BESLUIT
^Buitens taan de
LEDENRAAD VAN AVEBE
NEEMT ONDOORDACHT
Landbouwschap en
ministerie over
prijsvoorstellen op zelfde lijn
IR. KOKS: KWALITEIT
BEDRIJFSVOERING
MELKVEEHOUDERIJ KAN
OMHOOG
zojuist:
verschenen
Lezen en
kijken
HARD
WERKEN
DR.IR. M.P.M. VOS: POSITIE
NEDERLANDSE LANDBOUW
NIET ONGUNSTIG
Maandelijks overleg minister met Landbouwschap
Het Landbouwschap en minister De Koning van Landbouw en Visserij
delen op belangrijke punten hun bezwaren tegen de landbouwprijs-
voorstellen van de Europese Commissie. Dat geldt met name voor de
onevenredig grote afbraak van de Nederlandse monetair compense
rende bedragen (mcb), het ontbreken van voorstellen voor een zet-
meelbeleid en de te geringe verhoging van de graanprijzen, vooral voor
wat betreft bakwaardige tarwe van minimumkwaliteit.
In het maandelijks gesprek tussen de minister en het dagelijks bestuur
van het Landbouwschap is over de prijsvoorstellen van de Europese
Commissie uitvoerig van gedachten gewisseld. Dat gebeurde mede naar
aanleiding van de diskussie hierover in het Landbouwschapsbestuur.
Ir. P.P.Koks
In tegenstelling tot de jaren zestig en zeventig, toen onze melkveehou
derij zich ontwikkelde tot een sterke bedrijfstak die ook binnen de EEG
een sterke positie inneemt, zullen de groeimogelijkheden in de tachti
ger jaren slechts beperkt zijn. De kwaliteit van de bedrijfsvoering
daarentegen kan, ondanks de vooruitgamg die ook hier reeds is ge
boekt, op vele bedrijven nog belangrijk worden opgevoerd.
Dit o.m. zei ir. P.P. Koks, adjunkt-direkteur Veehouderij en Zuivel van
het ministerie van landbouw en visserij, op de Landbouwdag van het
Drents Landbouwgenootschap op 2 februari j.l. te Assen.
Voorzitter Luteijn sprak tegenover
de minister onder meer zijn zorg uit
over het verloop van de besprekin
gen over de EG-financiering en het
hete hangijzer van de Britse bijdrage.
Hij wees daarbij ook op het feit dat
over landbouwzaken wordt beslist
door de ministers van buitenlandse
zaken. "Het Landbouwschap staat
daarover niet te juichen. We vinden
dat landbouwzaken beter door de
vakministers kunnen worden behan
deld", aldus Luteijn.
Ook naar het oordeel van minister De
Koning dreigt de besluitvorming over
de landbouwprijzen te worden be
moeilijkt doordat de Europese Raad
over deze zaken op zijn vroegst eind
Tegenover een matiging van het
prijsbeleid op het gebied van granen,
staat de plv. direkteur-generaal in
principe niet negatief, al vindt hij de
voorstellen van de Europese Kom
missie (verlaging van het Europese
prijspeil met 20% opdat rond 1988
geen verschil meer bestaat tussen het
Europese en Amerikaanse graan-
prijspeil en een extra verlaging van
de interventieprijzen als er te veel
wordt geproduceerd) veel te ver
gaan.
Wat de melksektor betreft konsta-
teerde dr. Vos dat de allergrootste
dreiging nl. de strafheffing voor
melkveehouderijbedrijven met een
produktie van meer dan 15.000 kg
per ha, in de prijsvoorstellen nauwe
lijks terug is te vinden.
Tijdens de diskussie die volgde
noemde de heer Vos het EEG-beleid
niet verantwoordelijk voor de uit
stoot van arbeidsplaatsen in de
landbouw. Integendeel, zonder dat
beleid zou de uitstoot veel groter zijn
geweest en had onze landbouw nooit
zijn huidige funktie als trekpaard
van de ekonomie kunnen bereiken,
Ir. M.P. de Jong nieuwe
direkteur Proefstation voor de
Rundveehouderij
Binnenkort is de benoeming te ver
wachten van ir. P.M. de Jong tot di
rekteur van het Proefstation voor de
Rundveehouderij in Lelystad.
