G. Lodewijk: Bedrijfshygiëne van groot
belang voor afzet (pootjaardappelen
K
OR1
rE WENKEN
1
Belangen teler en handelaar hand in hand
Besmetting met ziekten dient te worden voorkomen
OTfc ■"■■I
AKKERBOUW
ISOLEREN IS EIGENLIJK de be
ste manier van verwarmen. Het doel
van isoleren is de koude of warmte
buiten te houden. Kieren of gaten zijn
dan ook funest voor een goede isolatie.
Maak ze goed dicht, vooral bij de
ventilatoropening kan veel koude
lucht binnen stromen.
HEBT V VOOR 1982 BOUW
PLANNEN, begin dan nu reeds met
de voorbereiding. Alvorens te gaan te
kenen en rekenen, is het beter om eerst
de nodige kennis te verzamelen over
bedrijfsgebouwen en adressen van be
drijven met nieuwe gebouwen. Ga er
een aantal bekijken, dit vergemakke
lijkt de keuze m.b.t. de afmetingen van
het gebouw, de bouwmaterialen, de
indeling etc.
ZOWEL VOOR NIEUWBOUW
ALS VERBOUW is een bouwver
gunning noodzakelijk. Tevens zal
ieder modern landbouwbedrijf in het
bezit moeten zijn van een hinderwet
vergunning. De hiervoor bestemde
formulieren kunt U gratis afhalen op
het gemeentehuis.
ER ZIJN ZOG EN A A M DE TO ETS -
LIJSTEN samengesteld voor aard-
appel- en uienbewaarplaatsen. Deze
zijn voor U een hulpmiddel bij het op
stellen van een programma van eisen
en bij het beoordelen van een door de
aannemer of bouwbedrijf verstrekte
prijs-opgave. Deze toets lij sten zijn bij
het Konsulentschap verkrijgbaar.
STIJGENDE KUNSTMESTPRIJ
ZEN kunnen U doen besluiten om nu
reeds de kunstmest te bestellen, te
ontvangen en te betalen. De verwachte
prijsstijging moet U wel vergelijken
met het bedrag wat U aan rente van uw
geld mist. Tevens moet U kunnen be
schikken over een droge opslagmoge
lijkheid. Dit is beslist noodzakelijk om
het hard worden van de kunstmest te
voorkomen.
VEEHOUDERIJ
AAN HET EIND VAN DE weidepe-
riode zijn de hoeven van de melkkoei
en minder hard en taai en ook minder
verontreinigd met aangekoekte mest.
Het begin van de stalperiode is de
beste tijd voor kontrole en klauwver-
zorging. Dieren met pijlijke klauwen
geven minder melk en gaan ook min
der lang mee. Dus een goede klauw-
verzorging is noodzakelijk.
DE BELANGRIJKSTE WERK
ZAAMHEDEN voor dit jaar zijn $?-
daan. Er komt nu ruimte voor werk
dat minder tijd-gebonden is en ge
makkelijk op de lange baan wordt ge
schoven. Toch is dit werk niet minder
belangrijk. In dit verband valt te den
ken aan rij- en looppaden, uitgeholde
dammen, het onderhoud van werktui
gen en reparatie van dakgoten.
VERSCHILLENDE MELKVEE
HOUDERS doen mee aan het projekt
"melkkontrole-veevoeding". Dit is
een goede zaak en kost slechts een
paar gulden per koe per jaar. Lees
echter goed de adviezen die worden
gegeven over de soort krachtvoer en de
kg. droge stof per koe per dag.
Wanneer U onbewustte weinig op
geeft, dus minder dan 9 kg droge stof,
dan wordt het krachtvoeradvies te
hoog.
Ontsmettingsbad bij de dam!
"Nederland heeft een aantal na
tuurlijke voordelen voor de teelt
van pootaardappelen boven een
aantal konkurrenten. En die
voordelen zullen we moeten be
nutten. 't Is geen hobby, geen
fantasie. Nee, bedrijfshygiëne is
keiharde zakelijkheid, keiharde
werkelijkheid.
