Het water moet in ons land
zo eerlijk mogelijk worden
verdeeld
w at het instituut doet is in
opdracht van veelal de overheid
op Wetenschappelijke basis on
derzoek doen naar de gevolgen
voor het water die bepaalde in
grepen in het landschap of in de
bodem zouden kunnen hebben.
Het spreekt vanzelf dat daarbij
nogal eens problemen en kon-
flikten opduiken: wat de ene
Nu er tekorten dreigen:
Beregening veengebied
Modellen
Het I.C.W.
Konflikten
Waterkwaliteit
Een ander objekt van studie
betreft de invloed die de onttrek
king van water aan de bodem
voor beregening heeft in het zand
op het grensgebied van Noord-
Brabant en Limburg. Daarbij
blijken in het grondwaterpeil,
sterke wisselingen van jaar tot
jaar en van gebied tot gebied op
te treden. In samenhang daarmee
tracht men tevens inzicht te krij
gen in de-effekten die beregening
voor land- en tuinbouw heeft op
de grondwaterstand.
De hulp van het ICW wordt te
vens in toenemende mate inge
roepen door Rijkswaterstaat die
alvorens tot uitvoering van ci
vieltechnische werken over te
gaan, wil weten welke konsek-
wenties die kunnen hebben voor
de grondwaterstand en de bewe
ging van water in de bodem.
Enige projekten waarbij het ICW
in dit verband is ingeschakeld zijn
de inrichting van het Zoommeer
en de verbreding van het Kanaal
door Zuid-Beveland. Het ICW
maakt bij haar onderzoek steeds
meer gebruik van moderne en
geavanceerde technieken en
hulpmiddelen. Bij de samenstel
ling van energie- en waterbalan
sen wordt de komputer ingescha
keld en remote sensing technie
ken stellen onderzoekers in staat
zich een oordeel te vormen over
het energie- en waterverbruik van
landbouwgewassen en het voor
komen van water in de bovenste
laag van de grond.
J. Wierenga
Indien we duizend leden willen
voor 1 januari 1982 moeten er
zich nog ruim 300 aanmelden.
Wacht u om te verzekeren tot de
zaak in brand staat?
Wacht u om lid te worden van de
bedrijfsverzorgingsdienst tot u
hulp nodig heeft?
Bent u teleurgesteld dat u dan
niet geholpen wordt?
Jammer dat u zo denkt!
Iets dat u niet alleen kunt, doe dat
samen! Geeft u op voor de be
drijfsverzorgingsdienst.
Onderzoek naar de gevolgen van verbreding en verdieping van het kanaal door
Zuid-Beveland op de waterhuishouding in het aangrenzende landbouwgebied.
Hier wordt een kwelmeter in de kanaalbodem geplaatst (foto ICW)
maatschappelijke geleding wil
kan wel eens haaks staan op wat
de andere voorstaat. In gebieden
bijvoorbeeld waar de ontwatering
verbeterd moet worden lopen de
belangen van de boeren en die
van natuurbehoud niet altijd pa
rallel. Direkteur ir. G.A. Ooster-
baan: "De land- en tuinbouw
heeft vaak behoefte aan extra
water voor bijv. beregening in
droge perioden en dat heeft dan
weer (ongewenste) gevolgen voor
de watervoorziening uit het
grond- en oppervlaktewater 1 Hij
vindt dan ook dat er behoefte is
aan goede toedelingsnormen om
het beschikbare water zo eerlijk
mogelijk aan de diverse belang
hebbende partijen toe te kunnen
delen.
et ICW heeft een veelomvat
tend onderzoekterrein. Zo houdt
men zich in dit Wagenings Insti
tuut ook bezig met het beschrij
ven en analyseren van de water
huishouding in verschillende ge-
de belangen van landbouw, na
tuur en landschap soms bepaald
met elkaar in konflikt zijn.
De hoofdafdeling Waterhuis
houding van het ICW is al een
aantal jaren bezig met een projekt
in Noord-Holland waar men op
regionaal nivo tracht uit te plui
zen hoe daar het komplexe sys
teem van de waterhuishouding in
elkaar zit. Daarbij worden in sa
menwerking met de Rijks Geolo
gische Dienst uit Delft boringen
verricht tot een diepte van 150
meter. Aldus krijgt men inzicht in
de opbouw van de ondergrond en
in de wijze waarop het water zich
daar door de aardlagen beweegt.
Een zeer ingewikkelde studie
waarbij o.m. ook rekening moet
worden gehouden met polder-
peilen, kwel en het ingelaten wa
ter uit het IJsselmeer.