Ir. De Jong (53), die ir. L.H. Huis
man opvolgt, was na zijn studie aan
de Landbouwhogeschool te Wage-
ningen werkzaam als adjunkt-vee-
teeltkonsulent in Assen en Arnhem
en als konsulent in algemene dienst
voor veevoeding te Wageningen.
Vanaf 1970 is de heer De Jong ver
bonden aan het Proefstation voor de
maart beslissingen kan nemen. Hij
sprak de vrees uit dat hierdoor met
name Frankrijk zal trachten zijn ei
gen ideeën ten aanzien van het EG-
landbouwbeleid te realiseren.
Kleine boer
Ten aanzien van de zuivel heeft het
Landbouwschap bij de bewindsman
gepleit voor een meer konsistent be
leid, met name voor wat betreft de
groeimogelijkheden. Verder ver
woordde Luteijn de weerstand die er
op het ogenblik bestaat tegen het
handhaven van de medeverant
woordelijkheidsheffing op het ni
veau van 2'/2 procent. Tegen het
Dr. ir. M. P. M. Vos
zo stelde de plv. direkteur-generaal.
De landbouw is echter geen werkge-
legenheidstherapie, maar een eko-
nomische sektor die evenzeer door
ekonomische faktoren wordt be
paald als de rest van de wereld.
Rundveehouderij, aanvankelijk te
Wageningen, later in Lelystad. Hij
bekleedde niet alleen de funktie van
adjunkt-direkteur, maar was tevens
hoofd van de afdeling melkvee en
vleesvee.
aangekondigde steunbeleid voor
kleine melkproducenten 320 mil
joen) heeft het Landbouwschap op
zich geen bezwaar. Wel zou het dui
delijk moeten worden wat de Euro
pese Commissie onder kleine produ
centen precies verstaat. Minister De
Koning hoopt te bereiken dat het
steunbeleid niet uitloopt op diffe
rentiaties in prijs of in de omvang
van de medeverantwoordelijkheids
heffing. De vraag wat een kleine
boer is zal daarbij zeker aan de orde
komen, zo verwachtte hij. De be
windsman verklaarde dat Nederland
de onderhandelingen over de prijs
voorstellen niet zal ingaan met eisen
over de omvang van het prijzenpak
ket. Wel zal worden gevraagd de te
kortkomingen op het punt van de
mcb-afbraak, de graanprijzen en het
zetmeelbeleid te korrigeren.
Sektorprogramma
In het gesprek met de minister heeft
het Landbouwschap tot slot aandacht
gevraagd voor een aantal problemen
met de WIR energietoeslag in sa
menhang met de overheidsbijdragen
op grond van het zogenaamde sek
torprogramma voor de glastuinbouw.
Afgesproken is dat hiervoor op amb
telijk niveau oplossingen zullen wor
den gezocht. Het Landbouwschap
heeft ook gevraagd haast te maken
met het verzenden van aanvraagfor
mulieren voor de uitbetaling van
voorschotten op grond van het sek
torprogramma. Volgens het ministe
rie is hiermee al een begin gemaakt.
Steeds meer zien we op de boe
kenmarkt goedverzorgde foto- en
platenboeken, voorzien van pret
tig leesbare tekst.
Bij Elsevier verschenen
"Dier gezien" van F. Hazelhoff en
H. Bouma en
"Het dagelijks leven in de 17e
eeuw" van Haye Thomas resp.
29,50 en 37,50.
"Dier gezien" spreekt zeker
iedereen aan die buiten woont en
van de natuur houdt.
Beschermde dieren in Nederland
en België werden door Fred Ha
zelhoff subliem gefotografeerd.
Een vlotte tekst verzorgde Hans
Bouma, die de kunst verstaat het
dier bijna zelf te laten spreken.