Kippenhouders en varkenshou
ders zijn ons voorgegaan. Een
ontsmettingsbad bij de dam; spe
ciale kleding in het veld. Een
prachtig set machines staat ons
ten dienste. De verantwoorde
lijkheid voor het gebruik daarvan
rust op onze schouders!!" Aldus
een oproep van de heer A. Ver
meer tijdens een onlangs gestarte
aktie Bedrijfshygiëne in de
(poot)aardappelteelt.
Nederland grootste pootgoedexporteur ter wereld
De Nederlandse pootaardappel is een belangrijk exportprodukt.
Het totale exportvolume is ruim tweemaal zo groot als de binnen
landse handel. De export is geleidelijk aan opgelopen tot bijna 0,5
miljoen ton pootaardappelen in 1980. Deze hoeveelheid vertegen
woordigt globaal een totale exportwaarde van 307 miljoen gulden.
De pootaardappelen worden geëxporteerd naar ongeveer 55 landen
over de gehele wereld. In een aantal belangrijke landen bestaat de
pootgoedimport voor 80 90% uit Nederlands materiaal. Vooral in
overzeese- en ontwikkelingsgebieden neemt de aardappel een
steeds belangrijker plaats in in het voedselpakket. Wat dat betreft
heeft de aardappel nog prima toekomstmogelijkheden. Deze posi-
tieve geluiden liet de heer G. Lodewijk, voorzitter van de Federatie
voor de handel in pootaardappelen horen tijdens de start van een
aktie voor verbetering van de bedrijfshygiëne.
Met de genoemde 0,5 miljoen ton export naar 55 landen is Neder
land uitgegroeid tot de grootste pootgoedexporteur ter wereld. Dit
mag wel uniek heten en het is des te verbazingwekkender als we
bedenken dat Nederland zeker niet de grootste aardappelprodu
cent is. Talloze landen met de Sovjet-Unie als de allergrootste,
gevolgd door China en Polen, hebben een veel hogere produktie.
De intensieve aardappelteelt maakt ons land evenwel bijzonder
kwetsbaar voor allerlei ziekten. Door het bevorderen van de hy
giëne kan veel narigheid worden voorkomen, zo meende de heer
Lodewijk.
Tijdens de staat van de landelijke aktie ter bevordering van een betere
bedrijfshygiëne bij de aardappelteelt 27 oktober jl., heeft de heer G.
Lodewijk een bespiegeling gehouden over de vraag of ons land in de
toekomst z'n unieke positie in de aardappelwereld kan behouden of
zelfs kan uitbouwen.
Voor een belangrijk deel zijn wij, zo stelde hij, in deze afhankelijk van
omstandigheden waarop wij als Nederlandse aardappelsektor geen of
althans nauwelijks invloed hebben, bijvoorbeeld monetaire aangele
genheden, de financiële mogelijkheden van de importlanden, de ont
wikkelingen op het gebied van de kosten, waarbij speciaal te denken
valt aan de vrachtkosten. Maar er is één aangelegenheid waaraan wij
gezamenlijk wél wat kunnen doen en dat is dus^
handhaving of zo mogelijk verbetering van onze kwaliteit.
Looftrekken heeft de voorkeur
Schoongemaakte trekkers, rooiers, wagens....
G. Lodewijk
en technieken, waarbij een extra ak
sent dient te liggen op de stamselek-
tiebedrijven.
Dit alles betekent, dat allereerst de
stamselekteur en de pootgoedteler
met nog meer zorgvuldigheid te werk
moeten gaan. Daarnaast zullen de
konsumptie- en fabrieksaardappelte
ler nog meer dan tot nu toe aandacht
aan de kwaliteit van het uitgangsma
teriaal en het opruimen van infektie-
bronnen moeten besteden. Sorteer-
bedrijven zullen vooral maatregelen
moeten nemen om de verspreiding
van ziekten tijdens het verwerken
tegen te gaan. Daarom zijn geschei
den lijnen voor pootgoed en kon-
sumptieaardappelen beslist noodza
kelijk. Daarnaast moeten uitschot en
sorteergrond afdoende onschadelijk
worden gemaakt. Loonwerkers die
van bedrijf tot bedrijf gaan zullen al
les moeten doen om het verplaatsen
van grond tegen te gaan. Grondig
reinigen van de werktuigen is daartoe
onvermijdelijk.