Er loopt ook een onderzoek in de
Veenkoloniën naar het effekt van
het inlaten van water in droge
perioden op de waterhuishouding
in dit veengebied.
Bij het ICW en de Landbouwho
geschool wordt ook onderzoek
gedaan naar de oorzaak van ver
vuiling van water en het reinigen
daarvan. Hier een glazen buis met
aktief slib waarin na allerlei che
mische omzettingsprocessen
schoon water resteert.
steeds belangrijker. Zeker toen
steeds meer mensen in de steden
gingen wonen en dus voor hun
dagelijks brood afhankelijker
werden van het platteland. In sa
menhang daarmee" heeft zich in
ons land veel kennis en techniek
ontwikkeld die is gericht op de
uitbreiding en veiligstelling van
voor landbouw geschikte grond
ze dat ooit gedaan heeft bij een
teveel aan water. Want het laat
geen twijfel dat juist de landbouw
als geen andere sektor uiterst af
hankelijk is van water.
Een instituut dat ten behoeve
teit aan te tasten dat een toene
mende overheidsinvloed op dit
terrein niet kon uitblijven. Deels
wijzen hierop de banden die het
ICW heeft met diensten van bijv.
het Ministerie van Verkeer en
Waterstaat, en met Volksgezond
heid en Milieuhygiëne. Deels ook
de inschakeling van het ICW
waar het de totstandkoming van.
een aantal wetten betreft zoals de
Grondwaterwet, de Wet op de
Bodembescherming, de Wet op
de Waterhuishouding en de Wet
Meststoffen. In deze sfeer zijn er
ook talrijke raakvlakken op rijks
en provinciaal nivo en met de
Waterschappen. Dat hier weer
lijnen liggen naar ruimtelijke or
dening, "milieuhygiëne, landin
richting, ruilverkaveling, en na-
tuur- en landschapsbeheer ligt
voor de hand.
verbreed en heeft zich op het ter
rein van onderzoek, advisering en
beleid het kwaliteitsbeheer van
grond en oppervlaktewater aan
gediend. Ook de watervoorzie
ning in droge perioden is in toe
nemende mate onderwerp van
research geworden. De huidige
technische mogelijkheden ken
nende is de landbouw immers
niet van zins zich neer te leggen
bij vermindering van de oogstop-
brengsten die een gevolg zijn van
een tekort aan water evenmin als
Medewerkers aan de vakgroep Waterzuivering aan de Landbouwhoge
school in Wageningen leggen bezoekers uit welke systemen er zijn om
vervuild water weer goed en bruikbaar te maken.
(bedijkingen en inpolderingen)
en op een hogere opbrengst per
ha (drainage, graven sloten, ka
nalen en het beheersen van de
waterstand).
H et aksent van deze op de wa
terhuishouding gerichte kuituur
techniek lag tot voor een tiental
jaren met name op het voorko
men van overstromingen en op
het verbeteren van de wateraf-
'voer. Sinds enige jaren evenwel is
het aandachtsgebied verdiept en
van de agrarische sektor veel on
derzoek doet en adviezen geeft is
het ICW, het Instituut voor Cul
tuurtechniek en Waterhuishou
ding in Wageningen. Naast het
Ministerie van Landbouw, waar
onder het ICWressorteert.doen in
toenemende mate ook andere
ministeries en overheidsinstellin
gen een beroep op de deskundig
heid die het ICW in huis heeft.
De toenemende welvaart en de
nog steeds groeiende bevolkings
omvang legden zodanig grote
claims op de waterbehoefte en
dreigden dermate de waterkwali-
bieden om zodoende via model
len te komen tot een beter kwali
tatief en kwantitatief waterbe
heer.
Men probeert bijv. vast te
stellen wat de invloed van bere
gening is op het waterpeil en
welke invloed de land- en tuin
bouw daarop heeft.-
Voorts be
studeert men momenteel het wa
terbeheer in een zandgebied waar
1 vanaf de eerste bewoning
van ons land heeft het water in dit
europees Deltagebied een be
langrijke rol gespeeld. Water als
vriend: voor visvangst, transport
en industrie, en onmisbaar als
"voedsel" voor mens en dier.
Water als vijand: overstromingen
door rivieren en de zee. Bij een
verdere groei van de bevolking in
ons land nam ook de vraag naar
voedsel toe en de zekerstelling
van de voedselvoorziening werd
in de loop van de eeuwen dan ook
Schaalmodel ter bestudering van de samenhang tussen wiellast, wielbreedte,
vochttoestand volumieke massa, bodemverdichting en diepte daarvan, bij het
berijden van grond (foto IW ICW)
10