Niet alleen al zeldzame dieren als
korhoen, ijsvogel of das werden
betrapt, ook haas, konijn,
Vlaamse gaai, fazant en tientallen
anderen vond ik in dit boek, dat
door het lezen en bekijken velen
zal aansporen er zelf eens weer op
uit te gaan, beter op te letten op
een wandeling, bewuster te ge
nieten van alles wat we ook in ons
land nog kunnen tegenkomen.
Het tweede boek.
"Dagelijks leven in de 17e eeuw"
heeft een aantal thema's als bij
voorbeeld "stad en land", "in de
bakermand", "slokjes sopjes en
eetgewoonten", "markten en
kermissen", "sterven en begra
ven".
Afbeeldingen van schilderijen en
gravures tonen het dagelijks
leven van jan en alleman, kin
derspelen als belleblazen, huis
houdelijke taken als koken en
huisslacht, de marktkramen op
de kermis,- de eerste zwemscho
len, maar ook gewoonten bij
vrijen en huwen, bij justitie en
straffen en tenslotte bij sterven en
begraven.
Wie de vele illustraties goed be
kijkt en de tekst met enige aan
dacht leest zal voorwerpen vin
den die wij als antiek bewaren en
gewoonten en gebruiken die ook
nu nog bestaan.
Voor iedereen met enige belang
stelling voor ons eigen verleden
een waardevolle aanwinst.
G.A. de Lange
De inkomensverschillen bij bedrij
ven met dezelfde produktie-omvang
die in dezelfde omstandigheden ver
keren, blijken zeer groot te zijn. Deze
grote spreiding in inkomens geeft het
doorslaggevende belang aan van de
ondernemerskwaliteit van de melk
veehouder. Een belang dat de over
heid terdege onderkent: van de be
groting van het ministerie van land
bouw gaat bijna de helft naar on
derzoek, onderwijs en voorlichting.
Ir. Koks noemde in dit verband de
opkomst van de mikro-elektronika,
niet alleen in de normale mechani
satie (ventilatieregeling, krachtvoer-
dosering enz.) maar ook in de on
dersteuning van het management.
Werkgroep veenkoloniën:
De ledenraad heeft haar goedkeuring
gegeven aan het tweede herstruktu-
reringsplan van AVEBE, wat o.a. be
tekent opnieuw sluiting van een fa
briek, nl. DWM in Veendam, met als
gevolg 515 minder arbeidsplaatsen en
langer bewaren van aardappelen voor
de boeren.
De extra kosten van bewaring voor
boeren bedragen ruim 38 miljoen,
waarvan AVEBE in het huidige plan
slechts 4,5 miljoen vergoedt. De bes
paring van het sluiten van de aardap
pelmeelfabriek in Veendam zal niet
meer dan 20 miljoen bedragen. Het
verlies van AVEBE en boeren samen
zal dus vergroten.
De proeven voor opslag van aardap
pelen zijn nog in volle gang. De tot
nu toe beproefde systemen blijken
nog lang niet de beste oplossing te
zijn. Er zal overgegaan moeten wor
den naar duurdere bewaarmethoden
(koelhuizen).
De investeringskosten van deze ge
bouwen en machines, verliezen door
vermindering van zetmeelgehalte en
door rot en veel latere uitbetaling
van aardappelen zullen 7,5 cent per
kg aardappelen gaan bedragen. De
kosten hiervan worden grotendeels
op boeren afgewenteld. De huidige
prijs van fabrieksaardappelen is 13
cent per kg.
Tegelijkertijd is verder met het plan
goedgekeurd,
Hij verwacht dat het aksent zal ko
men te liggen op de bedrijfsbegelei-
dingssystemen: de "ruwe" gegevens
van het veehouderijbedrijf worden
door een centrale organisatie met
behulp van een komputer omge
werkt tot kengetallen op basis waar
van de veehouder zijn beslissingen
kan nemen. Hierdoor kunnen nieu
we inzichten en gegevens uit het
landbouwkundige onderzoek direkt
worden ingepast en wordt tevens het
element van de bedrijfsvergelijking
toegevoegd. Een zeer belangrijk ele
ment, aangezien er weinig processen
zijn die alleen binnen het veehoude
rijbedrijf kunnen worden beoor
deeld.