Ir. W.F.S. Duffhues, wees ook nog
eens op de grote verantwoordlijkheid
van het gehele bedrijfsleven waar het
de hygiëne bij de pootgoedteelt be
treft:
"In tegenstelling tot de Warenwet,
waarbij keurmeesters regelmatig
kontroles uitoefenen bij de diverse
levensmiddelenbedrijven zal de be
drijfshygiëne op landbouwbedrijven
voor een belangrijk deel afhankelijk
blijven van de instelling van de boer
en zijn medewerkers.
Slechts indien wij met elkaar waar
kunnen maken dat ons land produk-
ten levert welke de toets der kritiek
kunnen doorstaan, zullen wij in staat
zijn om onze positie op de afzet
markten in binnen- en buitenland te
handhaven en zo mogelijk te ver
sterken".
Een VBNA-sticker waarop de aandacht
wordt gevestigd op een goede bewaring
van het produkt.
De tijd dat men als producent kon
zeggen: "Als mijn produkt maar van
het erf is, dan ben ik van alles af', is;
allang voorbij, aldus de heer Lode
wijk, die er op wees dat Nederland
een paradijs is voor tal van schim
mels, bakteriën, virussen en aaltjes".
Het hoeft dus geen betoog dat een
echt aardappelland als Nederland
voor al deze belagers wel een eldo
rado moet zijn.
Het is aan allen die bij het produkt
aardappel betrokken zijn, om on
danks alles toch te proberen die
schimmels, bakteriën etc. de baas te
blijven en de kwaliteit van ons pro
dukt in al haar facetten te behoe
den!!
De inspanning, eventuele kosten, en
de aandacht, welke de boer met het
oog op de bedrijfshygiëne aan zijn
produkt spendeert, komt - zoals de
ervaring leert - ten goede aan zijn
uiteindelijk financieel resultaat, zo
besloot de voorzitter van de Federa
tie voor de handel in Pootaardappe
len.
Volgens Ir. H.J. de Bruin zal de teler
van basispootgoed bij het weren van
ziekten zeer bijzondere zorg moeten
besteden aan zijn uitgangsmateriaal,
door de teelt daarvan in al zijn fa
cetten geheel op het eigen bedrijf te
houden. Dat wil zeggen het uit
gangsmateriaal voor de pootgoed
teelt uitsluitend te betrekken van
stamselektiebedrijven. Het telen van
konsumptie-aardappelen op bedrijf
ven die basispootgoed telen zal
achterwege moeten blijven. De keu
ringen van de NAK zullen geïnten
siveerd moeten worden door het
verbeteren van keuringsmethoden
Als we dat doen dan verstevigen wij
het image dat de Nederlandse aard
appel heeft in het buitenland en dat
is een zaak die zowel de teler als de
handelaar alleen maar ten goede
komt. Die belangen gaan werkelijk
hand in hand.
Als een keuringsambtenaar of een
boer in het buitenland een zak poot
aardappelen openmaakt en er zitten
knollen in met beschadigingen, of
misvormingen dan staat deze eerste
indruk borg voor een negatieve me
ningsvorming. Ditzelfde is het geval
bij slechte opkomst van het gewas,
bij matige opbrengsten en het voor
komen van ziekten.
De importerende landen leren en
kennen zo langzamerhand ook alle
kwaliteitskontrolemethoden en be
zitten bovendien hun eigen labora
toria. Als voorbeeld, vertelde hij, dat
tijdens het seizoen 1979/1980 in een
Noord-Afrikaans land op een geïm
porteerde partij de Elisa-toets werd
toegepast. Het resultaat was niet tot
tevredenheid en de partij werd in de
Middellandse Zee gedumpt.
Na allerlei keuringsmethoden kan de
handel sterk belemmerd worden.
"Wij moeten daarom zo'n prima
produkt leveren dat ze geen stok
vinden om de hond te slaan".
Hierbij gaat het volgens de heer Lo
dewijk niet slechts om het belang van
de handel maar zeker ook om dat
van de teler. Het mes snijdt aan twee
kanten.
Wat kost het de boer niet als zijn
produkt wordt afgekeurd of als hij
een partij over moet sorteren of als
hij achteraf van zijn kopers een
schadeclaim krijgt gepresenteerd.
9
