertrouwenskommissie op ei
gen houtje moet gaan werken. In de
werkgroep kunnen ervaringen wor
den uitgewisseld en afspraken wor
den gemaakt over standpunten die
van belang zijn bij onderhandelin
gen over de kontrakten of bij de we
derzijdse belangen van afnemer en
teler.
Vooral wanneer het niet mogelijk
blijkt om landelijk (via de Kontrakt
teeltkommissie van het Landbouw
schap) tot centrale afspraken te ko
men over prijzen en voorwaarden
vervult de werkgroep een belangrijke
rol. Voor de Kontraktteelt van kon-
serven-peulvruchten is een koördi
natie op regionaal niveau van groot
belang.
Een van de aktiviteiten van de werk
groep in de afgelopen jaren is ge
weest het opstellen van saldoverge
lijkingen tussen erwten, sperziebo
nen en wintertarwe, die als basis
konden dienen voor de jaarlijkse
prijsonderhandelingen. Daarnaast is
een aanzet gegeven om te komen tot
een vergelijking van de gevoerde
kontrakten en de daarin opgenomen
voorwaarden.
Gebleken is, dat er grote verschillen
bestaan. In de komende tijd zal deze
kontraktvergelijking een belangrijk
onderdeel van het werk van de
werkgroep blijven. Naar de mening
van de werkgroep is het een goede
zaak om te komen tot een uniforme
ring van de kontraktvoorwaarden.
De duidelijkheid voor teler én afne-
Het fruitteeltgebied in zuidwest Nederland met grootste konsentratie
op Zuid-Beveland vertegenwoordigt met ca. 5000 ha 20 25% van het
landelijk fruitareaal. De afname van het oppervlak boomgaarden is in
het zuidwesten de laatste jaren minder snel gegaan dan van de meeste
andere fruitteeltgebieden in ons land. Dat hangt, zo mag worden aan
genomen, o.m. samen met het klimatologisch voordeel dat het zuid
westen heeft met z'n zachte winters en vroege voorjaar. Daardoor heeft
het gebied o.m. betere mogelijkheden voor het telen van zomerrassen.
Ook de perenteelt is een sterke troef. Voorts mag in dit verband niet
onvermeld blijven dat de gemiddelde bedrijfsgrootte op Zuid-Beveland
redelijk genoemd mag worden, zeker nadat enige fruitteeltgebieden bij
uitstek binnen ruilverkavelingsverband een nieuwe struktuur hebben
gekregen waardoor thans aan de eisen van een moderne bedrijfsvoering
wordt voldaan.
Het zijn in feite ook deze ruilverka
velingen geweest die het gebied wat
de nieuwe rassen betreft een voor
sprong hebben bezorgd op andere
fruitteeltgebieden in ons land. Veel
fruittelers hebben namelijk in af
wachting van de verkavelingen ja
renlang weinig aan vernieuwing en
onderhoud gedaan. Nu een en ander
zijn beslag gekregen heeft zijn vooral
de nieuwere rassen als Jonagold, El-
star en in iets mindere mate Sum-
merred, Alkemene en Karmijn inge
plant. Aldus werd meteen op de
nieuwste ontwikkelingen ingehaakt.
Deze ontwikkeling heeft zijn uitwer
king ook niet gemist op telers buiten
de ruilverkavelingsgebieden. Het
mer kan daarmee aanzienlijk wor
den vergroot.
Een ander streven van de werkgroep,
om de vertrouwenskommissies om te
bouwen tot telersgroeperingen, is
nog niet verwezenlijkt, maar blijft
een punt van aandacht voor de ko
mendejaren.
In de belangenbehartiging van de
kontrakttelers van peulvruchten en
andere groenten voor industriële
verwerking is en blijft de werkgroep
konserven-peulvruchten een belang
rijke schakel.
N. Groot
sekretaris van de werkgroep
Het zuidwestelijk fruitteeltgebied
profiteert van klimatologisch voor
deel.
fruitteeltgebied in het zuidwesten
bevindt zich dus onmiskenbaar in
een vernieuwingsproces dat door het
oogstjaar 1981/1982 met zijn goede
opbrengstprijzen zeker nog wordt
bevorderd.
Eén van de grootste handikaps waar
mee de fruitteelt in het zuidwesten
kampt is het niet of nauwelijks be
schikbaar zijn van zoet water voor
o.m. de druppelbevloeïng. De stand
sorganisaties en de Gewestelijke Ra
den van het Landbouwschap maken
zich dan ook al jaren sterk om in deze
situatie verbetering te brengen door
o.m. te pleiten voür een zoet Greve-
lingenbekken. Ook zou de praktijk
graag een verdergaande koncentratie
van veilingen in het gebied gereali
seerd zien. j. WIERENGA
11