- dat toekomstige verliezen volle
dig voor rekening van de boer
komen,
- dat de boer geen enkele prijsga
rantie meer heeft,
- dat de boer geen garantie meer
heeft voor het kwantum aardap
pelen dat hij kan leveren.
Het geeft AVEBE de mogelijkheid
om uit andere produkten dan fa
brieksaardappelen zetmeel te gaan
maken (zoals tapioka en mais). Bij
uitvoering van dit plan wordt het
bestaan van de fabrieksaardappelte
lers nog onzekerder. Bovendien
wordt op geen enkele manier reke
ning gehouden met de ernstige
aardappelmoeheid-situatie in dit ge
bied.
Ondanks de onoverkomelijke be
zwaren van zeer veel boeren in dit
gebied, heeft de Ledenraad toch de
plannen goedgekeurd. Opnieuw
heeft ze gekozen voor AVEBE en
niet voor boeren.
Enkele leden van de Ledenraad zien
hun verkeerde beslissing reeds in en
trachten nu evenals de Werkgroep
Veenkoloniën de beslissing d.m.v. de
Tweede Kamer ongedaan te maken.
De Werkgroep Veenkoloniën heeft
een brief gestuurd aan de vaste ka
merkommissie van landbouw, waar
in ze pleit voor uitstel van de beslis
sing betreffende het tweede her-
struktureringsplan van AVEBE.
Werkgroep Veenkoloniën
Valthermond
De dagen worden weer langer.
Als ik 's avonds thuiskom, zijn de
boeren nog aan het werk.
"Alweer klaar, buurman?", roe
pen zij opgewekt, waarschijnlijk
blij omdat ze niet langer binnen
hoeven te zitten.
Ze moesten eens weten, hoe
slecht zo'n opmerking bij mij valt.
Dat had ik vroeger ook al. Vrolijk
kwam je uit school terug en
voordatje met je neus in de boe
ken dook, ging je nog een poosje
buiten spelen. Maar de pret werd
vergald, als dat aanleiding gaf tot
opmerkingen als: "Wat een le
ventje heeft zo'n schooljongen
toch".
Waarom denken boeren toch al
tijd dat alleen zij het druk hebben
en hard moeten werken? Ook
buiten de landbouw worden vaak
lange dagen gemaakt en is het
werk niet klaar als het half zes is.
Ook daar moet 's avonds gewerkt
worden in de vorm van het lezen
van stukken, vergaderen of het
schrijven van rapporten waar je
overdag niet aan toe komt, omdat
voortdurend de telefoon rinkelt.
Na zo'n begroeting vraag ik mij
wel eens af wie het eigenlijk
slechter heeft: iemand die 12 uur
per dag achter een bureau op een
stoel moet zitten of iemand die
lekker vrij in de open lucht op een
trekker mag rondrijden.
Waarschijnlijk is het allebei niets.
Of juist leuk. Doorhalen wat u
niet van toepassing acht.
Buitenstaander
"Naar mijn mening is onze inkomenspositie, ook bij een voorzichtig
gevoerd prijsbeleid, gemiddeld genomen niet ongunstig. Te verwachten
is dat de prijsvoorstellen van de Europese Kommissie gemiddeld toch
altijd nog zullen uitkomen op een niveau dat hoger ligt dan het infla-
tiepeil in ons land".
Aldus dr.ir. M.P.M. Vos tijdens de jaarvergadering van de Groninger
Christelijke Boeren- en Tuindersbond (CBTB) op 4 februari j.l. te
Haren.
Dr. Vos is van mening, dat al blijven de afbraak van de positieve mcb's
en de positie van de graansektor onzekere faktoren, de agrarische
wereld niet gebaat is bij "doemdenken", zoals dat al zo veel in ons land
gebeurt.
4
